Ziołowe ABC

Babka lancetowata
(Plantago lanceolata) - roślina jednoroczna, uprawiana i rosnąca dziko. Ma liście wąskie, gładkie, ciemnozielone. Najczęsciej spotkać ja można na polach, pastwiskach, przydrożach, na piaskach i nad brzegami wód. Liście zrywamy z ogonkami, suszymy w cieniu w miejscach przewiewnych (również ogrzewanych do temp. 40 stopni). Surowcem leczniczym sa liscie. Zawierają m.in. glukozyd ankubinę, saponiny, sole mineralne, kwasy organiczne i witaminę C.
Babke stosuje się (wewnętrznie) jako lek pobudzający wydzielanie soku żołądkowego, osłaniający w chorobie wrzodowej żołądka. Zewnętrznie można stosować ją do okładów na trudno gojące się rany, oparzenia, owrzodzenia oraz miejsca ukąszeń owadów; owar - do przemywania oczu w zapaleniu spojówek. Miazga z liści wchodzi również w skład mieszanki stosowanej do kąpieli przy nadmiernej potliwości.

Bez czarny
(Sambucus nigra) - jest jedną z najstarszych roślin leczniczych, znaną w czasach prehistorycznych i starożytności. W medycynie ludowej przypisywano mu cudowne działanie i otaczano czcią. Wszystkie części rośliny wykorzystywane były na wiele sposobów w różnych dolegliwościach oraz w gospodarstwie domowym, do wyrobu soków, syropów, powideł, wódek i win a z nasion wytwarzany był specjalny olejek. Współcześnie, roślina znajduje szerokie zastosowanie leczniczo dietetyczne dzięki posiadanym właściwościom. Wykazuje działanie przeciwgorączkowe, napotne, przeciwbólowe, moczopędne, wykrztuśne, obniżające poziom cholesterolu, przeciwreumatyczne i zmniejszające kruchość naczyń włosowatych. Znajduje szczególne zastosowanie w leczeniu przeziębień, stanów zapalnych i nieżytów dróg oddechowych, niestrawności, nerwobólach, zaburzeniach trawienia itp. Przetwory z owoców stanowią wartościowy pokarm o właściwościach odżywczych i dietetyczno-leczniczych.
Surowiec zielarski stanowią jego kwiaty i owoce. Zawierają one kwasy organiczne, sole minaralne, jod oraz witaminy A, C i z grupy B. Działa bakteriobójczo, przeciwzapalnie, odwar z kwiatów i owoców stosujemy do przemywania oczu przy zapaleniu spojówek. Z owoców czarnego bzu możemy także przyrzadzić powidełka wysokowitaminowe, które wpływają na poprawę przemiany materii.

Chmiel
(Humulus lupulus) - roślina wieloletnia, uprawna. Surowcem leczniczym są szyszki. Zawierają lupulinę, olejek eteryczny, związki gorzkie i garbniki. Napar działa wzmacniająco i antybakteryjnie.
Odwar z szyszek chmielu stosowany jest również pomocniczo w stanach wzmożonego napięcia nerwowego, niepokoju, trudności w zasypianiu oraz zaburzeniach samopoczucia, jako środek uspokajający i nasenny.

Dziurawiec
(Hypericum perforatum) - roślina wieloletnia, rosnąca dziko. Surowcem zielarskim jest ziele. Zawiera m.in garbniki, olejek eteryczny, związki cukrowe. Wywar przyśpiesza przemianę materii, poprawia cerę i figurę, usuwa bezsenność.
Wewnętrznie: w osłabieniu czynności wątroby, w stanach skurczowych dróg żółciowych jako środek żółciopędny. W zapaleniu błony śluzowej żołądka i jelit jako lek ściągający i przeciwzapalny. Składniki ziela dziurawca działają łagodnie przeciwdepresyjnie na ośrodkowy układ nerwowy i rozkurczająco w przewodzie pokarmowym. Zewnętrznie: do okładów na trudno gojące się rany, odmrożenia, oparzenia, owrzodzenie żylakowate, ponadto do płukania jamy ustnej i gardła. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na promienie ultrafioletowe, wysoka gorączka, znaczne uszkodzenia wątroby.

Lawenda lekarska
(Lavandula officinalis) - półkrzew do 60 cm wysoki o liściach lancetowatych i drobnych fioletowych kwiatach roślina uprawna. Wymaga dużo słońca. Surowcem zielarskim jest kwiat. Zawiera m.in. garbniki, olejki lotne, sole mineralne. Ma zastosowanie lecznicze i kosmetyczne. Działa uspakajająco, łagodzi bezsenność. Olejek stosowany zewnatrznie łagodzi bóle gośćcowe, swedzenie skóry, łagodzi skórne zakażenia bakteriami ropotwórczymi.
Ze wzgledu na zapach lawendę stosuje się również do tzw. poduszek ziołowych. Kapiele z dodatkiem kwiatu lawendy łagodzą bezsenność.

