Strona główna     zaburzenia
		ROZPOWSZECHNIENIE ZABURZEŃ PSYCHICZNYCH W badaniach rozpowszechnienia zaburzeń psychicznych, czyli epidemiologii psychiatrycznej występują istotne trudności metodologiczne, z powodu których istnieją istotne różnice w danych statystycznych w różnych krajach i ośrodkach. Te trudności to: 1. Nieprecyzyjność definicji choroby psychicznej oraz stosowanie niejednolitych kryteriów diagnostycznych (psychopatologicznych). Wychodząc z założenia istnienia kontinuum zdrowie-choroba, trudno jest stosować dychotomiczny podział na ludzi chorych i zdrowych. Wydaje się, że w psychiatrii w zasadzie łatwiej jest rozpoznać jakieś zaburzenie psychiczne niż określić stan zdrowia psychicznego. Te trudności dość dobrze są widoczne w związku z pojęciami nerwicy i psychozy, które mimo przydatności klinicznej nie znalazły formalnie swojego miejsca w międzynarodowych klasyfikacjach diagnostycznych (DSM-IV). W ostatnich latach pojawiły się dwa narzędzia o uznanej przydatności do badania epidemiologii w psychiatrii. Są to DIS (Diagnostic Interview Schedule) skonstruowane przez Amerykański Narodowy Instytut Zdrowia Psychicznego (NIMH) oraz CIDI ostatnia wersja kwestionariusza zaaprobowana przez WHO. 2. Problemy "techniczne" badań epidemiologicznych. Większość badań epidemiologicznych ogranicza się do badań reprezentatywnej próby populacji albo opiera się na statystykach placówek służby zdrowia, z czego w zasadzie trudno jest wnioskować jaka jest rzeczywista sytuacja epidemiologiczna. Stosunkowo najbardziej rzetelne i najpełniejsze badania nad rozpowszechnieniem zaburzeń psychicznych wśród osób dorosłych (powyżej 18 r ż) przeprowadzono w USA w oparciu o badania z użyciem DIS (ECA, Epidemiologic Catchment Area) - patrz poniższa tabela (Arch. Gen Psychiatry 50:85, 1993; Arch. Gen Psychiatry 55:109,1998). Dane na temat rozpowszechnienia zaburzeń w ciągu życia uzupełniono w oparciu o Kaplan, Sadock - Pocket Handbook of Clinical Psychiatry, 1996 Zaburzenie psychiczne Rozpowszechnienie w ciągu 1 roku (one-year prevalence) w %  Rozpowszechnienie w ciągu życia (life-time prevalence) w % Rozpowszechnienie mężczyźni/ kobietyM : K Zaburzenia ogółem 28.1  46.9   Ogółem, z wyjątkiem zaburzeń związanych z nadużywaniem alkoholu i leków  22.1     współwystępowanie uzależnień i zaburzeń psychicznych  3.3     Choroby związane z uzależnieniem od substancji psychoakt.  9.5  24.3   Od alkoholu    7.4 11.3 2-3 do 1 Od leków  3.1  6.4   Schizofrenia/zaburzenia schizotypowe  1.1   1-1.5 1 do 1 Choroby afektywne (Ch. A.)   9.5 14.9   Ch. A dwubiegunowa  1.2    Nieco częściej u kobiet  Ch. A jednobiegunowa  (depresja) 5.0  12.5  1 do 2 Dystymia   5.4 5.5   Zaburzenia lękowe ogółem  12.6  19.2   Fobie  10.9  3-5  1 do 2 Zaburzenie paniczne  1.3   2.8 1 do 2 z towarzyszącą agorafobią1 do 1 bez agorafobii Zaburzenie obsesyjno-kompulsywne  2.1  2-3  1 do 1 Zaburzenie somatyzacyjne  0.2  01-0.5  Częściej u kobiet Osobowość antyspołeczna 1.5  3  3 do 1   Prognozy Ogółem wzrasta liczba zaburzeń psychicznych, chociaż nie dotyczy to wszystkich chorób. Grupa psychoz schizofrenicznych pozostaje na podobnym poziomie (około 1%). Wzrasta rozpowszechnienie chorób afektywnych - zwłaszcza depresji, co może częściowo wynikać ze zmiany (rozszerzenia) kryteriów diagnostycznych i pojawienia się nowych jednostek, np. mała depresja, czy krótka nawracająca depresja (BRD). Wzrasta częstość występowania zaburzeń odżywiania oraz zaburzeń związanych ze spożywaniem alkoholu i innych substancji psychoaktywnych, zwłaszcza leków nasenno-uspokajających. W związku z postępującym starzeniem się społeczeństw w krajach rozwiniętych, wzrasta również ilość zaburzeń psychicznych wieku podeszłego - tzn. pierwotnych (choroba Alzheimera) i wtórnych zespołów otępiennych oraz depresji. Podobnie obserwuje się wzrost zaburzeń adaptacyjnych, lękowych i związanych ze stresem. Piśmiennictwo: Benjamin J. Sadock(Editor), Virginia A. Sadock (Editor) Kaplan & Sadock's Comprehensive Textbook of Psychiatry/VII , Lippincott Williams & Wilkins Publishers, 1999 lek. med.  Paweł Holas

---