9.Metody rozwiązywania konfliktu interpersonalnego.

Konflikt można rozstrzygnąć na wiele sposobów:

1. Przez rywalizację, czyli w usilnym zaspokajaniu osobistych interesów kosztem cudzych zapotrzebowań, bez chęci współ­działania z partnerem.

2. Przez współpracę, a więc w zaspokojeniu potrzeb zarówno własnych, jak partnera, przy wykorzystaniu technik twórczego rozwiąza­nia nurtujących obie strony dylematów.

3. Przez dostosowanie się, a zatem w wyniku współpracy mającej na uwadze dobro przeciwnika.

4. Przez unikanie charakteryzujące się brakiem pewności co do prawdziwości swego stanowiska oraz odmową współ­działa­nia z part­nerem.

5. Przez kompromis, a więc częściowe zaspokojenie interesów wła­snych, a częściowe - partnera.

W innej klasyfikacji wymienimy trzy podstawowe metody rozwiązywania konflik­tów:

Metoda autorytarna.

Metoda liberalna.

Metoda “bez porażek”.

Metoda autorytarna polega na tym, iż to jedna ze stron na­rzuca swoje rozwiązanie - podejmuje decyzję zgodnie z zasadą: “Wiem najlepiej”. Działania takie podejmują najczę­ściej osoby dominujące, despotyczne, posiadające władzę.

Metoda liberalna sprowadza się do tego, że jedna ze stron nie angażuje się w sytu­acje konfliktowe i pozostawiania sprawy “własnemu biegowi”. Technika ta - niestety - rzadko sprzyja rozwiązaniom twórczym, raczej przyczynia się do podejmowania bezcelowych działań bądź do anarchii.

Metoda “bez porażek” natomiast charakteryzuje się tym, iż podejmowane są próby rozwiązania konfliktu, oparte na współpracy obu stron. Nikt nie stosuje siły ani walki. Nie ma po­konanych ani zwycięzców, bowiem w tej grze wszyscy zwycię­żają. Rozwiązanie konfliktu tą metodą przebiega zgodnie z następującymi fazami: stworzenie wa­runków do współpracy; ustalenie z partnerem jego goto­wości do współdziałania; sformułowanie problemu, czyli rozpo­zna­nie konfliktu i nazwanie go; wzajemne dookreśle­nie własnych po­trzeb; zgromadzenie pomysłów, które mogą być wykorzystane do rozwiązania problemu; kry­tyczna ocena zaproponowa­nych rozwiązań, zgodnie z wcześniej uzgodnionymi kryteriami.

Umiejętność radzenie sobie z konfliktem nie polega wyłącznie na dopasowaniu stosownego sposobu postępowania. Wymagana jest tu również predyspozycja do współdziałania z partnerem, w celu znalezienia rozwiązania sa­tysfakcjonującego obie strony. Porozumienie można osiągnąć pod warunkiem dokonania wspólnych ustaleń w zakre­sie wszystkich problemów, związa­nych z konfliktem. Stanowi ono pewnego rodzaju - umowny lub bardziej oficjalny - kon­trakt między stronami. W sytuacji konfliktu szczególnie ważne jest zatem jasne, konkretne, otwarte i bezpośred­nie wy­rażenie własnego stanowiska. Należy także uważnie wsłuchiwać się w komuni­katy partnera, następnie upewniać się, czy jego in­ten­cje zostały dobrze zrozumiane. Nie wolno również pominąć tak ważnych aspektów, jakimi są: zgodność z własnymi ko­munikatami, po­ważne traktowanie problemów partnera i okazywanie mu zro­zumienia, rewidowanie własnych przekonań, zachowanie elastyczności w doborze sposobów rozwiązania konfliktu. Tak przeprowadzone działanie w kierunku rozwikłania dylematów sprzyja rozpoznaniu ar­gumentów i stanowi­ska partnera oraz dokładnemu przedsta­wieniu własnej wizji. Pozwala w pokojowej atmosferze uzgodnić stanowiska celem rozwiązania spornej kwestii i znaleźć konstruk­tywne rozwiązanie kon­fliktu.

10.Podstawowe umiejętności komunikacji

Komunikacja - relacja między co najmniej 2 osobami

Style komunikacji- nadawca odbiorca

-instrumentalny- obustronna wymiana argumentów słuchanie partnera dążenie do uzyskania informacji

-egocentryczny- komunikaty skupione są na osobie nadawcy nie dopuszcza do głosu on kieruję rozmową decyduje o jej rozpoczęciu przebiegu i zakończeniu.

-allocentryczny- obiektem zainteresowania jest odbiorca, nadawca dostosowuje się do jego potrzeb i łatwo poddaje się sugestiom.

Porozumiewanie językowe (słowa- symbole)

Porozumiewanie werbalne-można werbalizować uczucia, postawy emocjonalne przekazywanie informacji dobrych lub złych.

-regulowanie rodzaju naszych reakcji

-można uzyskiwać wsparcie

-można wpływać i zmieniać zachowanie innych ludzi

Elementy kanału werbalnego: ton głosu

Komunikacja niewerbalna- to porozumiewanie się bez używania słów jest środkiem do przekazywania interpersonalnych emocji np. dotyk przy powitaniu, podanie sobie dłoni gestykulacja.

Szybko mówią osoby podekscytowane, wolno osoby niepewne. Głośno mówią osoby pewne siebie, cicho osoby prezentujące postawę podporządkowaną. Szept podkreśla bliskość rozmówcy. Osoby na wysokich stanowiskach mówią głośniej.

Podczas rozmowy używamy:

- komunikaty krytyczne- ma na celu przekazanie, że druga osoba jest nie w porządku

- komunikaty strukturalne- pouczają jak dana osoba ma się zachować

- komunikaty opiekuńcze- udzielamy pomocy, włączenie się do rozwiązania problemu

12.Omówić wybraną koncepcję rozwoju moralnego

Stadia rozwoju moralnego- teoria L. Kolberga

I.poziom moralności przedkonwencjonalnej

-moralność unikania kary- podmiot uzasadnia sądy z punktu widzenia irracjonalnego strachu przed karą

-moralność własnego interesu- podmiot uzasadnia sądy z punktu widzenia nagród i przewidywanych korzyści osobistych

II. poziom moralności konwencjonalnej

-moralność harmonii interpersonalnej- podmiot uzasadnia sądy z punktu widzenia przewidywanego braku aprobaty ze strony osób pozostających w bezpośrednich relacjach

-moralność prawa i porządku- podmiot uzasadnia sądy z punktu widzenia uznanych autorytetów, obowiązujących norm i pełnionych ról społ.

