Położnictwo wykład 3

Temat: Opieka nad kobietą ciężarną

Badanie położnicze:

• Badanie zewnętrzne

• Badanie we wziernikach

• Badanie wewnętrzne przez pochwę

• Badanie gruczołów sutkowych

• Badanie na kiłę, HBS, HIV, toksoplazmozę (przeciwciało w klasie IgG)

• Glikemia na czczo poniżej 105mg%

• Cytologia

• Stopień czystości pochwy

• Morfologia i mocz powtarzane co 2 miesiące (jeżeli jest w normie)

Ciąża przeterminowana

Dotyczy przedłużenia ciąży ponad 42 tydzień (licząc od pierwszego dnia ostatniej miesiączki)

• Od początku do ostatniego dnia 22 tyg. - poronienie

• Od początku 23 tyg. do ostatniego dnia 37 tyg. - poród przedwczesny

• Od początku 38 tyg. do końca 42 tyg. - poród o czasie

Ciążą obumarłą nazywa się wewnątrzmaciczną śmierć płodu

Ciążą ekotopowa (pozamaciczna) - jest następstwem zagnieżdżenia się zapłodnionej komórki jajowej poza endometrium jamy trzonu macicy - 1% wszystkich ciąż

Rodzaje:

• Jajowodowa

• Bańkowa

• Cieśniowa

• Śródścienna

• Jajnikowa

• Brzuszna

• Szyjkowa

Podział porodów w zależności od mechanizmu:

1. Samoistne

2. Operacyjne - operacje położnicze

• Pomoc ręczna

• Kleszcze położnicze

• Wyciąganie próżniowe

• Cięcie cesarskie

Poród patologiczny:

• Niewspółmierność porodowa

• Nieprawidłowe położenie płodu

• Poród niewczesny

• Zaburzenia czynności serca płodu

• Zaburzenia czynności skurczowej macicy

• Krwotoki

• Zakażenia

• Poród u chorej kobiety

• Ciąża obumarła

Początek porodu:

• Obniżenie dna macicy (2 - 4 tyg. przed porodem)

• Skurcze przepowiadające (wydalanie czopu śluzowego)

Zwroty główki płodu

I zwrot główki -przygięcie, przestrzeń wchodu miednicy. Punkt prowadzący - ciemiączko tylne

II zwrot główki - rotacja o 90⁰ - potylica przesuwa się pod spojenie łonowe

III zwrot główki - odgięcie. Oparta potylica o spojenie łonowe i wytaczanie kolejno:

1. Wierzchołek

2. Czoło

3. Twarzoczaszka

4. Broda

IV zwrot główki - obrót twarzoczaszki w kierunku jednego z ud matki

Zamykanie się kanału szyjki

• 2 doba - początek formowania się części pochwowej

• 3 doba - szyjka uformowana

• 8 - 10 doba - ujście zewnętrzne rozwarte na 1 cm

Proces regeneracji endometrium powinien zakończyć się około 16 dnia połogu

Zmiany w układzie moczowym:

• Nasilenie diurezy do 2 - 4 l/dobę po ok. 12h po porodzie

• Ustąpienie poszerzenia miedniczek nerkowych i kanalików w ciągu 2 tygodni

Karmienie

Siara

• Wydzielana przez 3 - 4 dni połogu (niekiedy w ciąży)

• 200 - 500 ml/24h

• Większa zawartość energetyczna

• Więcej białka, soli mineralnych i witamin

Mleko

• Pojawia się 3 - 4 (5) dnia połogu

• Przeciętnie 700 - 900 ml/24h

Ponowne podjęcie czynności przez jajniki

U kobiet, które nie karmią piersią miesiączka pojawia się 6 - 8 tygodni po porodzie

Karmienie piersią nie stanowi zabezpieczenia przed następną ciążą

Połóg patologiczny

1. Zakażenia połogowe

2. Krwawienia w połogu

3. Choroba zakrzepowa

4. Połogowe zapalenie gruczołu sutkowego

5. Rozejście się spojenia łonowego

6. Psychozy popołogowe

Zakażenia połogowe - infekcje występują po 24h od porodu

Krwawienia w połogu - występują po 24h od porodu do 6 tyg. połogu

Przyczyny:

• Pozostawienie w macicy resztek tkanki łożyskowej

• Zapalenie błony śluzowej jamy macicy

Połogowe zapalenie gruczołu sutkowego - między 8 - 12 dniem połogu

Objawy:

• Ból piersi

• Zaczerwienienie

• Zwiększone ucieplenie

• Gorączka

Choroba zakrzepowa

• Żyły głębokie

• Żyły powierzchniowe

Czynniki usposabiające:

• Żylaki kończyn dolnych

• Zwolnienie powrotu żylnego z kończyn dolnych

Temat: cięcie cesarskie

Wskazania

1. Wskazania elektywne:

• Nie ma potrzeby niezwłocznego wykonania operacji, nie ma bezpośredniego zagrożenia życia matki ani płodu przed rozpoczęciem czynności skurczowej

Przykłady:

• Nieprawidłowe położenie, współmierność płodowo - miednicowa (makrosomia od 4500 g, duży płód w cukrzycy od 4250 g) blizna po cc <2mm

• Pacjentka po przeszczepie nerki

• Wady wrodzone serca (niewydolność krążenia), klasyfikacja wg NYHA stopnie: 1, 2, 3, 4

2. Wskazania pilne:

• Czynniki potencjalnie zagrażające życiu i zdrowiu matki i płodu, istnieją, ale nie stanowią bezpośredniego zagrożenia w danej chwili, pogorszenie może nastąpić w każdej chwili, a ewentualne dalsze oczekiwanie i ewentualny postęp porodu może pogorszyć sytuację położniczą i warunki do wykonania cc

3. Wskazania naglące

• Zaburzenia potencjalnie zagrażające życiu i zdrowiu matki oraz płodu występują i powtarzają się w krótki odstępach czasu, bezpośrednie zagrożenie dla matki i płodu może wystąpić w każdej chwili, operacja jak najszybciej, na pobrane wyniki badań laboratoryjnych należy oczekiwać w trakcie operacji

4. Wskazania natychmiastowe - nagłe

• Zaburzenia płodowe i matczyne występują w sposób ciągły, bezpośrednio zagrażające zdrowiu i życiu matki i płodu, cc należy wykonać natychmiast, bez oczekiwania na wyniki badań laboratoryjnych, a nawet bez oznaczania grupy krwi (krew do badań należy pobrać w trakcie cc)

5. Wskazania poza położnicze:

• Kardiologiczne: niewydolność serca od III⁰ wg NYHA

• Pulmonologiczne: niewydolność oddechowa oceniana w ciąży lub w czasie porodu, schorzenia ograniczające pojemność życiową płuc

• Okulistyczne: wyłącznie zaawansowana retinopatia

Wskazania do cc w ciąży wielopłodowej:

1. Elektywne: każda sytuacja nieprawidłowego położenia jednego z płodów, różnica masy ciała płodów >20%

2. Względne: ciąża bliźniacza jednokomórkowa dwuowodniowa, stan po cc

Cięcie cesarskie na drugim płodzie po porodzie pochwowym pierwszego bliźniaka

• Położenie poprzeczne drugiego płodu

• Objawy zagrożenia niedotlenieniem

• Wypadnięcie pępowiny

• Przedwczesne odklejenie łożyska

• Przedłużające się (>60 min) różnica w czasie porodu

Rodzaje cc

• Przez otrzewnowe - poprzeczne w dolnym odcinku z otwarciem powłok brzusznych sposobem Pfannestiela lub z cięcia prostego

• Sposobem Misgav - Ladach

Rodzaje: klasyczne i przez otrzewnowe

Dwuwarstwowe szycie macicy

Znieczulenia do cc

• Ogólne - cc nagłe

• Kanałowe - cc planowe

• Miejscowe - gdy nie ma możliwości innego znieczulenia

Skróty:

• GS - średnia pęcherzyka

• CRL, YS - wymiar zarodka siedzeniowo - wierzchołkowy

• AC - obwód brzucha

• HC - obwód główki

• FL - długość kości udowej

• BPD - skroniowy

• SWC - średni wiek ciąży

• EFW - masa płodu +/- 200g w III trymestrze

• KTG - zapis czynności serca płodu

Oscylacje:

Uderzeń/min

• Milcząca

• Zawężona - 6 - 10

• Falująca - 11 - 25

• Skacząca >25

Deceleracja - okresowe zwolnienia pracy serca

• Wczesna - skurcz macicy - największy skurcz - największe zwolnienie pracy serca

• Późna - skurcz macicy, dopiero później zwolnienie p.s. - niewydolność łożyskowa

• Zmienna - nie zależy od skurczu - ucisk na pępowinę

Normy płodu

• 110 - 160 - norma

• > 160 - tachykardia

• <110 - bradykardia

Akceleracje - przyspieszenie akcji serca płodu w wyniku ruchu