Wartości wg NICOLAI HARTMANNA:

I: Wartości poznawcze zatem prawda

II: Wartości estetyczne to jest piękno

III: Wartości moralne czyli dobro

IV: Wartości witalne a zatem wszystko co sprzyja życiu

V: Wartości hedonistyczne czyli przyjemnościowe

VI: Wartości dóbr do nich zaliczamy: utylitarne i instrumentalne

STRUKTURA SPOŁECZNA to układ grup obywatelskich z różnym dostępem do powszechnie poszukiwanych dóbr. W takim sensie wpisała się w strukturę społeczną, nierówność społeczna. Położenie jednostki w kompozycji społecznej jest fundamentalną charakterystyką umożliwiającą zrozumienie świadomości społecznej a także społeczne zachowania.

Trzy formy społecznej dyferencjacji to:

1) struktura klasowa;

2) stratyfikacja społeczna;

3) podziały społeczno - psychologiczne

Czynniki kształtujące strukturę społeczną

poziom rozwoju ekonomicznego

społeczny podział pracy

zasoby siły roboczej

stosunki własnościowe

proporcje między sektorami gospodarki

Elementy struktury społecznej

• struktura klasowa (status materialny, posiadanie lub nieposiadanie pewnych dóbr, np. klasa wyższa, średnia, niższa.)

• struktura warstwowa (rodzaj wykonywanego zajęcia, pozycja w społeczeństwie, poczucie przynależności do danej warstwy, np. do inteligencji)

• struktura zawodowa (znaczenie zawodów, zawody popularne, szanowane, zmiany na rynku pracy.)

• struktura demograficzna (podział wg płci, wieku, miejsca zamieszkania, liczby ludności, przyrostu naturalnego.)

Pozycja społeczna- wyróżnione i określone w danej kulturze miejsce jednostki społecznej w hierarchii społecznej i szerzej w strukturze społecznej. Pozycja społeczna określa prestiż jednostki. Z zajmowanej pozycji społecznej wynika rola społeczna jaką odgrywać powinna jednostka. Osoba znajdująca się na pewnej pozycji społecznej związana jest też z określonymi przywilejami i obowiązkami, jakie powinna pełnić wobec grupy czy społeczeństwa

CZYNNIKI TWORZĄCE GRUPĘ SPOŁECZNĄ to:

a. członkowie

b. cele i zadania

c. struktura grupy

d. identyczność

e. ośrodki skupienia

KLASYFIKACJA GRUP jest następująca:

a. małe i duże

b. formalne i nieformalne

c. inkluzywne i ekskluzywne

d. celowe i spontaniczne

e. członkostwo automatyczne bądź z wyboru

RODZAJE GRUP PIERWOTNYCH są następujące:

a. rodzina

b. grupy rówieśnicze

c. społeczność lokalna

FUNKCJE RODZINY to kolejno:

a. materialno - ekonomiczna

b. opiekuńczo - zabezpieczająca

c. prokreacyjna

d. seksualna

e. legalizacyjno - kontrolna

f. socjalizacyjna

g. kulturowa

h. rekreacyjno - towarzyska

i. emocjonalno - ekspresyjna

Klasyfikacja Cohena

• Funkcja deklaracji członkostwa

• Funkcja wyłaniania subgrup

• Funkcja konfrontacji

• Funkcja zaznaczania różnic indywidualnych

• Funkcja współpracy

• Funkcja zakończenia

Role Grupowe:

- organizator

- lider

- człowiek akcji

- człowiek idei

- człowiek kontaktów

- sędzia

- człowiek grupy

- perfekcjonista

Komunikacja interpersonalna - to psychologiczny proces, dzięki któremu jednostka przekazuje i otrzymuje informacje w bezpośrednim kontakcie z inną osobą. Jest to proces, który zachodzi nieustannie, bowiem przez cały czas swoją postawą ciała, mimiką, gestykulacją, no i wreszcie słowami przekazujemy określone informacje. Jednak, aby można było mówić o istnieniu komunikacji muszą istnieć 3 ogniwa:
- nadawca, czyli osoba, która przesyła określoną informację;
- odbiorca, czyli osoba, do której daną informację kierujemy;
- kod, czyli sposób przekazu tej informacji - obraz, gest, słowo etc.

