Temat: Makbet jako utwór omawiający winę człowieka i jego ciemne namiętności.
William Szekspir , ur. 23 IV 1564 w Stratfordzie , był wybitnym dramaturgiem i poetą angielskim. Jego twórczość odegrała wybitną rolę w kształtowaniu się nowożytnego teatru europejskiego. Sztuki Williama Szekspira początkowo entuzjastycznie przyjmowane przez współczesnych , potem oskarżane o prostactwo i łamanie klasycznych reguł. Natomiast w XIX wieku Szekspir stał się wzorcem dla romantyków i od tego czasu niezmiennie utrzymuje się w repertuarze teatralnym. Jednym z jego wielkich dzieł jest "Makbet" (1606 ? ). Jest to na pozór typowy utwór sceny elżbietańskiej. Występują w nim upiory , zjawy , duch i wiedźmy. Utwór przepełniony jest przepowiedniami. W tym dziele tytułowy bohater wkracza na drogę zbrodni , co jest tylko pretekstem dla stworzenia jeszcze jednego studium psychologicznego człowieka wplątanego przez okoliczności i los w otchłań zła.
Szekspir w swym utworze ukazuje nam metamorfozę rycerza szlachetnego , prawego , postępującego wedle kodeksu honorowego , w bezwzględnego mordercę , tyrana obojętnego na krzywdy innych. Makbet był jednym z wodzów armii króla Szkocji , Dunkana. Wracając z wyprawy wojennej razem ze swoim przyjacielem Bankiem , ukazały się im trzy czarownice. Przepowiedziały mu one , że zostanie tanem Kawdoru , a następnie królem Szkocji. Makbet początkowo nie dał wiary tym słowom i ruszył dalej w swą drogę. Lecz gdy przepowiednia zaczęła się sprawdzać , Makbet zastanowił się nad słowami wiedźm. Chcąc poradzić się żony wysłał do niej posłańca z wiadomością. Żona po otrzymaniu listu uknuła spisek. Makbet pod wpływem żony zabija króla Dunkana. Streszczony tutaj początek utworu pomoże mi w rozważaniach na temat winy i ciemnych namiętności Makbeta. William Szekspir chciał nam przekazać , że w każdym człowieku kryje się zło i chęć odniesienia sukcesu , niekoniecznie zgodnego z zasadami moralnymi. Świadczą o tym słowa Lady Makbet: " Nieprawo grać byś nie chciał , a jednakże
Pragnął byś krzywo wygrać. O Glamisie! "
Z tych słów wynika , że w Makbecie - rycerzu , szlachetnym wodzu - kryją się żądze władzy , potęgi. I tutaj zaczyna się prawdziwy konflikt psychologiczny. Makbet walczy ze sobą , można zauważyć batalię lepszej części Makbeta z ciemną stroną jego duszy. Gdy znajduje się w rozterce , na jego psychikę oddziałuje żona , uderza ona w czułe punkty rycerza , w jego męstwo i odwagę. Jednocześnie wmawia mu , że tron należy się właśnie jemu. Ulegając namowom żony Makbet popełnia morderstwo , zabija Dunkana , splamił swe ręce krwią swojego władcy. Bohater utworu po dokonaniu morderstwa odczuwa wyrzuty sumienia. Po zabiciu króla Makbet zdaje sobie sprawę z tego co uczynił i zaczynają go nawiedzać myśli o karze. Słowa "Nie zaśniesz już więcej" krążą mu po głowie. Wszystko to świadczy o załamaniu nerwowym Makbeta , on wobec prawdy stał się bezsilny i słaby. Dojść do siebie pomaga mu żona. W tym momencie następuje punkt zwrotny w zachowaniu Makbeta. Bohater obojętnieje i jednocześnie narasta w nim strach przed wyjściem prawdy na jaw. W obawie przed prawdą popełnia następne mordy , coraz bardziej obojętnieje , aż do tego stopnia , że wydaje polecenie zabicia rodziny Makdufa syna króla Dunkana. Targnięcie się na życie rodziny wroga w tych czasach było wysoce haniebne i całkowicie sprzeczne z kodeksem rycerskim. Makduf gdy się o tym dowiedział zapałał wolą zemsty: " Idźmy wznieść raczej miecz nieubłagany
I , jak przystoi prawym mężom , walczyć
Za poniżone nasze gniazdo."
Świadczy to o hańbie jaką się okrył Makbet. Lecz nasz bohater wcale się nie przejął tym czynem , ponieważ morderstwo stało się dla niego chlebem powszednim. Nawet samobójstwo żony nie wzruszyło Makbetem. W końcu ginie od ciosu Makdufa.
Dzieło Szekspira "Makbet" jest doskonałym przykładem przemian zachodzących w człowieku pod wpływem dokonanych czynów. W utworze potwierdza się teza , że jedno morderstwo pociąga następne. William Szekspir ukazuje człowieka prawego zgubionego przez własne mroczne wnętrze. Makbet skończył jako tyran i morderca , ponieważ nie miał w sobie dość siły aby odpokutować winę. Ten utwór można porównać do utworu antycznego poety Sofoklesa - "Antygony". Podobieństwo tych utworów polega na tym , że oboje bohaterowie uwikłani są w konflikt przez los. Choć w przeciwieństwie do Kreona i Antygony, Makbet miał wybór. Czytając "Makbeta" odniosłem wrażenie , że Makbet rozmawiając z wiedźmami , rozmawiał ze swoim mrocznym wnętrzem , a czarownice w przepowiedni ujawniły ciemne namiętności Makbeta.