Rola i zadania, Fizjoterapia, fizykoterapia, Fizykoterapia


Rola i zadania

leczenia fizykoterapeutycznego

oraz rodzaje czynników fizykalnych

Definicja

Fizykoterapia jest

działem lecznictwa, który w

procesach profilaktyki, leczenia, diagnostyki i

rehabilitacji wykorzystuje występujące w

przyrodzie naturalne czynniki (energie) fizyczne

oraz czynniki fizyczne wytworzone przez

urządzenia.

Rolą fizykoterapii w leczeniu jest:

1. Komplementarnośćuzupełnienie

innych form

leczenia

2. Alternatywnośćzastępstwo

za leczenie

farmakologiczne

3. Suplementacyjnośćuzupełnienie

mikroi

makroelementów org.

4. Kooperacyjnośćwspółdziałanie

z innymi

formami leczenia

Czynniki fizyczne

NATURALNE

termiczne

ciśnienie atmosfer.

elektryczność

promien. słoneczne

pole magnetyczne

ruchy i wilgotność

powietrza

SZTUCZNE

wytworzone przez

urządzenia.

Na umocnienie fizykoterapii

w medycynie klinicznej wpływa:

1. Postęp badań z zakresu nauk

medycznych

2. Postęp w zakresie badań naukowych

3. Rozwój nowych technologii

Historia fizykoterapii

Ludy starożytnekult

ognia i słońca (leczniczy

wpływ ciepła i światła). Asklepios(grecki bóg

sztuki lekarskiej był synem boga słońcaApollina)

Obrzędy ludowe i rytuały związane z wodą, będące

echem dawnych metod leczniczych.

Ziemie basenu Morza Śródziemnegokolebka

fizykoterapii.

opracowania

naukowe Hipokratesa (460380

p.n.e.)

i Asklepiadesa z Bitynii (12056

p.n.e.) dotyczące

metod leczniczego wykorzystania światła

słonecznego i wody.

Rzymianie

prekursorami leczenia uzdrowiskowego,

pierwsze zabiegi elektrolecznicze z

wykorzystaniem ryby drętwy.

1600 r Wiliam Gilbert lekarz królowej Elżbiety I

wydaje pionierskie dzieło o elektryczności

statycznej.

1660 r Izaak Newton dokonuje rozszczepienia wiązki

światła przy pomocy pryzmatu. Odkrycie to

zapoczątkowuje światłolecznictwo.

1791r Luigi Galvani, profesor anatomii z Bolonii

opisuje skurcz mięśnia żaby wywołany działaniem

elektryczności.

Ogniwo Alessandro Volty(17451827)

pierwszym

sztucznym źródłem prądu elektrycznego.

1800r - odkrycie przez F.W. Herschla

niewidzialnych promieni podczerwonych, a w 1801

przez J. Rittera i W.H. Wollastona promieni

nadfioletowych.

1831r M. Faraday odkrywa zjawisko indukcji

elektromagnetycznej(indukcyjny prąd faradyczny) .

W końcu XIXw J.A. d'Arsonval i N. Tesla

odkrywają prądy wielkiej częstotliwości.

W 1927r Wood i Loomis opublikowali „Fizyczne i

biologiczne efekty fal dźwiękowych o wysokiej

częstotliwości i dużej intensywności”.

Ta prekursorska praca zapoczątkowała myślenie

o ultradźwiękach jako o narzędziu działania

leczniczego.

Za początek ery ultradźwięków w medycynie

przyjmuje się rok 1938, kiedy R. Pohlmann

zastosował je do leczenia rwy kulszowej. W 1951r

ultradźwięki wprowadzono do lecznictwa.

Prace A. Einsteina dotyczące teorii promieniowania

kwantowego stworzyły podstawy techniki laserowej.

w latach 60tych

XXw E.Mester (Węgry) wprowadził

do terapii lasery małej mocy.

Metody fizykoterapeutyczne obejmują

postępowanie mające na celu:

1. Usuwanie objawów chorobowych.

2. W miarę możliwości hamowanie postępu

choroby poprzez stosowanie bodźców fizycznych.

3. Zwiększenie odporności i usprawnienie

procesów adaptacyjnych organizmu.

Zalety metod fizykalnych nad leczeniem

farmakologicznym:

1. Fizykoterapia pobudza własne mechanizmy regulacji

ustrojufarmakologia

wygasza je

2. Zabiegi fizykalne nie mają skutków ubocznychfarmakologia

tak

3. Zabieg fizykalny koncentruje się na okolicy chorej

w przeciwieństwie do farmakologii działającej ogolnie.