III.poziom moralności pokonwencjonalnej

-moralność umowy społecznej- podmiot uzasadnia sądy z punktu widzenia ogólnych norm, które są uznane i zweryfikowane przez ogół członków społ. Przy uwzględnieniu relatywnej wartości osobistych opinii jednostki.

-moralność uniwersalnych zasad etycznych-podmiot uzasadnia sądy z punktu widzenia ustalonych i uogólnionych przez siebie zasad etycznych.

14.Uzależnienie - etapy i terapia

Alkohol-szkody fizyczne i psychiczno- społeczne

Uszkodzenia wątroby przemoc,agresja,przestępczość,

Trzustki,raki,nadciśnienie depresja, samobójstwa

udary

Zapobieganie-polityka antyalkoholowa państwa

-edukacja zdrowotna ( zagrożenia)

-interwencja w poradni (porada wywiady, dzieci, choroby leki praca.

Tytoń- papierosy, cygara,fajka, tabaka+palenie bierne substancja smolista+ nikotyna

Skutki:choroby płuc krtani, rak, choroby układu krążenia, patologia ciąży, skrócona długość zycia

Zapobieganie: kompleksowa polityka kontroli wyrobów tytoniowych

-informacja i edukacja dzieci i rodziców

-działania na rzecz zaprzestania palenia

Narkotyki- narkomania-używanie nielegalne zdobywanie narkotyków lub legalne przepisywanie leków w sposób odbiegający od legalnej polityki medycznej.

Uzależnienie-to zespół społeczno- psychofizyczny w wyniku wielokrotnego używania.

- Cech uzależnienia- przymus przyjmowania za wszelką cenę. Tendencję do zwiększania dawek,psychiczne i fizyczne uzależnienie od działania leku, upośledzający wpływ na jednostki społeczne

Efekty psychospołeczne ( zaburzenia nastroju, zaburzenia myślenia, mowy, zaniedbywanie domu, pracy,przemoc, wypadkowość

Skutki: zaburzenia oddechu, krążenia, drgawki, problemy natury seksualnej, choroby psychiczne, samobójstwa.

Zalecane działania

- kontrola leków

- edukacja( w szkołach materiały edukacyjne

-identyfikacja osób zagrożonych ( sposób rozmowy, zaufanie)

-opieka ( diagnoza leczenie poradnictwo)

16. Rodziny problemowe- rodzaje i przejawy

Patologia społeczna w socjologii zjawisko społecznego zachowania się jednostek i określonych grup społecznych sprzeczne z wartościami lub normami danej kultury.
Zwana jest również społeczną dezorganizacją lub zachowaniami dewiacyjnymi, oznacza stan zakłócenia równowagi społecznej, czego przejawem jest osłabienie więzi społecznych, utrudnienia w realizacji pewnych wartości i potrzeb, zachwianie systemu norm, oraz nieskuteczność kontroli społecznej

Do najpoważniejszych zachowań ryzykownych zaliczamy:
- palenie papierosów,
- używanie alkoholu,
- używanie innych środków psychoaktywnych (narkotyków, środków wziewnych, leków),
- wczesną aktywność seksualną,
- zachowania agresywne i przestępcze,
- porzucanie nauki szkolnej,
- ucieczki z domu,
- stosowanie różnych diet dla poprawienie swej atrakcyjności fizycznej,
- koncentracja na bardzo płytkiej sferze życia, niechęć do podejmowania jakiegokolwiek wyzwania.

Negatywne konsekwencje zachowań patologicznych u młodzieży są zazwyczaj poważniejsze i występują szybciej niż u osób dorosłych z powodu nie zakończonego jeszcze rozwoju młodego człowieka.

Tak więc wczesny wiek inicjacji (alkoholowej czy seksualnej) uważany jest za podstawowy czynnik ryzyka, a im młodszy wiek, tym większe zagrożenie. Liczne badania wykazały, że zachowania ryzykowne najczęściej ze sobą współwystępują. Na przykład picie alkoholu lub odurzanie się narkotykami często współwystępuje z zachowaniami agresywnymi, przestępczymi i wczesną aktywnością seksualną lub je wyzwala.

Przeprowadzono dużo badań nad motywami, którymi kierują się młodzi, podejmując zachowania ryzykowne.
Oto one:
- motywy skłaniające młodzież do picia alkoholu:

• zmniejszenie zahamowań,

• nabranie śmiałości w kontaktach z ludźmi,

• nawiązanie znajomości,

• dla odprężenia się,

• dla zabawy,

• z ciekawości (jak smakuje alkohol),

• pod wpływem reklamy,

• z nudów,

• chęć ucieczki przed problemami (szkolnymi, rodzinnymi),

• obniżenie lęku,

• zwrócenie na siebie uwagi rodziny i szkoły,

• bunt młodzieńczy;

- motywy rozpoczynania współżycia seksualnego:

• pragnienia seksualne,

• ciekawość,

• miłość,

• uległość wobec partnera,

• podniesienie poczucia własnej wartości,

• wpływ alkoholu;

• chęć zdobycia środków finansowych (prostytucja wśród młodzieży w wieku gimnazjalnym i szkoły średniej).

- motywy sięgania po narkotyki:

• motywy ucieczkowe (ucieczka od problemów rodzinnych i szkolnych, od nudy i pustki, od samotności i lęku),

• upodabnianie się do innych członków grupy rówieśniczej w celu uzyskania ich przyjaźni i uznania,

• poczucie bezsensu życia,

• ciekawość i chęć przeżycia czegoś niezwykłego,

• dążenie do przyjemności,

• chęć pokazania się dorosłym;

Zachowania ryzykowne są zatem sposobami na załatwienie bardzo ważnych spraw życiowych, których młodzi ludzie nie mogą lub nie potrafią załatwić inaczej.

Różne zachowania problemowe umożliwiają więc:
- zaspokojenie najważniejszych potrzeb psychologicznych (miłości, akceptacji, uznania, bezpieczeństwa),
- realizację własnych celów rozwojowych (np. określenia własnej tożsamości, uzyskanie niezależności),
- radzenie sobie z przeżywanymi trudnościami życiowymi.

