mł. asp. Iwona Marzec
mł. asp. Rafał Michniewicz
sierż. Sebastian Langer
KOMP. XII, PL. I
Wstęp
Wszelkie działania Policji wykonywane w oparciu o ustawę w imieniu demokratycznego państwa dla dobra społeczeństwa powinny opierać się o współpracę z lokalnymi samorządami, instytucjami społecznymi oraz organizacjami rządowymi, które działają w zakresie bezpieczeństwa państwa i ochrony porządku publicznego. Dla każdego bezpieczeństwo kojarzy się ze spokojem, porządkiem oraz zdolnością kompetentnych do zorganizowanego i szybkiego reagowania na wszelkie sygnały o zagrożeniach. Ostatnie lata w Polsce upłynęły pod znakiem kontynuacji szeroko zakrojonych zmian ustrojowych. Przemiany te ukierunkowane na budowę demokratycznego społeczeństwa obok wielu oczekiwanych pozytywnych skutków przyniosły także określone uwarunkowania patologiczne wywierające bezpośredni wpływ na stan porządku prawnego i kształtowania się struktury przestępczości. Powszechne nagłaśnianie w mediach przestępstw, wszelkie przejawy wandalizmu, brutalności, chuligaństwa, wulgaryzmu skutkują wycofaniem się społeczeństwa z udziału w życiu społecznym, brakiem wiary w skuteczność działań Policji, brakiem zaufania do państwa. W takich właśnie warunkach kryzysu wartości, zjawisko akceptacji licznych przypadków naruszenia prawa staje się nagminne. Zastanawia wysoki poziom przyzwolenia społecznego, często wręcz znieczulicy wobec zachowań przestępczych.
Charakterystyka uwarunkowań społeczno-gospodarczych w mieście X
liczba mieszkańców około 30 tys.,
dwa duże osiedla tzw. sypialnie mieszkaniowe,
trzy duże zakłady przemysłowe w tym dwa w stanie upadłości,
stopa bezrobocia sięgająca 30% (wielu bezrobotnych to absolwenci szkół średnich),
istnieje straż miejska (9 funkcjonariuszy w tym komendant, z-ca komendanta i dyżurny; pełnia służbę w godzinach 7-15),
dwie lokalne gazety,
telewizja kablowa działająca na terenie osiedli mieszkaniowych,
miejski ośrodek kultury,
stadion miejski na terenie jednego z osiedli.
Charakterystyka stanu bezpieczeństwa i porządku publicznego na terenie miasta X.
W roku 2001 odnotowano znaczny wzrost kradzieży z włamaniem do mieszkań i piwnic, przede wszystkim sprzęt łatwy do zbycia tj. sprzęt AGD, RTV, komputerowy, elektro-narzędzia oraz rowery.
Ponadto odnotowuje się znaczną liczbę kradzieży samochodów zaparkowanych przy blokowiskach i na poboczach dróg osiedlowych.
W związku z dużym wzrostem stopy bezrobocia w mieście odnotowano znaczny wzrost bójek i pobić dokonywanych przez nieletnich sprawców oraz częstych zakłóceń ciszy nocnej powodowane przez grupy młodzieży przebywającej w godzinach nocnych na terenie klatek schodowych, piwnic i przed blokami.
Znacznie wzrosła liczba zgłoszeń na telefon alarmowy 997 dotycząca zwiększonych oznak wandalizmu przejawiająca się niszczeniem wind, aparatów telefonicznych, pomalowanymi ścianami wewnątrz budynków - graffiti.
Źródła zagrożeń występujących na terenie miasta X
brak przestrzegania przez mieszkańców osiedli podstawowych form zabezpieczania swojego mienia oraz niski poziom inwestycji dokonywanych w profesjonalne zabezpieczenia.
niski poziom wiedzy wiktymologicznej u większości osób oraz małe zainteresowanie u mieszkańców spotkaniami z funkcjonariuszami Policji organizowanymi w celu edukacji wiktymologicznej i profilaktycznej.
małe zaangażowanie w poprawę bezpieczeństwa na terenie miasta oraz realizację programów profilaktycznych prewencji kryminalnej.
spadek kontroli społecznej względem młodzieży, uboga oferta możliwości spędzania przez młodzież wolnego czasu, zwiększające się spożycie alkoholu i innych środków działających podobnie.