4. Obserwuje się dłuższe w czasie pozytywne efekty leczenia

fizykalnego w

farmakologii wpływ lekarstw ustaje po

zakonczeniu ich przyjmowania.

Rodzaje energii czynników fizycznych

stosowanych w fizykoterapii

1. Termiczna

2. Elektryczna w postaci prądu i pola elektrycznego.

3. Elektromagnetycznaobejmująca

różne zakresy

widma fal elektromagnetycznych.

4. Mechanicznaultradźwięki

i wibracje

Właściwości fizyczne czynników

(bodźców) fizykalnych

Leczenie ciepłem polega na dostarczaniu do ustroju

energii głównie drogą przewodzenia i przenoszenia.

Ciepło to energia kinetyczna bezładnego ruchu

cząsteczek oraz energia potencjalna wzajemnego

ich odziaływania ( energia stanu skupienia)

Jednostką energii jest kaloria (cal), określa ilość

energi potrzebnej do ogrzania 1cm³ o 1°C.

Właściwości fizyczne czynników

(bodźców) fizykalnych

Elektrolecznictwo polega na wykorzystaniu do celów

leczniczych prądu stałego oraz prądów

impulsowych małej i średniej częstotliwości.

Prąd stały, to prąd elektryczny, który w czasie

przepływu nie zmienia wartości natężenia i

kierunku.

Prądy impulsowe małej częstotliwości to prądy

złożone z impulsów elektrycznych o różnym

przebiegu i częstotliwości od 0,5 500Hz.

Właściwości fizyczne czynników

(bodźców) fizykalnych

Elektrolecznictwo cd

Prądy średniej częstotliwości sinusoidalnie

zmienne,

których częstotliwość zawiera sięw przedziale

100010.000Hz.

W terapii fizykalnej coraz większe

zastosowanie znajdują prądy o częstotliwości

40005000Hz.

Właściwości fizyczne czynników

(bodźców) fizykalnych

Elektrolecznictwo cd

Prądy elektryczne wielkiej częstotliwości

(częstotliwość drgań 300500

kHz). W zabiegach

fizykalnych zastosowanie mają następujące zakresy

częstotliwości:

Prądy d' Arsonvala f=300500kHz

dł. 1000600m

Właściwości fizyczne czynników

(bodźców) fizykalnych

Elektrolecznictwo cd Diatermia krótkofalowa f=13,56MHz dł.22,12m

f=27,12MHz dł.11,05m

f=40,68MHz dł. 7,38m

Diatermia mikrofalowa f=433,92MHz dł.69,0cm

f=915,00MHz dł.

32,8cm

f=2375,0MHz dł.

12,62cm

f=2425,0MHz dł.

12,4cm

Właściwości fizyczne czynników

(bodźców) fizykalnych

Światłolecznictwopolega

na wykorzystaniu w

zabiegach fizykalnych promieniowania

elektromagnetycznego zawartego między

15.000200nm

(podczerwień, światło widzialne i

nadfiolet) wygenerowanych przez promienniki i

lampy oraz naturalnego światła słonecznego

(helioterapia).Promieniowanie składa się z kwantów

energii zwanych fotonamii. Energia fotonów jest

odwrotnie proporcjonalna do długości fali.

Właściwości fizyczne czynników

(bodźców) fizykalnych

Magnetoterapiawykorzystanie

w zabiegach

fizykalnych właściwości pól magnetycznych małej

częstotliwości. Podstawową cechą opisującą pole

magnetyczne jest indukcja magnetyczna. Natężenie

pola wyraża się w amperachna metr (A/m) lub

indukcją magnetyczną wyrażoną w teslach (T).

1T=1V·s/m²

Właściwości fizyczne czynników (bodźców)

fizykalnych

Ultradźwięki (UD) to drgania mechaniczne

o częstotliwości przekraczającej granice słyszalności ucha

ludzkiego. W lecznictwie stosuje się najczęściej UD o

częstotliwości 800kHz, 2400kHz.

Ultradżwięki powstają w wyniku pobudzenia układu

drgającego. Jeśli ukł. drgający znajduje się wewnątrz

dostatecznie sprężystego ośrodka, to pobudza do drgań

sąsiadujące z nim cząsteczki ośrodka, które zaczynają drgać

wokół swych położeń równowagi. Drgania te przenoszą się

na dalsze cząsteczki i powstaje fala UD.