Jeśli młody człowiek czuje, że nie jest kochany w domu, jest mało atrakcyjny dla rówieśników, może próbować poprawić swą sytuację w grupie oraz zyskać akceptację za pomocą picia alkoholu, "ćpania" czy też innych zachowań ryzykownych.

Pedagodzy badający zachowania nastolatków szukają przyczyn zachowań ryzykownych. Wymieniają dwa rodzaje czynników:
- czynniki zewnętrzne, do których zaliczają strukturę rodziny, wykształcenie, zawód i wyznanie rodziców, klimat domowy (kontrola i wymagania), wpływy rówieśników i mediów,
- czynniki wewnętrzne to system osobowości dziecka (krytycyzm, samoocena, samokontrola, sposób oceniania rodziny i rówieśników, sposób postrzegania wzorców osobowych).

Do głównych czynników ryzyka sprzyjających zaburzeniom zachowania związanych z warunkami rodzinnymi należy zaliczyć:
- czynniki ryzyka sprzyjające używaniu i nadużywaniu alkoholu;

• wysoki poziom konfliktów w rodzinie,

• brak więzi między rodzicami i dziećmi,

• picie alkoholu, palenie papierosów przez rodziców,

• słabe kierowanie rodziną (np. brak rygorów lub zbyt surowa dyscyplina, niekonsekwencja);

- czynniki ryzyka sprzyjające wczesnemu podejmowaniu aktywności seksualnej:

• nieobecność ojca w domu,

• rozwód, separacja, powtórne małżeństwo,

• brak jednego z rodziców,

• brak silnej więzi matki z córką,

• rodzice nadmiernie surowi lub nadmiernie ustępliwi;

- czynniki ryzyka predysponujące do używania narkotyków:

• brak lub osłabienie więzi emocjonalnej między rodzicami i dziećmi,

• wysoki poziom konfliktów w rodzinie,

• brak kontroli i dyscypliny lub odwrotnie,

• rozwód lub separacja rodziców,

• matka nadmiernie chroniąca,

• ojciec w roli domowego tyrana;

- czynniki ryzyka sprzyjające powstawaniu zachowań agresywnych u dzieci:

• dystans uczuciowy (odrzucenie, unikanie kontaktów z dzieckiem),

• nadmierna kontrola, stosowanie przymusu, wpajanie poczucia winy,

• niekonsekwentna dyscyplina,

• destruktywny stosunek rodziców do siebie,

• częste stosowanie kar cielesnych;

Nietrudno zauważyć, iż część czynników ryzyka się powtarza. Są to zaburzenia więzi, liczne konflikty w rodzinie, brak dyscypliny i kontroli lub nadmiernie surowa dyscyplina i kontrola, niekonsekwencja w wychowywaniu, tolerancja rodziców.
Taka rodzina nie wypełnia więc swoich podstawowych funkcji: wychowawczej i psychologicznej.
Natomiast wśród czynników chroniących przed zaburzeniami zachowania wymienia się dwa: więź pomiędzy rodzicami i dziećmi oraz wyznaczanie granic dla zachowań dziecka.

Zaburzenia więzi z rodzicami uważa się za najważniejszą przyczynę nerwic, depresji, zaburzeń w odżywianiu się (bulimia, anoreksja). Od osób bliskich oczekuje się zaspokojenia naczelnej potrzeby psychologicznej - potrzeby miłości (tzw. głód bliskości). Jeśli jej dziecko nie znajdzie w domu - poszukuje gdzie indziej i to stanowi już punkt zagrożenia. We współczesnej profilaktyce coraz więcej uwagi poświęca się takim elementom jak przekazywanie dziecku reguł postępowania i wyznaczanie granic dla jego zachowań. W tej teorii odchodzi się od lansowanej wcześniej teorii wychowania bezstresowego i wychowania partnerskiego. Życie zweryfikowało te założenia. Stwierdzono, iż brak granic i reguł, brak dyscypliny i duża tolerancja przyczyniają się do powstawania zachowań dewiacyjnych, podobnie jak zbytni rygor i zbyt ciasne granice.

19.Starość w tradycyjnej koncepcji rozwoju life-span.

To koncepcja rozwoju w cyklu życia oznacza to, że rozwój jest procesem ciągłym, który jest od początku życia aż do śmierci.

1. Istnieją zasadnicze różnice między normalnym fizjologicznym i patologicznym starzeniem się;

2. Proces starzenia się wykazuje wysoki stopień zindywidualizowania;

3. W starości zachowujemy wiele możliwości adaptacyjnych przystosowawczych, które pozwalają radzić sobie w trudnych sytuacjach m.in. w trudnych sytuacjach życiowych.

Współczesna psychologia rozwojowa interesuje się nie tylko okresem przewidzianym tradycyjnie na dorastanie, a więc dzieciństwem i młodością. Koncepcje należące do nurtu zwanego "bieg życia" (ang.life-span), obejmują okres całego życia ludzkiego

Podstawowym ich założeniem jest przekonanie, iż istota ludzka rozwija się również na przestrzeni dorosłości czy starości. W swojej drodze przez życie człowiek ma do spełnienia określone zadania, napotyka problemy będące wyzwaniem dla jego rozwoju. Od tego, jak zadania zostaną wypełnione, a kryzysy przezwyciężone, zależy jakość i poczucie sensu życia, szansa na pomyślne pokonanie kolejnych pojawiających się przeszkód.

Koncepcje rozwoju człowieka poszukują odpowiedzi na pytanie o naturę i mechanizm rozwoju, o to, pod wpływem, czego i jak kształtują się losy życiowe człowieka. Rozwój rozumiany jest jako ciąg zmian o charakterze nieodwracalnym, spontanicznym, długotrwałym, proces o determinantach usytuowanych wewnątrz ewoluującego układu, w którego przebiegu następuje wzrastające zróżnicowanie, uporządkowanie i integracja, a który jest zmianą progresywną w celu osiągnięcia równowagi. Cel rozwoju to osiągnięcie optymalnego poziomu radzenia sobie w rozwiązywaniu problemów, samorealizacja, znalezienie radości i sensu we własnej aktywności społecznej i zawodowej.

