Normy żywienia zwierząt
Podstawą żywienia zwierząt przeżuwających w tym krów mlecznych jest objętościowa pasza podstawowa.
Zmienność żywienia w zależności od pory roku
Latem:
- pasze zielone (objętościowe soczyste, zielonki z traw, owsa, jęczmienia, kukurydzy, pastwiska)
Zimą
- pasze objętościowe soczyste (kiszonki) (kisi się prawie wszystko), siano z lucerny, koniczyny, z upraw polowych, okopowe (buraki pastewne, półcukrowe), rzepa ścierniskowa, brukiew, ziemniaki (stosowane w żywieniu krów mlecznych w niewielkich ilościach).
Susze to pasze treściwe.
W dziennej dawce mogą być stosowane następujące ilości pasz:
- zielonki z trwałych użytków zielonych - ok. 10% masy ciała, a lucerna i koniczyna do 40 kg,
- kiszonki - trawa łąkowa, wyka + żyto, kukurydza (w zależności od zawartości suchej masy) 30 do 45 kg (kukurydza w okresie letnim do 15 kg), liście buraków do 25 kg,
- okopowe - buraki cukrowe do 15 kg, półcukrowe do 30 kg, pastewne do 35 kg, brukiew i rzepa do 30 kg, marchew ok. 15 kg,
- buraki i liście z buraków łącznie nie powinny przekroczyć w dziennej dawce 35 kg ze względu na właściwości ketogenne. Z tych też przyczyn należy te pasze ograniczać, bądź wyeliminować w I fazie laktacji,
- siano łąkowe do 12 kg zimą, z koniczyny i lucerny do 5 kg,
- słoma zbożowa do 3 kg,
- pasze treściwe - ziarna zbóż, otręby pszenne, wysłodki buraczane suche do 3 kg, otręby żytnie do 2 kg, nasiona roślin strączkowych do 1-1,5 kg, śruty poekstrakcyjne do 2 kg, mieszanki pasz treściwych (gospodarskie i przemysłowe) dostosowane do dziennej wydajności mleka,
- nasiona roślin strączkowych i śruty poekstrakcyjnej - najlepiej jeśli w dawce stanowią 1/3 wszystkich pasz treściwych.
Pasze treściwe stosuje się tylko jako dodatek do pasz objętościowych. Podajemy w zależności od wydajności krowy. W szczycie laktacji ilość pasz treściwych 10 kg a nawet więcej. W końcowej fazie laktacji prawie wcale lub w ogóle.
Krowa daje średnio 40 kg mleka dziennie, 3% białka w 1 kg mleka czyli ok. 30g, 30g * 40 = 1200g białka wydala krowa dziennie.
Obecnie wartości pokarmowej pasz i zapotrzebowanie na pasze krów mlecznych ...... :2 systemy INRA i DLG.
JPM - jednostka paszowa mleka
BTJ(N) - białko trawione w jelitach (azotu)
BTJ(E) - białko trawione w jelitach (energii)
JWK - jednostki wypełnieniowe
Normy
Zapotrzebowanie na składniki pokarmowe i zdolność pobrania paszy krów o standardowej masie ciała 600 kg wynosi 5 JPM i 395 BTJ (przed 7 miesiącem cielności)
w 7 miesiącu cielności 5,9 JPM i 470 BTJ
w 8 miesiącu cielności 6,6 JPM i 530 BTJ
w 9 miesiącu cielności 7,6 JPM i 600 BTJ
Zapotrzebowanie na energię
Zapotrzebowanie krowy mlecznej na energię wyraża się w JPM. Jest ono sumą zapotrzebowania bytowego i produkcyjnego.
Potrzeby bytowe zależą przede wszystkim od wielkości zwierzęcia i określa się je na podstawie metabolizmu, masy ciała (Mc0,75) korzystając ze wzoru:
Zapotrzebowanie bytowe (JPM / dzień) = 117 kcal EM = 70 kcal ENlakt * Mc0,75
Np.: dla krowy o masie ciała 600 kg:
70 * 6000,75 = 70 * 121,2 / 1700 kcal = 5 JPM / dzień
Dla krów przebywających na pastwisku oraz w oborach wolnostanowiskowych zapotrzebowanie bytowe zwiększa się odpowiednio o 20% i 10%.
Zależnie od masy ciała krowy zapotrzebowanie na energię bytową można obliczyć wg roboczego wzoru.
Zapotrzebowanie bytowe (JPM / dzień) = 1,4 + (0,6 * Mc)
100
Zapotrzebowanie produkcyjne (JPM / kg mleka) = 0,44 (0,4 + 0,15
Np.: zapotrzebowanie produkcyjne na 1 kg mleka o zawartości 4% tłuszczu (mleko standardowe tzw. FCM) = 0,44 (0,4 + 0,15 * 4) = 0,44 JPM / 1 kg
Zapotrzebowanie produkcyjne krowy o wydajności 30 kg takiego mleka wynosi 30 * 0,44 = 13,2 JPM / dzień
Zapotrzebowanie na białko
Zapotrzebowanie krów mlecznych na białko wyrażane jest w gramach BTO. Składa się ono z zapotrzebowania bytowego i produkcyjnego
Wielkość zapotrzebowania bytowego zależy od masy ciała zwierzęcia. Wynosi ono 3,25 BTJ / kg Mc0,75. Można je obliczyć również bezpośrednio z żywej masy ciała wg wzoru:
Zapotrzebowanie bytowe = 95 + 0,5 Mc
Zapotrzebowanie produkcyjne na białko określono na podstawie ilości białka znajdującego się w mleku i rzeczywiście absorbowanych w jelicie aminokwasów zużytych w syntezie tego białka. Ponieważ współczynnik wykorzystania BTJ na produkcję mleka wynosi 0,64 to zapotrzebowanie na 1 kg mleka o zawartości 4% tłuszczu i 31g białka wynosi:
Zapotrzebowanie produkcyjne = 31 / 0,64 = 48g BTJ
Wartość tę przyjęto także przy obliczeniu zapotrzebowania na produkcję mleka o innym procencie tłuszczu i białka.
Układanie dawki pokarmowej dla krowy mlecznej
Mieszanka podstawowa
Mieszanka wyrównująca
Mieszanka produkcyjna
Na 1 kg mleka krowa potrzebuje 0,44 JPM - 1
48g BTJ - x
x = (48g * 1) / 0,44 => 1 JPM = 109,1 BTJ
Polecenie:
Ułożyć dawkę pokarmową dla krowy mlecznej o masie ciała 600 kg produkującej 25 kg mleka o zawartości 4% tłuszczu na okres żywienia zimowego.