1. Gospodarstwo domowe jako podmiot ekonomiczny (jako siła sprawcza),

2. Użyteczność całkowita i krańcowa (zadowolenie),

3. Prawo malejącej uzyteczności krańcowej,

• I prawo Gossena

4. Krzywa obojetności,

5. Mapa preferencji konsumenta,

6. Pojęcie krancowej stopy substytucji. Prawo malejacej krancowej stopy substytucji (KSS)

7. Ścieżka cen,

8. Konsument postepujący racjonalnie i punkt równowagi gosp.domowego,

9. Prawo wyrównywania się uzyteczności krańcowych II prawo Gossena,

10. Efekt substytucyjny i dochodowy spadku ceny danego dobra.

1. gospodarstwo domowe jako podmiot ekonomiczny

Gospodarstwo domowe to grupa wspólnie zamieszkujących i podejmujacych decyzje.

Celem jest maksymalizacja zadowolenia przy ograniczonych środkach, którymi dysponuje.

Poziom konsumpcji w gospodarstwie domowym zależy od uzyskanych dochodów (działalność zarobkowa lub innych czynników środków produkcji). Gospodarstwo domowe dokonuje wyboru kolejności zaspokojenia potrzeb, ponosi koszty alternatywne (rezygnacja z czegoś) stara sie jaednak postepować racjonalnie, wybrać wariant najlepszy z dostepnych.

2. użyteczność całkowita i krańcowa.

Użyteczność jest to satysfakcja ze spozycia dobra bądź usługi.

Użyteczność całkowita TU jest to suma zadowolenia z konsumpcji lub posiadania dobra.

Yżtyeczność krańcowa, marginalna MU jest to zmiana poziomu satysfakcji z konsumpcji dodatkowej jednostki dobra. Jest to przyrost zadowolenia spowodowany wzrostem konsumpcji o jednostkę.

( przyrost zadowolenia)

( przyrost konsumpcji)

3. prawo malejacej użyteczności krańcowej.

I prawo Gossena.

W miarę wzrostu konsumpcji użyteczność całkowita rośnie, ale przyrost zadowolenia spowodowany wzrostem konsumpcji o jednostkę maleje (czyli uzyteczność krańcowa maleje).

Wartość kolejnych szklanek wody dla spragnionego jest coraz mniejsza. O tym zadowoleniu decyduje intensywność odczuwanej potrzeby.

MU TU

K K

Użyteczność krańcowa może być ujemna wówczas wzrost konsumpcji powoduje spadek zadowolenia.

4. krzywa obojętności.

Krzywa ta obrazuje różne kombinacje dwóch dóbr dających ten sam poziom całkowitej użyteczności.

Odzież

X

Na krzywej znajdują się zestawienia

ilości obu dóbr ( różne warianty),

które daja jednakowe zadowolenie.

Konsumentowi jest wszystko jedno

którą kombinację wybierze-krzywa

obojetności.

żywność Y

każdy punkt położony powyzej krzywej jest bardziej preferowany niż jakikolwiek punkt na krzywej. Umożliwia on większą konsumpcję obu dóbr i maxymalizację całkowitego zadowolenia. Punkty ponizej są kombinacjami gorszymi, oznacza gorszą konsumpcję obu dóbr.

5. mapa preferencji

mapa preferencji inaczej obojetności jest utworzona przez wiele krzywych obojetności ( tych powyżej i poniżej też)

Mapa ta opisuje preferencje i gusta konsumenta czyli to co chciałby on osiągnąć.

Konsumentowi jest obojetne w jakim punkcie na danej krzywej sie znajdzie, ale nie jest mu obojetne na której krzywej. Preferowane są krzywe jak najdalej oddalone od początku układu współrzędnych J 4.

Aby ustalić punkt równowagi konsumenta należy uwzględnić to co konsument moze osiągnąć przy danych dochodach i cenach obu dóbr.

6. pojęcie krańcowej stopy substytucji. Prawo malejącej KSS

Pojęcie KSS - KSS dobra X w miejsce dobra Y jest to ta ilość dobra X, która rekompensuje stratę wynikającą z rezygnacji z dobra Y.

