Kulturotwórcza rola antyku (dawniej i dziś)
Starożytna Grecja i Rzym, jej dokonania kulturowe, historyczne i cywilizacyjne wpłynęły na rozwój całej Europy. Wiele kolejnych epok literackich sięgało po dawno wypróbowane wzory nazwane później klasycznymi. Korzystano nie tylko z tematów, motywów, toposów, ale także z utrwalonych już gatunków literackich. W starożytności powstały podwaliny pod sztukę, nazwaną później sztuką antyczną, jak również literaturę. Powstały wtedy pierwsze dramaty, poezje i słynne poematy - "Iliada" i "Odyseja". Stworzone zostały wtedy również podstawy nauk ścisłych oraz szeroko rozwinęła się filozofia.Na literaturze antycznej wzorowało się wielu późniejszych pisarzy (patrz pkt. 3). Całe oświecenie było pod wpływem literatury i sztuki antycznej. Wspomnę tylko o "Odprawie posłów greckich" Kochanowskiego. Jest to dramat, który jest wzorowany na klasycznym dramacie antycznym i jest niejako wprowadzeniem do "Iliady" Homera. Akcja jest umieszczona w Troi tuż przed wybuchem wojny. Do miasta przybywają posłowie greccy, by odzyskać Helenę i nie dopuścić do wojny. Patrioci próbują przekonać króla Priama, ażeby oddał porwaną. Jednak egoistyczny królewicz przekupuje radę królewską, która odprawia posłów z niczym. Szeroko był również wykorzystany szczególnie w romantyźmie motyw prometeizmu. Przykładem może być tu "Kordian" Słowackiego.W antyku powstały też związki frazeologiczne, używane do dnia dzisiejszego:- pięta Achillesa - oznacza czułe miejsce - Achilles został w dzieciństwie wykąpany w Styksie. Matka kąpiąc go trzymała za piętę. Uczyniła go w ten sposób odpornym na wszelką broń. Zginął on ugodzony przez Parysa właśnie w piętę.- nić Ariadny - oznacza udzielenie komuś pomocy w trudnej sytuacji - Ariadna dała Tezeuszowi kłębek nici, kiedy szedł do labiryntu zabić Minotaura. Po zabiciu go wydostał się właśnie dzięki tej nici.- róg obfitości - oznacza bogactwo, spełnienie wszystkich marzeń - młodym Zeusem opiekowała się koza Amaltea. Pewnego razu złamała sobie róg, który Zeus pobłogosławił i odtąd róg wypełniał się wszystkim, czego zażyczył sobie właściciel. - Sodoma i Gomora - oznacza nieporządek, bałagan, miejsce zła i rozpusty - Sodoma i Gomora były miastami w których panowało zło i przemoc. Bóg postanowił je zniszczyć. - kainowe piętno - jest to piętno zabójcy - Adam i Ewa mieli dwóch synów: Kaina i Abla. Kain był zazdrosny o to, że Bóg był bardziej zadowolony z ofiar Abla. Było to powodem zabójstwa Abla.- zakazany owoc - puszka Pandory- syzyfowa praca- olimpijski spokój- wieża Babel- salomonowy wyrok