Agata Mleczkowska
III rok Ochrony Środowiska
Ekoaudyt i ekologiczne znakowanie produktów, rolnictwo ekologiczne
EKOAUDYT
Audyt jest to ocena danej organizacji, osoby, systemu, procesu, projektu lub produktu. Ma on na celu stwierdzenie na podstawie przeprowadzanych testów opinii na dany temat-czy przedmiot audytu spełnia odpowiednie wymagania (teraz i w przeszłości)
Ekoaudyt, audyt ekologiczny czyli przegląd ekologiczny jest to przegląd przedsiębiorstwa pod kątem spełnienia norm i wymagań ochrony środowiska. Wykonuje się go w oparciu o analizę dokumentacji zakładu oraz stanu faktycznego przedsiębiorstwa, czyli odnośnie emisji hałasu, gospodarki wodno-ściekowej, gospodarki odpadami, oddziaływania na glebę czy emisję gazów i pyłów do powietrza. Ma to na celu określenie stopnia oddziaływania przedsiębiorstwa na poszczególne składniki środowiska.
Sprawdza czy dana działalność spełnia wszystkie normy, czy też ma jakieś barki, które należy zlikwidować, tak aby nie przekraczać tych wymogów i płacić możliwie najniższe opłaty związane z gospodarczym korzystaniem ze środowiska.
Audytu ekologicznego dotyczy rozporządzenie UE Nr 761/2001 o dobrowolnym uczestnictwie przedsiębiorstw przemysłowych we wspólnotowym systemie zarządzania środowiskiem i kontroli ekologicznej zakładu.
Audyt ekologiczny wykonywany jest:
Przed prywatyzacją przedsiębiorstwa, fuzją lub wejściem na giełdę itp. - w momencie kiedy chcemy pokazać, że nasza firma jest solidna i jej wartość jest wysoka ponieważ spełniamy wszystkie kryteria odnośnie ochrony środowiska.
Audyt ekologiczny może ustrzec przedsiębiorstwo przed przykrymi niespodziankami ze strony organizacji ekologicznych, które ujawniając niedociągnięcia inwestora są w stanie skutecznie zablokować inwestycję.
Audyt ekologiczny wykonywany jest również przed rozpoczęciem nowej inwestycji (przed uzyskaniem zezwolenia na budowę). Wtedy jest to raport o oddziaływaniu planowanej inwestycji na środowisko.
Audyt ekologiczny pomaga również inwestorowi w szybszy sposób uzyskać pozwolenie na budowę oraz pomaga w uzyskaniu funduszy ze środków Unii Europejskiej
AUDYT EKOLOGICZNY - WSTĘPNY [eko-screening]; obejmuje sprawdzenie zobowiązań danego przedsiębiorstwa wobec przepisów ochrony środowiska: sprawdzenie dokumentacji ochrony środowiska, określenie rodzajów dokumentacji, które powinny być prowadzone w zakładzie. Efektem eko-screaningu jest określenie jakie wymogi ochrony środowiska musi spełniać dane przedsiębiorstwo oraz jakie występują braki i zobowiązania, które muszą zostać spełnione.
AUDYT EKOLOGICZNY - PODSTAWOWY; obejmuje zakres audytu wstępnego rozbudowanego o analizę wpływu przedsiębiorstwa na poszczególne elementy środowiska, m.in.: gospodarkę wodno-ściekową, emisję gazów do powietrza, emisję hałasu, gospodarkę odpadami, oddziaływania na glebę, a także analizę możliwych konfliktów społecznych. Prace odbywają się w zakładzie klienta.
AUDYT EKOLOGICZNY - PEŁNY [ustawowy]; obejmuje zakres audytu podstawowego rozbudowanego o analizę kompleksowego przeglądu ekologicznego wykonaną zgodnie z art. 238 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. 2006 Nr 129, poz.902, ze zm.) i uwzględnia szczegółową analizę wypływu zakładu na poszczególne elementy środowiska oraz szczegółowe obliczenia emisji związanych z funkcjonowaniem zakładu oraz przewidziane minimalizacje tych oddziaływań.
AUDYT EKOLOGICZNY - LUX; obejmuje zakres audytu w wersji pełnej rozbudowanego o porównanie warunków funkcjonowania zakładu do zaleceń najlepszych dostępnych technik (ang. BAT - Best Available Techniques). Jest to zintegrowana analiza środowiskowa. Wersja rozbudowana audytu ekologicznego uwzględnia określenie dostosowania zakładu do wytycznych BAT oraz wyznacza sposób uzyskania dofinansowania na dostosowanie zakładu do funkcjonowania zgodnie z BAT.
W Polsce przedsiębiorcy oraz inne jednostki mogą starać się o uzyskanie specjalnych certyfikatów, które zaświadczają o tym, że zarządzanie firmą jest przyjazne dla środowiska.