Prognoza zagrożeń na rok 2002
Należy przypuszczać iż w roku 2002 na terenie działania Komendy Powiatowej w mieście X w dalszym ciągu dominować będą przestępstwa kryminalne skierowane przeciwko mieniu (kradzieże z włamaniem do mieszkań i piwnic oraz kradzieże samochodów) oraz przestępstwa przeciwko zdrowiu (bójki i pobicia) a także przeciwko porządku publicznemu (zakłócenia ciszy nocnej i wandalizm). Wobec rosnącej liczby przestępstw należałoby zwrócić uwagę instytucji i stowarzyszeń aby dostarczyły pomoc rodzinom potrzebującym co pomoże w podniesieniu pozycji rodziny, spowoduje to przestrzeganie podstawowych norm moralnych a skutki bezrobocia nie będą miały tak ogromnego wpływu na wzrost występujących patologii społecznych. Ponadto nie należy bagatelizować innych rodzajów przestępczości np. przestępczości narkotykowej budzącej szczególne zainteresowanie lokalnej opinii publicznej, wyczulonej na tę problematykę przez media. Rozwój przestępczości przy obecnym stanie bezrobocia jest nie unikniony, ponieważ osoby mające na utrzymaniu rodziny zmuszone są do zdobywania środków niezbędnych do egzystencji.
Cele „Sąsiedzkiego Programu Przeciwdziałania Przestępczości”
Wzajemne poznanie się mieszkańców,
Budowanie zaufania między mieszkańcami a Policją,
Informowanie o rodzaju i skali zagrożenia,
Przekazywanie wiedzy o sposobach i metodach zapobiegania przestępczości,
Współpraca w zabezpieczeniu mieszkań, budynków i pojazdów.
Planowane kierunki działań profilaktyczno-zapobiegawczych w ramach „Sąsiedzkiego Programu Przeciwdziałania Przestępczości”:
Wzajemne poznanie się mieszkańców:
inspirowanie lokalnych społeczności do odbudowywania więzi sąsiedzkich, eliminowanie anonimowości,
tworzenie grup bezpiecznego sąsiedztwa,
współpraca z administracją osiedla przy organizacji imprez sportowych, kulturalnych i rozrywkowych na terenie osiedli lub stadionu miejskiego,
zachęcanie mieszkańców do sąsiedzkiej samopomocy podczas pilnowania dzieci w drodze do i ze szkoły, podczas przebywania dzieci na placach zabaw.
2. Budowanie zaufania między mieszkańcami a Policją:
prowadzenie kursów samoobrony dla kobiet,
prowadzenie działań zmierzających do ochrony osób starszych i samotnie zamieszkujących,
utworzenie punktów konsultacyjnych dla ofiar przestępstw i poradni wiktymologicznych,
prowadzenie prelekcji, wykładów dotyczących zagrożeń patologii społecznych z udziałem młodzieży, pedagogów, nauczycieli, rodziców i psychologów,
opracowanie i wdrożenie systemu optymalnego czasu reakcji na przyjęte przez Policję zgłoszenia,
organizacja turniejów np. strzeleckiego, piłkarskiego o Puchar Komendanta,
zapewnienie kompleksowej pomocy ofiara przemocy w rodzinie,
współpraca dzielnicowych z radą osiedla i administracją (np. akcja poznaj swego dzielnicowego),
zwiększenie ilości patroli pieszych na osiedlach ze szczególnym uwzględnieniem pory nocnej.
3. Informowanie o rodzaju i skali zagrożenia:
prowadzenie akcji informacyjnej o zagrożeniu kradzieżami przy wykorzystaniu gazet lokalnych i telewizji kablowej,
akcja propagandowa i informacyjna z wykorzystaniem ulotek, plakatów,
przedstawianie w formie rozmów i konsultacji istniejących zagrożeń i wskazanie sposobów uniknięcia zagrożenia,
informowanie opinii publicznej o przypadkach skutecznych działań Policji i ograniczeniu przestępczości na terenie miasta.
4. Przekazywanie wiedzy o sposobach i metodach zapobiegania przestępczości:
prowadzenie szkoleń przez policyjnych instruktorów w zakresie zachowania się podczas napadu, sposobów unikania kradzieży w środkach komunikacji miejskiej,
sygnalizowanie właścicielom pojazdów a stwierdzonych przypadkach pozostawienia rzeczy w samochodzie poprzez akcję ulotową,
przygotowywanie komunikatów i ulotek dotyczących zabezpieczania mienia,
5. Współpraca w zabezpieczeniu mieszkań, budynków i pojazdów:
prowadzenie akcji znakowania i ewidencjonowania rowerów (stworzenie własnej bazy danych),
popularyzacja technicznych sposobów zabezpieczenia mienia,
stworzenie strzeżonych parkingów osiedlowych,
modernizacja infrastruktury osiedla (prawidłowe oświetlenie, pielęgnacja terenów zielonych),