Model komunikacji dwustronnej

Do aktu komunikacji dojdzie jedynie wtedy, gdy spełnione zostaną następujące warunki:

• informacja zostanie przekazana w języku zrozumiałym dla obu komunikujących się stron,

• zaistnieje skuteczny nośnik tej informacji,

• przekaz pozostanie czysty od zniekształceń przez czynniki zewnętrzne (tzw. szum),

• przekaz spotka się z odbiorem,

• informacja w założeniu będzie przeznaczona dla danego odbiorcy.

Bariery komunikacyjne

Czynniki, które utrudniają zrozumienie przekazu zawartego w wypowiedzi (o charakterze fizycznym i psychologicznym).

• utrudnienia percepcyjne

• wybiórczość uwagi

• brak umiejętności decentracji (przyjęcie perspektywy rozmówcy)

• różnice kulturowe

• stereotypy (chętniej słuchamy osób o wysokim statusie społecznym)

• Samopoczucie

Model procesu komunikacji interpersonalnej wygląda następująco:
o Nadawca
o Źródło
o Komunikat Kodowanie
o Komunikat Kanał
o Komunikat Dekodowanie
o Komunikat Odbiorca
o Sprzężenie zwrotne

Stratyfikacja społeczna - pojęcie wyrażające fakt, że wszelka społeczność składa się z poziomów pozostających ze sobą w relacjach nadrzędności i podporządkowania. Mierzona jest dostępnością do pięciu podstawowych zasobów społecznych, jakimi są: władza, pieniądze, prestiż, wykształcenie oraz zdrowie. Mówiąc prościej, stratyfikacja oznacza, że każde społeczeństwo ma pewien system rang: pewne warstwy stoją wyżej, inne zaś niżej. Ich suma stanowi system stratyfikacyjny danego społeczeństwa. Historia zna cztery podstawowe systemy stratyfikacji społeczeństw ludzkich: niewolnictwo, system kastowy, system stanowy i system klasowy.

Definicja rodziny

Rodzina jest podstawową mikrostrukturą społeczną. Stanowi pewien rodzaj ładu i zapotrzebowania społecznego. Służy zaspokajaniu potrzeb ekonomicznych. Rodzina występuje od najdawniejszych czasów w różnej postaci. Początkowo przyjmowała formę rodzin wielopokoleniowych, gdzie pod jednym dachem zamieszkiwali wszyscy członkowie rodu. Dziadkowie brali wówczas czynny udział w wychowywaniu dzieci, byli bardzo szanowani i każdy korzystał z ich porad. Współczesna rodzina składa się najczęściej tylko z rodziców i dzieci, którzy zamieszkują pod wspólnym dachem. Rola dziadków nie jest już tak ogromna jak dawniej. To rodzice pełnią funkcję nauczycieli i przewodników w życiu. Rodzina określa stosunki pokrewieństwa i dziedziczenia. Daje ona także utrzymanie i opiekę jej członkom. Przygotowuje ona także do samodzielnego życia i tworzy wspólne jedno gospodarstwo domowe. Jest swego rodzaju instytucją społeczną, która zaspokaja potrzeby swoich członków, ale także całego społeczeństwa. Rodzina stanowi pewien rodzaj wspólnoty i jest formą zrzeszenia.

Typologia rodzin jest rozważana jako wynik wpływu norm społecznych rządzących małżeństwem, pożyciem seksualnym i reprodukcją, miejscem zamieszkiwania po ślubie, podziałem obowiązków, legalnością urodzeń oraz wykształceniem partnerów, na poszczególne typy rodzin. I tak wyróżnić można wiele typów rodzin, przy czym za kryterium tego wyróżnienia przyjmuje się najczęściej :

• Liczbę osób w rodzinie - mała, wielka, ród

• Hierarchia prestiżu i władzy w rodzinie : matriarchalna patriarchalna egalitarna ( demokratyczna)

• Strukturę rodziny: pełna, niepełna,

Analiza Transakcyjna (AT) - to stworzona przez Erica Berne'a psychologiczna koncepcja stosunków międzyludzkich, opierająca się na idei wyodrębnienia w Ja trzech współistniejących schematów zachowania i odczuwania przybierających formę:

• Ja-Dorosły,

• Ja-Dziecko,

• Ja-Rodzic.

Analiza transakcyjna obejmuje cztery poziomy analizy:

1. analizę strukturalną - osobowości

2. analizę transakcyjną - działań i komunikatów werbalnych między ludźmi

3. analizę gier - ukrytych transakcji zakończonych korzyścią psychiczną

4. analizę skryptu - specyficznych tematów realizowanych w życiu

---