Inaczej mówiąc jest to stosunek niewielkiej ilości dobra zastępowanego Y (dy) do dobra zastępującego X (dx)

Prawo malejące Krańcwej Stopy Substytucji

Im mniej dobra Y jest konsumowane przez gospodarstwa domowe tym mniej chętnie z niego rezygnujemy, (tym mniej będzie ono skłonne do zrezygnowania z jednostki tego dobra na rzecz innego dobra X, ) tzn.dokonuje substytucji coraz mniej chetnie, a rezygnując z jednostki dobra Y żąda coraz większych przyrostów konsumpcji dobra X.

7. ścieżka cen.

Scieżka cen inaczej linia budżetu obrazuje kombinacje dwóch dóbr, które konsument może nabyć przy danych dochodach icenach obu dóbr. Zakładamy, że całe dochody wydajemy na konsumpcje tych dwóch dóbr X i Y.

Jest to współczynnik kierunkowy prostej. Jest to tg kata jej nachylenia punktu w którym prosta przecina oś rzędnych OY

Na tej krzywej znajduja się możliwości gospodarstwa domowego

Wszystkie punkty na ścieżce AB są w zasięgu możliwości gospodarstwa domowego ( są dostepne). Punkty te oznaczają max, pełne wydatkowanie na dwa dobra ich konsumpcją.

Punkty powyzej sa niedostepne dla gospodarstwa przy danych dochodach i cenach dóbr.

Warianty poniżej krzywej to niewykorzystany dochód.

Zmiana położenia linii budżetu.

1. Cena dobra X =stała (chleb)

Cena dobra Y = stała (szynka)

px = const

py = const wzrost dochodu m powoduje przesunięcie krzywej do

góry do CD (dysponuje wiekszymi mozliwościami,

dochodami)

kiedy m spadek dochodu przy stałych cenach powoduje spadek do FG

(mniej dochodu, mniejsze możliwości)

2. Cena px i py dochód zmieniają się proporcjonalnie czyli np. rosną o 50%.taka sytuacja nie powoduje przesunięcia linii budzetu (dochód rośnie i ceny też czyli kupujemy tyle samo tych dóbr co w pkt.1)

3. 
   
   
   
   
   
   
   Dochód jest stały m = const natomiast zmieniaja się ceny px i py , wtedy zmienia sie nachylenie linii budżetu.

Np.spadła cena dobra X a cena dobra Y=const. Więcej

kupujemy. A odwrotnie C

ażeby zbadać,wyznaczyć punkt równowagi gospodarstwa domowego na rynku nalezy znać gusta i preferencje konsumentów (mapa obojetności) oraz ograniczenia budżetowe (ścieżka cen)

py A

B p x

Punkt równowagi gospodarstwa domowego oznacza taki punkt w którym konsument sie zatrzyma. Punkt ten wyznacza jakie proporcje dóbr ostatecznie zakupi konsument inaczej jaki koszyk dóbr wybierze tzn.na której krzywej obojetności sie znajdzie i w którym miejscu.

Konsument wybierze taki punkt na ściezce cen, który jest dla niego dostepny przy danych dochodach i cenach i który spoczywa na najwyżej dostepnej krzywej obojetności. Czyli bedzie to punkt styczności ścieżki cen z krzywa obojetności J3 (jest to ten sam punkt styczności )

Wybór punktu R oznacza mksymalizację korzyści konsumenta.

9. II prawo Gossena jest prawem wyrównywania sie użyteczności krańcowej.

Konsument maksymalizuje użyteczność jeżeli stojąc w obliczu wyboru między różnymi koszykami dóbr przy danym dochodzie i danych cenach wybierze taki sam koszyk dóbr przy którym każda złotówka wydana na ostatnią jednostke każdego dobra przyniesie jednakowy przyrost zadowolenia tzn.dobro dla którego użyteczności krańcowe wszystkich nabywanych dóbr są sobie równe.

Inaczej mówiąc

Gospodarstwo domowe maksymalizuje uzyteczność tzn jest w równowadze jeżeli alokuje, dysponuje, wydatki między dobra tak, że uzyteczności krańcowe osttatnich złotówek wydanych na każde z dóbr są sobie równe.

10. efekt substytucyjny i dochodowy

1. efekt substytucyjny - jeżeli cena dobra X spada, acena dobra Y sie nie zmienia to wtedy dobro X staje się względnie tańsze niż dobro Y i wtedy konsument jest skłonny kupować więcej dobra X w zamian za dobro Y (substytucja)

2. efekt dochodowy - jeżeli cena dobra X spada a cena dobra Y nie zmienia się, sytuacja konsumenta polepsza się ponieważ rośnie jego dochód realny. Umozliwia to wzrost zakupów.

---