sierpie
ń 2002
POLSKI
KOMITET
NORMALIZACYJNY
POLSKA NORMA
PN-EN ISO 5261
Rysunek techniczny
Przedstawianie uproszczone
pr
ętów i kształtowników
Zamiast:
PN-85/N-01626; PN-ISO
5261:1994; PN-ISO
5261/Ak:1994
Grupa katalogowa
ICS 01.100.30
EN ISO 5261:1999, IDT
ISO 5261:1995, IDT
This national document is identical with EN ISO 5261:1999 and is published
with the permission of CEN; rue de Stassart, 36; B-1050 Bruxelles, Belgium.
Niniejsza Polska Norma jest identyczna z EN ISO 5261:1999 i jest publikowana
za zgod
ą CEN; rue de Stassart 36; B-1050 Bruksela; Belgia.
PRZEDMOWA KRAJOWA
Niniejsza norma jest t
łumaczeniem angielskiej wersji normy europejskiej EN ISO 5261:1999, stanowiącej wprowadzenie
(metod
ą noty uznaniowej) normy międzynarodowej ISO 5261:1995 i jest wydana jako identyczna z wprowadzoną normą
europejsk
ą.
W normie zastosowano odsy
łacze krajowe oznaczone od
N1)
do
N4)
.
Norma zawiera za
łącznik krajowy NA (informacyjny), w którym podano wykaz norm powołanych w treści normy EN i ich
odpowiedników krajowych.
nr ref. PN-EN ISO 5261:2002
Norma europejska
EN ISO 5261:1999
ma status
Polskiej Normy
Ustanowiona przez Polski Komitet Normalizacyjny
dnia 12 sierpnia 2002 r.
(Uchwa
ła nr 28/2002-o)
NORMA EUROPEJSKA
EUROPEAN STANDARD
NORME EUROPÉENNE
EUROPÄISCHE NORM
EN ISO 5261
lipiec 1999
PN-EN ISO 5261:2002 Rysunek techniczny Przedstawianie uproszczone pr
ętów i kształtowników
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrze
żone.
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 1
ICS 01.100.30
Wersja polska
Rysunek techniczny
Przedstawianie uproszczone pr
ętów i kształtowników
(ISO 5261:1995)
Technical drawings - Simplified
representation of bars and profile sections
(ISO 5261:1995)
Dessins techniques - Représentation
simplifiée des barres et des profilés (ISO
5261:1995)
Technische Zeichnungen - Vereinfachte
Angabe von Stäben und Profilen (ISO
5261:1995)
Niniejsza norma jest polsk
ą wersją normy europejskiej EN ISO 5261:1999. Została ona przetłumaczona przez Polski
Komitet Normalizacyjny i ma ten sam status co wersje oficjalne.
Norma europejska zosta
ła przyjęta przez CEN 27 maja 1999 r.
Zgodnie z wewn
ętrznymi przepisami CEN/CENELEC członkowie CEN są zobowiązani do nadania normie europejskiej
statusu normy krajowej bez wprowadzania jakichkolwiek zmian. Aktualne wykazy norm krajowych (powsta
łych w wyniku
nadania normie europejskiej statusu normy krajowej),
łącznie z ich danymi bibliograficznymi, można otrzymać w
Sekretariacie Centralnym CEN lub w krajowych jednostkach normalizacyjnych b
ędących członkami CEN.
Norma europejska zosta
ła opracowana w trzech oficjalnych wersjach językowych (angielskiej, francuskiej i niemieckiej).
Wersja w ka
żdym innym języku, przetłumaczona na odpowiedzialność danego członka CEN i zarejestrowana w
Sekretariacie Centralnym CEN, ma ten sam status co wersje oficjalne.
Cz
łonkami CEN są krajowe jednostki normalizacyjne następujących państw: Austrii, Belgii, Danii, Finlandii, Francji, Grecji,
Hiszpanii, Holandii, Irlandii, Islandii, Luksemburga, Niemiec, Norwegii, Portugalii, Republiki Czeskiej, Szwajcarii, Szwecji,
W
łoch i Zjednoczonego Królestwa.
CEN
Europejski Komitet Normalizacyjny
European Committee for Standardization
Comité Européen de Normalisation
Europäisches Komitee für Normung
nr ref. EN ISO 5261:1999 E
Przedmowa
Tekst normy mi
ędzynarodowej, opracowanej przez Komitet Techniczny ISO/TC 10 "Rysunek techniczny, definicja wyrobu i
dokumentacja zwi
ązana"
N1)
Mi
ędzynarodowej Organizacji Normalizacyjnej (ISO), został przyjęty przez CEN/CS jako
norma europejska.
Niniejsza norma europejska powinna uzyska
ć status normy krajowej, przez opublikowanie identycznego tekstu lub
uznanie, najpó
źniej do stycznia 2000 r., a normy krajowe sprzeczne z daną normą powinny być wycofane najpóźniej do
stycznia 2000 r.