Zakresy długości fal elektromagnetycznych

IRC pow. 3000nm(0,5cm)

IRB 15003000nm

IRA 1500750nm(

3cm)

św.widzialne 750400nm

UVA 400315nm

UVB 315280nm

UVC 280200nm

Właściwości fizyczne czynników

(bodźców) fizykalnych

Hydroterapiawykorzystuje

działanie na organizm

bodźców termicznych, mechanicznych i

chemicznych zwykłej wody w kazdej postaci.

Wyniki leczenia zależą od temperatury i ciśnienia

hydrostatycznego wody, powierzchni zabiegowej,

oraz czasu trwania zabiegu.

Mechanizm działania czynników

fizycznych

Energia czynników fizycznych wpływa na

struktury i funkcje tkanek wywołując reakcje

zależne od czasu działania, rodzaju bodźca i

właściwości tkanek.

Mechanizm działania czynników

fizycznych cd.

Odpowiedzią ustroju ludzkiego na działanie

bodźców fizykalnych jest odczyn.

Leczenie fizykalne opiera się na znajomości

odczynów i umiejętności ich wykorzystania.

Podział odczynów według kryteriów:

1. miejsca występowania

2. czasu występowania

3. mechanizmów powstawania

Miejsce występowania odczynu:

1. Odczyn miejscowypierwotny

,ukazujący

się w miejscu zadziałania bodźca.

2. Odczyn ogólnywtórny,

charakteryzujący

się reakcjami poszczególnych zespołów

tkankowych, narządów, układów lub całego

ustroju.

Czas występowania odczynu:

1. Natychmiastowywystępuje

w czasie zabiegu lub

bezposrednio po nim.

2. Opóźnionywystępuje

po kilku godzinach od zabiegu.

3. Odroczonyukazuje

się po kilku dniach.

4. Odwracalnyustępuje

po określonym czasie.

5. Nieodwracalnyuszkadzający

tkankę po przekroczeniu

granicy tolerancji (niejednokrotnie wywołany w sposób

zamierzony i utrzymujący się od kilku godzin do kilku

miesięcy).

Mechanizm powstawania odczynu:

1. Progowyreakcja

na minimalną dawkę bodźca

wywołującą odczyn.

2. Normalnyreakcja

po zastosowaniu prawidłowej

dawki, charakterystyczny dla danego bodźca.

3. Paradoksalnycharakteryzuje

się obrazem

odwrotnym do tego jaki jest uzyskiwany po

zastosowaniu określonego bodźca.

W procesie powstawania odczynu

można wyróżnić:

1. Fizykochemiczne bierne zmiany na poziomie

komórkowym i molekularnym w miejscu absorpcji

bodźca.

Rozległość i głębokość zmian jest proporcjonalna

do wielkości dawki, zdolności przenikania danej

energii oraz absorpcji.

Zmiany te przemijają na zasadzie rozproszenia oraz

w wyniku działania mechanizmów homeostazy.

W procesie powstawania odczynu

można wyróżnić cd. :

2. Reakcje czynnościowe zależne od mechanizmów

adaptacyjnych. Zalicza się do nich zmiany

miejscowe powstałe w wyniku reaktywności

komórek, jako odpowiedź nastymulację.

Powtarzanie stymulacji (drażnienia) może wywołać

osłabienie reakcji przez habituację lub nasilenie

reakcji w wyniku sensytyzacji.

Odczyn występujący w tkance uzależniony

jest od:

1. ilości energii

2. czasu działania

3.rodzaju tkanki

Stopniowanie i powtarzanie reakcji

sumuje zmiany morfologiczne, normalizuje

i trenuje funkcjonowanie mechanizmów

fizjologicznych ustroju.

Zmiany występujące po jednym zabiegu sumują

się, a po serii ekspozycji pogłębiają

utrwalając pozytywny efekt.

Istotnym elementem terapii jest właściwie

dobrana do reaktywności tkanek ustroju dawka

i liczba prawidłowo wywołanych reakcji.

Prawo OHMA

„ W miarę zwiększania się odległości

między elektrodami tkanki stawiają

coraz większy opór przepływowi

prądu.”

Prawo DASRE - MORATA

„Bodźce termiczne (ciepło lub zimno)

działające na duże powierzchnie skóry

powodują przeciwne do naczyń skóry

zachowanie się dużych naczyń klatki

piersiowej i jamy brzusznej. Naczynia nerek,

śledziony i mózgu mają taki sam odczyn jak

skóra.” Prawo LAMBERTA

„Natężenie promieniowania padającego na

skórę zależy od kąta padania oraz jest

odwrotnie proporcjonalne do kwadratu

odległości między źródłem promieniowania

a osobą naświetlaną”.

