Niger (Republika Nigru), państwo w zach. Afryce, w obrębie Sahary; 1,3 mln km²; 12,2 mln mieszk. (2003), ludy Hausa (55%), Songhajowie, Dżerma; muzułmanie oraz animiści; stol. Niamej; j.u. fr.; republika. Wyżynny (do 1900 m na wyż. Aďr); klimat suchy, na pn. zwrotnikowy, na pd. podrównikowy; wadi, rzeki okresowe, jedyna stała — Niger. Jeden z najsłabiej rozwiniętych krajów Afryki; uprawa prosa, sorgo, batatów, na eksport — trzciny cukrowej, orzeszków ziemnych, bawełny; hodowla kóz, bydła, owiec; eksploatacja bogatych złóż uranu; rzemiosło; 2 transsaharyjskie szlaki drogowe. — W średniowieczu tereny podległe Songhajowi, Kanem i państewkom Hausa; od XI w. islamizacja; rozwój gosp. dzięki transsaharyjskim szlakom handl.; 1591 inwazja marok. i rozbicie Songhaju; XVII-XIX w. silna konfederacja Tuaregów; w XIX w. pd. N. opanowany przez Fulanów; na przeł. XIX i XX w. penetracja fr.; od 1904 kolonia Górny Senegal-Niger, 1911 włączona do Fr. Afryki Zach., od 1922 w jej składzie odrębna kolonia Niger; od 1958 autonom. republika w ramach Wspólnoty Fr., od 1960 niepodległa, zachowane wpływy gosp. i polit. Francji; w latach 60. walki wewn., 1974 wojsk. zamach stanu; 1993 wolne wybory, wygrane przez opozycję; 1996 i 1999 wojsk. zamachy stanu.

---