Zgodnie z przepisami wewn
ętrznymi CEN/CENELEC do wprowadzenie niniejszej normy europejskiej są zobowiązane
PN-EN ISO 5261:2002 Rysunek techniczny Przedstawianie uproszczone pr
ętów i kształtowników
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrze
żone.
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 2
nast
ępujące kraje członkowskie: Austria, Belgia, Dania, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Islandia,
Luksemburg, Niemcy, Norwegia, Portugalia, Republika Czeska, Szwajcaria, Szwecja, W
łochy i Zjednoczone Królestwo.
Nota uznaniowa
Tekst normy mi
ędzynarodowej ISO 5261:1995 został przyjęty przez CEN bez jakichkolwiek zmian jako norma europejska.
Wprowadzenie
W celu ujednolicenia, rysunki podane w niniejszej normie mi
ędzynarodowej przedstawiono w rzutowaniu według metody
pierwszego k
ąta, a wszystkie wymiary liniowe w milimetrach. Jest oczywiste, że inne rzutowanie prostokątne lub inne
jednostki miary mog
ą być stosowane bez naruszenia ustalonych zasad. Rysunki stanowią tylko ilustrację tekstu i mogą
by
ć niekompletne.
Rysunek techniczny - Przedstawianie uproszczone pr
ętów i kształtowników
1 Zakres normy
W niniejszej normie mi
ędzynarodowej podano zasady, uzupełniające postanowienia ustalone w ISO 128
1)
,
N2)
i ISO 129
N3)
, dotycz
ące przedstawiania uproszczonego prętów i kształtowników na rysunkach części i zespołów, między innymi:
-
konstrukcji sk
ładających się z blach grubych i cienkich, kształtowników i złożonych elementów (włącznie z
pomostami, kratownicami, grodziami itp.);
-
urz
ądzeń dźwigowych i transportowych;
-
zbiorników zasobnikowych i zbiorników ci
śnieniowych;
-
wind, schodów ruchomych i przeno
śników taśmowych.
2 Normy powo
łane
N2)
Wymienione ni
żej normy zawierają postanowienia, które - przez określone powołanie się (na daną normę) w treści
niniejszej normy mi
ędzynarodowej - stają się również postanowieniami niniejszej normy. W momencie publikacji (niniejszej
normy mi
ędzynarodowej) podane niżej wydania norm były aktualne. Ponieważ jednak wszystkie normy podlegają
nowelizacji, strony zawieraj
ące umowy na postawie niniejszej normy ISO zachęca się do zbadania możliwości
zastosowania najnowszego wydania wymienionych ni
żej norm. Rejestry aktualnych norm międzynarodowych prowadzą
wszyscy cz
łonkowie ISO i IEC.
ISO 128:1982, Technical drawings - General principles of presentation
ISO 10209-1:1992, Technical product documentation - Vocabulary - Part 1: Terms relating to technical drawings: general
and types of drawings.
3 Definicje
W niniejszej normie mi
ędzynarodowej przyjęto definicje podane w ISO 10209-1.
PN-EN ISO 5261:2002 Rysunek techniczny Przedstawianie uproszczone pr
ętów i kształtowników
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrze
żone.
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 3
4 Uzupe
łniające zasady przedstawiania uproszczonego prętów i kształtowników
Przedstawienie uproszczone pr
ętów i kształtowników powinno zawierać ich odpowiednie oznaczenie ISO i, w razie
potrzeby, nast
ępującą po nim długość cięcia, rozdzielone łącznikiem. To oznaczenie może być także stosowane przy
wype
łnianiu wykazu części (patrz ISO 7573)
N3)
.
PRZYK
ŁAD
Przedstawienie uproszczone k
ątownika równoramiennego zgodnego z ISO 657-1
N3)
, o wymiarach
50 mm
×
50 mm
×
4 mm i d
ługości cięcia 1 000 mm powinno zawierać następujące oznaczenie ISO:
K
ątownik ISO 657-1
− 50
×
50
×
4
− 1 000
Je
żeli w normie międzynarodowej lub w innej odpowiedniej normie nie określono oznaczenia, to oznaczenie powinno
sk
ładać się z symbolu graficznego poprzedzającego niezbędne wymiary, zgodnie z tablicami 1 i 2.
Tablica 1
Rodzaj przekroju pr
ęta
Wymiary
Oznaczczenie
Symbol graficzny
Niezb
ędna wymiary
Przekrój okr
ągły pełny
Rura
d
d
×
t
PN-EN ISO 5261:2002 Rysunek techniczny Przedstawianie uproszczone pr
ętów i kształtowników
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrze
żone.
