Wykład 14
KRS regulowany jest w ustawie o Krajowym Rejestrze Sądowym z dnia 20 sierpnia 1997 r.
Krajowy Rejestr Sądowy dzieli się na:
Rejestr przedsiębiorców - jest uregulowany w art. od 36-47
Rejestru Stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych zakładów opieki zdrowotnych art. od 49 do 53
Rejestr dłużników niewypłacalnych art. od 55-60
Zasady Rejestru Sądowego:
- zasada jawności wynika z art. 8 „Każdy ma prawo dostępu do Rejestru Przedsiębiorców”, prawo do otrzymania odpisu, wypisu kto jest przedsiębiorcą. Dokument taki jest urzędowo poświadczony, można sprawdzić czy osoba reprezentująca spółkę, rzeczywiście robi to w zgodzie z prawem. W odpisie częściowym są aktualne i autentyczne informacje, w odpisie pełnym również minione. Istnieje obowiązek ogłoszenia w monitorze sądowym
i gospodarczym informacji wpisów do KRS. Zasada prawdziwości. Dzielimy ją na zasadę działalności formalnej (opisanej powyżej) i zasadę działalności materialnej. Zasada materialna w art. 17 mówi, że domniemywa się, że dane wpisane do rejestru są prawdziwe; dlatego mówi się o dokumencie urzędowo poświadczonym. Wobec osób trzecich nie można się powoływać na dane, które uległy wykreśleniu.
To, że osoba jest wpisana do rejestru przedsiębiorców, nie oznacza, że jest przedsiębiorców nie oznacza, że ona jest przedsiębiorcą. Spółki kapitałowe podlegają obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców zgodnie z art. 36 pkt 6 i 7 ustawy o krs. Prima facie oznaczałoby to, że są one zarazem przedsiębiorcami, to znaczy podmiotami prowadzącymi we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową (art. 431 kc). Wniosek taki wydaje się jednak niewłaściwy. W świetle przedstawionej wyżej argumentacji nie da się wykluczyć sytuacji, w której prawidłowo utworzona spółka kapitałowa nie prowadzi działalności gospodarczej, a zatem nie posiada cech przedsiębiorcy, określonych bliżej w art. 431 kc. W ten sposób dochodzimy do wniosku, iż pojęcie przedsiębiorcy użyte w ustawie o KRS ma znaczenie swoiste, odbiegające od przyjętego w kc. Dowodzą tego unormowania art. 4 ust. 2 pkt. 4, art. 19 b ust. 1 oraz art. 19 ust. 3 ustawy o KRS, uznające za przedsiębiorcę podmiot wpisany do rejestru przedsiębiorców. Jeżeli spółka kapitałowa została wpisana do rejestru przedsiębiorców, w rozumieniu ustawy o KRS staje się przedsiębiorcą. Nie oznacza to jednak, że w każdym wypadku prowadzi ona działalność gospodarczą i jest przedsiębiorcą w myśl art. 431 kc.
Wykład 14 właściwy
Autorskim prawami osobistymi są:
decydowanie o pierwszym publikowaniu utworu. Np. jeżeli chodzi o pamiętniki - w ileś lat po śmierci.
prawo nad rozpowszechnianiem utworu - również jego wstrzymanie, czy też nałożenie korekty.
Autorskie prawa majątkowe - związane z eksploatacją utworu i korzyściami majątkowymi. Generalnie prawa majątkowe przysługują twórcy, ale także innym podmiotą. W odróżnieniu do osobistych - które przysługują wyłącznie autorowi. Np. mogą przysługiwać pracodawcy. Prawa te w zakresie ich wykonywania mogą podlegać ograniczeniom - ograniczenia te mogą być wprowadzane tylko i wyłącznie drogą ustawy. Dzieli się je na 2 sfery:
Czas ochrony praw autorskich majątkowych jest wydłużony do 70 lat licząc od śmierci twórcy. Spadkobiercy mają do tego czasu prawo na eksploatację praw spadkodawcy. Przejście tych praw dokonuje się prawem dziedziczenia albo umowy.
Umowa o przeniesieniu autorskich praw majątkowych - z twórcy przechodzą wszystkie prawa majątkowe, z założenia odpłatna i konieczna umowa pisemna. Druga forma umowy dotyczy umów o korzystaniu a nie przeniesieniu praw - autor upoważnia zazwyczaj licencyjnie do korzystania z jego dzieł.
