DROGA KRZYŻOWA + + + VIA CRUCIS + + +

Papieże przywiązali do tego nabożeństwa takie same odpusty, jakie zdobywają ci, co obchodzą drogę krzyżową w Jerozolimie. Aby je otrzymać, potrzeba:

1. Przechodzić od stacji do stacji, chyba że dla wielkiego tłoku tego uczynić nie można.

2. Wedle możliwości rozmyślać nad męką Zbawiciela

Obrazy 14 Tajemnic są bardzo użyteczne, ale nie konieczne. Wystarczają, a zarazem są niezbędne, drewniane krzyżyki, oznaczające 14 stacji.

 

Modlitwa przed Wielkim Ołtarzem

 

W łączności z Maryją, Matką Bolesną, przejdziemy, o Jezu, tą drogą krzyżową, którąś odbył, aby dokonać odkupienia naszego na Kalwarii. Oby rozważanie tych głównych tajemnic Męki Twojej napełniło serce nasze skruchą za grzechy i wdzięcznością za wielką ku nam miłość Twoją.

 

Idąc ku pierwszej stacji, odmawia się lub śpiewa:

 

1. Stabat Mater dolorósa iuxta crucem lacrimósa, dum pendébat Fílius. Statio I (prima) Christus condemnatur ad mortem.

1. Stoi Matka obolała, Łzy pod krzyżem przepłakała, Gdy na krzyżu Syn jej mrze.   Stacja I Jezus na śmierć skazany.

Przy każdej stacji mówi się, przyklękając:

 

V. Adoramus Te Christe et benedicimus Tibi. R. Quia per sanctam Crucem tuam redemisti mundum.

V. Kłaniamy Ci się Panie Jezu i błogosławimy Tobie. R. Żeś przez krzyż Twój święty świat odkupić raczył.

„Jeśli uwolnisz Jezusa, wołają Żydzi, nie będziesz przyjacielem Cezara; bo kto się czyni królem, powstaje przeciw Cezarowi”. Piłat widząc, że nic nie zyskuje, a zgiełk robi się coraz większy, każe przynieść sobie wodę i umywając ręce wobec ludu, mówi: „Nie jestem winien krwi tego Sprawiedliwego, wy się patrzcie!” A cały lud zawołał: „Krew Jego na nas i na syny nasze!” Wówczas Piłat wydał im Jezusa, aby był ukrzyżowany.

Daj o Panie, abym nienawidził grzechu, który Cię za mnie skazuje na śmierć.

 

Po każdej stacji mówi się:

Pater noster, etc. Ave Maria, etc. Gloria Patri, etc.   V. Miserere nostri, Domine. R. Miserere nostri. V. Fidelium animae, per misericordiam Dei, requiescant in pace. R. Amen.

Ojcze nasz, itd. Zdrowaś Maryjo, itd. Chwała Ojcu itd.   V. Zmiłuj się nad nami, Boże. R. Zmiłuj się nad nami. V. A dusze wiernych zmarłych przez miłosierdzie Boże niech odpoczywają w pokoju wiecznym. R. Amen

 Idąc do następnej stacji śpiewa się:

2. Cuius ánimam geméntem, contristátam et doléntem pertransívit gládius. Statio II (secunda) Iesus suscipit crucem

2. Jakże w duszy jest zmartwiona, Zasmucona, zachmurzona, Aż ją poprzeszywał miecz. Stacja II Jezus przyjmuje krzyż na swe ramiona.

Żołnierze naigrywali się z Pana, a potem wyprowadzili go za miasto na ukrzyżowanie. Jezus, obarczony krzyżem, udaje się na miejsce, zwane Kalwarią. Niesie krzyż swój, aby mi ulżyć w moim. Przed nim idzie liktor niosący napis, który zawierał powód kary: Jezus Nazareński, król Żydowski. „Regnavit a ligno Deus”. Przez śmierć swoją na krzyżu stałeś się, o Panie, królem dusz naszych.