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 4
Przekrój kwadratowy pe
łny
Przekrój kwadratowy
zamkni
ęty
b
b
×
t
Przekrój prostok
ątny pełny
Przekrój prostok
ątny
zamkni
ęty
b
×
h
b
×
h
×
t
PN-EN ISO 5261:2002 Rysunek techniczny Przedstawianie uproszczone pr
ętów i kształtowników
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrze
żone.
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 5
Przekrój sze
ściokątny pełny
Przekrój sze
ściokątny
zamkni
ęty
s
s
×
t
Przekrój trójk
ątny pełny
b
Przekrój pó
łkolisty pełny
b
×
h
Tablica 2
PN-EN ISO 5261:2002 Rysunek techniczny Przedstawianie uproszczone pr
ętów i kształtowników
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrze
żone.
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 6
Rodzaj kszta
łtownika
Oznaczenie
Symbol graficzny
Alternatywny symbol
literowy
Wymiary
K
ątownik
Teownik
l - dwuteownik
H - dwuteownik
Ceownik
Zetownik
Szyna
K
ątownik łebkowy
P
łaskownik łebkowy
L
T
I
H
U
Z
Wymiary charakterystyczne
Tablica 1 dotyczy oznaczenia przekrojów pr
ętów.
PRZYK
ŁAD
Przestawienie uproszczone przekroju pr
ęta prostokątnego pełnego o wymiarach 50 mm
×
10 mm i d
ługości cięcia 100 mm
powinno zawiera
ć następujące oznaczenie:
50
×
10 - 100
PN-EN ISO 5261:2002 Rysunek techniczny Przedstawianie uproszczone pr
ętów i kształtowników
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrze
żone.
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 7
Tablica 2 dotyczy oznaczenia kszta
łtowników; wskazano w niej, które symbole graficzne mogą dla ułatwienia być
zast
ąpione, jeśli to możliwe, wielkimi literami.
PRZYK
ŁAD
Przedstawienie uproszczone k
ątownika o wymiarach 89 mm
×
60 mm
×
7 mm i d
ługości cięcia 500 mm powinno zawierać
jedno z dwóch ni
żej podanych oznaczeń:
89
×
60
×
7 - 500
lub
L 89
×
60
×
7 - 500
Oznaczenie powinno znajdowa
ć się w bliskim sąsiedztwie odpowiedniego elementu (patrz rysunki od 1 do 3). Rysunek 3
zawiera kszta
łtowniki o profilu L, których symbole graficzne są umieszczone tak, że odzwierciedlają układ do montażu.
5 Schematyczne przedstawianie konstrukcji metalowych
Z
łożona konstrukcja metalowa może być przedstawiona schematycznie liniami ciągłymi grubymi (rodzaj A, ISO 128)
wyobra
żającymi linie środkowe przechodzące przez środki ciężkości przecinających się elementów. W tym przypadku,
warto
ści odległości między punktami odniesienia linii środkowych powinny być podane bezpośrednio nad przedstawionymi
elementami (patrz rysunek 4).
Dopuszczalny jest
łańcuch wymiarowy zamknięty. Jednak w przypadku skumulowania tolerancji jeden z wymiarów
powinien by
ć podany jako kompensujący.
Rysunek 1
PN-EN ISO 5261:2002 Rysunek techniczny Przedstawianie uproszczone pr
ętów i kształtowników
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrze
żone.
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 8
Rysunek 2
Rysunek 3
PN-EN ISO 5261:2002 Rysunek techniczny Przedstawianie uproszczone pr
ętów i kształtowników
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrze
żone.
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 9
Rysunek 4
Za
łącznik A
(informacyjny)
Bibliografia
[1] ISO 129:1985, Technical drawings - Dimensioning - General principles, definitions, methods of execution and special
indications.
[2] ISO 7573:1983, Technical drawings - Item lists.
[3] ISO 657-1:1989, Hot-rolled steel sections - Part 1: Equal-leg angles - Dimensions.
Za
łącznik krajowy NA
(informacyjny)
NORMY POWO
ŁANE W TREŚCI NORMY EUROPEJSKIEJ
PN-EN ISO 5261:2002 Rysunek techniczny Przedstawianie uproszczone pr
ętów i kształtowników
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrze
żone.
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 10
l ICH ODPOWIEDNIKI KRAJOWE
Normy powo
łane w ISO
Odpowiedniki krajowe
ISO 128:1982
- PN-91/N-01604 Rysunek techniczny - Widoki, przekroje, k
łady
ISO 10209-1:1992
- PN-ISO 10209-1:1994 Dokumentacja techniczna wyrobu - Terminologia -
Terminy dotycz
ące rysunków technicznych: ogólne i rodzaje rysunków
PN-EN ISO 5261:2002 Rysunek techniczny Przedstawianie uproszczone pr
ętów i kształtowników
Powielanie dokumentu zabronione. Wszelkie prawa zastrze
żone.
INTEGRAM BUDOWNICTWO
Strona 11