Lipa drobnolistna
(Tilia cordata) - drzewo uprawiane powszechnie w ogrodach, parkach, na ulicach miast oraz rosnące dziko w lasach. Surowiec zbieramy (najlepiej gdy wiekszość kwiatów jest rozwinięta, a pozostałe rozchylają się) w okresie suszy. Kwiatostany rozkłada się cienka warstwą na papierze i suszy w przewiewnych miejscach, w cieniu (temperatura nie może przekraczać 40 stopni Celsjusza). Przechowywamy je w szczelnie zamkniętych pudełkach. Suszone kwiaty powinny zachowac kolr jasnożółty i zapach. Kwiat lipy zawiera garbniki, węglowodany, kwasy organiczne, olejek lotny, witaminę B3, aminokwasy. Łagodzi podrażnienia, stosowana do kąpieli regenerujących i uspokakających.
Działa napotnie, przeciwbólowo, żółciopednie i przeciwskurczowo. Zewnętrznie do płukania jamy ustnej i gardła w stanach zapalnych

Powracamy do tematu ziół. W porze zimowej warto zwrócić na nie baczniejszą uwagę. Może dlatego, że do wiosny już niedaleko, a by mieć rezultaty kuracji ziołowej potrzeba odrobiny czasu i wytrwałości. Rezultaty mogą być zaskakujące.W tym artykule przybliżymy Wam następujące zioła: jeżyna, kminek, kolender, koper, kozieradka, kruszyna i lubczyk.

Jeżyna

Inne nazwy: ożyna, ostrężyna, czarna malina,dziady
Rubus plikatus
Jeżyna jest krzewem rosnącym w stanie dzikim. Znajdziemy ją na brzegach lasów, przydrożach i skarpach. Jej owoce, podobne do malin, mają kolor czarny. Liście powinno się zbierać przed zakwitaniem rośliny, młode. Owoce natomiast - gdy są już dojrzałe. Powinny być suszone w temperaturze 35 stopni C. w suchym, przewiewnym miejscu.
Właściwości lecznicze: w leczeniu używane są i liście (Folium Rubi fructosi) i owoce (Fructus Rubi fructosi). Jeżyna reguluje przemianę materii. Działa moczopędnie i wykrztuśnie. Może być stosowana w złym trawieniu, biegunce, w schorzeniach dróg oddechowych (kaszel, chrypka).
Zewnętrznie stosuje się w postaci okładów na rany i owrzodzenia oraz do płukania gardła. Jeżyna fałdowana leczy zmiany skórne, takie jak wypryski, liszaje, ropiejące rany. Wspomaga leczenie grypy i chorób reumatycznych. Wyciąg z liści może być używany jako środek wykrztuśny i uspokajający. Pomocniczo w chorobach żołądka i jelit, nadmiernych zapaleniach błony śluzowej. Owoce jeżyny są korzystne w leczeniu anemii, przy niedowidzeniu zmierzchowym i nadmiernym rogowaceniem naskórka. Sok z owoców jeżyn działa przeciwgorączkowo.
W przemyśle spożywczym jeżyne używa się do produkcji win, dżemów i syropów. W użytku domowym z jeżyny przyrządzamy konfitury, dżemy, soki.
Jako środek napotny, przeciwgorączkowy wystaczy przygotować napar: owoce (1cz.) zalać wódką (10cz.) Pokilku tygodniach pić 2-3 kieliszki dziennie.

Kminek zwyczajny

Inne nazwy: kmin, karolek; Carum carvi
Jest to roślina dwuletnia, pospolita w Polsce z rodziny Baldaszkowatych (Umbelliferae). Występuje w Europie od Francji przez Niemcy poza wschodnie granice Polski aż po Ural i w Azji. Na Syberii po Himalaje. W Polsce najczęściej można ją spotkać na miedzach, łąkach, przydrożach i pastwiskach. Może być również uprawiany w ogrodzie (wymaga żyznej, wilgotnej gleby z dużą zawartością wapnia, bez chwastów). Roślina ta należy do najstarszych roślin znanych ludzkości, a jego owoce zostały znalezione w nawodnych budowlach neolitycznych w Niemczech.
Właściwości lecznicze: surowcem są owoce. Działają podobnie jak owoce kopru i anyżu - wiatropędmie, pobudzają wydzielanie soków trawiennych oraz są środkiem porawiającym smak, np. leków. Mają właściwości rozkurczowe na mięśnie gładkie jelit, przewodów żółciowych i zwieracza Oddiego, regulującego dopływ żółci i soku trzustkowego do dwunastnicy. Po podaniu doustnym wzmagają wydzielanie soku żołądkowego, poprawiają apetyt i trawienie. Niekiedy obserwowano też działanie wykrztuśne.
Owoce kminku są surowcem leczniczym i znaną powszechnie przyprawą dietetyczną. Małym dzieciom podaje się również przetwory samego owocu kminku. Zakres zastosowania kminku obejmuje wiele trawiennych, jak wzdęcia, odbijanie, bóle brzucha i lekkie zaparcia. Osobom starszym zaleca się najczęściej w zaburzeniach wydzielania i przepływu żółci atonii oraz nerwicy wegetatywnej. Warto wiedzieć, że kminek z racji swych właściwości mlekopędnych zalecany jest karmiącym matkom; jednoczesnie na niemowlęta karmione mlekiem matki działa wiatropędnie. Podsumowując - przetwory z kminku polecane są przede wszystkim osobom w wieku podeszłym oraz u małych dzieci.