Ograniczenia autorskich praw majątkowych
Ustawodawca wprowadza ograniczenie do korzystanie z dzieł, w sposób nieodpłatny z autorskich praw majątkowych. Ograniczenia mogą przybrać formę:
dozwolonego użytku prywatnego - jak można eksploatować utwór bez narażenie się na zastrzeżenia prawne;
Możemy w jego ramach korzystać bez opłaty na rzecz twórcy, a postać zastrzeżenia przybiera formę jego rozpowszechniania, powielania czy dokonywania własnej percepcji. Przepisy te nie zezwalają na rozszerzoną interpretację. Mówi się o tym użytku, gdy zostały one już udostępnione publicznie, byleby nie było to eksploatowanie zarobkowe.
W związkach z osobami korzystającymi z utworów (bliscy w sensie powinowactwa) można nagrać utwór na kasetę
i odtwarzać go na prywatnym Sylwestrze, czy podarować komuś taką kasetę. Dotyczy to także utworów wykonywanych na żywo, nagranych i we wspomnianych granicach odtwarzanych. Jednak odtwarzanie go np. na wczasach, w autokarze oglądanie filmu to już nie jest dozwolony użytek prywatny. Robienie odbitek kserograficznych nie ma granic gdzie się kończy dozwolony użytek prywatny. Wskazuje się, że kserowanie książek w osobistym kręgu stanowi o zmniejszeniu dochodu autora, zatem tylko niewielkie części książki można kserować bez naruszenia dozwolonego użytku prywatnego. Nie chodzi tu o kserowanie odpłatne - instytucje zarobkowo kserujące mają konieczność wprowadzenia 3 % opłat jakiemuś tam związkowi. Szczególnie traktowane są utwory architektoniczne ; utwory takie mają charakter indywidualny
i niepowtarzalny i są wyłączone z tych ogólnych praw. Inaczej wygląda sprawa o programach komputerowych - zakres uprawnień jest jeszcze bardziej ograniczony - można taki utwór skopiować tylko w takim celu, żeby stworzyć kopię zapasową. Art. 75 o prawie autorskim mówi o sporządzeniu kopii zapasowej, która nie może być używana jednocześnie,
a jej posiadanie jest niezbędne do funkcjonowanie programu.
dozwolony użytek publiczny - chodzi o ograniczenie monopolu twórcy o interes publiczny (edukacyjne, bezpieczeństwa publicznego, itd.)
Dozwolony użytek publiczny to po pierwsze dozwolony użytek informacyjny - w celach informacyjnych zezwala się rozpowszechnianie artykułów politycznych, fotografii reporterskich, itp. Może się z tym wiązać choć nie musi prawo do wynagrodzenia - np. w sytuacji fotografii reportera danej gazety, przy publikacji przez inne gazety należy się stosowne wynagrodzenie. Przedruki artykułów z innych czasopism - to dozwolony użytek publiczny, w formie prasówki. Jest to tzw. prawo do dużego cytatu, także w ramach dozwolonego użytku publicznego jest zezwolenie na publikację materiałów filmowych, prasowych i innych, np. przy filmie dokumentalnym o Gustawie Holubku; choć niekiedy konieczne jest stosowne wynagrodzenie. Z kolei gdy fragmenty utworu muzycznego cytuje recenzent, wtedy również to się mieści w prawach dozwolonego użytku publicznego w celach informacyjnych - szczególnie recenzja. Inną formą użytku publicznego jest prawo przyznane instytucjom naukowym (szkołom, bibliotekom muzeom, itd.) polegające na rozpowszechnianiu egzemplarzy czy fragmentów dzieł. Pomimo zmniejszającego się dochodu artysty, twórca musi się na to zgodzić, gdyż względy publiczne na to pozwalają, prawem tym jest szczególnie, rozpowszechnianie utworu przez skopiowanie utworu na wypadek, gdyby oryginał został stracony. Inną formą użytku publicznego jest użytek w sferze nadawania utworów - reemisji radiowej, anten zbiorczych. Kolejny przypadek to prawo do wykonania utworów w sposób nieodpłatny podczas określonych ceremonii, pod warunkiem, że nie pobiera się za nie opłaty wejściowej. Jeżeli piosenki są śpiewane na uroczystościach szkolnych, religijnych, samorządowych. Inaczej orkiestra na weselu - powinna odprowadzić tantiemy twórcom, gdyż to nie mieści się w dozwolonym użytku publicznym.
Prawa pokrewne - nie były pierwotnie objęte ochroną prawną, pojawiły się pod koniec lat 60. Przede wszystkim postulując wówczas konieczność ochrony praw artystów wykonawców czyli odtwórców (nie będących autorami tekstu czy muzyki). Prawo artysty wykonawcy również obecnie podlega ochronie, mimo że ten sam utwór może brzmieć zupełnie inaczej. Ochrona różni się tym, że prawa te są chronione przez 50 lat.