 

3. O quam tristis et afflícta fuit illa benedícta, mater Unigéniti! Statio III (tertia) Iesus prima vice sub cruce labitur.

3. Jakże smutnej i strapionej Matce tej Błogosławionej Jednorodzonego mieć Stacja III Jezus pod krzyżem upada.

Jezus niezmiernie jest wyczerpany skutkiem konania w ogrodzie Oliwnym, złego obchodzenia się z Nim w nocy u arcykapłanów, a zwłaszcza wskutek biczowania i cierniem koronowania; krzyż jest ciężarem ponad Jego siły, - upada przeto pod nim Jezus. Bardziej, niż krzyż, grzechy nasze są przyczyną tego upadku.

Z upadków moich. podźwignij mnie, Panie.

 

4. Qua marébat et dolébat, pia Mater, dum vidébat Nati poenas íncliti. Statio IV (quarta) Iesus obviat matri.

4. O jak drżała i cierpiała Czuła Matka, gdy widziała Jednorodzonego śmierć. Stacja IV Jezus spotyka Matkę swoją.

Wedle dawnej tradycji Maryja, w bólu pogrążona, wyszła na przeciw bolesnego pochodu. W miejscu spotkania wzniesiono świątynię, zwaną Kościołem Łkania, na uczczenie tego niezmiernego bólu, który odczuła najbardziej kochająca z matek, kiedy w takim stanie ujrzała najukochańszego syna. „Miecz przeszył duszę Maryi, jak powiada liturgia; wielce była strapiona i w żalu nieutulona. Któż z ludzi łez nie leje, patrząc na to, jak boleje Chrystusa Matka rodzona?” Nasze grzechy tę boleść spowodowały, O Maryjo wyjednaj nam łaskę skruchy serdecznej.

 

5. Quis est homo qui non fleret, Matrem Christi si vidéret tanto supplício? Statio V (quinta) Simon Cyrenaeus angariatur.

5. Co za człowiek, co nie płacze, Kiedy Matkę tę zobaczy W udręczeniu - w takim, o Stacja V Szymon Cyrenejczyk pomaga Jezusowi w niesieniu krzyża.

Można się było obawiać, że z powodu wielkiego zmęczenia Jezus nie będzie mógł dojść na miejsce stracenia. To też żołnierze, gdy wyszli za miasto, spotkawszy niejakiego Szymona z Cyreny, ojca Aleksandra i Rufusa, który powracał z pola, brutalnie go zatrzymali, włożyli mu krzyż na barki i rozkazali nieść za Zbawicielem. Św. Marek wymieniając obok Szymona imiona dwóch chrześcijan, znanych pierwszym wiernym, wykazuje, iż mu Bóg w dzieciach pobłogosławił. I na nas obfite łaski spłyną z krzyża Chrystusowego. Daj, Panie, abym go nosił za Tobą jako zadośćuczynienie za winy moje.

 

6. Quis non posset contristári, piam Matrem contemplári doléntem cum Fílio? Statio VI (sexta) Veronica Christo sudarium porrigit.

6. Kto niezdolny współczuć czule Bólom Matki Syna bóle? Czy ma takie serce kto? Stacja VI Weronika ociera twarz Jezusową.

Kiedy pochód przechodził, wedle tradycji, jakaś niewiasta przedarła się przez tłum, zbliżyła się szybko do Zbawiciela i otarła Mu miłosiernie twarz swoją zasłoną. Jako podziękowanie za jej męstwo w oddaniu tej przysługi, Pan Jezus pozostawił odbicie Świętego swego Oblicza na chuście Weroniki. Niewiastę tę od niepamiętnych czasów czci Kościół jako wzór świętej odwagi.

Daj nam, Panie, męstwo w pokonywaniu względów ludzkich i wyryj w duszy mojej odbicie rysów Boga Człowieka, abym przez cierpienia upodobnił się Jemu.

