Grupa społ- to zbiór co najmniej 3 osób, której członkowie współdziałają ze sobą na zasadzie odrębności od innych, zaspakajając własne potrzeby, charakteryzują się trwała struktura i względnie jednolitym systemem norm i wartości.

Zbiorowość społeczna -jest to zbiór osób, zajmujących w danym czasie, trwale daną przestrzeń, między którymi dochodzi do interakcji i pojawiać mogą się stosunki społeczne.W przypadku gdy w danej zbiorowości społecznej wytwarza się struktura społeczna, a jej członkowie zaczynają wspólnie realizować jakieś istotne dla wszystkich cele, wówczas zbiorowość taka może stawać się grupą społeczną.

TEORIE SOCJOLOGICZNE:

Funkcjonalizm - W ujęciu funkcjonalnym, społeczeństwo postrzegane jest jako system wzajemnie powiązanych ze sobą elementów kulturowych, pełniących funkcje na rzecz równowagi całości. Teoria ta opiera się na następujących założeniach:

• społeczeństwo jest systemem składającym się z wzajemnie powiązanych części, z których każda pełni określoną funkcję w tym systemie

• system społeczny jest w stanie dynamicznej równowagi

• istniejące wewnątrz systemu napięcia mogą się utrzymywać nawet przez dłuższy czas, ale są one rozwiązywane

• system ten ulega zmianom, ale w sposób stopniowy i ewolucyjny

• cechą charakterystyczną tego systemu jest występowanie zróżnicowanych ról i pozycji społecznych, związanych ze zróżnicowanymi prawami i obowiązkami, oraz istnienie wspólnych norm i wartości. Aby system ten mógł trwać, muszą być spełnione następujące warunki: musi być zdolny do adaptacji, osiągnięcia celów, integracji i utrzymywania wzorców działania

• system społeczny dąży do zachowania ładu, czyli prawidłowego funkcjonowania, tworzy więc pewną hierarchię.

Teoria konfliktu - to zbiór podejść teoretycznych, które eksponowały pomijany często w analizach funkcjonalistów konflikt społeczny. Geneza teorii konfliktowych wywodzi się w głównej mierze z opracowań teoretycznych Karola Marksa i Maxa Webera i Georga Simmla.

Ujęcie procesów konfliktowych przez Karola Marksa:

1. Konflikt interesów między zbiorowościami jest silniejszy wówczas, gdy zwiększają się nierówności w dostępie do dóbr.

2. Wraz ze wzrostem świadomości nierównego rozdziału dóbr zbiorowości podporządkowane będą wyraźniej kwestionowały taki porządek społeczny.

3. Wraz ze wzrostem polaryzacji społecznej zwiększa się siła konfliktu, który wybucha w wyniku istnienia nierówności.

4. Wraz ze wzrostem siły konfliktu następuje większa zmiana struktury społecznej w efekcie czego rzadkie dobra stają się dostępniejsze dla ogółu.

Teoria interakcji - pełnione role społeczne, będące głównym atrybutem osobowości, następnie odruchy warunkowe i kanalizacja, motywy i aspiracje oraz identyfikacja i internalizacja.

Socjalizacja - to proces nabywania przez jednostkę systemu wartości, norm oraz wzorów zachowań, obowiązujących w danej zbiorowości. Socjalizacja trwa przez całe życie człowieka, lecz w największym nasileniu występuje, gdy dziecko rozpoczyna życie w społeczeństwie. Największą rolę na tym etapie odgrywają jego rodzice, później także wychowawcy i rówieśnicy oraz instytucje (takie jak szkoła czy kościół).

Socjalizacja pierwotna - na jednostkę mają wpływ znaczący inni, przeważnie rodzice. Charakteryzuje się ona silnym emocjonalnym oddziaływaniem innych na jednostkę. Reguły działania przyswaja ona na zasadzie naśladownictwa oraz w mniejszym stopniu poprzez werbalny przekaz symboliczny.

Socjalizacja wtórna - obejmująca proces profesjonalizacji lub etatyzacji, kiedy w toku wzrastania jednostki do życia społecznego wchodzi ona do kolejnych wtórnych grup społecznych (instytucje religijne, zakłady pracy, partie polityczne itd.).

Resocjalizacja - proces modyfikacji osobowości jednostki społecznej w celu przystosowania jej do życia w danej zbiorowości, a w węższym rozumieniu w społeczeństwie polegający na tym, iż poprzez odpowiednie zabiegi kształtuje się jej normy społeczne i wartości, których nie miała ona możliwości przyswoić wcześniej w trakcie socjalizacji jednocześnie powodując, iż rezygnuje ona z przyswojonych do tej pory reguł danej zbiorowości/społeczeństwa

Model Georga Herberta Meada: trzeba kooperować z innymi ludźmi, wyróżniami stadia: zabawy (posługiwanie się gestami), gry ( przyjmowanie roli) wchodzenia w rolę ( posługiwanie się

Model Jeana Piageta: Chcąc mówić o rozwoju poznawczym dziecka, należałoby najpierw wytłumaczyć kilka istotnych pojęć.

