Temat: „Procedura stanowienia aktów prawa miejscowego”

Zgodnie z brzmieniem art. 87 Konstytucji RP do zakresu źródeł prawa powszechnie obowiązującego zaliczamy obok Konstytucji, ustaw, ratyfikowanych umów międzynarodowych oraz rozporządzeń również akty prawa miejscowego.

Prawne dopuszczenie przez ustrojodawcę zróżnicowanego regulowania tych samych kwestii na różnych obszarach, wynika z założenia, że unormowania prawne powinny uwzględniać często specyficzne uwarunkowania lokalne. Tak więc przyznanie uprawnień prawotwórczych organom lokalnym pozwala na przybliżenie prawodawcy do regulowanych prawem sytuacji.

Akty prawa miejscowego pomimo ich powszechnego charakteru polegającym na regulowaniu zachowania się wszystkich kategorii adresatów, mają ograniczony przestrzennie zasięg obowiązywania co oznacza, iż nie obowiązują na całości terytorium RP lecz na obszarze terytorialnej właściwości organów, które je ustanowiły.

W świetle art. 94 Konstytucji RP organami upoważnionymi do stanowienia aktów prawa miejscowego są organy samorządu terytorialnego oraz terenowe organy administracji rządowej.

Wyposażenie organów lokalnych w kompetencje do stanowienia prawa miejscowego wynika przede wszystkim z następujących przesłanek:

1. szczegółowe regulowanie zagadnień lokalnych przez organy centralne nie jest wskazane ze względu na brak uwzględnienia specyfiki lokalnej,

2. istnienie kwestii, które przez swój lokalny wymiar nie wymagają jednolitego unormowania w skali całego kraju,

3. nie możliwe jest ani zasadne uregulowanie przez organy centralne wszystkich kwestii, mogących wystąpić w przyszłości na danym terenie,

4. w sytuacjach nadzwyczajnych istnieje potrzeba szybkiej reakcji przez organy lokalne,

Jedyną podstawą do tworzenia aktów prawa miejscowego jest delegacja ustawowa, o czym mówi art. 94 , zawierająca upoważnienie szczególne lub generalne,

Jako, że brak jest jednej ustawy zwykłej regulującej zasady i tryb wydawania aktów prawa miejscowego, kwestie te regulowane są przepisami zawartymi w ustawach ustrojowych:

- ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.)

- ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592 z poźn. zm.)

- ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1590 z poźn. zm.)

- ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o administracji rządowej w województwie (Dz.U. z 2001 r. Nr 80, poz. 872 z poźn. zm.)

Ponadto podstawy prawne do stanowienia aktów prawa miejscowego zawierają ustawy szczególne.

Warunkiem ważności aktów prawa miejscowego jest ich zgodność z określonymi wymaganiami formalnymi. Akt taki musi posiadać prawidłową treść jak i formę, musi zostać podjęty w odpowiedniej procedurze.

1. Zaopiniowanie

Zaopiniowanie projektu uchwały polega na wyrażeniu przez podmiot opiniujący poglądu w kwestii zasadności i prawidłowości przewidzianego w projekcie rozstrzygnięcia. Opinia jest wydawana w sprawach będących w zakresie działania podmiotu opiniującego, a więc w sprawach, w których dysponuje on odpowiednimi zasobami wiedzy i doświadczenia. Formalnie opinia nie wiąże organu podejmującego uchwałę, niemniej stanowisko podmiotu kompetentnego w danej dziedzinie może wpływać na rozstrzygnięcie, stwarza bowiem gwarancję jego prawidłowości. Może to być zarówno ocena projektu z punktu widzenia jego formalnoprawnej zgodności z prawem, jak też z merytorycznego punktu widzenia. Na przykład zgodności projektu ze standardami społecznymi, technicznymi, ekonomicznymi czy też aktualnym stanem wiedzy.