Kolender siewny

Coriandrum sativum; jest to jedna z najstarszych roślin uprawianych przez człowieka. Ma zastosowanie jako przyprawa i jako środek leczniczy. Zakwita w czerwcu, owoce dojrzewają w sierpniu.
Właściwoście lecznicze: surowcem jest owoc.
Działa wiatropędnie i rozkurczająco. Pobudza trawienie, znosi stany skurczowe przewodu pokarmowego, wzmaga ruch jelit. Zalecany przy biegunkach, wzdęciacj, "uczuciach pełności". Reguluje procesy trawienia. Należy stosować go leczniczo wraz z owocami kminku, anyżu, kopru, kwiatami rumianku.
Owoce kolendra stosuje sie również w przemyśle perfumeryjnym, spozywczym, przy produkcji likierów.

Koper

Inna nazwa: koperek, anyżek. Foeniculum capillaceum - Fenkuł włoski czyli koper włoski.
Spotkamy go głównie w krajach śródziemnomorskich, gddzie rośnie dziko. w inntch krajach , njp. w Polsce jestuprawiany. Podobny do kopru ogrodowego. Dochodzi do 2 metrów wysokości. Rośnie z nasion, sianych wczesną wiosną.
Właściwości lecznicze: wykorzystuje się owoce kopru. Działają wiatropedędnie, reguluja trawienie. Wykrztuśnie.
Dobry dla małych dzieci w kłopotach żoładkowych - bóle żołądka, jelit, wzdęcia, brak apetytu. zalecany dla kobiet u niemowlęcia - sproszkowany koper z mlekiem, 2-3 razy dziennie po łyżce stołowej, także z cukrem i miodem.

Kozieradka pospolita

Zwana Bożą Trawką Trigonella foenum; przypomina z wyglądu koniczynę. Uprawiana jest w wielu krajach, w tym głównie w śródziemnomorskich. Także w Polsce. Zbierane są strąki, z których po osuszeniu wybierane sa nasiona.
Działa osłaniająco - zewnętrznie i wzmacniająco - wewnętrznie.
Surowiec stosuje się na pwrzodzenia i opuchlizny, czyraki i ropienie. Owar z nasion to środek ogólnie wzmacniający.
Kiedy jest żółta i świeża, należy ją rozdrobnić podobno zwiększa wigor. Stosowana w leczeniu kobiecej niepłodności.
Zapach kozieradki jest bardzo podobny do sera zwanego parmezanem. W niektórych erstauracjach używa się tego surowca w postaci zmielonych nasion lub sproszkowanego ziela jako dodatku, ale tylko w bardzo małej dawce, do potartego, twardego sera, albo też do twarogu, makaronu, surówek i innych potraw, podnosząc ich smak i zapach.
Wiele lat nasiona kozieradki używano w stanach wychudzenia i osłabienia dla pobudzenia apetytu i przyspieszenia przemiany materii.

Lubczyk ogrodowy

Levisticum officinale Koch
W starożytnej Grecji i Rzymie był używany jako aromatyczna przyprawa. Spośród ziół, które nie tyle mają wzbudzić uczucie, ale raczej wywołać falę namiętności i dać siły do miłosnych igraszek, własnie lubczyk był najbardziej znany.
Nalewka na lubczyku to chyba najbardziej znany afrodyzjak, a wszelkie zioła potęgujące afekt (nasięźrzał, nietotę, firletkę pierzastą czy przywrót) zwą lubczykami lub lubystkami. Dodany do rosołu lub pieczeni potęguje smak i aromat potrawy.
Surowcem używanym jest korzeń. Poza działaniem zwiększającym pobudliwość seksualną działa wykrztuśnie, moczopędnie i wiatropędnie. Również w nieżytach dróg oddechowych.
Odwar: łyżkę rozdrobnionych korzeni należy zalać szklanką wody, dobrze wymieszać, a następnie przez ok. 30 minut gotować (nie wolno dopuścić do wrzenia). Przecedzić. Odwar należy pić 3 razy dziennie po łyżce stołowej.

 

Polecane preparaty z naszego sklepu korzystnie działające na urodę : herbatki ziołowe, kremy, szampony i odżywki

---