Metody ochrony roślin
Metody o działaniu profilaktycznym
1) Kwarantanna
2) Metoda agrotechniczno-higieniczna
3) Metoda hodowlana
Metody bezpośredniego zwalczania
1) Metoda fizyczna
2) Metoda mechaniczna
3) Metoda biologiczna
4) Metoda chemiczna
Integracja metod
Kwarantanna
Ma na celu niedopuszczenie lub przynajmniej ograniczenie przenikania określonych gatunków chorób, szkodników czy też chwastów na nowe niezajęte przez nie obszary, gdzie gatunki te mogłyby znaleźć dla swojego rozwoju dogodne warunki ekologiczne a przy zadomowieniu się powodować permanentne straty gospodarcze w produkcji roślinnej. Na metodę kwarantanny składają się określone przepisy prawne i normatywne oraz oficjalne czynności kontrolne umożliwiające zbadanie aktualnego stanu fitosanitarnego wwożonych lub wywożonych roślin i innych towarów pochodzenia roślinnego i przedmiotów (opakowania, środki transportu)
Podstawa prawna : Ustawa n. 446 z dnia 12 lipca 1995 o Ochronie roślin uprawnych.
METODA AGROTECHNICZNO- HIGIENICZNA
Zespół zabiegów uprawy i pielęgnacji roślin mających na celu stworzenie warunków sprzyjających rozwojowi roślin, a niesprzyjających lub wręcz uniemożliwiających rozwój chorób szkodników i chwastów
*wybór stanowiska
*zmianowanie
*uprawa roli
*dobór zdrowego materiału reprodukcyjnego
*Nawożenie- Zasolenie, pH, NPK
*Zabiegi pielęgnacyjne
*Zbiór i przechowanie plonów
Czynniki wpływające na wzrost rośliny:
*Światło,
*temp.,
*woda do podlewania ,
*podłoże,
*substancje odżywcze,
*wielkość doniczki,
*Choroby i szkodniki roślin,
*wilgotność powietrza
METODA HODOWLANA
Polega na stosowaniu odmian odpornych na choroby szkodniki i herbicydy
Odporność- jest to właściwości organizmu do nie ulegania porażeniu przez danego patogena czy szkodnika lub do nie uszkodzenia przez herbicydy.
Podatność- wrażliwość roślin
Odporność wrodzona :
*odporność bierna (aksenia, rezystencja) przed zakażeniem
*odporność czynna (obronność) po zakażeniu
A) Odporne
1. Bezwzględnie odporne -niepodatne
2. Względnie odporne: -bardzo odporne, słabo odporne
B) Podatne
1. Słabo podatne
2. Silnie podatne
Uzyskiwanie odmian odpornych
1 Selekcja z dużej populacji
2 Krzyżowanie
3 Inżynieria genetyczna
METODA FIZYCZNA
Polega na wykorzystaniu różnych form energii fizycznej do zabezpieczenia lub zwalczania szkodliwych agregatów.
Metodę fizyczną stosuje się do:
-bezpośredniego zwalczania chorób i szkodników
-przechowywania produktów roślinnych
-odkażania podłoża , pomieszczeń sprzętu
-oddziaływania ujemnym skutkom przymrozków
-ujawniania chorób i szkodników
Formy energii fizycznej:
*temp, promieniowanie, dźwięki,
Temperatura:
niska: wymarzanie
wysoka:
-parowanie podłoża
-pasteryzacja
-solaryzacja
-kserotermia
-niszczenie chwastów
-podlewanie podłoża gorącą wodą - 10 litrów na metr kwadratowy
Promieniowanie:
-gamma, mikrofalowe, ultrafioletowe
-lampy UV do dezynfekcji pożywki
Dźwięki:
odstraszanie kretów, ptaków:
-akustyczne na promienie słoneczne lub kołatka
-owijanie słomą , kopczykowanie, agrowłóknina, chochoły, bielenie drzew
-zraszanie drzew wodą
Niszczenie chwastów:
*płomienie, gorąca woda, gorąca piana
Ochrona przed przymrozkami:
*świece
*małe piecyki
*szklane osłony
*przykrywanie gałązkami
*okrywanie włókniną
biosonika - jest to wykaz krzyków przerażonych ptaków lub głosów drapieżników (kołatka, armatka)
Metoda mechaniczna
Sposoby:
I Przeszkody
*płotki, pierścienie, osłony
*opaski lepowe
*opaski chwytne
*siatki na drzwiach , oknach
II odstraszanie
III wyłapywanie
METODA BIOLOGICZNA
Polega na: czynnym wykorzystaniu naturalnych sił przyrody ożywionej do zwalczania szkodników roślin, czynników chorobotwórczych i chwastów
Celem metody biologicznej nie jest całkowite zniszczenie szkodników ale ograniczenie ich populacji do poziomu nie zagrażającego plonom
W tym celu wykorzystuje się:
Pasożyty - organizm antagoniczny w stosunku do osobnika innego gatunku
Parazytoidy- organizm którego owad dorosły prowadzi wolny tryb życia żywiąc się nektarem lub pyłkiem kwiatowym a jego larwa prowadzi pasożytniczy tryb życia
Drapieżniki- zwierze dla którego pokarmem są inne zwierzęta . Jest z reguły większy niż jego ofiara
Cechy odróżniające parazytoidy od pasożytów właściwych:
*w trakcie swego rozwoju zabijają żywiciela
*żywiciel należy do tej samej grupy taksonomicznej
*są pasożytami tylko w trakcie rozwoju osobniki dorosłe są wolnożyjące
*w porównaniu do żywiciela mają stosunkowo duże rozmiary
*nie występuje u nich heteroecja czyli zmiana żywiciela
METODA CHEMICZNA
Polega na: wykorzystaniu chemicznych środków ochrony roślin, pestycydów do:
*ochrony roślin uprawowych przed organizmami szkodliwymi
*niszczenia niepożądanych roślin
*regulacji wzrostu i rozwoju i innych procesów biologicznych w roślinach uprawnych z wyjątkiem służących do nawożenia
*poprawy właściwości lub skuteczności substancji lub mieszania substancji przeznaczonych dla wymienionych celów .
Pestycydy- od łacińskich słów pestis (zaraza), caedo(zabijam)
Są to substancje chemiczne otrzymywane syntetycznie lub pochodzenia naturalnego szkodliwe lub trujące dla org. roślinnych i zwierzęcych.
Środek chemiczny- związki chem. lub ich mieszaniny których chemiczno- fizyczne właściwości pozwalają na osiągnięcie przeznaczonego celu.
Substancja biologicznie czynna -związek dzięki któremu środek posiada toksyczne działanie.
Nośnik- talk, żel krzemionkowy ,olej mineralny, solwent nafta.
Substancje pomocnicze - rozpuszczalniki, emulgatory, stabilizatory, dopełniacze