Przepisy ustawowe zazwyczaj wprowadzają wymóg zaopiniowania projektów uchwał przez podmioty zewnętrzne, np. związki zawodowe, kuratora oświaty, organy inspekcji sanitarnej, właściwe władze wojskowe, dyrektora parku narodowego itp. W zależności od materii regulowanej danym aktem prawa miejscowego ustawy nakładają obowiązek uprzedniego zasięgnięcia opinii właściwego merytorycznie organu.

Obowiązek opiniowania dotyczy tylko tych aktów prawa miejscowego, które wydawane są na podstawie szczegółowego upoważnienia ustawowego.

Projekty uchwał samorządowych sporządzane przez organ wykonawczy gminy najczęściej wymagają opinii właściwych ze względu na przedmiot uchwały komisji rady, projekty zaś sporządzone przez inne podmioty wymagają opinii organu wykonawczego. Obowiązek przesłania projektu do zaopiniowania przez organ wykonawczy zazwyczaj obciąża przewodniczącego rady, odnośnie zaś do opiniowania przez komisję rady powszechnie wymaga się, by na posiedzeniu komisji poświęconemu dyskusji nad projektem był obecny przedstawiciel projektodawcy.

W większości regulacji statutowych wprowadza się konieczność formalno - prawnego zaopiniowania przez radcę prawnego z punktu widzenia zgodności projektowanej regulacji z obowiązującym prawem, w odniesieniu zaś do uchwał, które mogą wywołać skutki finansowe, zaopiniowania przez skarbnika.

2. Uzgodnienie

Uzgodnienie co do projektu aktu prawa miejscowego jest dla organu stanowiącego wiążące. Polega ono na wyrażeniu zgody, a więc podjęciu aktu woli podmiotu uzgadniającego, na treść zawartą w projekcie uchwały. Także i ten wymóg proceduralny, czyli wymóg poprzedzenia podjęcia uchwały przez organ stanowiący uzyskaniem zgody innego podmiotu, ma na celu zagwarantowanie prawidłowości projektowanego rozstrzygnięcia. Z założenia podmioty uzgadniające w sprawach leżących w ich zakresie działania są bardziej kompetentne do oceny projektu niż organ stanowiący. Pozwala to na zastosowanie w regulacjach rozwiązań optymalnych, uwzględniających specyfikę poszczególnych dziedzin.

Wymóg uzgodnienia jest przewidziany w licznych przepisach szczególnych. Na przykład ustawa o planowaniu przestrzennym przy sporządzaniu projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wprowadza wymóg uzgodnienia treści projektu z np. właściwym wojewódzkim konserwatorem zabytków.

3. Konsultacje

Niekiedy przepisy wymagają poprzedzenia rozstrzygania organu stanowiącego akt prawa miejscowego koniecznością skonsultowania jego projektu z właściwymi podmiotami. Skonsultowanie projektu polega na wyrażeniu przez właściwe podmioty poglądu w sprawie podjęcia aktu danej treści. Podobnie jak w przypadku opiniowania projektu aktu, także w przypadku jego konsultowania organ stanowiący nie jest formalnie związany jego wynikami. Różnica polega na tym, że podmiotem opiniującym jest organ administracji publicznej wykorzystujący przy udzielaniu opinii posiadany zasób wiedzy i doświadczenia, podmiot zaś konsultujący projekt uchwały jest jedynie wyrazicielem pewnych poglądów czy oczekiwań społecznych.

Najistotniejszym aktem podstawowym regulującym szczegółowe wymogi formalne wobec aktów prawa miejscowego jest rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2002r. w sprawie „Zasad techniki prawodawczej”. Tworzy ono jednolity kanon podstawowych wymogów formalnych dając gwarancję technicznej poprawności tworzonych aktów prawa miejscowego i nie zamykając jednocześnie możliwości wprowadzenia statutami dodatkowych wymogów wynikających z warunków lokalnych. Rozporządzenie zawiera wobec aktów prawa miejscowego tylko bardzo ogólne sformułowania, odsyłając w kwestii zasad techniki prawodawczej stanowienia aktów prawa miejscowego do odpowiedniego stosowania reguł dotyczących innych aktów.

