Zjednoczone Emiraty Arabskie
Zjednoczone Emiraty Arabskie zajmują 83,600 km2 powierzchni i położone są na Półwyspie Arabskim, wzdłuż południowego brzegu Zatoki Perskiej i zachodniego brzegu Zatoki Omańskiej, będącej częścią Oceanu Indyjskiego. Kraj graniczy z Omanem i Arabią Saudyjską. ZEA składa się z siedmiu emiratów: Abu Zabi, Dubaj, Szardża, Adżman, Umm al-Kajwajn, Ras al-Chajma i Fudżajra.
W XIX wieku emiraty wybrzeża Zatoki Perskiej na mocy traktatów przekazały kontrolę nad sprawami zagranicznymi i obronę narodową w ręce Wielkiej Brytanii. W 1971 księstwa: Abu Zabi, Dubaj, Szardża, Adżman, Umm al-Kajwajn połączyły się w ZEA. Zaid ibn Sultan an-Nahajan, władca Abu Zabi, został pierwszym prezydentem. Ras al-Chajma przystąpił do federacji w 1972.
Kraj liczy około 4,8 miliona mieszkańców, z czego tylko około 20 % stanowią obywatele ZEA. Pozostałą grupę stanowi ludność z innych państw arabskich ( Liban, Syria, Jordania, Egipt, Palestyna) i Iranu (razem ok. 23 %) oraz z południowej Azji ( Indie, Pakistan, Filipiny, Sri Lanka, Bangladesz (50%). Wśród ludności zwanej tu " zachodnią" największą grupę stanowią Brytyjczycy (ok. 100 tyś). W kraju oprócz języka arabskiego używany jest też angielski i perski.
ZEA są krajem muzułmańskim, w którym źródłem prawa jest szariat, religijne prawo muzułmańskie. Zakazuje ono utrzymywania związków pozamałżeńskich i karze je z całą surowością (dotyczy to również osób nie będących wyznawcami islamu, ok. 4% ludności). Daje się zauważyć stosunkowo duży liberalizm w kwestiach ubioru. Nie jest wymagane nakrycie głowy u kobiet. Jedynie na prowincji, a przede wszystkim w emiratach północnych zaleca się unikanie odzieży nadmiernie odkrywającej ciało, szczególnie u kobiet. Ogólnie najbardziej tolerancyjna obyczajowo jest metropolia Dubaju. Niemniej jednak nigdzie nie jest zalecane, a w trakcie modlitw zdecydowanie zabronione, wchodzenie na teren meczetów przez wyznawców innych religii niż islam. W ZEA nie można posiadać: materiałów zawierających treści obsceniczne i godzących w obyczajowość muzułmańską; kaset wideo zawierających treści sprzeczne z obyczajowością lub religią państwową (islam). Za posiadanie, zażywanie oraz handel narkotykami grozi wieloletnie więzienie lub kara śmierci. Istnieje zakaz spożywania alkoholu pod każdą postacią w miejscach publicznych oraz przebywanie w takich miejscach po spożyciu alkoholu (grozi za to grzywna lub kara aresztu).
Stolicą kraju Abu Zabi (Abu Dhabi) - położone na wyspie, drugie co do wielkości ( po Dubaju ) miasto Zjednoczonych Emiratów Arabskich. Mają tutaj swoje siedziby główne organy władzy państwowej: prezydent państwa, rząd federalny, a także ambasady i centrale emirackich firm naftowych. Walutą państwa jest: 1 dirham ZEA (Dh) = 100 filsów.