SCHEMATY-są to struktury intelektu organizujące zdarzenia, spostrzegane i klasyfikowane na podstawie ich ogólnych cech.

ASYMILACJA-jest to proces poznawczy , dzięki któremu nowe treści percepcyjne, motoryczne czy pojęciowe włączane są do istniejących schematów lub wzorów zachowania. Asymilacja wpływa na rozbudowę schematu, nie zmieniając go.

AKOMODACJA-tworzenie nowych schematów (w którym nowy bodziec znajdzie miejsce) lub modyfikacja starych (aby bodziec do niego pasował).

RÓWNOWAŻENIE-proces pozwalający na włączenie zewnętrznego doświadczenia do struktur wewnętrznych (schematów), przy założeniu, że procesy asymilacji i akomodacji są równie ważne.

RÓWNOWAGA- stan zrównoważenia struktur poznawczych, które osiągane jest w momencie pomyślnego zakończenia asymilacji nowych bodźców.

OKRES SENSOMOTORYCZNY - W tym okresie dziecko myśli głównie przez działania. Faza ta obejmuje czas od urodzenia do dwóch lat. 

OKRES PRZEDOPERACYJNY- Dziecko w wieku 2-7 lat zaczyna funkcjonować w coraz większym stopniu w trybie pojęciowym i przedstawieniowym. Staje się coraz bardziej zdolne do umysłowego reprezentowania zdarzeń. Głównym osiągnięciem rozwojowym stadium przedoperacyjnego jest zdolność reprezentowania (przedstawiania) przedmiotów i zdarzeń Są to, w kolejności ich występowania: naśladownictwo odroczone (naśladowanie nieobecnych przedmiotów i zdarzeń), zabawa symboliczna (np. klocek zastępuje samochód), rysunek, obrazy umysłowe (wewnętrzne reprezentacje przedmiotów i przeszłych doświadczeń), mowa (mowa egocentryczna oraz mowa uspołeczniona).

 

OKRES OPERACJI KONKRETNYCH - Okres ten przypada na wiek 7-11 lat. W tym wieku procesy rozumowania stają się logiczne. W tym stadium dziecko rozwija procesy myślenia logicznego, mogące mieć zastosowanie przy rozwiązywaniu problemów, które są konkretne.

OKRES OPERACJI FORMALNYCH 11-do końca Dziecko nabywa zdolność do rozumowania abstrakcyjnego bez odwoływania się do konkretnych przedmiotów i wydarzeń. Dzieci potrafią rozwiązywać problemy w umyśle za pomocą systematycznego testowania zbioru hipotez i równoczesnego badania ich wzajemnych zależności. Staje się w coraz większym stopniu podobne do myślenia człowieka.

Model Erika Eriksona: KONCEPCJA ROZWOJU PSYCHOSPOŁECZNEGO
• Rozwój wynika z interakcji między wewnętrznymi instynktami a zewnętrznymi kulturowymi i społecznymi wymaganiami.
• Jednostka musi w czasie swego życia pomyślnie rozwiązać osiem kryzysów dylematów, wynikających z nowych zadań stawianych przez otoczenie.

Etap I . Wiek niemowlęcy (0 - 1 r. ż.)
KRYZYS PSYCHOSPOŁECZNY PODSTAWOWA UFNOŚĆ A NIEUFNOŚĆ
Etap II . Dzieciństwo (2 - 3 r. ż.)
KRYZYS PSYCHOSPOŁECZNY AUTONOMIA A WSTYD I ZWĄTPIENIE

Etap III . Wiek zabawy (4 - 5 r. ż.)
KRYZYS PSYCHOSPOŁECZNY INICJATYWA A POCZUCIE WIN

Etap IV . Wiek szkolny (6- 12 r. ż.)
KRYZYS PSYCHOSPOŁECZNY PRODUKTYWNOŚĆ A POCZUCIE NIŻSZOŚCI

Etap V . Wiek adolescencji (13 - 18 r. ż.) (19 - 22 r.ż.)
KRYZYS PSYCHOSPOŁECZNY TOŻSAMOŚĆ GRUPOWA A ALIENACJA

 Modele rozwoju grup: etapy zmian okresowych. 

 Model Tuckmana i Jensena. 

---