Przepisy rozporządzeń Prezesa Rady Ministrów zawierające instrukcje kancelaryjne wprowadzają wspólną dla wszystkich szczebli samorządu terytorialnego regułę, iż akty wydawane przez organy stanowiące, jak też wydawane przez zarządy, sporządza się według zasad ustalonych przez organy stanowiące. Ustalenie szczegółowych wymogów, jakie spełniać muszą uchwały organów samorządowych, w tym w szczególności uchwały zawierające akty prawa miejscowego samorządu terytorialnego, oddane zostało w ręce samorządu. Przyjęcie takiego rozwiązania powoduje, że możliwe są znaczne różnice w wymogach formalnych przewidzianych dla aktów prawa miejscowego w poszczególnych jednostkach samorządu terytorialnego, to bowiem do kompetencji danej rady czy sejmiku należy ustanawianie tych wymogów w statutach danych jednostek samorządowych. Podobnie ta zasada dotyczy też aktów prawa miejscowego administracji rządowej, także bowiem co do nich instrukcja kancelaryjna nie zawiera szczegółowych wymogów formalnych, pozostawiając to statutom i regulaminom działania poszczególnych urzędów.

Przez pojęcie prawa inicjatywy uchwałodawczej należy rozumieć uprawnienie a niekiedy obowiązek określonych podmiotów do przedkładania organowi stanowiącemu, czyli radzie lub sejmikowi, propozycji normatywnego uregulowania określonych materii w postaci projektów tych aktów normatywnych wraz z symulacją finansową skutków ich uchwalenia, z jednoczesnym zobowiązaniem organu stanowiącego do rozpatrzenia tych projektów.

Jest to podjęcie całego kompleksu czynności mających na celu realizację wszelkich formalnych wymogów poprzedzających wniesienie projektu uchwały pod obrady rady, a więc przedsięwzięcie wszelkich czynności zapewniających jego prawidłowość formalną, czyli odpowiednie skonstruowanie formy i treści projektu, zapewnienie mu wymaganych prawem opinii.

Do zadań wójta, burmistrza, prezydenta i zarządu powiatu należy przygotowanie projektów uchwał dla swoich rad.

Inicjatywa uchwałodawcza nie wiąże rady. Od jej woli zależeć zatem będzie, czy, a jeżeli tak, to jakiej treści, uchwała zostanie podjęta. Możliwe jest zatem zmodyfikowanie przez sama radę treści projektu uchwały jak też nawet jego odrzucenie. Inicjatywa uchwałodawcza łączy się z obowiązkiem sporządzenia i przedłożenia projektu uchwały, jest zatem rozumiana szerzej niż tylko jako zainspirowanie przez wnioskodawcę podjęcia uchwały w danej sprawie. Wypadałoby odróżnić od siebie dwie grupy podmiotów, takie, którym przysługuje inicjatywa uchwałodawcza, czyli te, które sporządzają projekt uchwały i przedkładają go organowi stanowiącemu, oraz takie, które inspirują jedynie działania uchwałodawcze poprzez złożenie wniosku o podjęcie uchwały w danej kwestii.

Wniosek nie podlega wszystkim wymogom co projekt uchwały. Nie musi on zawierać rozwiązań szczegółowych, nie musi też spełniać określonych wymogów proceduralnych. Inicjatywa uchwałodawcza wywołuje obowiązek formalnego rozpatrzenia projektu - głosowania nad nim - złożony wniosek nie obliguje wójta czy burmistrza czy też prezydenta do sporządzenia projektu uchwały.

