Gimnastyka szwedzka według P. Linga
Pehr Henrik Ling w pracy ”Ogólne podstawy gimnastyki” (Sztokholm 1866) opisał założenia ideowe swojego programu wychowania gimnastycznego.
„Przez teorię gimnastyki - pisał - rozumie się naukę o ruchach ciała, zgodnych z prawami, którym podlega organizm człowieka”. Prawa te zmierzają do pełnej harmonii między poszczególnymi częściami organizmu. Wynikiem tej harmonii jest zdrowie.
Wraz z rozwojem życia człowieka zmieniają się elementy gimnastyki.
Ling wyróżnia cztery działy gimnastyki:
Gimnastyka wychowawcza, przy pomocy której człowiek uczy się podporządkowywać swoje ciało własnej woli.
Gimnastyka wojskowa, przy której zastosowaniu człowiek uczy się za pomocą środków zewnętrznych, np. broni, podporządkowywać sobie wolę zewnętrzną.
Gimnastyka lecznicza, przy pomocy której człowiek, przy pomocy własnych sił i odpowiedniej pozycji, lub też przy pomocy obcej, stara się przezwyciężyć cierpienia ciała powstałe wskutek jakichś warunków odbiegających od normy.
Gimnastyka estetyczna, przez którą człowiek stara się ukazać swoją naturę, swe myśli i uczucia.
Te cztery główne działy gimnastyki są ze sobą powiązane, ponieważ ruchy przynależne do każdego z tych działów stanowią z organizmem ludzkim swoistą jedność.
Pojęcie gimnastyki wychowawczej
Każde dążenie do rozwoju zdolności ludzkiego ciała lub duszy jest wychowaniem. Dlatego każda gimnastyka jest przedsięwzięciem wychowawczym i dlatego też musi być wszechstronna; musi obejmować wszystkie części ciała, a nie tylko jakąś jedną część.
Zwykle człowiek chce robić to, co umie najlepiej, bo przy-chodzi mu to najłatwiej. Gdyby uwzględniło się tę zasadę, to każda gimnastyka stałaby się jednostronna.
Gimnastyka wychowawcza musi być wszechstronna tzn., że nie może zmierzać do wyłącznej doskonałości jednokierunkowej.
Nie ma ciała ludzkiego, które nie potrzebowało by ruchu. Każda część ciała stosownie do swej wielkości, natury i znaczenia w organizmie wymaga swego udziału w zachowaniu zdrowia człowieka. Nawet najbardziej proste ćwiczenie jest tak samo ważne, jak najtrudniejsze; jest tym ważniejsze, bo wszystkie trudne ćwiczenia wywodzą się z prostych.
Ogólne reguły ćwiczenia ciała
Na podstawie powyższych rozważań i stwierdzeń można - zdaniem Linga - przyjąć następujące ogólne zasady ćwiczeń cielesnych:
Zadaniem gimnastyki jest właściwe ukształtowanie ciała człowieka przez zastosowanie odpowiednio ustalonych ruchów (ćwiczeń).
Ruchami odpowiednio ustalonymi nazywamy te, które mają uzasadnienie w budowie ciała poddawanego ćwiczeniu.
Mówimy, że ciało ludzkie jest odpowiednio ukształtowane, gdy wszystkie jego części są w tak doskonałej harmonii ze sobą, jak tylko to jest możliwe ze względu na indywidualne warunki naturalne.
Ciało człowieka nie może być wyćwiczone bardziej, niż na to pozwalają jego cechy wrodzone.
Naturalne cechy człowieka mogą być ukryte na skutek braku ćwiczenia, lecz nie mogą być zniszczone.
Niewłaściwe ćwiczenie ciała może przeszkodzić w ujawnieniu się jego zdolności wrodzonych. Dlatego niewłaściwe ćwiczenie bardziej szkodzi niż sprzyja harmonii w kształtowaniu ciała.
Każde jednostronne kształtowanie sprawia, że trudno jest nauczyć się ruchów i opanować je. Kształcenie wielostronne upraszcza i ułatwia ruchy.
Sztywność i nieruchomość jakiejś części ciała - oznacza u wielu osób nadmierną jednostronną siłę, której zawsze towarzyszy słabość innych części ciała.
Przez równy podział wysiłków można nadmierną siłę jednej części ciała osłabić, a siłę słabszych części ciała wzmocnić.
O sile lub słabości poszczególnych części ciała nie decyduje większa lub mniejsza powierzchnia tych części, ale stosunek między wszystkimi częściami ciała. Również nie grają tu roli dziedziczne skłonności do chorób lub ułomności.
Każda prawdziwa i zwiększona siła jest jednoczesną koncentracją zdolności działania poszczególnych części ciała (akcja i reakcja). Jeśli siła ma osiągnąć swoją największą potencję, to koncentracja musi nastąpić w ściśle określonym momencie.
Zdrowie i siła w całej swej pełni są jednoznaczne - polegają na harmonii między wszystkimi częściami ciała.
Jeśli zaczyna się gimnastykę od form najprostszych, to można krok za krokiem dojść do ćwiczeń najtrudniejszych.
Dalej Ling omówił: ruchy (ćwiczenia) bez przyrządów, ruchy proste, ruchy złożone, balansowanie, marsze, skoki, pływanie, ruchy przy użyciu przyrządów, podciąganie się, wspinanie się, pełzanie, przeciąganie, balansowanie na wąskich powierzchniach, ćwiczenia na koniu drewnianym, woltyżerkę na żywym koniu oraz gry gimnastyczne.
Przechodząc do zagadnień dotyczących budowy sprzętu gimnastycznego Ling uważał, że powinien być tak prosty, jak tylko to jest możliwe. Przyrządy bowiem służą jedynie jako środek do stworzenia punktów oparcia dla ciała będącego w ruchu. Dlatego sprzęt gimnastyczny powinien być tak prosty, aby mógł go wykonać każdy rzemieślnik.
Podstawowymi sprzętami gimnastyki Linga były:
maty i materace, tyczki do skoków, drążki do przeciągania, liny krótkie i długie, maszty i pale, listwy do balansowania, deski do podnoszenia, drabiny do przewijania się, maszt do wdrapywania się, konie i siodła, płotki i rowy do skoków oraz pomosty i pasy pływackie.
Sprzęt gimnastyczny dla młodzieży różni się wymiarami od sprzętu dorosłych; na ogół w stosunku 7 do 10.