 

7. Pro peccátis suae gentis vidit Iesum in torméntis, et flagéllis súbditum. Statio VII (septima) Iesus ad portam urbis Ierusalem cadit secundo.

7. Za grzechy swojego ludu Widzi Go wśród Męki trudu Na bicze wydanego.   Stacja VII Jezus upada po raz drugi.

Zaczynając od VI stacji droga wznosi się stromo w górę. Pochód przez wąskie i śliskie uliczki Jerozolimy był bardzo uciążliwy. Silne osłabienie Jezusa, upał południa, wspinanie się na górę, trudności pochodu, brutalność żołnierzy, szyderstwa Żydów, a zwłaszcza ciężar krzyża, były powodem powtórnego upadku Zbawiciela. To ciężar moich grzechów, przeze mnie odnawianych, sprawia, iż Jezus powtórnie upada. Obyż Pan mój powstając, zawsze mnie z grzechów moich  podnieść raczył.

 

8. Vidit suum dulcem Natum moriéndo desolátum, dum emísit spíritum. Statio VIII (octava) Turba mulierum plangunt super Iesum.

8. Widzi, jak Syn jej rodzony Kona zewsząd opuszczony, Jak ostatni traci dech. Stacja VIII Jezus pociesza płaczące niewiasty.

Olbrzymi tłum szedł za Jezusem. Towarzyszyły mu niewiasty płaczące. Zwrócił się więc do nich i rzekł: „Córy Jerozolimskie, nie płaczcie nade mną, ale nad sobą i synami waszymi. Jeśli bowiem tak na zielonym drzewie czynią, cóż na suchym będzie”? Jezus przepowiedział w ten sposób karę, jaka miała spaść na ten naród bogobójczy. Został on rozproszony, a świątynia, którą się pysznił, w ruinę obrócona. Jeśli życie łaski nie ożywi duszy mojej, sprawiedliwość Boża będzie zmuszona wydać mnie jako drzewo suche, na ogień zdatne Temu, który ma władzę wrzucić mnie w „otchłań ognia nieugaszonego”. Obym unikał grzechu.

 

9. Eia, Mater, fons amóris me sentíre vim dolóris fac, ut tecum lúgeam. Statio IX (nona) Iesus tertio cadit ad ascensum Calvariae.

9. Matko, źródło ukochania, Daj mi siłę współczuwania Tylu bólom, żalom Twym. Stacja IX Jezus upada po raz trzeci.

Gdy Jezus stanął u podnóża Golgoty myśl o cierpieniach, które nań jeszcze czekały, odnowiła w Jego naturze ludzkiej uczucie słabości, doznanej już w Getsemanii. Jest nawet wersja, oparta na Ewangelii św. Marka, zaznaczająca, iż Boski Mistrz tak był wyczerpany, że żołnierze musieli Go podnieść, a nawet może podtrzymywać w drodze na Kalwarię. Jest to godzina triumfu „księcia ciemności” - godzina ostatecznej nieprawości; ale jest to także godzina całkowitego, ogólnego przebaczenia, dzięki unicestwieniu się Boga - Człowieka. Dzięki Ci, Jezu, za to, żeś się uniżył, aby mnie podnieść.

 

10. Fac ut árdeat cor meum in amándo Christum Deum, ut sibi compláceam. Statio X (decima) Iesus exuitur vestibus.

10. Spraw niech serce me zapłonie, I w miłości niech zatonie mego Boga, Chrystusa   Stacja X Jezus z szat obnażony

Gdy żołnierze zdarli z Jezusa szaty, wszystkie rany, otrzymane w czasie biczowania odnowiły się. „Widzieliśmy Go, mówi Izajasz, nie ma krasy ani piękności, wzgardzonego i najpodlejszego z mężów, męża boleści i znającego niemoc. Poczytaliśmy Go jako trędowatego, a od Boga ubitego i uniżonego. Lecz On zranion jest za nieprawości nasze, starty jest za złości nasze, a sinością Jego jesteśmy uzdrowieni. Wszyscy my jak owce pobłądziliśmy, każdy na swą drogę wstąpił, a Pan włożył nań nieprawość wszystkich nas.” Tak więc, o Jezu, pokutujesz za moją nieskromność. Daj mi, proszę, ducha czystości i pokuty.