Analiza przepisów ustaw samorządowych prowadzi do wniosków, iż nie została ustanowiona ogólna zasada przyznająca prawo inicjatywy uchwałodawczej w pełnym zakresie przedmiotowym na rzecz konkretnego podmiotu. Ustawodawca reguluje te sprawy jedynie w sposób częściowy, a więc wymienia podmioty, które w określonych kategoriach spraw maja inicjatywę uchwałodawczą.

Ustawy samorządowe nie wskazują wprost podmiotów zobowiązanych do sporządzenia projektu, wydaje się jednak, że kwestia ta winna zostać złożona w ręce podmiotu mającego inicjatywę uchwałodawczą, natomiast kwestia przygotowania tego projektu w ręce organów wykonawczych, co zresztą ustawodawca robi wyraźnie w ustawie. Tak więc projekt uchwały, samodzielnie sporządzony przez podmiot mający inicjatywę uchwałodawczą, winien być następnie przedłożony radzie. Dopiero w dalszej kolejności zobowiązany do tego przepisami ustawowymi organ wykonawczy jednostki samorządowej powinien dokonać jego przygotowania.

Sporządzony przez podmioty mające inicjatywę uchwałodawczą projekt uchwały spełniać winien określone wymogi formalne, wynikające przede wszystkim z rozporządzenia o zasadach techniki prawodawczej.

Przygotowywanie projektów uchwał rad należy do organów wykonawczych tych jednostek. Organy wykonawcze czuwają nad tym, by w uchwałach znalazło się wymagane minimum treści, co jest niezwykle istotne do ich stanowienia w praktyce. To organy wykonawcze także mając obowiązek przygotowania każdego projektu, dbają o to by w każdym z nich stosowana była jednolita terminologia, co ułatwia interpretację uchwał i jest ważne z punktu widzenia jedności systemu prawa. Organy wykonawcze opracowując każdy projekt uchwały, mogą hamować istniejące potencjalnie zagrożenie pojawienia się sprzeczności w systemie podejmowanych przez rady uchwał. Podczas przygotowywania projektu uchwały organy wykonawcze nie mogą ingerować w treść ich regulacji, leży to bowiem jedynie w gestii projektodawcy oraz rady, niemniej organ wykonawczy może jeszcze przed przegłosowaniem uchwały przez radę wyczulić ją na wychwyconą przez siebie sprzeczność.

Kompetencje organów wykonawczych zostały w ustawach samorządowych określone w sposób ogólny. Ustawy stanowią, iż wykonują one uchwały rady oraz zadania danej jednostki samorządowej określone w przepisach szczególnych.

Przygotowanie projektu uchwały to cały kompleks czynności, które wykonać musi podmiot obarczony takim obowiązkiem. Chodzi tu w szczególności o takie opracowanie przedłożonego radzie dokumentu stanowiącego projekt uchwały, by mógł on stać się przedmiotem obrad rady czy sejmiku, a w razie pomyślnego wyniku głosowania mógł przybrać postać uchwały. Tak więc do obowiązków organu wykonawczego należeć będzie zadbanie o to, by projekt uchwały spełniał przewidziane ustawami, zasadami techniki prawodawczej i statutem minimum treści.

Przepisy ustaw samorządowych poza wskazaniem organu wykonawczego jako podmiotu właściwego w sprawie przygotowania projektów uchwał nie zawierają żadnych regulacji w sprawie trybu, w jakim powinno to przygotowanie następować.

Prawidłowo sporządzony projekt uchwały może być przedmiotem obrad i rozstrzygnięcia organu stanowiącego, jeżeli zostanie mu odpowiednio przedłożony. Procedurę przedkładania radzie bądź sejmikowi projektów uchwał regulują dokładnie statuty poszczególnych jednostek samorządowych. Często w praktyce regulacje statutowe nakładają na projektodawcę obowiązek przedłożenia projektu radzie odpowiednio wcześniej przed jej posiedzeniem. W praktyce stosowane są dwa sposoby przedstawiania radzie rezultatów pracy projektodawców, oto one:

1. wariant zakłada przedkładanie projektu podmiotowi, który jest zgodnie z regulacją odpowiedzialny za przygotowanie materiałów na sesję

2. wariant zakłada przedstawienie projektu przez wnioskodawcę lub w jego imieniu przez przewodniczącego obrad wprost na sesji

Najczęściej do przedkładanego radzie projektu dołączone są wymagane opinie, był on też już przedyskutowany w komisjach rady. W przeciwnym wypadku projekt musi jeszcze przed głosowaniem zostać odesłany do podmiotów opiniujących.

