SLAJD 1

Dwudziestolecie międzywojenne

SLAJD 2

okres w literaturze i kulturze XX wieku, którego daty graniczne zostały wyznaczone przez odzyskanie niepodległości przez Polskę (1918) i wybuch II wojny światowej (1939)

Oficjalnie za Święto Odzyskania Niepodległości uważany jest dzień 11 listopada, a więc dzień zakończenia I wojny światowej. W dniu tym na prośbę Rady Regencyjnej Józef Piłsudski objął urząd dowództwa Wojska Polskiego, a Warszawę opuściły rozbrojone wojska niemieckie.

SLAJD 3

Lata 1918 - 1939

Lata te to czas rozwoju nauk ścisłych i humanistycznych.

Na literaturę europejską ze szczególną siłą oddziałują nurty filozoficzne:

- bergsonizm

- egzystencjalizm

- freudyzm

SLAJD 4

Sztuka

We wszystkich dziedzinach sztuki pojawiają

się nurty

awangardowe oraz reformatorskie.

SLAJD 5, 6

Kultura masowa

W okresie dwudziestolecia międzywojennego nastąpiło upowszechnienie różnorodnych form kultury masowej.

Kultura masowa to sztuka dla niewymagającego odbiorcy, który nie potrzebuje posiadać specjalnej wiedzy, aby zrozumieć, co autor miał na myśli, jest uniwersalna.

Na kulturę masową składały się kino, radio, gazety, zmagania sportowe oraz powstająca w tym okresie telewizja.

Ulubioną rozrywką ludzi stało się kino.

SLAJD 7

FILM

Film narodził się w Europie, rozwinął się w USA. Jego stolicą stało się Hollywood.

W tym okresie powstały pierwsze filmy: dźwiękowe, animowane, kolorowe.

SLAJD 8

Wtedy swoją działalność rozpoczął Walt Disney tworząc legendarne postacie Myszki Miki czy Kaczora Donalda.

W 1937 pojawił się pierwszy pełnometrażowy film rysunkowy Disneya- Królewna Śnieżka i 7 krasnoludków.

SLAJD 9

Kino nieme

Charlie Chaplin był to król kina niemego i najbardziej rozpoznawalny elegancik wszech czasów. Jeden z najbardziej kreatywnych ludzi kina, aktor, reżyser, producent, scenarzysta i kompozytor.

SLAJD 10

W 1929 roku wręczono pierwszą statuetkę przyznawaną przez Amerykańską Akademię Filmową - Oscara.

Za najlepsze filmy uznano wówczas: "Skrzydła" Williama Wellmana oraz "Melodię Brodwayu" Harry'ego Beaumonta.

Lokalizacja: Stany Zjednoczone
Kodak Theatre w Hollywood

Pierwsze rozdanie miało miejsce 16 maja 1929 i było przyznaniem nagród za lata 1927/1928.

CIEKAWOSTKA! W 1929 roku po raz pierwszy Nagrody Akademii przyznano w 13 kategoriach. Obecnie Oscary są przyznawane w 24 kategoriach.

SLAJD 11

Najwybitniejsze dzieła kinematograficzne:

• "Psia dola" Charliego Chaplina (1918)

• "Noseferatu" Friedricha Wilhelma Murnava (1922, pierwszy film o wampirach!)

• "Śpiewak jazzbandu" (1927) - pierwszy film dźwiękowy!!

• "Meka milczenia" (lub "Szantaż") Alfreda Hitchcocka (1929)

• "Frankenstein" Jamesa Whale'a (1931)

• "Robin Hood" Michaela Curtiza (1938)

SLAJD 12

Śmietanka świata aktorskiego:

Za śmietankę świata aktorskiego uchodzili: Charlie Chaplin, Rudolf Valentino, Marlene Dietrich, Jean Harlow, Greta Garbo, John Wayne, Judy Garland, Shirley Temple (pierwsza gwiazda dziecięca), Clark Gable i Vivien Leigh - słynna para z "Przeminęło z wiatrem".

SLAJD 13

LITERATURA

Odzyskanie niepodległości zbiegło się z rozwojem nowych form życia literackiego. W 1920 powstał Związek Zawodowy Literatów Polskich a w 1926 uchwalono ustawę o prawie autorskim. Kształtowały się ugrupowania artystyczne o zróżnicowanych założeniach programowych. Dobitnie zaznaczyli swą obecność w literaturze, zwłaszcza w poezji, twórcy młodej generacji.

Poeci polscy: Tuwim, Lechoń, Słonimski, Wierzyński, Iwaszkiewicz.

Niewątpliwie jeżeli chodzi o literaturę w dwudziestoleciu, to należy wspomnieć o Narodzie Nobla dla Władysława Reymonta z 1924 roku za powieść obyczajową "Chłopi", ukazującą zwyczajne życie wsi polskiej.

W Polsce zaczyna działać "Skamander" - pismo zrzeszające młodych poetów takich jak Julian Tuwim, Jan Lechoń czy Antoni Słonimski. Czytano także wiersze Bolesława Leśmiana czy Leopolda Staffa.

SLAJD 14

Oprócz elitarnego "Skamandra" od stycznia 1914 do września 1939 ukazywały sie w warszawie "Wiadomości Literackie" - najważniejszy w dwudziestoleciu tygodnik kulturalno - społeczny.

Gazeta docierała do szerokiej publiczności i szybko zyskiwała swoich stałych czytelników.

"Wiadomości Literackie" były pismem otwartym, choć nie ukrywały niechętnego stosunku do nowatorskich kierunków w sztuce współczesnej

"Wiadomości Literackie" były pismem związanym z liberalną i postępową inteligencją.

