Biosynteza białka
Porównanie transkrypcji i translacji u Procaryota i Eucaryota
Transkrypcja
Cecha |
Komórki prokariotyczne |
Komórki eukariotyczne |
Liczba rodzajów polimeraz RNA |
Jeden rodzaj polimerazy RNZ |
Trzy rodzaje polimeraz RNA - Polimeraza RNA I (enzym jąderkowy) - transkrybuje geny rRNA - Polimeraza RNA II- syntetyzuje mRna - Polimeraza RNA III- transkrybuje geny tRNA |
Dostęp polimerazy RNA do DNA |
Polimeraza RNA ma bezpośredni dostęp do DNA genoforu bakteryjnego |
Ponieważ polimeraza RNA jest dwukrotnie większa od nukleosomu musi uprzednio nastąpić rozluźnienie struktury nukleosomalnej chromosomu. W chromosomach politenicznych daje się zaobserwować tzw. „pufy”, które są miejscem despiralizacji chromatyny i bardzo aktywnej syntezy RNA |
Budowa promotorów |
Składają się z dwóch krótkich sekwencji DNA noszących nazwę „kasety Pribnowa” i kasety-35, które są zlokalizowane 10-35 zasad przed miejscem inicjacji transkrypcji |
Zawierają „kasetę TATA” zlokalizowaną 30 par zasad przed miejscem inicjacji transkrypcji |
Liczba promotorów |
Kilka genów może mieć wspólny promotor i są one wtedy transkrybowane razem |
Każdy gen ma własny promotor i jest transkrybowany oddzielnie |
Struktura mRNA |
mRNA jest policistronowy |
mRNA jest monocistronowy |
Budowa genów |
Geny mają budowę ciągłą, składają się wyłącznie z sekwencji kodujących |
Geny składają się z intronów i eksonów |
Dojrzewanie RNA |
- Transkrypty bakteryjnych genów nie ulegają modyfikacji, mRNA stanowi pierwotny transkrypt - Powstały w wyniku transkrypcji mRNA ulega bezpośrednio translacji |
Pre-mRNA (Hn-RNA, heterogenny RNA) składający się z intronów i eksonów stanowi pierwotny transkrypt jądrowy. Po transkrypcji, ale przed translacją zostają wycięte introny i powstaje mRNA- wtórny transkrypt jądrowy |
Rozdział między transkrypcją i translacją |
Brak rozdziału czasowego i przestrzennego między transkrypcją i translacją. DNA genoforu nie jest oddzielony błoną jądrową od cytoplazmy |
Występuje rozdział czasowy i przestrzenny. DNA chromosomów oddzielony jest od cytoplazmy błoną jądrową |
Okres półtrwania mRNA |
Kilka minut |
Kilkanaście godzin (w erytroblastach ssaków nawet kilka dni) |
Translacja
Komórki prokariotyczne |
Komórki eukariotyczne |
Kodon inicjacyjny AUG w mRNA (rzadko GUG) koduje formylometioninę |
Kodon inicjacyjny AUG w mRNA koduje metioninę |
Kodon inicjacyjny w mRNA jest sygnalizowany jednym z kodonów nonsensownych występujących w mRNA przed kodonem AUG |
Kodon inicjacyjny w mRNA jest poprzedzony 7-metyloguanozyną (struktura „cap”, czapeczka) |
Brak sekwencji poliA na końcu 3' mRNA |
Sekwencje poliA na końcu 3' mRNA |
Rybosomy mniejsze (70s) występują wolno w cytoplazmie |
Rybosomy większe(80s), występujące wolno w cytoplazmie lub związane z retikulum endoplazmatycznym |
Proces wrażliwy na działanie chloramfenikolu (blokuje transferazę peotydylową) oraz tetracykliny (blokuje wiązanie tRNA z rybosomom) |
Proces wrażliwy na działanie cykloheksymidu (blokuje transferazę peptydylową) |
2