Oczywiście, że jest to możliwe w przypadku pomyślnego przebycia poprzednich etapów rozwojowych, pozwalających na harmonijne, pozbawione zaburzeń ukształtowanie się osoby.

24.Zjawisko akomodacji w koncepcji Piageta

Podstawowymi pojęciami używanymi przez Piageta do opisu ludzkiego myślenia są

-asymilacja

-akomodacja

Asymilacja oznacza reagowanie na nowy bodziec za pomocą odruchu

Akomodacja jest natomiast mechanizmem tworzenia nowych sposobów reagowania na obiekty czy patrzenie na świat. W procesie akomodacji dziecko przekształca posiadane schematy wzorce działania czy organizowanie wiedzy- tak aby włączyć w nie nowe zdarzenia. Dzieci ( dorośli )akomodują się do obiektów i sytuacji których nie można zintegrować z już posiadanymi schematami. Zdolność akomodacji do nowych bodźców rozwija się jako rezultat dojrzewania i nabywania doświadczeń.

25.Polityka społeczna- podstawowe podmioty zasady.

Polityka społeczna to celowa działalność państwa i innych organizacji w dziedzinie kształtowania warunków życia i pracy ludności oraz stosunków społecznych mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa socjalnego zaspokojenie potrzeb wyższego rzędu oraz zapewnienie ładu społecznego.

W Polsce dwa głównie zasady:

-wolności ( każda osoba ma mieć prawa do najobszerniej podstawowej wolności zgodnej z podobną wolnością dla innych.

-różnicy- nierówności społeczne i ekonomiczne powinny być ustalone w taki sposób że zarówno przynoszą największą korzyść najmniej uprzywilejowanym jak również przywiązane są do urzędów i pozycji otwartych dla wszystkich w warunkach uczciwej równości szans.

Podmioty to:

Polityką społeczną działającą na rzecz ludzi starszych w Polsce zajmują się następujące podmioty:

-rządowe, pozarządowe

-instytucje Pomocy Społecznej: otwarte, półotwarte, zamknięte. .

.Podmioty rządowe i pozarządowe polityki społecznej:
- Sejm
- Ministerstwo Zdrowia
- Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
- Ministerstwo Edukacji Narodowej
- Ministerstwo Sprawiedliwości
- Zakład Ubezpieczeń Społecznych
- Policja
- Związki zawodowe
- Kościół
- Urzędy pracy
- Pomoc społeczna
Wśród polskich podmiotów państwowych najważniejsze zadania zostały podzielone między trzy resorty:
1. Minister Pracy i Polityki Społecznej, który odpowiedzialny jest za system ubezpieczeń społecznych (emerytury, renty, pomoc społeczna),
2. Minister Zdrowia odpowiada za stan zdrowia oraz leczenie,
3. Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych (organizowanie opieki zdrowotnej dla kombatantów i innych uprawnionych).

To są pytania które mi przesłałaś:

1. Podaj etapy prowadzenia indywidualnego przypadku

Praca socjalna z przypadkiem obejmuje określone procedury postępowania nazwane etapami:

• Diagnoza przypadku (rozpoznanie)

• Opracowanie planu postępowania

• Prowadzenie przypadku

Postępowanie pracownika socjalnego prowadzącego indywidualny przypadek powinno rozpoczynać się od:

1. właściwie zdefiniowania problemu poprzedzanego, rozpoznaniem sytuacji życiowej klienta. W tej fazie działania pracownika socjalnego podstawowym narzędziem jest rozmowa i wywiad z klientem oraz tzw. „wywiad środowiskowy” Umiejętnie przeprowadzona rozmowa i właściwie przygotowany wywiad jest dla pracownika socjalnego nieocenionym źródłem wiedzy o klientach

2. integralną częścią rozpoznania diagnostycznego powinna być pogłębiona charakterystyka społeczno-kulturowej specyfiki środowiskowej w której żyje potencjalny lub faktyczny adresat działań. Dopiero teraz stawiamy ostateczną diagnozę społeczną, która wskaże bezpośrednie lub pośrednie przyczyny trudności życiowych jednostki, co pozwoli określić kierunki i sposoby ich przezwyciężania. Jest to dla całej procedury prowadzenie indywidualnego przypadku moment najważniejszy przesądzający o dalszych efektach pracy socjalnej.

3. Kolejny etap postępowania który określa „ co kiedy i jak czynić ma pracownik socjalny” Plan pomocy powinien opierać się na jasno sformułowanych celach będący odpowiedzią na pytania:

• Kto jest głównym adresatem naszych działań

• W jakim okresie i zakresie możemy spodziewać się pozytywnych skutków naszej interwencji

• Jakich zmian oczekujemy.

Po opracowaniu planu pomocy następuje jego wchodzenie

4. Ostatnim etapem będzie ocena wdrążonego planu pracy z indywidualnym przypadkiem, ocena efektów podjętej interwencji (ewaluacja).

2. Wymień zasady pracy socjalnej.

• Akceptacja klienta- dostrzeganie i zrozumienie wszystkich okoliczności w jakich funkcjonuje klient

• Afirmacja indywidualności- uznanie i docenienie indywidualnych cech klient. Indywidualizacja wymaga wolności od nastawień i uprzedzeń unikanie „przyklejania etykiet” i podejścia stereotypowego, jak także wiedzy na temat zachowań ludzkich.

• Celowe wyrażanie uczuć i odczuć klienci powinni mieć możliwość nieskrępowanego wyrażania swoich uczuć w relacji z pracownikiem socjalnym (wyjść poza same fakty by odkryć uczucia, które leżą u ich podstaw)

• Postawa nieoceniająca zasada wstrzymywania się od ocen opiera się na przekonaniu ż e funkcja pracy socjalnej wyklucza przypisywanie winy lub niewinności, choć zawiera oceny wartościowujace postawy

• Obiektywizm badanie sytuacji bez osobistych preferencji

• Kontrolowanie zaangażowania emocjonalnego nadmierna identyfikacja emocjonalna kłóci się z zasadą obiektywności i neutralności. Kontrolowane zachowanie emocjonalne osiąga się przez empatię

• Samostanowienie zasada samostanowienia oparta jest na uznaniu „praw i potrzeb klientów co do wolności dokonywania wyborów i podejmowania decyzji”. Pracownicy socjalni są odpowiedzialni za budowanie takich realcji roboczych z klientami , w których możliwe jest dokonywanie wyborów