SLAJD 15

Najwybitniejsze dzieła literackie:

Do najwybitniejszych dzieł literackich okresu międzywojennego zaliczamy książki:

• "Proces" Franza Kafki (1925)

• "Kubuś Puchatek" Alana Aleksandra Milnego (1926)

• "Na Zachodzie bez zmian" Ericha Marii Remarque'a (1929)

• "Morderstwo w Orient Express" Agathy Christie (1934)

• "Przeminęło z wiatrem" Margaret Mitchell (1936)

• "Hobbit" Johna Ronalda Reuela Tolkiena (1937)

• "Pożegnanie z Afryką" Karen Blixen (1937)

• "Mistrz i Małgorzata" (1940)

• "Król Maciuś Pierwszy" Janusza Korczaka (1923)

• "Przedwiośnie" Stefana Żeromskiego (1925)

• "Noce i dnie" Marii Dabrowskiej (1932)

• "Kariera Nikodema Dyzmy" Tadeusza Dołęgi-Mostowicza (1932)

• "Granica" Zofii Nałkowskiej (1935)

• "Cudzoziemka" Marii Kuncewiczowej (1936)

• "Ferdydurke" Witolda Gombrowicza (1938)

SLAJD 16

Muzyka dwudziestolecia międzywojennego:

Muzycy zrywali z romantycznymi koncepcjami, rozbijali tradycyjne formy, wprowadzali dysonans, kontrast i ekspresję. Z najważniejszych muzyków tego czasu należy wymienić Igora Strawińskiego, Karola Szymanowskiego czy Aleksandra Skriabina. Muzyka dwudziestolecia łączy się także z rozwojem dwóch gatunków muzycznych: bluesa i jazzu.

Blues powstał w połowie XIX wieku w kręgach murzyńskich Amerykanów. Potem z terenów południa Stanów Zjednoczonych przedostał się do całej Ameryki. Tematyka piosenek bluesowych skupiała się przede wszystkim na tematach: miłość, wierność, zazdrość, samotność, podróż, wolność oraz podnosiła tematy związane z problematyką rasową.

Natomiast jazz również powstał na południu Stanów Zjednoczonych w Nowym Orleanie. Główną cechą jazzu jest do dziś improwizacja.

SLAJD 17

TEATR

Odzyskanie przez Polskę niepodległości wpłynęło w istotny sposób na dalszy rozwój teatru, zwłaszcza w stolicy. Symboliczną wymowę miało przywrócenie w 1924 Teatrowi Rozmaitości nazwy Teatr Narodowy .
W pełni nowoczesną sceną, zarówno w sensie artystycznym jak i technicznym, stał się Teatr Polski, zasłużony w propagowaniu polskiego teatru romantycznego,

SLAJD 18

Najważniejsze informacje o teatrze w Polsce:

- rozkwit reżyserii i inscenizacji

- powstał Państwowy Instytut Sztuki Teatralnej o charakterze

- samodzielnej, wyższej uczelni

- powstały teatry szkolne

- ruch amatorski na wsi

- teatry proletariackie w miastach

SLAJD 19

MEDYCYNA

Wynaleziono:

• insulinę - hormon do leczenia cukrzycy wyodrębniony przez Fryderyka Bantinga i Charlesa Besta;

• sulfonamidy;

• antybiotyki - pierwszy z nich, penicylinę, wynalazł Aleksander Fleming;

• witaminę B1 - wyodrębnioną przez Barenda Jansona i Willema Donatha w 1926 roku;

• witaminę C - wyodrębnioną przez Alberta Szent-Gyorgyia w 1928 roku;

SLAJD 20

BIOLOGIA

• odruch Pawłowa - rosyjski badacz Iwan Pawłow odróżnił odruchy bezwarunkowe (wrodzone) od warunkowych (nabytych)

• terapię pschoanalityczną Freuda - Zygmunt Freud głosił, że głównym popędem człowieka jest instynkt seksualny i na tym oparł swoją terapię

SLAJD 21

CHEMIA/FIZYKA

Osiągnięcia:

• opisano fizykę kwantową - za sprawą badań Maxa Plancka, niemieckiego fizyka

• opisano pierwszą sztuczną reakcję jądrową - przeprowadzoną przez Enesta Rutheforda i Jamesa Chadwicka, którzy rozbili jądrom atomu azotu w 1919 roku.

• odkryto neutron - ( James Chadwick )

• opisano budowę atomu wodoru - za co duński fizyk Niels Henrik Bohr został nagrodzony Nagrodą Nobla w 1922 roku.

• opisano Pluton - którego uznano za ostatnią planetę Układu Słonecznego. jak się okazało - w XXI wieku wykreślono go z listy planet

SLAJD 22

SPORT

W 1918 roku po odzyskaniu niepodległości, sport - tak samo jak przemysł, finanse, oświatę - trzeba było odbudowywać niemal od zera. Odbudowa poszła całkiem sprawnie i osiągnięcia polskich sportowców okresu międzywojennego z pewnością rozsławiały kraj i były przedmiotem dumy jego mieszkańców. Działacze sportowi już na konferencji 20-22 września 1918 roku stworzyli ogólnopolski związek zajmujący się sportem całej odrodzonej ojczyzny.

Sport w II RP niemal z każdym rokiem stawał się coraz popularniejszy.

Organizacje kultury fizycznej pomagały w kształceniu sportowca na świadomego swych obowiązków obywatela II RP. W ten sposób mieliśmy w swojej historii tylu sportowców patriotów, dla których II wojna światowa stała się nie tylko końcem kariery sportowej, ale i kresem życia.

---