 

11. Sancta Mater, istud agas, Crucifíxi fige plagas cordi meo válide. Statio XI (undecima) Iesus cruci affigitur.

11. Święta Matko, spraw to, proszę, Niech Jezusa rany noszę W sercu moim głęboko. Stacja XI Jezus przybity do krzyża

A gdy przyszli na miejsce zwane Kalwaria, żołnierze ukrzyżowali Jezusa, a obok Niego dwóch łotrów: jednego po prawicy, a drugiego po lewicy. W ten sposób wypełniło się Pismo: „Policzony jest między zbójców”. Ludu mój, ludu cóżem ci uczynił, albo czem zasmucił? Odpowiedz mi. Jam Ciebie wywiódł z ziemi Egipskiej, a tyś mnie wywiódł na mękę krzyżową. Jam ciebie karmił przez czterdzieści lat na pustyni manną i wprowadziłem cię do ziemi obiecanej, a tyś zgotował krzyż Zbawcy swemu. Wywyższyłem cię mocą swojego ramienia, a tyś mnie wyniósł na szubienicy krzyża. Ludu mój, ludu, cóżem ci uczynił, albo czem zasmucił? Odpowiedz mi”. O mój Jezu, z Tobą chcę być przybity do mego codziennego krzyża.

 

12. Tui Nati vulneráti, tam dignáti pro me pati, poenas mecum divide. Statio XII (duodecima) Iesus in cruce moritur.

12. Zrób mnie godnym uproszenia, Udzielenia, udręczenia Z Twego Rodzonego ran Stacja XII Jezus umiera na krzyżu.

Na krzyżu Jezus rzekł: „Ojcze, odpuść im, bo nie wiedzą co czynią”. A zwracając się do dobrego łotra: „Zaprawdę, mówię tobie, dziś jeszcze będziesz ze mną w raju.” I ujrzał Jezus Matkę i ucznia, którego miłował, stojącego obok Niej: „Niewiasto, oto syn Twój. A do ucznia: Oto Matka twoja”. I zaćmiło się słońce, i stały się ciemności po wszystkiej ziemi od południa aż do godziny trzeciej. Wówczas dla zaznaczenia, że zawieszony jest na krzyżu, sam, między sprawiedliwością Bożą, zagniewaną za nasze grzechy i złością ludzką, nie chcącą go uznać Mesjaszem, Jezus wyrzekł słowa Psalmu 21: „Boże mój, Boże mój, czemuś mnie opuścił.?” A spełniając ostatnie słowa proroctwa rzekł: „Pragnę”. Gdy Mu podano, jak to przepowiedzieli prorocy, ocet, Jezus rzekł: „Wypełniło się”. A zawoławszy głosem wielkim: „Ojcze, w ręce Twoje oddaję ducha mego”, skłonił głowę i skonał.

Naucz się, duszo moja, umierać grzechowi, który jest rzeczą tak ciężką, że na wynagrodzenie go potrzeba śmierci Boga-Człowieka.

Obym już nie grzeszył. Przez krzyż Twój, Mękę Twoją i śmierć, od złości mojej wybaw mnie, Panie!

 

13. Fac me tecum pie flere, Crucifíxo condolére, donec ego víxero. Statio XIII (tertia decima) Corpus Christi de cruce deponitur.

13. Daj pobożnie z Twymi łzami Mieć Twój ból z Ukrzyżowanym, Póki tym nie przejmiesz mnie. Stacja XIII Zdjęcie Jezusa z krzyża i oddanie Matce

A gdy był wieczór, Józef, bogaty obywatel Arymatei, udał się na Kalwarię, otrzymawszy od Piłata pozwolenie zdjęcia ciała Jezusowego. Przyszedł też i Nikodem, przyniósł mieszaninę aloesu i mirry. Ze czcią zdjęli Chrystusa z krzyża i złożyli w ramiona Matki, we łzach tonącej. Potem owinęli Ciało w całun z bardzo cienkiego płótna i pogrzebali według zwyczaju żydowskiego.