• Dostęp do zasobów pracownicy socjalni wzywani są do działanie na rzecz zapewnienia wszystkim potrzebnych zasobów, usług oraz możliwości

• Poufność lub prawo do prywatności oznacza, że klienci muszą wyrażać swoja zgodę zanim jakiekolwiek informacje dotyczące ich tożsamości, treści prowadzonych rozmów zostaną ujawnione

3. Podstawowe założenia psychiatrii środowiskowej

Psychiatria środowiskowa to kierunek współczesnej psychiatrii wykorzystującej lokalne środowisko w działaniach profilaktycznych, leczeniu i rehabilitacji zaburzeń psychicznych. Jednym z podstawowych założeń psychiatrii środowiskowej jest przekonanie że sprawa opieki nad chorymi, ich indywidualny i społeczny los nie są zadaniem wyłącznie psychiatrii lecz całej społeczności i społeczeństwa.

4. Rola dziecka w rodzinie alkoholowej.

1. Bohater rodzinny - najstarsze dziecko przejmuje obowiązki osoby pijącej, odpowiedzialny za sytuację w domu i za najmłodsze dziecko. Następuje przeciążenie obowiązków prowadzi do wyczerpania emocjonalno-fizycznego. Powstają choroby psychosomatyczne

2. Wspomagacz - pomaga osobie pijącej, chroni ją, poszukuje ją gdy długo jest nie obecny. Dziecko posiada błędne mniemanie że niespełna oczekiwań rodziców, jest winne dlatego czuje się ze zobowiązane do opieki nad pijącym.

3. Wyrzutek (kozioł ofiarny) typowymi postawami jest uciekanie ze środowiska pijącego, fizyczne separowanie się. Dzieci podlegają wpływom patologicznym ze względu na brak rodziców. „Dzieci ulicy” stają się przyszłymi pijącymi dziedziczą patologie po rodzicach.

4. Zagubione dziecko, niewidzialne w mgle - postawa ucieczki do świata wewnętrznego izolowanie się od otoczenia. Utożsamianie się z bohaterami książek. Nie nawiązują kontaktów interpersonalnych, przyjacielskich, alienują się od środowiska, rodziny.

5. Maskotka bądź błazen dziecko w rodzinie patologicznej, która stara się rozładować sytuację dziecka w domu, dziecko czuje nienawiść w środku do swoich rodziców a na zewnątrz pragną rozładować.

5. Omówić zjawisko tolerancji i nietolerancji

Tolerancja - osobą tolerancyjną jest ta, która potrafi akceptować kogoś lub coś bez aprobowania (pochwalania), kto nie zawsze potępia tego, co nie akceptuje, kto nie interweniuje mino, że widzi coś niestosownego nierozsądnego w postępowaniu innych, kto ma krytyczną opinię, ale chowa ją dla siebie a jeśli już ją wyraża to bardzo powściągliwie. Jest to osoba wyrozumiała dla cudzych błędów i słabości. Wyróżnia się:

• Tolerancje pozytywną czynna, treściwa)- akceptacja aktywne popieranie takich poglądów, które uważamy za błędne, nie zgadzamy się z nimi. Ekumenizm - zwolennicy różnych religii tolerują się wzajemnie.

• Tolerancja negatywna (bierna)- niesprzeciwianie się wobec cudzych zachowań, które ocenia się krytycznie.

• Tolerancja brak przymusu wobec drugiego-, jeżeli nie zgadzamy się z cudzymi poglądami to dążymy do tego by zmienić te zachowania, ale bez przymusu, przemocy za pomocą łagodnej perswazji lub dialogu. Osoba Samoa argumentuje, ale jest także otwarta na cudze argumenty.

Nietolerancja- prowadzi do uprzedzeń i dyskryminacji

1. Dystansowanie się do drugiego człowieka- bezosobowo chłodno ale poprawnie . Nie zbliżamy się do niego.

2. Dehumanizacja (dewaluacja)- aktywne obniżanie wartości drugiego człowieka lub grupy przymiotów społeczeństwa: my - oni (oni są gorsi) Wyst. Etykietowanie (stygmatyzowanie), a pomocą określeń: debil czubek itp.

3. Delegitymizacja- pozbawienie osób, grup społecznych tych praw, które przysługują ogółowi społeczeństwa ( w krajach arabskich kobiety) grupy mniejszościowe- religijne, etniczne, narodowościowe.

4. Segregacja - fizyczne dzielenie ludzi - segregowanie na lepszych i gorszych

5. Eksterminacja- fizyczne niszczenie - zabijanie pewnych osób czy grup ludzi

6. Kodeks etyczny pracownika socjalnego

Kodeks etyczny służy praktykującym pracę socjalną zawiera on:

1. Ogólną postawę i sposób postępowania pracownika socjalnego

• Wysokie morale osobiste i zawodowe

• Doskonalić kwalifikacje zawodowe

• Kierować się zasadą dobro i zło

• Odpowiedzialność za jakość i zakres świadczeń pomocowych

• Nie może wykorzystywać kontaktów zawodowych dla własnych korzyści

• Pomoc ludziom w rozwiązywaniu ich trudności życiowych, ekonomicznych, emocjonalnych, rodzinnych.

2. Odpowiedzialność pracownika socjalnego wobec klienta:

• Szanowanie godności klienta jego prawo do samostanowienia

• Traktowanie klientów równo

• Dążenie do usamodzielnienia swojego klienta

• Udostępnianie klientowi pełnych informacji na temat dostępnych świadczeń

• Za zgodą klienta ma prawo zaprzestać pomocy lub wtedy, gdy stwierdzi, że pomoc już nie jest potrzebna

• Ma prawo zmienić formę udzielanej pomocy, jeśli stwierdzi świadczenia zostały wykorzystane niezgodnie z ich przeznaczeniem

• Zachować tajemnicy zawodowej dot. Tych informacji, które uzyskał w toku czynności zawodowych. Może ujawnić te informacje wówczas gdy przemawiają za tym względy zawodowe i społeczne.

3.Odpowiedzialnośc etyczna wobec współpracowników

• Respektowanie zasady lojalności zawodowej

• Rzetelnie oceniać swoich współpracowników - obiektywizm

• Współpraca z innymi, konsultacja w sprawach trudnych

4. Odpowiedzialność etyczna wobec pracodawcy

• Przestrzeganie zobowiązań wobec instytucji, która go zatrudnia

• Usprawnianie funkcjonowania instytucji, która go zatrudnia i do poprawy efektywności świadczeń pomocowych, które wykorzystuje on i jego pracownicy.

• Dysponowanie racjonalnie środkami finansowymi i rzeczowymi przeznaczonymi na świadczenia społeczne.

5. Odpowiedzialność wobec własnego zawodu

• Rzetelne wykonywanie zawodu i pogłębianie własnej wiedzy zawodowej

• Dbałość o własna rangę zawodu, integralność zawodu

6.Odpowiedzilność etyczna wobec społeczeństwa

• Działania na rzecz dobra ogólnego

• Zapewnienie osobom dostępu do niezbędnych świadczeń i szans życiowych

• Wspieranie działalności lokalnej na rzecz samopomocy społeczności oraz zachęcać do tworzenie instytucji zajmujących się pomaganiem ludziom

1. Cechy struktur młodzieżowych i motywy przynależności

Subkultury młodzieżowe

Najczęściej przyjmuje się, że subkultury odznaczają się odrębnością od dominującej kultury społeczeństwa w zakresie pewnych wartości i norm postępowania. Jeżeli subkulturowe wartości i normy są sprzeczne z tymi, które są charakterystyczne dla kultury dominującej, można mówić o subkulturach dewiacyjnych.

Do głównych cech subkultur młodzieżowych zalicza się:

- założenia ideologiczne

- obyczajowość

- kreowany wizerunek, aktywność twórcza.

Trójfazowy okres rozwoju spontanicznej kultury młodzieżowej:

• 1. subkultura młodzieżowa - chęć odróżnienia się od reszty społeczeństwa głównie przez zewnętrzne atrybuty- ubiór, styl spędzania czasu wolnego, język. Wzory zachowania tego rodzaju grup mieszczą się w ramach powszechnie obowiązującego porządku społecznego

• 2. okres kontrkultury- młodzież uświadamia sobie wtedy swoją odrębność pokoleniową i kulturową, protest przeciwko zasadom funkcjonowania oraz wartościom, tworzącym fundament społeczeństw zachodniego kręgu kulturowego. Zakwestionowanie świata rządzonego przez wartości materialne, nastawionego na efektywność i zysk.

• 3. faza kultury alternatywnej- stadium najbardziej dojrzałe: totalna krytyka zastanego świata dorosłych jest powoli zastępowana przez próby kreowania wzorców i zachowań pozytywnych. Społeczności alternatywne są nastawione raczej na twórczą aktywność na obrzeżach głównego nurtu kulturowego niż atakowanie starego systemu.

Młodzi dorastający ludzie znajdują się w specyficznej sytuacji społecznej. Osiągnęli już dojrzałość biologiczną, nie są, więc już dziećmi. Jednocześnie jednak nie przyznaje się im praw i nie nakłada obowiązków, charakterystycznych dla ludzi dorosłych. Charakter okresu młodości dobrze opisuje pojęcie „moratorium”, czyli odroczenie. W związku z pobieraniem nauki odroczona jest odpowiedzialność, związana z finansowaniem swojego utrzymania. Podobnie jest z założeniem rodziny i opieką nad dziećmi. Psychospołeczne moratorium to swoisty okres ochronny, pozwalający młodym ludziom na wypróbowywanie różnych rodzajów aktywności bez konieczności ponoszenia wielu konsekwencji nietrafnych wyborów.

Rozwój kultury młodzieżowej jest odbiciem skomplikowanych procesów społeczno- ekonomicznych i zmian cywilizacyjnych. Jej kształt wynika ze specyfiki okresu dorastania- czasu, który charakteryzuje się m. in. nasiloną potrzebą autonomii i zaburzeniami społecznego funkcjonowania. Grupy subkulturowe są istotnym elementem kultury młodzieżowej i spełniają ważne funkcje w życiu adolescentów; zarazem jednak uczestnictwo w subkulturach dewiacyjnych może nieść za sobą szereg zagrożeń dla prawidłowego rozwoju młodych ludzi.

Subkultury młodzieżowe:

- heavymetalowcy
- depechowcy
- szalikowcy
- sprajowcy
- graficiarze
- sataniści
- punki
- raperzy
- anarchiści
- grunge
- rockersi
- jumole
- rastafarianie
- rolkarze
- killersi
- skinheadzi

8.Opieka hospitacyjna- zasady organizacyjne i etyczne.

W ujęciu Światowej Organizacji zdrowia opieka hospitacyjna jest to opieka sprawowana nad chorymi w terminalnym, ostatnim stadium życia choroby kiedy nie oczekuje się już na wyleczenie, co więcej nie dąży się już do przedłużenia życia, ale stwarzania najwyższego komfortu życia pacjenta.

Opieka hospicyjna ma charakter całościowy. Celem tej opieki jest poprawa jakości życia chorego przez łagodzenie i uśmierzanie bólu a także przez niesienie szeroko pojętej pomocy lekarsko-pielęgniarskiej i psychologiczno duchowej.

Hospicjum służy podtrzymywaniu i poprawie godności i jakości życia w tej reszcie życia, która pozostała choremu człowiekowi. W Polsce Ew 1992 roku została uchwalona karta Hospicjum oraz zasady opieki hospicyjnej.

1. Leczenie ukierunkowane na zwalczanie objawów choroby m.in.,. bólu. Opieka psychiczna i duchowa, rozmowa z umierającym.

2. Pacjent traktowany jest jako osoba, która trzeba wyleczyć, a nie jako jednostka chorobowa

3. Opieka nad rodzina chorego, również po jego śmierci

4. Włączenie rodziny do opieki nad chorym

5. Opieka prowadzona jest przez zespół specjalistów, którzy współdziałają ze sobą i się uzupełniają

6. Opieka ma charakter ciągły zapewniony przez stały skład personelu niezależnie od tego czy chory przebywa w szpitalu, w domu czy w hospicjum.