Do grupy praw pokrewnych należą prawa do wideogramów i fonogramów - ochronę praw instytucji, które poniosły opłaty w zakresie nagrań. Największe zbiory ma TVP, i gdyby Polsat chciał odtwarzać Kabaret Starszych Panów, musiałby zapłacić TVP. Prawo do nagrań (dźwiękowych, programów) w polskim przypadku chodzi o nagrania dźwiękowych i telewizyjnych.
PRAWO WŁASNOŚCI PRZEMYSŁOWEJ
- reguluje dobra na prawach niematerialnych, które są użyteczne w działalności gospodarczej (w produkcji, handlu, itp.)
Katalog składników własności jest otwarty ze względu na wciąż nowe utwory jak topografie utworów scalonych. Przedmioty własności przemysłowej możemy chronić na 2 sposoby:
- Pierwszy, że będziemy określonym podmiotą przyznawać bezwzględne prawa o charakterze majątkowym, powstające na skutek decyzji organu administracyjnego. Czyli ten kto ma patent ma bezwzględne prawo produkcji wynalazku.
- Drugi - bez udziały czynnika państwowego poprzez tzw. ochronę deliktową, chodzi o taki sposób ochrony, że pewne składniki są chronione przez przepisy, mówiące, że jeżeli ktoś wyrządza komuś szkodę ze względu na eksploatację składników przemysłowych, musi ich zaniechać i zrekompensować, szczególnie know-how. Know-how jest utrzymywane w poufności, i ściganie są osoby czerpiące z niego profity.
Polskie prawo ochrony własności przemysłowej reguluje kilka składników, z których pierwszy omawiany to wynalazek.
Wynalazek - def. prawna - to wynalazek który nadaje się do opatentowania - jest to nowe i nieoczywiste rozwiązanie zagadnienia technicznego, nadające się do zastosowania w produkcji.
Elementy składające się na wynalazek - tylko rozwiązanie o charakterze technicznym, czyli należy wyeliminować wszelkie rozwiązania nietechniczne, chociażby o abstrakcyjnym myśleniu - np. nowe metody księgowania. Przez techniczność rozumie się sposób oddziaływania człowieka na materię. Wynalazkiem jest tylko rozwiązanie nowe. Czyli nie będzie częścią już istniejącego stanu wiedzy technicznej. Wymaga się tzw. nowości światowej - czyli absolutnej. Wynalazek, żeby mógł być opatentowany musi być rozwiązaniem nieoczywistym, być zaskoczeniem dla pewnej dziedziny specjalistów technicznych, zaskoczeniem dla znawców. Wynalazek musi się cechować zastosowalnością przemysłową, żeby nie przynosił efektu jednorazowego, ale zapewniał osiąganie identycznych rezultatów. Kwestia publicznej użyteczności wynalazków, może mówić o ich ograniczoności, ale przy rozwiązaniu elementów dodatkowych, jego użyteczność może być bardzo wielka.
Na niektóre wynalazki, aczkolwiek są wynalazkami w formalnym znaczeniu nie udziela się patentów w szczególności na wynalazki, których stosowanie byłoby sprzeczne z porządkiem publicznym i dobrymi obyczajami. Np. kilkadziesiąt lat temu środki antykoncepcyjne. Nie udziela się patentów na sposoby leczenia zwierząt i sposoby leczenia ludzi.
Patent lub utajnienie wynalazku - chronienie wynalazku.
Patent to prawo to wyłącznego korzystania z wynalazku w sposób zarobkowy lub zawodowy (dokument) Zawodowy - sam może produkować w opatentowany sposób, zarobkowy - czyli zezwolenie innym (licencje), ale można też patent sprzedać.
Powstaje na skutek decyzji urzędu patentowego, urząd wydaje patent. Uprawniony z patentu - może zakazać postępowania patentowego.
3 ograniczenia prawa z patentu
- terytorialne - polega na tym zgodnie z zasadą suwerenności danego państwa (czyli patent z polski działa tylko w Polsce), jeślibyśmy chcieli uzyskać w innych krajach wtedy trzeba w odpowiednio każdego kraju, ewentualnie patent europejski
- czasowe - przyjmuje się, że maksimum to 20 lat ochrony patentowej (ale jest to związane z małymi okresami, i wówczas trzeba płacić za ochronę patentową), po tych 20 latach wynalazek staje się wynalazkiem ogólno dostępny, możliwym do produkcji dla każdego (np.; żarówka).
- przedmiotowe - jest ograniczony tylko do zastrzeżeń patentowych, w patencie trzeba właściwie sformułować zastrzeżenia patentowe