O Matko Bolesna, płacząca nad dziećmi swymi przez grzech umarłymi, daj mi skruchę serdeczną za winy moje.

 

14. Iuxta crucem tecum stare, ac me tibi sociáre in planctu desídero. Statio XIV (quarta decima) Corpus Christi in sepulcro ponitur.

14. Niech pod krzyżem z Tobą stoję, Niech łzy Twoje będą moje, Tego twego płaczu chcę Stacja XIV Jezus w grobie złożony

Niedaleko od miejsca, gdzie Jezus był ukrzyżowany, znajdował się w ogrodzie grobowiec należący do Józefa. Grób ten, wykuty w skale, był zupełnie nowy. A kiedy nadchodził wielki dzień Sabatu wielkanocnego, Nikodem i Józef złożyli tam Ciało Jezusowe.

Przywalili kamieniem drzwi grobowe i odeszli, co, za zbliżeniem się nocy uczyniły i towarzyszące im święte niewiasty.

Obym był pogrzebany z Tobą, o Jezu, i umarł światu, by zmartwychwstać w Tobie do nowego życia, jak to obiecano w moim imieniu przy Chrzcie moim. Przez grób Twój i święte zmartwychwstanie Twoje, wybaw mnie Panie!

 

15. Quando corpus moriétur, fac ut ánima donétur Paradísi glória. Amen.

15. A gdy ciało będzie zmarłe, Spraw, niech duszy będą dane Twoje nieba pełne chwał. Amen.

 

Można zakończyć odmówieniem 5 Ojcze nasz, Zdrowaś Maryjo i Chwała Ojcu z rękoma rozciągniętymi na krzyż na cześć pięciu Ran Pana Jezusa.

Potem dodaje się modlitwę: Respice quaesumus Domine

 

Jeżeli Drogę Krzyżową odprawia się uroczyście, kapłan, wróciwszy przed wielki ołtarz, mówi:

 

V. Adoramus Te Christe et benedicimus Tibi. R. Quia per sanctam Crucem tuam redemisti mundum. V. Ora pro nobis, Virgo dolorosissima. R. Ut digni efficiamur promissionibus Christi.   V. Oremus pro Pontifice nostro N. R. Dominus conservet eum et vivificet eum, et beatum faciat eum in terra, et non tradat eum in animam inimicorum ejus. V. Oremus pro fidelibus defunctis. R. Requiem aeternam dona eis, Domine, et lux perpetua luceat eis.   Oremus. - Respice, quaesumus, Domine, super hanc familiam tuam, pro qua Dominus noster Iesus Christus non dubitavit manibus tradi nocentium et crucis subire tormentum.

V. Kłaniamy Ci się Panie Jezu i błogosławimy Tobie. R. Żeś przez krzyż Twój święty świat odkupić raczył. V. Módl się za nami Panno najboleśniejsza, R. Abyśmy się stali godnymi obietnic Chrystusowych. V. Módlmy się za Papieża naszego N. R. Niech go Pan zachowa i ożywi i błogosławionym uczyni na ziemi, a niech go nie wydaje w moc nieprzyjaciół jego. V. Módlmy się za dusze wiernych zmarłych. R. Wieczny odpoczynek racz im dać, Panie, a światłość wiekuista niechaj im świeci.   Módlmy się. - Wejrzyj, prosimy Cię, Panie, na tę rodzinę Twoją, za którą Pan nasz Jezus Chrystus nie zawahał się wydać w ręce grzeszników i podjąć Mękę Krzyża.

Mszał Rzymski z dodaniem nabożeństw nieszpornych, 1931, Dom Gaspar Lefebvre OSB

---