Estetyka

spotkanie 7

zarys zagadnień poruszanych na wykładzie

1. Powtórzenie treści poprzedniego wykładu:

• wzniosłość: od retoryki Pseudo-Longinosa do wzniosłości wywołanej przez przedmioty przyrody,

• teoria wzniosłości Immanuela Kanta: różnica pomiędzy matematyczną oceną wielkości przedmiotu i oceną estetyczną

• wzniosłość matematyczna (wielkość, nieskończoność) i wzniosłość dynamiczna (moc, siła),

• wzniosłość dynamiczna odwołująca się do idei człowieczeństwa, najczystszy sąd estetyczny

2.Estetyka Fryderyka Schillera

1. piękno jako unaoczniające przedstawienie idei wolności,

2. ptak w locie jako symbol wolności, przezwyciężenia materii przez formę zjawiska,

3. piękno jako natura uwidaczniająca się w kunsztownej formie,

4. piękno dzieła sztuki:

• „Natura jest piękna, jeśli patrzymy na nią tak jak na sztukę,; sztuka jest piękna, gdy ma coś z natury.”

• przeciwstawienie stylu („najwyższej niezależności od wszelkich przypadkowych określeń” i maniery (przypadkowości),

• dwa rodzaje sztuki: naiwna (piękno materii, piękno natury) i sentymentalna (piękne przedstawienie natury, piękno formy)

5. piękno postaci ludzkiej

• piękno architektoniczne

• wdzięk jako przejaw osobowości, realizacja ideału własnego człowieczeństwa

ruch: - zamierzony

- niezamierzony - naturalny

- związany z wdziękiem

6. człowiek jako istota zmysłowo-duchowa

7. przeciwstawienie kultury fizycznej i kultury moralnej

8. pojęcie wzniosłości i patetyczności

Pojęcia:

piękno jako wolność w zjawisku; wolność; forma kunsztowna; sztuka naiwna i sentymentalna; piękno architektoniczne i wdzięk; wzniosłość; patetyczność

Literatura:

wprowadzająca:

Kaśkiewicz Kinga, Piękno i wzniosłość w filozofii Fryderyka Schillera, Toruń 2004.

Marek J. Siemek, Fryderyk Schiller, Warszawa 1970. (tu również wybór tekstów źródłowych).

Żelazny Mirosław, Źródłowy sens pojęcia `estetyka', UMK, Toruń 1994.

źródłowa:

Fryderyk Schiller, Listy o estetycznym wychowaniu człowieka, przeł. I. Krońska i J. Prokopiuk, Warszawa 1972

---