Omomierz szeregowy
W układzie tym szeregowo z cewką miernika magnetoelektrycznego włączone jest źródło napięcia U i rezystancja Rd. Przy stałym U prąd Ix jest odwrotnie proporcjonalny do wartości mierzonej rezystancji. Ix = U/ (Rd+Ra+Rx). W czasie eksploatacji omomierza musimy zapewnić możliwość skorygowania maksymalnego wychylenia wskazówki, gdyż napięcie U maleje z czasem. Odpowiednią korektę (zerowanie omomierza) wykonuje się za pomocą niewielkich zmian Rd lub bocznika zmieniającego czułość miernika. Ma on podziałke nieliniową . Zakres 10 - 105Ω. Im=U/Rd+Ra ; Rd+Ra=R ; Ix/Im=R/R+Rx =1/(1+Rx/R) . Odchylenie organu ruchomego : α=SI
S-czułość prądowa miliamperomierza. α=SI, αm=SIm, (α/S)/(αm/S)=1/(1+Rx/R) to α=αm(1/1+Rx/R) . Podziałka ma 3 charakt. punkty :
Rx=0 to α=αm , Rx=R to α=αm/2 , Rx= to α=0
Omomierz równoległy.
Ia= U/Rd+Ra+(RdRa/Rx) ; Iamax=U/Rd+Ra ;
α/αmax=1/(1+R/Rx) ; R=RdRa/Rd+Ra . Podziałka omom równ jest odwrotna niż u szeregowego. Stosujemy do małych rezystancji.
Rezystancja wew akumulatora
Mierzymy napięcie na zaciakach gdy nie jest obciążony i gdy jest obciążony. Wartość rezystancji R należy tak dobrać aby uzyskać widoczną różnicę wskazań woltomierza w obu przypadkach spowodowaną napięciem powstającym na rezystancji wewnętrznej źródła pod wpływem prądu obciążenia I. Rw=U1-U2/I-(U1-U2/Rv) = U1-U2/I
Metoda ta jest mało dokładna. Błąd może mieć wartość kilkunastu %. W celu zmniejszenia błędu należy dążyć do jak największej różnicy napieć U1 i U2.
Mostek Wheatstone'a. Mierzymy rezystancje rzędu 1-106. Rx=R2R3/R4. Dokładność pomiaru 0,01 - 2% dokładność zależności od klasy rezystorów. Na dokładność wpływają przewody łączące i rezystancje styków.
Mostek Thomsona Mierzy rezystancje poniżej 1Ω.
Wpływ rezystancji r można wyeliminować. Dodatkowe rezystancje R2' i R4' powinny być odpowiednio duże (min 10Ω) aby można pominąć wpływ rezystancji doprowadzeń, a ponadto musi być spełniona zależność R2'/R2=R4'/R4. Zależność ta jest podstawowym warunkiem wyeliminowania wpływu rezystancji r na wynik pomiaru. Zastępujemy układ 6-ścioramienny w układ 4roramiernny zastępując trójkąt rezystancji r,R2',R4' Rur gwiazdę R5,R6,R7
R5=rR2'/r+R2'+R4' ; R6=R2'R4'/r+R2'+R4' ; R7=rR4'/r+R2'+R4' , warunek równowagi (Rx+R5)R4=(R7+R3)R2 po podstawieniu
Jeśli jest spełnionu warunek R2'/R2=R4'/R4 to Rx=R3R2/R4
Metoda porównawcza
Napięć . Mierzymy spadek napięcia na oporniku wzorcowym Rn połączonym szeregowo z Rx. Przy założeniu dostatecznie dużej rezystancji wej miernika napiecia można przyjąć ze przez Rn oraz Rx płynie taki sam prąd I. Mierzymy odpowiednie spadki napięć Un=IRn oraz Ux=IRx a następnie obliczamy Rx=RnUx/Un. W układzie tym jest opornik wzorcowy z którą porównujemy Rx. A więc pomiar jest dokładny pod warunkiem ze miernik napiecia będzie odpowiednio dokładny.
Prądów. Mierzymy natężenie prądu płynącego przez Rn. Przy założeniu że rezystancja miernika jest pomijalnie mała w porównaniu z rezystancją opornika badanego Rx i wzorcowego Rn można przyjąć że spadki napieć na opornikach są jednakowe IxRx=InRn=U. Mierząc prądy In=U/Rn oraz Ix=U/Rx obliczamy Rx=RnIn/Ix. Zakres pomiarowy i dokładność zależą od zastosowanego miernika prądu.
Temperatura.
Termorezystor . Wykorzystuje się w nich zjawisko zmiany rezystancji metali lub półprzewodników pod wpływem zmian temperatury.Termometry platynowe są często stosowane w pomiarach przemysłowych. Niklowe mają o 50% większą czułość niż platynowe ale mają większy błąd nieliniowości . Mogą one byś stosowane w zakresie -60 do 180 C. Miedziane mają czułość zbliżoną do platynowych. Mają dobrą liniowość w zakresie 0 - 100 C. Standardowa rezystancja termometrów termometrów temp 0 C (lub 20 C) wynosi 100Ω. Przez czujnik może płynąć dopuszczalny prąd 3 - 15mA.
Termoelementy W prętach Ai B nazywanych termoelektrodami powstaje siła termoelektryczna jeśli ich spoiny S1 i S2 są umieszczone w różnych temperaturach. Materiały stosowany na termoelektrody : Fe - konstantan
Cr - Ni (chrom - nikiel) , rot - platyna , chrom - platyna. Warunkiem prawidłowego pomiaru temperatury jest utrzymanie stałej temperatury w spoinie odniesienia.