ZŁOŻA METAMORFOGENICZNE

• Złoża zmetamorfizowane, to złoża które wraz z otaczającymi skałami uległy zmianom.

• Złoża metamorficzne, powstały w procesie metamorfizmu wskutek przegrupowania substancji mineralnej metamorfizowanych skał.

• Metamorfizm prosty, progregresywny to metamorfizm regionalny wywołany podwyższeniem temperatury i ciśnienia.

• Metamorfizm wsteczny, regresywny, diaforeza, to metamorfizm w którym przeważa niskotemperaturowa asocjacja mineralna sprzyjająca pochłanianiu wody i CO₂.

Dolną granicą rozwoju procesów metamorfizmu regionalnego jest temperatura 450-500^oC, przejście do metamorfizmu średnich temperatur następuje w 600 ^oC, do wysokich temperatur w 700-750 ^oC, górną granicą metamorfizmu jest 900-950 ^oC.

• Skały metamorfizmu kontaktowego powstają w wysokiej temperaturze, przy małych naciskach i zmiennym ciśnieniu fazy gazowej

1. Facja albitowo-epidotowo-horfelsowa

2. Facja hornblendowo-horfelsowa

3. Facja piroksenowo-hornfelsowa

4. Facja sanidynowa

• Skały metamorfizmu regionalnego powstają w wysokiej temperaturze, przy wysokim ciśnieniu litostatycznym i ciśnieniu fazy gazowej

1. Facja zeolitowa

2. Facja łupków zielonych, zieleńcowa

3. Facja glaukofanowa

4. Facja amfibolitowa

5. Facja granulitowa

6. Facja eklogitowa

OPIS ZŁÓŻ

Złoża zmetamorfizowane regionalnie

1. Krzywy Róg (Ukraina)

2. Boken Hill (Australia)

3. Witwaters Rand (RPA)

Krzywy Róg

dolny proterozoik i górny archaik	górna seria krzyworoska (2500 m)	górny poziom	łupki ochrowe, kwarcowe, serycytowe, grafitowe, hitytowe
				dolny poziom	piaskowce, kwarcyty z wkładkami rud o grubości do 20 m
				poziom kontaktowy	rudy magnetytowo-chlorytowe, brekcje i zlepieńce oraz łupki chlorytowe z magnetytami
		Środkowa seria krzyworoska rudna (1300m)	VII łupki żelaziste z magnetytem VI rogowce martytowe z rudami martytowo-hematytowymi V jaspility martytowo-hematytowe (poziom najbogatszy) IV magnetyty III rogowce słabożelaziste II rogowce hematytowo-martytowe I rogowce hematytowo-martytowe
		Seria graniczna (120m)	łupki talkowo-chlorytowo-węglanowe powstałe z podwodnych eruptywów
		Dolna seria krzyworoska (100-250m)	łupki fyllitowe i grafitowe, piaskowce arkozowe, zlepieńce, kwarcyty
		seria zieleńcowa (1500m)	amfibolity z magnetytem
archaik	granity, migmatyty, gnejsy, granity mikroklinowe

Broken Hill

• Złoże występuje w zmetamorfizowanych i zdyslokowanych utworach archaicznych serii Wiliama, złożonych z parametamorficznych gnejsów sillimanitowo-biotytowo-granatowych i łupków serycytowych, andaluzytowych i staurolitowych

• Wśród utworów serii występują sztoki granitowe, żyły dolerytowe, aplity, pegmatyty

• Granitognejsy, aplity i amfibolity przewarstwiają się zgodnie ze skałami parametamorficznymi

• Przypuszcza się, że ich część powstała w wyniku metasomatycznej granityzacji skał osadowych

• Utwory serii są silnie zdyslokowane i sfałdowane, o kierunkach SW-NE

• Ciała rudne mają kształt siodłowy i zlokalizowane są w przegubach antyklin

• Rudy Zn-Pb zawierają galenę i markasyt z kalcytem, kwarcem, granatem, skaleniem, marmatyt i galenę z kwarcem, rodonitem, fluorytem

• W części centralnej na powierzchni występuje czapa manganowo-żelazowa

• Strefa utlenienia sięga 120 m

• Zawiera cerusyt, hemimorfit, limonit, rodochrozyt

Witwaters Rand

• Złoże związane ze zlepieńcami złotonośnymi zawierające uran

• Obszar złożowy zbudowany z trzech pięter

1. Piętro dolne składa się z silnie zdyslokowanych, archaicznych granitognejsów i łupków krystalicznych

2. Piętro środkowe zbudowane jest ze sfałdowanych łupków, kwarcytów, zlepieńców i efuzywów późnoprekambryjskich systemów Witwaters Rand, Ventersdrop, Transwal

3. Górne piętro tworzą płasko zalegające osady palezoiku górnego

• Ciała rudne składają się z pakietów zlepieńcow poprzedzielanych warstwami kwarcytu, tworzących tzw. reefy, bankety

• Miąższość przewarstwień zlepieńców wynosi od kilku centymetrów do 3 m

• Miąższość reefów osiąga 50 m

• Zlepieńce złotonośne są mono-, oligomiktyczne zbudowane z otoczaków jasnego kwarcu, kwarcytu i łupku.

• Ciemne spoiwo łupków składa się z kwarcu, serycytu, chlorytu, węglanów, substancji węglistej i siarczków

• Złoto pierwotne związane jest w siarczkach oraz w spoiwie w postaci drobnych ziarn

• Złoto wtórne przecina cienkimi żyłkami otoczaki jak i spoiwo

• Z minerałów uranowych występuje thucholit, uraninit, branneryt

---