7. Personel jest dostępny o każdej porze dnia i nocy.

13. Pojęcie normy i patologii społecznej

Norma społeczna to subiektywne przeświadczenie o konieczności danego zachowania. To zbiór nakazów i zakazów adresowanych do jednostki ze świata zewnętrznego i wynikających z norm z norm prawnych etycznych i obyczajowych. Harmonia społeczna między wymienionymi normami występuje gdy wartości jednostki i wartości systemu społecznego nakładają się na siebie.

Patologia społeczna (wg. M. Lipka) to określone postawy, zachowania i sytuacje życiowe które są szkodliwe dla historycznie uwarunkowanego postępu i powodują ujemne następstwa dla wszechstronnego rozwoju jednostki, grupy lub całego społeczeństwa a polegają na nieprzestrzeganiu obowiązujących przepisów prawa norm moralnych obyczajowych i kulturowych oraz na odrzuceniu lub na nieposzanowaniu wartości obiektywnie zgodnych z wartościami jednostki i ogółu obywateli na określonym etapie rozwoju.

17. Promocje zdrowia a różne poziomy profilaktyki (cele i adresaci)

Medyczne spojrzenie na promocję zdrowia skupia się na interwencji medycznej, która ma zapobiec chorobie lub poprawić już istniejący stan. Dąży do uwolnienia ludzi od zdefiniowanych jednostek chorobowych oraz oczekuje, że społeczeństwo podporządkuje się procedurom medycznym do osiągnięcia korzyści zdefiniowanych przez lekarzy.

Społeczny charakter promocji zdrowia bazuje na poglądzie mówiącym, że największy wpływ na stan naszego zdrowia mają czynniki społeczne i ekonomiczne. Celem promocji jest znalezienie sposobów na taka zmianę procesów społecznych, które są najważniejszymi przyczynami chorób i zgonów wśród ludzi niezamożnych. Cele stawianie w promocji zdrowia mają charakter długodystansowy, rozwojowy i zorientowane są na całą populację. Cele promocji zdrowia obejmują trzy kwestie:

1. Podnoszenie świadomości jednostkowej i społecznej

2. umożliwienie człowiekowi kontroli nad procesami zdrowia oraz zapewnienie udziału w realizacji zadań zdrowotnych.

3. rozwój oraz wzmacnianie zasobów zdrowotnych tkwiących w jednostce i jej środowisku.

Stopnie działań profilaktycznych

• profilaktyka I /pierwotna/ w pierwszej fazie polega na dążeniu do oddalenia ryzyka choroby przez określone działania jak szczepienia, doradztwo genetyczne, edukacja, kontrola wagi ciała w celu uniknięcia cukrzycy, program zachęcający do rzucenia palenia, unikanie nadmiernego opalania się

Kierowana jest do podwyższonego ryzyka z powodu zachowań tej grupy czy z powodu działania określonych czynników ryzyka.

• Profilaktyka II /wtórna/ kładzie nacisk na powstrzymanie lub odwrócenie rozwoju choroby przez jej wczesne rozpoznanie i leczenie. To działania edukacyjne i zachęcające do udziału w badaniach, kiedy choroba jest jeszcze w stadium dobrym do odwrócenia czy powstrzymania. Adresowana do osób które czuja się zdrowe pomimo występowania wczesnych objawów choroby lub pomimo nakładania się czynników ryzyka.

• Profilaktyka III ma na celu zapobieganie komplikacjom zdrowotnym u osób po leczeniu choroby, zwłaszcza w przypadku chorób przewlekłych i nawracających. Nastawiona jest na rehabilitację, odzyskanie sprawności lub uczenie się takiego funkcjonowania, które jest możliwe przy zachowanych sprawnościach i podtrzymanie tego stanu w celu zapobiegawczym pogłębieniu się procesu. Tworzy się grupy wsparcia i wzajemnej pomocy dla osób dotkniętych określonym schorzeniem. Pozwalają one na prowadzenie pomocy psychicznej i psychologicznej.

18. Osiowe objawy schizofrenii prostej przewlekłej.

Schizofrenia jest jednym z najczęściej zaburzeń psychicznych. Polega na uszkodzeniu struktury osobowości człowieka od lekkiego rozchwiania do ciężkich stanów rozpadu osobowości. Do podstawowych osiowych objawów schizofrenii należą autyzm i rozszczepienie osobowości.

AUTYZM to oderwanie od świata realnego i zamknięcie się w sobie, we własnych myślach, przeżyciach, skojarzeniach, świecie, który nie jest poddawany korekcie przez realna rzeczywistość. Ma miejsce przerwanie metabolizmu informacyjnego. Autyzm może być wypełniony treściami psychotycznymi, halucynacjami , urojeniami. Autyzm schizofreniczny sprawia że schizofrenik pomija świat realny , nie zauważa go. Ma obojętny stosunek do rzeczywistości. Brak poczucia choroby psychicznej mówi się o objawach somatycznych.

ROZSZCZEPIENIE OSOBOWOŚCI oznacza niewspółmierność, dysocjację występujacą pomiędzy różnymi grupami procesów psychicznych oraz w ich obrębie (myśli i uczucia nieadekwatne w stosunku do siebie). Rozszczepienie osobowości powoduje dezintegracje wszystkich procesów psychicznych: rozkojarzenie, zaburzenie logicznego toku myślenia, zaburzenia mowy, neologizm. Z rozszczepieniem łączy się depersonalizacja czyli zaburzenie własnej osobowości.

Wg Blaulera uważamy człowieka za schizofrenika gdy:

• Stał się całkowicie inny niż wcześniej, inny niż większość ludzi inny niż my sami

• Jego mowę rozumiemy z trudem choć mów w naszym języku

• Jego uczuć i nastrojów nie wyczuwamy, niemożliwa jest empatia

• Jego postępowanie stało się niezrozumiałe, sprzeczne z jego własnym interesem zagrażające jego pozycji społecznej a nawet zyciu

• Miesza wspomnienia z wyobrażeniami i spostrzeżeniami

• Uważa za rzeczywiste to co rzeczywiste nie jest

• Utracił orientację w miejscu czasie i własnej osobie.