Pilne projekty - tego typu projekty albo w ogóle nie muszą być zaopiniowane albo tez istnieje możliwość uzyskania tych opinii w specjalnym, pilnym trybie.

Ustawy samorządowe stanowią, iż formą obrad rady bądź sejmiku są sesje. Mimo iż nie stanowi wprost tego żaden przepis ustawowy, jedynie na sesji organy stanowiące mogą podejmować rozstrzygnięcia ze skutkiem prawnym, a więc jedynie na sesji podjęte mogą zostać uchwały będące aktami prawa miejscowego.

Sesje zwoływane są przez przewodniczącego z własnej inicjatywy lub na wniosek. Sesja musi zostać zwołana w określonym, stosunkowo krótkim, bo siedmiodniowym terminie po złożeniu wniosku. To ograniczenie czasowe dotyczy jednak jedynie sesji zwoływanych na wniosek organu wykonawczego lub samej rady.

Przewodniczący ma obowiązek zwołać sesję w miarę potrzeby, nie rzadziej jednak niż raz na kwartał. Może to robić z własnej inicjatywy lub na wniosek.

Na wniosek wójta lub przewodniczącego zarządu organ stanowiący jest obowiązany wprowadzić do porządku obrad najbliższej sesji projekt uchwały, jeżeli wnioskodawcą jest wójt lub zarząd, a projekt wpłynął do organu stanowiącego co najmniej siedem dni przed rozpoczęciem sesji. Zasada ta dotyczy jednak jedynie projektów organów wykonawczych.

W sytuacji, gdy przewodniczący mimo oczekującego na głosowanie projektu nie zwołuje sesji mającej w porządku obrad jego rozpatrzenie, obowiązek złożenia wniosku obciążać może radę, zaś jej wniosek jest dla przewodniczącego wiążący.

Poszczególne jednostki samorządowe mogą dowolnie kształtować tryb przygotowania sesji, w szczególności zaś ustanowić wymogi, których spełnienie poprzedzać musi rozpoczęcie przez rady czy sejmik obrad na sesji. Mimo różnorodności regulacji statutowych wyłania się pewien schemat rozwiązań.

Etapem poprzedzającym sesję jest jej przygotowanie przez przewodniczącego rady czy sejmiku. Ustala on projekt porządku obrad, odpowiednio wcześnie, zawiadamia o terminie sesji radnych, przedkładając im projekt porządku obrad i projekty uchwał oraz odpowiednio wcześnie podaje o tym informację do publicznej wiadomości.

Z konstytucyjnej zasady jawności organów władzy publicznej pochodzących z wyborów powszechnych, a więc także samorządowych organów stanowiących, wynika zasada jawności sesji. Konstytucja stanowi bowiem, że obywatele mają prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej, która obejmuje nie tylko dostęp do dokumentów, ale też wstęp na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów, z możliwością rejestracji dźwięku lub obrazu.

Jawność sesji oznacza jedynie bierne prawo uczestnictwa publiczności w obradach. Osoby z publiczności mogą w niej uczestniczyć, oczywiście za zezwoleniem prowadzącego rady czy sejmiku. Mimo iż przedstawione na sesji opinie osób w niej uczestniczących formalnie nie wiążą radnych podejmujących rozstrzygnięcie w kwestii uchwały, jednak mogą one znacząco wpłynąć na ukształtowanie ich poglądów, a tym samym na wynik głosowania.