Prawo STEFANA BOLTZMANNA

„Każde ciało o temperaturze wyższej od zera

bezwzględnego jest źródłem promieniowania

elektromagnetycznego, którego ilość jest

wprost proporcjonalna do czwartej potęgi

jego tempęratury w skali Kelvina.”

REAKCJE LEWISA

„ Przy niezbyt nasilonym działaniu zimna,

połączenie tętniczo żylne

naprzemiennie zwężają się i rozszerzają co zapewnia

wystarczający przepływ krwi, występuje

głównie w naczyniach jest mechanizmem

obronnym.”

Prawo FARADAYA

„Masa substancji wydzielająca się na

elektrodzie w procesie

elektrolizy jest wprost proporcjonalna do

czasu przepływu oraz natężenia prądu”.

Prawo VIENA

„ Długość fali promenowania emitowanego

przez ogrzane ciało jest odwrotnie

proporcjonalne do jego temperatury

bezwzględnej.”

Prawo ArndtaSchultza

„słabe bodźcepobudzają

czynności życiowe,

średnie bodźce wyzwalają procesy

adaptacyjne natomiast bodźce mocne

działają destrukcyjnie”

Prawo Grothusa Drapera

„Przemiany fotochemiczne układu

regulującego wywołuje promieniowanie

pochłonięte;

na przebieg reakcji fotochemicznej nie mają

wpływu promienie odbite, przepuszczone lub

rozproszone”

Prawo Du Bois Reymonda

„Przyczyną powstania bodźca

elektrycznego nie jest sam prąd ale

dostatecznie szybka zmiana jego

natężenia w czasie.”

Rola skóry w stosowaniu zabiegów

fizykalnych

BUDOWA SKÓRY

naskórek ok.0,05mm,

nieunaczyniony, w ½

zbudowany z kom. żywych

(ok.80% uwodnienia) i

martwych (warstwa rogowa

15% uwodnienia)

Melanocyty, kom.Merkela,

kom. Langerhansa.

Rola skóry w stosowaniu zabiegów

fizykalnych

BUDOWA SKÓRY

skóra właściwapodścielisko

łącznotkankowe, newielka ilość

komórek,75% kolagenu,

15% sub.podstawowa tj.

(glikozoaminoglikany)

naczynia i nerwy

Rola skóry w stosowaniu zabiegów

fizykalnych

PRZYDATKI SKÓRY

mieszki włosowe,

gruczoły potowe

ekrynowe,apokrynowe,

łojowe, paznokcie,

receptory czucia bólu,

temperatury i dotyku

1cm² skóry przypada:

ok.2 rec. ciepła, 12 zimna,

25 dotyku, 150 bólu.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Inhalacje, fizjoterapia, fizykoterapia, inhalacje
Metodyka galwanizacji, Fizjoterapia, Fizyko
DIADYNAMIK Metodyka zabiegow, fizjoterapia, fizykoterapia
Światłolecznictwo, Fizjoterapia, Fizykoterapia
TENS i EWN Metodyka zabiegow, fizjoterapia, fizykoterapia
PYTANIA Z FIZYKOERAPII I MASAZU 1 sk, Fizjoterapia, Fizykoterapia i masaż
tens i dd, Fizjoterapia, fizykoterapia
FIZJOTERAPIA W SPORCIE OSoB NIEPElNOSPRAWNYCH, Materiały 2 rok Fizjoterapi, Fizykoterapia
Zasady układania elektrod, WSEiT, fizjoterapia, fizykoterapia
DKF i Terapuls, Fizjoterapia, fizykoterapia, Fizykoterapia
Fizykoterapia w chorobach reumatycznych i stanach zapalnych stawów, Fizjoterapia, Fizykoterapia
wyk. 6 - inhalacje, fizjoterapia, fizykoterapia, inhalacje
Träbert, fizjoterapia, fizykoterapia
FIZJOTERAPIA I FIZYKOTERAPIA
prad staly i zmienny, fizjoterapia, fizykoterapia
Peloidy1(1), fizjoterapia, fizykoterapia
TERMOTERAPIA - ciepłolecznictwo, fizjoterapia, fizykoterapia
fizyko-pyt, Fizjoterapia, Fizykoterapia

więcej podobnych podstron