Wyróżniamy także schizofrenię:

• Hebefreniczną

• Katatoniczną

• Paranoidalną

19. Starość w tradycyjnej koncepcji rozwoju live-pan.

W koncepcji rozwojowej uważano, że rozwój przypisany jest okresowi dziecięcemu i młodzieńczemu. W dorosłości następuje stabilizacja, a starość utożsamiana jest z występowaniem regresu rozwojowi. Człowieka starego charakteryzowano jako tego, kto czegoś już nie ma, coś robi wolniej- byłą to ewidencja braków , ubytków. Człowiek potrzebuje opieki, wsparcia poczucia bezpieczeństwa i jeśli mu się to zapewni to powinien być zadowolony. Koncepcja live-pan jest alternatywa do tradycyjnej koncepcji rozwoju, bo żadna cześć życia nie jest traktowana jako odrębna, tylko mówi się o ciągłości rozwoju właściwemu całemu naszemu życiu. Na nasz rozwój maja wpływ doświadczenia. Ludzie starzy są bardzo zindywidualizowani osobowościowo.

Starość to okres wszelkich możliwości w tym również rozwojowych co daje możliwości optymistycznego spojrzenia na zmiany zachodzące w ciągu całego życia .

W ciągu całego życia tworzymy filozofie starości, koncepcję starzenia się i siebie w starości. Na to kształtowanie mają wpływ;

• Indywidualne doświadczenia z seniorami

• Literatura

• Zdarzenia życiowe w jakich uczestniczymy

• Obserwowane w sobie zmiany zachodzące z wiekiem

24. Zjawisko akomodacji w koncepcji Piageta

Akomodacja to mechanizm tworzenia nowych sposobów reagowania na obiekty czy patrzenia na świat. w procesie akomodacji dziecko przekształca posiadane już schematy - wzorce działania czy organizowania wiedzy - tak aby włączyć w nie nowe zdarzenia. Dzieci i dorośli akomodują się do obiektów sytuacji, których nie można już zintegrować z już posiadanymi schematami. Zdolność akomodacji do nowych bodźców rozwija się jako rezultat dojrzewania i nabywania doświadczeń.

26. Przyczyny zmiany społecznej.

Zmiany społeczne powstają na skutek podstaw dążenia człowieka do zniesienia wszelkich ograniczeń natury społecznej. SA efektem dążenia do wolności. Zmiany społeczne są konsekwencją zjawisk idei postępu, to dążenie do idealnie zorganizowanego społeczeństwa, do postępu przez wyeliminowanie przypadkowości. Wywodzi się z wiary w to że możemy odkryć prawo rządzące procesami społecznymi. Zmiany są wynikiem ogólnych procesów społecznych:

• Idea konstruktywizmu - wywodząca się z przekonania że człowiek ma nieustannie konstruować rzeczywistość, udoskonalać świat

• Idea progresywizmu - nieustanne dążenie do doskonałości.

Zmiana społeczna nie jest ewolucją, wydarzeniem , wymianą osób. Zmiana społeczna to zjawisko zbiorowe, w zmianie tej musi uczestniczyć cała zbiorowość, ma wymiar czasowy , cechuje ja trwałość. Zmiana społeczna to taka zachodząca w czasie transformacja, która w sposób przeobraża strukturę organizacji społecznej jak również mechanizm funkcjonowania tej organizacji. Zmiana jest utożsamiana z rozwojem społecznym. Warunkami zmiany społecznej są wszelkie elementy kontekstu społecznego. Aktorami zmiany społecznej są inicjatorzy zmiany, elity przywódcze samo społeczeństwo. Determinanty zmiany społecznej: polityczne, technologiczne czynniki demograficzne. Najczęściej występuje związek między elementami prowadzącymi do zmian. Są to czynniki o charakterze politycznym , ekomicznym i kulturowym. Im silniejsza synchronizacja tym większe prawdopodobieństwo zmiany.

Czynniki zmiany społecznej:

• Technologia - manipulowanie środowiskiem

• Przekonania i poglądy ludzi

• Standardy społeczne - wyobrażenia jakiego typu strukturę możemy zaakceptować a jakiego typu nie

• Subkultury- idee kultury alternatywnej skierowane przeciwko ideom kultury dominującej

• Procesy demograficzne- struktura wieku opóźnia lub przyśpiesza zmiany

27. Zjawisko geriatyzmu - definicja i znaczenie

Pojęcie geriatyzmu zw. in. ageizm wprowadził Robert Butler i oznacza ono negatywne postawy, uprzedzenia wobec ludzi strych; to uprzedzenie wobec ludzi starszych pod względem negatywnych stereotypów podobne do rasizmu. Ageizm wiąże się z izolowaniem się młodszego społeczeństwa od osób starszych.

28. Kanały mobilności społecznej

Mobilność społeczna to proces społeczny, dzięki któremu toczy się struktura społeczna. Ma charakter strukturotwórczy a to odzwierciedla nierówności stratyfikacji w społeczeństwie, społeczeństwo jest zrównoważone.

Kanały mobilności społecznej pionowej

• Kanał edukacyjny - oświata musi być dostępna dla wszystkich aby był ten kanał drożny, czynnikiem blokujący może być płeć, pochodzenie społeczne, wyznanie religijne, wysokość dochodów,

• Kanał kapitałowy - dziedziczenie kapitałów po rodzicach

• Kanał polityczny - szybkie wstępowanie do partii politycznych, grup poselskich. Kryterium lojalności wobec swego patrona ma znaczenie w awansie. Droga powiązań politycznych gdzie nie trzeba należeć do partii, wystarczy pełnić funkcje dla partii, wspieranie ludzi nie należących do partii.

• Kanał nomenklaturowy - uzyskanie wysokich funkcji

• Kanał służb - w państwach demokratycznych ma ograniczony zasięg, dużą role odgrywa w państwach wyznaniowych , totalitarnych.

• Kanał udanych małżeństw - poprzez wejście do rodziny

• Kariera gwiazd - rzadko obejmuje więcej niż jednio pokolenie, wykorzystywanie swoich talentów.

Mobilność pionowa zwana wertykalną, czyli taka, która prowadzi z dołu do góry albo z góry na dół. To jest mobilność awansu , mobilność wstępująca. Z każdego miejsca w społeczeństwie można się wspinać. Mobilność wertykalna zstępująca opiera się na degradacji.

Mobilność pozioma opiera się na zmianie pracy zwanej horyzontalną. Ruchliwość odbywa się w zasadzie przeniesienia z jednego zakładu pracy do drugiego, bez zmiany zarobków ze względów rodzinnych, konflikt z szefem, utrata stanowiska.

---