19. Stan wyższej konieczności a obrona konieczna
|
Stan wyższej konieczności |
obrona konieczna |
Co to jest? |
Takie działanie człowieka, które zmierza do odparcia bezpośredniego, bezprawnego zamachu na jakiekolwiek dobro społeczne lub jakiekolwiek dobro jednostki |
Takie działanie człowieka , który poświęca cudze dobro w celu zapobieżenia bezpośredniemu niebezpieczeństwu grożącemu jakiemukolwiek dobru społ. lub dobru jednostki |
Możliwość zastosowania |
W sytuacji bezprawnego, bezpośredniego i rzeczywistego zamachu na jakiekolwiek dobro społeczne lub dobro jednostki |
Stosuje się wtedy gdy niebezpieczeństwa nie można odwrócić w inny sposób; istnieje niebezpieczeństwo wskutek czego powstaje pewna kolizja interesów. |
Sprawca ponosi odpowiedzialność gdy: |
Zastosuje metodę zbyt gwałtowną, gdy możliwe jest zastosowanie łagodniejszej (przekroczenie granic obrony koniecznej); sąd biorąc pod uwagę dobre intencje sprawcy może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet od kary uwolnić |
W razie przekroczenia granic obrony koniecznej; sąd może jednak zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary lub odstąpić od jej wymierzenia; nie można się powołać sprawca który poświęcił takie dobro nad którym miał czuwać, nawet narażając się na niebezpieczeństwo osobiste |
Uniknięcie odpowiedzialności karnej |
Nasilenie obrony powinno być proporcjonalne do wielkości zagrożenia |
Wartość dobra chronionego nie może przedstawiać większej wartości niż dobra poświęcanego |
Stosunek administracyjny a stosunek prawny
STOSUNEK PRAWNY |
STOSUNEK ADMINISTRACYJNOPRAWNY |
Uregulowany przez prawo |
Uregulowany przez administrację |
- |
Jest stosunkiem prawnym |
Strony są równorzędne |
Stosunek nierównorzędnych partnerów |
- |
Jedną ze stron jest zawsze organ administracyjny |
Nawiązuje się na mocy ustawy |
Nawiązuje się na mocy aktów administracyjnych |
Mogą powstać z mocy prawa |
Przedawnienie a zatarcie skazania
ZATARCIE SKAZANIA |
PRZEDAWNIENIE ŚCIGANIA |
PRZEDAWNIENIE WYROKOWANIA |
PRZEDAWNIENIE WYKONANIA KARY |
Miało miejsce postępowanie karne zakończone wymierzeniem kary |
Postępowania karnego w ogóle nie wszczęto, np. nie wykryto sprawcy przestępstwa |
Postępowanie karne zostało wszczęte, lecz nie doszło do wydania wyroku, np. wskutek ucieczki sprawcy |
Postępowanie karne się odbyło, zostało zakończone prawomocnym wyrokiem skazującym, ale kara z jakiejś przyczyny nie została wykonana |
Zatarcie skazania następuje po określonym czasie, który zależy od wysokości wymierzonej kary: a) pozbawienie wolności - zatarcie po upływie 10 lat od wykonania, darowania kary lub przedawnienia jej wykonania, b) kara nieprzekraczająca 3 lat - sąd na wniosek skazanego może zarządzić zatarcie skazania po upływie 5 lat, c) dożywotnie pozbawienie wolności - zatarcie z mocy prawa po upływie 10 lat od uznania za wykonaną, darowania kary lub przedawnienia jej wykonania, d) kara ograniczenia wolności lub grzywna - zatarcie z mocy prawa po upływie 5 lat, a na wniosek skazanego nawet po 3 latach, e) odstąpienie sądu od wymierzenia kary - zatarcie z mocy prawa po upływie roku od wydania orzeczenia. Jeżeli orzeczono środek karny np. zakaz prowadzenia pojazdów, zatarcie skazania może nastąpić dopiero po jego wykonaniu. |
Karalność przestępstwa ustaje po określonym czasie: a) 30 lat -zabójstwo, b) 20 lat -inna zbrodnia, c) 10 lat - gdy występek zagrożony pozbawieniem wolności przekraczającą 3 lat, d) 5 lat - gdy występek zagrożony karą pozbawieniem wolności nieprzekraczającą 3 lata, d) 3 lata -czyn jest zagrożony karą ograniczenia wolności lub grzywną |
Przestępstwo przedawnia się, jeżeli od czasu jego popełnienia minął okres przedawnienia ścigania przedłużony o 5 lat |
Okres przedawnienia biegnie od uprawomocnienia się wyroku i wynosi: a) 30 lat w razie skazania na 5 lat pozbawienia wolności, lub karę surowszą, b) 15 lat w razie skazania na karę pozbawienia wolności do lat 5, c) 10 lat w razie skazania na inną karę |
Skazanie i przestępstwo uważane są za niebyłe |
Przestępstwo nie jest uważane za niebyłe, ale nie można go już ściągnąć |
||
Instytucje prawa karnego związane z upływem czasu |
1