Kraj ma unikatowy ustrój polityczny - federację siedmiu emiratów, z których każdy jest monarchią absolutną, rządzoną tradycyjnie przez władców wywodzących się z określonego klanu/dynastii. Poszczególne emiraty mają duży zakres autonomii wewnętrznej - szczególnie w sprawach gospodarczych. Organem ustawodawczym państwa, decydującym o podstawach jego funkcjonowania jest siedmioosobowa Najwyższa Rada Federalna, której członkami są władcy poszczególnych emiratów. NRF wybiera prezydenta (5-letnia kadencja) i wiceprezydenta Federacji (5-letnia kadencja). Biorąc pod uwagę dominującą ekonomiczną i ludnościową pozycję emiratów Abu Zabi i Dubaju, niepisaną zasadą jest, iż prezydentem Federacji jest władca Abu Zabi, a wiceprezydentem i premierem - władca Dubaju. Prezydent (w porozumieniu z NRF) mianuje premiera, który przedstawia prezydentowi do zaakceptowania proponowany skład rządu. Premier stoi na czele rządu federalnego, spełniającego główną funkcję wykonawczą. Na szczeblu emiratów funkcje o charakterze rządu pełnią Rady Wykonawcze, mianowane przez poszczególnych władców. Parlament Federacji stanowi 40-osobowa Federalna Rada Narodowa, która jest organem doradczym i kontrolnym. Skład Rady jest w połowie mianowany bezpośrednio przez władców emiratów, a w połowie wybierany przez kolegia elektorów wytypowanych przez władców. Podobne zgromadzenia o charakterze doradczym funkcjonują również na szczeblu poszczególnych emiratów. Sądownictwo, obejmujące Sąd Najwyższy i sądy pierwszej instancji, jest niezależne, oparte na prawie szarii (muzułmańskim). Członkowie Najwyższego Sądu Federalnego mianowani są przez Najwyższą Radę Federalną. Partie polityczne ani związki zawodowe nie istnieją.
Administracja gospodarcza obejmuje resorty gospodarcze na szczeblu rządu federalnego (w sumie 8) oraz departamenty właściwe dla spraw gospodarki i infrastruktury na szczeblu emiratów. W poszczególnych emiratach ważną rolę odgrywają lokalne izby handlu i przemysłu (w każdym emiracie jest jedna - nie ma poza tym żadnych izb regionalnych czy branżowych). Stanowią one zarówno zrzeszenia przedsiębiorców (dla większości rodzajów działalności gospodarczej przynależność do izby jest obowiązkowa), jak i pełnią pewne funkcje administracyjno-urzędowe. Izby zapewniają poza tym m.in. takie usługi prawne, jak mediacja w sporach (nie arbitraż) czy ściąganie przeterminowanych należności. Poza systemem mediacji spory wynikłe z działalności gospodarczej podlegają sądownictwu cywilnemu. System sądów gospodarczych znajduje się obecnie w fazie tworzenia.
Wobec szczególnego znaczenia wydobycia i przeróbki ropy naftowej i gazu ziemnego - zarówno z punktu widzenia całego państwa, jak i dysponujących tymi surowcami emiratów - nadzór nad tym sektorem sprawują w poszczególnych emiratach specjalne autonomiczne organy. Np. w Abu Zabi i Szarży jest to Najwyższa Rada Naftowa. Zasiadają w niej w większości przedstawiciele rządzącej dynastii z władcą emiratu na czele (w Abu Zabi jest to jednocześnie prezydent kraju).
Głową państwa od 2004 roku jest prezydent Khalifa bin Zayed al Nahyan, władca emiratu Abu Zabi. Syn Zaida ibn Sultana an-Nahajana, emira Abu Zabi i prezydenta Zjednoczonych Emiratów Arabskich od początku istnienia państwa (1971). W 1971 został mianowany przez ojca wicepremierem, a w 1976 zastępcą dowódcy sił zbrojnych. Kierował także Najwyższą Radą ds. Ropy Naftowej. Po śmierci ojca w listopadzie 2004 został 2 listopada kolejnym emirem Abu Zabi, a dzień później objął urząd prezydenta Zjednoczonych Emiratów Arabskich.
Szefem rządu jest wiceprezydent, premier i minister obrony Mohammed bin Rashid al Maktoum, władca drugiego co do liczby ludności i potencjału ekonomicznego emiratu Dubaju.
Parlament to jednoizbowa Federalna Rada Narodowa (Majlis al Ittihad al Watani), składająca się z 40 posłów i jest organem wyłącznie opiniodawczym.
Literatura: