Wybrane najczęstsze zespoły neurologiczne

Zespół piramidowy (górnego neuronu ruchowego) - objawy uszkodzenia drogi korowo-rdzeniowej

• niedowład połowiczy

• spastycznie wzmożone napięcie mięśniowe

• objaw Babińskiego (i inne odruchy patologiczne)

• wygórowanie odruchów głębokich

• osłabienie odruchów brzusznych (skórnych)

Zespól dolnego neuronu ruchowego - objawy uszkodzenia rogu przedniego rdzenia, korzeni przednich i(lub) włókien ruchowych w nerwach obwodowych

• niedowład (porażenie)

• zmniejszone napięcie mięśni

• zanik mięśni (szybko postępujący)

• drżenie pęczkowe (przy uszkodzeniu rdzenia i - czasem - korzeni)

Zespół móżdżkowy

• zaburzenia równowagi (chód na szerokiej podstawie, padanie do boku lub do tyłu)

• niezborność (ataksja-bezład): dysmetria (mjanie) i drżenie zamiarowe (próba „palec-nos” i „pięta-kolano”)

• oczopląs

• upośledzenie ruchów naprzemiennych

• dyzartia (mowa skandowana)

• zmniejszenie napięcia mięśni

Zespoły pozapiramidowe

zespół parkinsonowski (hipertoniczno-hipokinetyczny)

• sztywność (objaw rury ołowianej lub koła zębatego)

• bradykineza (zmniejszenie zakresu i szybkości rozpoczęcia ruchów)

• drżenie spoczynkowe

• maskowatość twarzy, pochylenie tłowia do przodu, brak wspólruchów)

• łojotok itd.

zespół hiperkinetyczny (hipotoniczno-hiperkinetyczny)

• ruchy pląsawiczne: nagłe i szybkie ruchy rytmiczne, pozornie celowe

• ruchy atetotyczne: wolniejsze, nieregularne ruchy skręcające w dystalnych częściach kończyn

• zmniejszenie napięcia mięśniowego

Zespół torebkowy - objawy uszkodzenia dróg ruchowych i czuciowych przebiegających w torebce wewnętrznej

• niedowład (porażenie) połowicze

• ośrodkowy niedowład twarzy (dolna część) i języka

• niedoczulica połowicza

Zespoły pniowe (naprzemienne) - objawy uszkodzenia nerwów czaszkowych po jednej oraz połowicza niedoczulica i niedowład po drugiej stronie; najczęściej - zespół boczny opuszki

po jednej stronie

• niedowład podniebienia (zaburzenia mowy i połykania)

• objawy móżdżkowe

• niedoczulica twarzy

• zespół Hornera

po drugiej stronie

• niedoczulica (i niedowład) połowicza

Zespół Hornera

• zwężenie źrenicy

• opadnięcie powieki

• „wpadnięcie” gałki ocznej (enophthalmus)

Zespół wzmożonego ciśnienia śródczaszkowego (guz, obrzęk mózgu)

• ból głowy, narastający, nad ranem

• wymioty

• zwolnienie tętna

• tarcza zastoinowa na dnie oka

• zaburzenia świadomości (od zamącenia do głębokiej śpiączki)

• napady padaczkowe

• zaburzenia oddechowe

Najczęstszy zespół korzeniowy - rwa kulszowa

przyczyna

• podrażnienie lub ucisk (uszkodzenie) korzenia S1 przez wypuklinę krążka międzykręgowego L5-S1 lub rzadziej korzenia L5 przez wypuklinę krążka L4-L5

objawy

• ostry, silny, rwący ból w okolicy lędźwiowo-krzyżowej, promieniujący do kończyny dolnej, wzdłuż tylnej powierzchni uda i podudzia, często do bocznej części stopy, występujący najczęściej podczas stania i siedzenia, nasilający się przy pochylaniu, kaszlu, kichaniu i defekacji, a ustępujący lub łagodniejący w pozycji leżącej

• objaw Laseque'a - w pozycji leżącej; silny ból wzdłuż tylnej powierzchni uda i podudzia popwstający przy biernym podniesieniu wyprostowanej w kolanie kończyny dolnej do określonego kąta (opis: obj. L(+) przy kącie 40°)

• objawy ubytkowe

• osłabienie lub zniesienie odruchu skokowego

• niedoczulica na przedniobocznej powierzchni stopy i podudzia

• niedowład zginaczy grzbietowych stopy (opadnięcie stopy)

---