Załącznik zagrożenia radiologiczne
Joanna Kalinowska
Promieniowaniem jonizującym określa się wszystkie rodzaje promieniowania, które wywołują jonizację ośrodka materialnego, tj. oderwanie przynajmniej jednego elektronu od atomu lub cząsteczki albo wybicie go ze struktury krystalicznej.
Człowiek oraz wszystkie żyjące na Ziemi organizmy są stale narażone na wpływ promieniowania jonizującego. Na skutek oddziaływania promieniowania na tkankę żywą, zachodzą w niej pewne zmiany. Zależą one od rodzaju promieniowania, jego natężenia i energii, a także rodzajów tkanki, położenia źródła promieniowania i czasu ekspozycji. Promieniowanie jonizujące oddziałując z tkanką żywą powoduje jonizację atomów i zmianę przebiegu biologicznych procesów w komórce.
Aby chronić ludzi przed bardzo szkodliwym wpływem promieniowania jonizującego, rozwinęła się dziedzina zwana dozymetrią. Jest to dział fizyki, który zajmuje się opracowywaniem metod pomiaru promieniowania jonizującego oraz badaniem wpływu i ustalaniem dopuszczalnych dawek dla organizmu ludzkiego. Aparatura stosowana w dozymetrii to dozymetry, oparte za przykład na licznikach Geigera - Mullera lub innych metodach detekcji promieniowania jonizującego
Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Promieniowanie_jonizuj%C4%85ce
Jak się chronić?
• Odpowiednia lokalizacja w pomieszczeniu ( ściany i stropy takiego pomieszczenia nie mogą przylegać do pomieszczeń mieszkalnych),
• Odpowiednia powierzchnia pomieszczenia, w którym zainstalowano źródła promieniowania, (np.: powierzchnia pomieszczenia, w którym zainstalowany jest diagnostyczny aparat RTG na jednym stanowisku pracy nie może być mniejsze niż 20m2, a na każde następne stanowisko powinno się przewidzieć kolejne 10m2, powierzchnia pomieszczenia, w którym zainstalowany jest aparat do wykonywania badań naczyniowych nie może być mniejsza niż 30m2),
• Stosowanie osłon, fartuchów ochronnych, parawanów, szyb ochronnych z tworzywa pochłaniającego promieniowanie jonizujące,
• Stosowanie wentylacji (np.: 6-krotna wymiana na godzinę powietrza w pracowni rentgenowskiej przez zastosowanie wentylacji nawiewowo-wyciągowej),
• Sprzęt ochrony osobistej.
Środki organizacyjne:
• Wyznaczenie i oznakowanie niebezpiecznej strefy źródła,
• Sygnalizacja włączenia napięcia na lampę RTG (ostrzegawcza sygnalizacja świetlana), umieszczona przy drzwiach do gabinetu RTG,
• Skrócenie czasu ekspozycji,
• Szkolenie pracowników odpowiedzialnych za stan ochrony przed promieniowaniem,
• Zakaz umieszczania w pracowni RTG sprzętów i urządzeń niezwiązanych z działaniem aparatów RTG lub z wykonywanymi czynnościami.
Jakie zastosowanie ma promieniowanie?
-określanie wieku skał C14
-medycyna (badania rentgenowskie, tomografia komputerowa, medycyna nuklearna, radioterapia)
- konserwowaniaeżywności i sterylizacjia narzędzi lekarskich, strzykawek i materiałów opatrunkowych poprzez napromienienie ich bardzo dużymi dawkami.
-kontrolowanie ilości zboża w silosach
- W czujkach dymu, urządzeniach stosowanych do wykrywania i sygnalizacji wystąpienia pożaru, także powszechnie używane są źródła promieniotwórcze
Źródło: http://bip.ciop.pl/14303.html
Jonizacja - powstanie jonu z obojętnego atomu lub cząsteczki.
Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Jonizacja
Zad 1
W źródle promieniotwórczym zachodzi 40000 przemian jądrowych w ciągu sekundy. Obliczyć aktywność źródła w jedn SI oraz pozaukładowych.
A=-dN/dT=-40000/s=-40000Bq= - 1,08 Ci
1Cl=3,7 *10 10Bq
Wniosek:
Zad 2
Jaką aktywność ma dzisiaj żródło Co60 jeżeli rok temu miało aktywność A0=40 GBq
A= A0 e -0,693t/T1/2
T1/2=5,3 lata dla Co
A=35,2 GBq
Wniosek: Aktywność źródła maleje liniowo w czasie. Zmniejszyła się o 4,8 GBq
Zad 3
Aktywność początkowa odpadów promieniotwórczych wynosi A0=4MBq. Przez ile okresów połowicznego rozpadu należy przechowywać te rozpady aby aktywność spadła do A=4 kBq
A/A0= 0,001
T=10 T1/2
Dla t ½= 5,3, T= 2 * 105lata
Wniosek: Odpady Co60 należy przechowywać 2*105 lat aby ich aktywność z 4 MBq do 4 kBq.
Zad 4
Obliczyć moc dawki pochłoniętej w powietrzu
L1=1m
D=30,8 *10 -3*4/1=123,2 *10 -3eGyh-1
2)l2=10 cm=0,1 m
D=123,2 *10 -1 eGyh-1
Wniosek: Im mniejsza długość l tym mniejsza moc dawki
Zad 5
Jak gruba ma być warstwa, by osłabiła promieniowanie γ Na 24 40-krotnie?
a)ołowiu9 cm
b)betonu 55cm
c)wody115 cm
Wniosek: Im gęstszy ośrodek tym cieńsza warstwa.