Udział publiczności może zostać wyłączony jedynie poprzez wyłączenie jawności obrad. Z Konstytucji wynika, że ograniczenie prawa do uzyskiwania informacji nastąpić może wyłącznie ze względu na określone w ustawach ochronę wolności i praw inych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa.

Poszczególne jednostki samorządowe mogą dowolnie uregulować tryb postępowania, uwzględniając jedynie podstawowe założenia ustawowe.

Sesję prowadzi przewodniczący rady bądź sejmiku. W wypadku niemożności prowadzenia obrad przez niego lub z jego upoważnienia, leży to w gestii wiceprzewodniczącego. Prowadzący obrady ma zapewnić sprawność obrad, kierując przebiegiem dyskusji i głosowania. Ma też zapewnić porządek obrad.

Po otwarciu przez przewodniczącego obrad sesji i sprawdzeniu kworum, radni uchwalają przedstawiony porządek obrad, a następnie przystępują do rozpatrzenia jego punktów.

Projekty poszczególnych uchwał są przedstawiane przez projektodawcę lub inna osobę działającą w jego imieniu, na przykład przewodniczącego rady lub komisji rady. Po prezentacji projektu przedstawiane są opinie do projektu, a następnie odbywa się dyskusja, o ile rada nie zadecydowała o głosowaniu bez dyskusji. W toku dyskusji mogą być zgłaszane poprawki do projektu. Po zamknięciu dyskusji projektodawca ustosunkowuje się do zagadnień poruszanych w dyskusji. Ma on prawo uzupełnić projekt poprzez wniesienie autopoprawek.

Wystąpienie projektodawcy kończy etap dyskusji merytorycznych nad projektem. Po ogłoszeniu przez przewodniczącego przystąpienia do głosowania możliwe jest składanie jedynie wniosków formalnych.

Jeżeli w ocenie radnych projekt uchwały nie nadaje się jeszcze do zaakceptowania, zapaść mogą rozstrzygnięcia odsuwające w czasie moment głosowania nad nim. Może bowiem zapaść decyzja rady o zwrocie projektu wnioskodawcy w celu dokonania w nim uzupełnień i poprawek, o odesłaniu projektu do komisji, zasięgnięcia opinii ekspertów, bądź po prostu o przesunięciu rozpatrywania uchwały na inny termin, aby umożliwić radnym spokojną analizę projektowanych rozwiązań. Jeżeli jednak, w ocenie radnych, przedłożony pod jej obrady projekt uchwały w całości nie zasługuje na zaakceptowanie, rada podejmuje uchwałę o jego odrzuceniu. W przypadku zaś gdy według radnych nie zachodzi żadna ze wskazanych okoliczności, przedłożony projekt poddawany jest głosowaniu.

Głosowanie nad uchwała rozpoczyna się od głosowania poprawek zgłoszonych do projektu przez radnych. Po przegłosowaniu poprawek następuje ostateczne głosowanie nad projektem uchwały uwzględniającym te przegłosowane poprawki.

Po przeprowadzeniu głosowania przewodniczący obrad lub przewodniczący komisji ogłaszają jego wyniki. Przyjęte projekty stają się uchwałami, natomiast projekty odrzucone przestają istnieć.

Ustawy kreują trzy podstawowe zasady proceduralne podejmowania rozstrzygnięć przez organy kolegialne jednostek samorządu terytorialnego. Są to:

1. Wymagane kworum - podstawa kworum jest fizyczna obecność odpowiedniej liczby członków organu stanowiącego w chwili głosowania, w miejscu głosowania.

