Scenariusz lekcji wychowania do życia w rodzinie
POZIOM NAUCZANIA - gimnazjum klasa III
TREŚĆ PROGRAMOWA - Podstawowe informacje o rozwoju seksualnym człowieka i tożsamość płciowa - kobiecość i męskość.
TEMAT LEKCJI - Kobieta i mężczyzna - dwie różne istoty
CELE - Po przeprowadzonej lekcji uczeń powinien:
znać cechy typowe dla kobiet lub mężczyzn oraz zachowania charakterystyczne dla danej płci,
znać i rozumieć różnice w rozwoju seksualnym dziewcząt
i chłopców,
rozumieć, że płciowość człowieka przejawia się nie tylko w sferze biologicznej, ale również psychicznej,
szanować własną płeć oraz osoby innej płci.
METODY PRACY - pogadanka, praca w grupach, rozmowa nauczająca lub wykład
ŚRODKI DYDAKTYCZNE - arkusze papieru, pisaki, aforyzmy, przysłowia, powiedzenia o kobietach i mężczyznach (załącznik nr 1), cechy kobiet i mężczyzn (załącznik nr 2)
LEKTURA DLA NAUCZYCIELA (można zainteresować nią uczniów)
A. Moir, D. Jessel, Płeć mózgu, Warszawa 1998;
J. Pulikowski, G. A. Urbaniakowie; Młodzi i miłość, Poznań 1998 (szczególnie pomocny do tej lekcji rozdział - Kobiecość a męskość)
W. Trobisch, Miłości trzeba się uczyć, Częstochowa 1999.
CZAS LEKCJI - 45 min.
PRZEBIEG LEKCJI
Sala lekcyjna przygotowana do pracy w grupach, na tablicy lub ścianie zawieszone wcześniej aforyzmy i przysłowia o kobietach i mężczyznach.
Po powitaniu uczniów nauczyciel zwraca uwagę na umieszczone
w klasie aforyzmy, prosi o ich odczytanie i poprzez krótką pogadankę (pytania - co sądzicie o tych powiedzeniach? O czym mówią aforyzmy?) „wywołuje” i zapisuje na tablicy temat lekcji
(7 min).
Podział uczniów na grupy (maks. 5 - osobowe), osobno chłopcy
i dziewczęta, każda grupa otrzymuje arkusz papieru, pisak oraz kopertę z cechami kobiet i mężczyzn (poszczególne cechy na osobnych paskach papieru).
Wprowadzenie i wyjaśnienie zadania w grupie: Każdy człowiek jest inny. Różnią się między sobą kobiety, różni są mężczyźni, ale istnieją jednak pewne cechy i zachowania charakterystyczne dla większości mężczyzn, czy też zwykle właściwe dla kobiet. Na podstawie obserwacji i własnych doświadczeń, pamiętając, że nie rozpatrujecie indywidualnych przypadków, tylko stosujecie uogólnienie podzielcie cechy z koperty na typowo kobiece i typowo męskie. Zapiszcie te cechy wyraźnie na arkuszach papieru po stronie kobiety lub mężczyzny (12 min).
Uczniowie prezentują wyniki pracy w grupach (7 min).
Rozmowa nauczająca lub wykład (w zależności od aktywności grupy) wyjaśniający problem - „Z czego wynikają różnice między kobietą a mężczyzną?”
Nauczyciel przedstawia rozwój seksualny człowieka lub kieruje rozmową uczniów tak, by podkreślić, że:
człowiek jest istotą płciową, istnieje jako kobieta lub mężczyzna,
rozwój seksualny człowieka obejmuje sferę biologiczną, psychiczną i duchową,
inna jest rola biologiczna kobiety, inna mężczyzny,
funkcje biologiczne organizmu wpływają na zachowania kobiety
i mężczyzny oraz wzajemne (różne) oczekiwania,
odmienne sposoby myślenia, zachowań i postaw wynikają również z różnic w strukturach i funkcjonowaniu mózgu kobiety
i mężczyzny,
płciowość człowieka kształtuje się nie tylko pod wpływem czynników biologicznych, ale także pod wpływem wychowania
i kontaktów z innymi ludźmi - dorosłymi i rówieśnikami (12 min).
Podsumowanie i wyciągnięcie wniosków.
Uczniowie zgłaszają wnioski wynikające z lekcji (wyznaczona osoba zapisuje je na arkuszu papieru)
Kobieta i mężczyzna różnią się, nie ma lepszej i gorszej płci, kobieta i mężczyzna potrzebują siebie nawzajem, jednej
i drugiej płci należą się godność i szacunek
Poznanie typowych cech seksualności kobiety i mężczyzny pomaga zrozumieć własną płeć oraz płeć odmienną
Brak zrozumienia różnic między kobiecością i męskością jest przyczyną nieporozumień i konfliktów (7 min).
ZAŁĄCZNIK NR 1
Mężczyźni są z Marsa, a kobiety z Wenus
Mężczyźni mówią do rozumu, niewiasty do serca
Kobieta zmienną jest
Sercem mężczyzny są sprawy świata, a światem kobiety są sprawy jej serca
Mężczyzna buduje dom, kobieta go upiększa
Intuicję dała natura kobietom, aby mogły przeczuć u mężczyzn zamiary, które nigdy nie przemknęły im przez głowę.
ZAŁĄCZNIK NR 2
KOBIECOŚĆ |
MĘSKOŚĆ |
macierzyństwo |
ojcostwo |
wrażliwość |
odwaga |
delikatność |
siła fizyczna |
kierowanie się emocjami |
kierowanie się rozumem |
wrażliwość na słowa i gesty |
wrażliwość na obraz |
intuicja i wyczucie |
skłonność do teoretycznych rozważań |
podzielność uwagi |
koncentracja na jednym zadaniu |
zwracanie uwagi na estetykę, piękno |
zwracanie uwagi na przydatność |
lubi mówić i mieć słuchaczy |
woli działać niż mówić |
uleganie nastrojom, zmienność |
stałe reakcje organizmu |
potrzebuje bezpieczeństwa uczucio - wego (chce ciągłych zapewnień o miłości) |
w erotyce reaguje głównie na bodźce wzrokowe |
zachowanie seksualne jest związane z zaangażowaniem emocjonalnym |
pobudzenie seksualne może być niezależne od zaangażowania uczuciowego |
2