Odbywa się to w dwóch systemach:
-EMAS
-ISO
Ekologiczne znakowanie
Ekoznakowanie polega na oznakowaniu produktów za pomocą znaków, symboli. Ma to na celu wyróżnienie pewnych wyrobów, które spełniają określone wymagania ekologiczne spośród wszystkich innych tej samej kategorii, obecnych na rynku.
Symbole takie znajdują się na produktach codziennego użytku.
Znaki te są wyraźne i czytelne, klient patrząc na opakowanie w szybki i łatwy sposób może stwierdzić czy dany wyrób jest przyjazny dla nas i środowiska oraz czy można je powtórnie wykorzystać.
Dla każdej grupy towarów istnieją inne kryteria przyznawania ekoznaków. W Europie zgodnie z założeniami ustalonymi przez OECD (Organisation for Economic Cooperation and Development) ekoznak zostaje nadany przez odpowiednia organizację publiczną lub prywatną (np. Europejska Organizacja ds. Eko-znaku). W Polsce kryteria przyznawania oznaczenia ekologicznego ustala Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S.A.-jest to jednostkowa spółka Skarbu Państwa. Zadaniem komitetu, który pracuje przy PCBC jest opracowanie kryteriów oceny wyrobów, na podstawie których PCBC może później wystawić certyfikat. Podstawa prowadzenia tej działalności przez PCBC jest:
-uchwała nr 1 Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki z dnia 16 sierpnia 2004r., w której Minister Skarbu zobowiązał PCBC S.A. do realizacji zadań wynikających z rozporządzenia 1980/2000
-dokument pt. „Zasady i tryb przyznawania Eko-zaku” podpisane przez Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa oraz dyrektora PCBC dnia 13 lipca 1998 roku.
Kwestie organizacyjne przyznawania ekoznaku nie zostały uregulowane w ustawie, ani innym akcie powszechnie obowiązującym.
Najczęściej spotykanymi ekoznakami na polskim i europejskim rynku są:
„Margerytka”
Błekitny Anioł - Der Blaue Engel
Certyfikacja tym znakiem obejmuje obecnie 75 grup produktów i dotyczy 4000 różnorodnych wyrobów do których należą np.: opony, dezodoranty, lodówki, butelki zwrotne, materiały budowlane, produkty wykonane na bazie tworzyw sztucznych podlegających recyklingowi, chemia gospodarcza.
KRAV-Szwecja
Znak ten przyznawany jest przez Związek Plantatorów Upraw Ekologicznych artykułom żywnościowym, które zostały wytworzone bez używania nawozów sztucznych oraz chemicznych środków ochrony roślin.
Żywność oznakowany tym symbolem pochodzi z gospodarstw ekologicznych.
EKO - polski znak ekologiczny
Znak ten mogą otrzymać wyroby polskie i zagraniczne nie powodujące (w odniesieniu do wcześniej ustalonego akceptowanego poziomu) negatywnych skutków dla środowiska oraz spełniające określone kryteria dotyczące ochrony zdrowia, środowiska i ekonomicznego wykorzystania zasobów naturalnych w trakcie całego cyklu życia wyrobu.
Zielone Płuca Polski
Produkty opatrzone tym znakiem zostały wyprodukowane na terenie Zielonych Płuc Polski przez zakład działający zgodnie z zasadami ochrony środowiska naturalnego.
Innymi znakami, które informują nas o pozytywnych cechach danych produktów są:
Opakowanie nadające się do recyklingu
Znak ten umieszczany jest na opakowaniach z tworzyw sztucznych i aluminium, które mogą ponownie zostać wykorzystane. Napis i cyfra, które mogą się pojawić oznaczają rodzaj surowca użytego do produkcji opakowania.
Produkt bezpieczny dla warstwy ozonowej
Znak ten informuje nas, że produkt ten nie zawiera gazów typu chloro-fluoro-carbon (freonów), które są odpowiedzialne za niszczenie warstwy ozonowej.
Najczęściej występujące napisy na tych symbolach to: OZONE FRIENDLY, OZON FREUNDLICH, ohne FCKW, CFC free.
Produkt nie testowany na zwierzętach
Symbol taki informuje nas, że w fazie badań produkt nie był testowany na zwierzętach. Najczęściej spotykany jest na kosmetykach.
Często można spotkać również napis „BWC” - Beauty Without Cruelty (piekno bez okrucieństwa) lub Not Tested on Animals (nie testowane na zwierzętach), które również oznaczają, że kosmetyk nie był testowany na zwierzętach.
Zielony Punkt
Informuje nas, że producent wniósł wkład finansowy w budowę i funkcjonowanie systemu odzysku i recyklingu odpadów polskiej organizacji Rekopol.
Dbaj o czystość
Znak informuje nas o tym, aby w dbałości o czystość swojego otoczenia puste opakowanie po produkcie wyrzucić do pojemnika na śmieci i nie zanieczyszczać środowiska.