2. Wymagana większość głosów - zwykła większość głosów, a więc tak zwana większość względna, to przewaga głosów oddanych za uchwałą nad głosami przeciwko. Uchwały są więc ważnie podjęte, jeżeli „za” opowiada się przynajmniej jedna osoba więcej niż „przeciw”

3. Sposób głosowania - głosowanie jawne odbywać się może poprzez podniesienie ręki lub głosowanie jawne imienne, czyli wywoływanie nazwisk radnych i odnotowywanie w protokole czy radny oddał głos „za” czy „przeciw” czy też „wstrzymał się od głosu”. Prawo wyboru formy głosowania jawnego pozostawiono poszczególnym radom czy sejmikom.

4. Uprzywilejowanie głosu przewodniczącego - w sytuacji gdy głosy „za” i „przeciw” projektowi rozkładają się równo, a głos przewodniczącego nie może stanowić czynnika rozstrzygającego wynik głosowania, przyjąć należy, iż projekt nie uzyskał wymaganej większości głosów, a zatem uchwała nie została podjęta.

Wyjątki

Wyjątki mogą być ustanowione tylko w przepisach rangi ustawowej.

1. Ustawowe wyjątki podwyższające wymagania dotyczące większości głosów znaleźć można zarówno w samorządowych ustawach ustrojowych, jak też w ustawach szczególnych. Są bowiem takie uchwały, do których podjęcia nie wystarcza zwykła większość głosów, lecz wymagana jest większość bezwzględna lub kwalifikowana.

2. Możliwe są także ustawowe wyjątki dotyczące kworum niezbędnego dla podjęcia uchwały.

3. Możliwe są również ustawowe wyjątki od zasady jawności podejmowania uchwał, ale wobec uchwał będącymi aktami prawa miejscowego obecnie ustawodawca ich nie przewiduje.

Ustawa o samorządzie powiatowym i ustawa o samorządzie wojewódzkim przewidują dodatkowy wymóg formalny poprzedzający publikację aktu prawa miejscowego a mianowicie podpisanie aktu odpowiednio przez przewodniczącego rady powiatu i przewodniczącego sejmiku województwa.

W ustawie o samorządzie gminnym nie ma odpowiednika wspomnianych przepisów, brak więc wyraźnej regulacji prawnej dotyczącej zasad podpisywania aktów prawa miejscowego. Z ustawy o samorządzie gminnym nie wynika, by podpisanie było formalnym warunkiem prawidłowości aktu prawa miejscowego gminy.

Brak wyraźnego ustawowego obowiązku podpisania uchwał jest często nadrabiany regulacjami statutowymi, w statutach zazwyczaj zawarte są regulacje szczegółowe dotyczące wymogów formalnych uchwał, za jeden z najważniejszych uznawane jest właśnie podpisanie uchwały przez przewodniczącego rady.

Uchwały będące aktami prawa miejscowego, ze względu na ich specyfikę, przepisy ustrojowych ustaw samorządowych wprowadzają dodatkowe w porównaniu z innymi uchwałami wymogi proceduralne warunkujące ich obowiązywanie. Zaliczyć do nich należy wymóg opublikowania, dodatkowo umieszczenie pieczęci urzędowej na oryginale uchwały obok podpisu organu. Istnieje też możliwość wprowadzenia dalszych wymogów w poszczególnych regulacjach statutowych.

Po podjęciu i ogłoszeniu aktów prawa miejscowego ich odpisy przekazuje się jednostkom organizacyjnym do wykonania. Równolegle z tymi czynnościami ustawodawca nałożył obowiązek przedłożenia uchwał organom nadzoru. Podjęte uchwały wpisuje się do rejestru uchwał danego organu i włącza do zbioru. Stanowi to obowiązek gromadzenia i udostępniania przez starostwo i urząd gminy zbioru aktów prawa miejscowego przez siebie ustanowionych.

Literatura:

1. Dorota Dąbek „Prawo miejscowe” 2007.

2. Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.)

3. Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592 z poźn. zm.)

4. Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1590 z poźn. zm.)

5. Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o administracji rządowej w województwie (Dz.U. z 2001 r. Nr 80, poz. 872 z poźn. zm.)

1

---