UKŁAD POKARMOWY
Jama ustna - poczatkowy odcinek układu pokarmowego.
zeby - odcinaja i rozdrabniaja pokarm
Slinianki - produkuja sline która zmiekcza i rozpuszcza pokarm oraz czesciowo trawi weglowodany
Jezyk - smakuje, obracamiesza pokarm ze slina i przesuwa go do dalszej czesci ukladu pokarmowego.
Gardlo - wspolny idcinek ukladu pokarmowego i oddechowego.
Przelyk - przesuwa kes pokarmu do zoladka.
Zoladek - gromadzi i miesza pokarm z sokiem zoladkowym. Tu zachodzi trawienie bialka i niszczenie bakterii(kwas solny).
Jelito cienkie - (dwunastnica, jelito czce, jelito krete) - trawienie i wchlanianie pokarmu.
Dwunastnica - uchodza do niej przewody watroby i trzustki.
Watroba - wydziela zolc która rozbija tluszcz(emulgacja), wytwarza bialka osocza krwi, wydziela glukoze, magazynuje glikogen, odtruwa organizm.
Trzustka - wydziela sok trzustkowy zawierajacy enzymy trawiace cukry, tluszcze, bialka, kwasy nukleinowe, produkuje insuline.
Jelito grube - (jelito slepe, okreznica odbytnica) - zachodzi wchlanianie wody i soli mineralnych. Flora bakteryjna produkuje witaminy K i z grupy B, tworzy się kał.
Odbyt - końcowy odcinek ukladu pokarmowego, usuwa kal.
ENZYMY
Amylaza slinowa - slinianki - cukier
Podpuszczka - sok zoladkowy - bialko
Pepsyna - sok zoladkowy - bialka
Amylaza- sok trzustkowy - cukier
Maltaza - sok trzustkowy - cukier
Lipaza - sok trzustkowy - tluszcze
Trypsyna - sok trzustkowy - bialka
Nukleaza - sok trzustkowy - kwasy nukleinowe
Węglowodany(cukry) - dostarczanie energii
Białka - budowanie komorek, regulacja procesow zyciowych, obrona organizmu
Tluszcze - skladnik blon komorkowych, material zapasowy i energetyczny
KREW
Maly obieg (plucny) : komora prawa - tetnica plucna - wlosniczki tetniczo-zylne pluc - zyly plucne - przedsionek lewy
Duzy obieg : komora lewa - aorta - wlosniczki w tkankach - zyly glowne - przedsionek prawy
UKŁAD ODDECHOWY
Jama nosowa - wyscielana blona sluzowa pokryta nablonkiem, na którego powierzchni wystepuja wypustki - rzeski; oczyszcza, nawilza i ogrzewa wdychane powietrze
Gardło - miejsce krzyzowania się drogi pokarmowej i oddechowej
Krtan - zbudowana z chrzestek, faldow tkanki lacznej (struny glosowej) i naglosni zamykajacej wejscie do drog oddechowych w momencie przelykanie pokarmu, narzad glosu.
Tchawica - zbudowana z chrzastek wyscielanych nablonkiem zaopatrzonym w rzeski i pokrytym sluzem; oczyszcza wdychane powietrze.
Oskrzela i oskrzeliki - zbudowane z chrzestnych pierscieni wyscielanych blona sluzowa pokryta nablonkiem i rzeskami, oskrzela rozdzielaja się na coraz ciensze oskrzeliki, na których koncu znajduja się pecherzyki plucne, sluz zlepia zanieczyszczenia , a rzeski kieruja je ku gorze .
Pecherzyki plucne - cienkoscienne pecherzyki oplecione siateczka naczyn wlosowatych; ich glowna rola jest wymiana gazowa (dyfuzja gazow).
WYDALANIE
Nerki - znajduja się po obu stronach kregoslupa, tuz pod zebrami, w polowie dlugosci plecow. Kazda ma ksztalt fasoli i wielkosc polowy dloni. Filtruja osocze krwi , usuwaja z niego wszelkie zbedne substancje .
Moczowod - przewod laczacy nerke z pecherzem moczowym. Jego funkcja jest przekazywanie moczu z miedniczki nerkowej do pecherza.
Pecherz moczowy - polozony w podbrzuszu kulisty narzad, którego sciana jest zbudowana z miesni. Jest zdolny do rozciagania się i kurczenia. Jego rola jest gromadzenie moczu.
Cewka moczowa - przewod odprowadzajacy mocz na zewnatrz .
NERKA - z wygladu przypomina fasole. Sklada się z kory , rdzenia i miedniczki .
Kora nerki - zewnetrzna czesc nerki, ciemno zabarwiona, zbudowana z nefronow. Kore otacza torebka wloknista. Nefrony wytwarzaja mocz.
Rdzen nerki - wewnetrzna jasniejsza czesc nerki,która sklada się ze stozkowych struktur, zwanych piramidami nerkowymi. Tu mocz jest zageszczany .
Miedniczka nerkowa - przypomina splaszczony lejek. Zbiera się w niej mocz produkowany w korze i rdzeniu.
POWSTAWANIE MOCZU
Filtracja to proces filtrowania krwi w klebuszkach naczyniowych. W jej wyniku powstaje mocz pierwotny, zawierajacy nie tylko substancje szkodliwe (mocznik, kwas moczowy), które powinny być usuniete z organizmu ale także substancje potrzebne (cukry , sole mineralne, witaminy oraz znaczace czesc wody) .
Resorpcja - wchlanianie do krwi przydatnych substancji. W jej wyniku powstaje mocz ostateczny, który zawiera wode i zwiazki organiczne : mocznik, kwas moczowy, kreatynine, barwniki oraz zwiazki nieorganicze w postaci soli.