Technik dentystyczny
Kod klasyfikacji: 322303
Rozdział klasyfikacji: Ochrona zdrowia
Klasa klasyfikacji: Pomocniczy personel medyczny
Zadania i czynności
Technik dentystyczny zajmuje się wytwarzaniem i naprawą protez zębowych, stałych i ruchomych (tzn. wyjmowanych i zakładanych przez użytkownika) oraz aparatów ortodontyczno - szczękowych (zakładanych na uzębienie celem korekcji wad zgryzu powstałych głównie w okresie rozwoju uzębienia). Zadania swoje wykonuje na zlecenie lekarza stomatologa, czasami też w trakcie bezpośredniej współpracy z lekarzem stomatologiem, podczas leczenia pacjenta w gabinecie dentystycznym (np. pobieranie miary do protezy i późniejsze jej przymiarki). Jest to więc praca o charakterze produkcyjno-usługowym w zakresie ochrony zdrowia, zaliczana do kategorii prac lekkich lub średnio-ciężkich, wykonywana najczęściej w pozycji siedzącej i stojącej. Wymaga ona dużej dokładności, precyzji, poczucia estetyki i cierpliwości.
Technik dentystyczny używa w swojej pracy materiałów ceramicznych, metalowych i tworzyw sztucznych. Ich obróbki dokonuje przy pomocy narzędzi ręcznych i elekromechanicznych (np. szlifierka, wiertarka czy różnego rodzaju obrabiarki precyzyjne znacznie mniejszych rozmiarów niż te, które używane są np. w warsztacie ślusarskim). Obróbka materiałów protetycznych zwykle odbywa się w specjalnie przygotowanym warsztacie, wymagającym intensywnego oświetlenia (naturalnego lub sztucznego).
Środowisko pracy
materialne środowisko pracy
Praca technika dentystycznego wykonywana jest zawsze w warunkach „kameralnych”. Pomieszczenia, w których pracuje w szpitalach przychodniach lub gabinetach prywatnych, noszą nazwę „pracowni protetycznych”. Wyjątkowo może pracować w gabinetach stomatologicznych lekarzy, z którymi współpracuje.
Silniki elektryczne urządzeń elektromechanicznych oraz ich elementy robocze (np. obracające się tarcze szlifierskie) są potencjalnym źródłem hałasu i wibracji. Ponadto przy obróbce materiałów protetycznych powstają pyły, nie zawsze dające się całkowicie usunąć, pomimo zastosowania miejscowych odciągów wentylacyjnych. Obecność pyłów oraz intensywne oświetlenie stanowiska pracy powoduje wzrost ryzyka zapadania na choroby układu oddechowego i narządu wzroku.
warunki społeczne
Praca technika dentystycznego ma charakter indywidualny i samodzielny, a kontakty z ludźmi są rzadkie. Stanowi ona rodzaj usługi dodatkowej, niezbędnej jednak dla prawidłowego wykonywania pracy przez lekarza stomatologa lub ortodontę.
warunki organizacyjne
Technik dentystyczny pracuje od 3 do 6 godzin dziennie, godziny pracy nie są stałe i zależą od liczby i rodzaju otrzymanych zleceń. Pracuje jedynie w ciągu dnia, nie jest wymagana praca w niedziele, święta i wolne soboty. Jego praca jest na bieżąco kontrolowana przez lekarza stomatologa. Technik dentystyczny może pełnić zarówno funkcję kierownika (prywatny gabinet), jak i podwładnego (zatrudnienie w przychodni, szpitalu). Może więc ponosić odpowiedzialność nie tylko zawodową, ale też za pracę innych, w tym ich bezpieczeństwo i ochronę przed czynnikami chorobotwórczymi. W pracy wymagane jest zakładanie ubrania ochronnego, w tym specjalistycznego (np. rękawiczki, czy specjalne maski osłaniające twarz i oczy), a narzędzia którymi się posługuje, winny mieć osłony i zabezpieczenia zgodnie z wymaganiami określonymi w obowiązujących przepisach bhp.
Wymagania psychologiczne
Najważniejszymi cechami psychofizycznymi i umiejętnościami niezbędnymi w tym zawodzie są: odpowiednia ostrość wzroku, zdolność rozróżniania barw (np. przy dobieraniu koloru protezy), czucie dotykowe, koordynacja wzrokowo-ruchowa i zręczność manualna (umiejętność sprawnego i precyzyjnego posługiwania się małymi narzędziami). Równie istotna jest zdolność koncentracji uwagi przy wykonywaniu protez lub aparatów ortodontycznych, uzdolnienia techniczne i dobra pamięć. Technik dentystyczny powinien umieć dostosować się do pewnej monotonii i jednostajnych warunków swojej pracy. Ważna jest umiejętność krytycznej oceny nowych materiałów i produktów powstałych dzięki postępowi w dziedzinie technologii materiałów biologicznych i chemicznych.
Wymagania fizyczne i zdrowotne
Technik dentystyczny powinien charakteryzować się dużą sprawnością manualną, dobrym wzrokiem i ogólnie dobrym stanem zdrowia. Nie jest wymagana duża sprawność fizyczna. Zawód tan modą wykonywać osoby niepełnosprawne - z dysfunkcją kończyn dolnych (nawet poruszające się na wózku inwalidzkim). Ze względu na narażenie na pyły praca ta jest niewskazana dla osób ze stwierdzoną alergią (niezależnie od jej postaci).
Warunki podjęcia pracy w zawodzie
Do wykonywania zawodu konieczne jest wykształcenie średnie w specjalizacji technika dentystycznego. Naukę można podjąć w Medycznym Studium Zawodowym
Poza badaniami podstawowymi, typowymi dla wszystkich pracowników, technik dentystyczny musi poddać się szczegółowym badaniom analitycznym krwi.
Możliwości awansu w hierarchii zawodowej
W zawodzie technika dentystycznego nie ma formalnych możliwości awansu poza doskonaleniem sprawności zawodowej i kwalifikacji specjalistycznych.
Możliwości podjęcia pracy przez dorosłych
W zawodzie tym mogą podjąć pracę osoby do 40 roku życia, o dobrym ogólnym stanie zdrowia i dobrym wzroku. W zawodzie tym mogą podjąć pracę osoby do 40 roku życia, o dobrym ogólnym stanie zdrowia i dobrym wzroku. W zawodzie tym mogą podjąć pracę osoby do 40 roku życia, o dobrym ogólnym stanie zdrowia i dobrym wzroku.
Polecana literatura
Brak
Źródło danych: Przewodnik Po Zawodach, wyd. II, MPiPS
1