Równanie falowe Schrödingera pozwala na:
obliczenie przestrzennego rozkładu gęstości ładunku ujemnego w atomie
b. obliczenie prawdopodobieństwa znalezienia elektronu w punkcie x, y, z
c. określenie jednocześnie dokładnego położenia i dokładnej prędkości elektronu w danej chwili
d. powiązanie kształtu fali z energią kinetyczną elektronu w atomie
Zakaz Pauliego mówi:
nie można określić jednocześnie wartości wszystkich liczb kwantowych elektronu
atom nie może zawierać dwóch elektronów, których wszystkie cztery liczby kwantowe są identyczne
jeden orbital nie może zawierać więcej niż dwa elektrony
jedna powłoka elektronowa nie może zawierać więcej niż dwa elektrony
Reguła Hunda mówi, że w zdegenerowanych orbitalach elektronowych jednej powłoki w atomie:
wszystkie elektrony są sparowane
połowa elektronów jest sparowana
maksymalnie możliwa ilość elektronów jest sparowana
maksymalnie możliwa ilość elektronów jest niesparowana
Konfigurację elektronową atomu magnezu w stanie podstawowym przedstawia zapis:
a. 1s2 2s2 2p6 3s2 b. 1s2 2s2 2p2 3s2 3p2
c. 1s1 2s1 2p8 3s2 d. 1s2 2s1 2p3 3s2 3p4
Emisja cząstki z jądra 23388Ra powoduje powstanie:
a. 21584Po b. 22986Rn
c. 23389Ac d. 22988Ra
Doświadczenie Ernesta Rutherforda wykonane w 1911 roku wykazało, że tor cząstek po przejściu przez cienką folię metalową może ulegać silnemu odchyleniu od poprzedniego kierunku. Świadczy to o:
folia metalowa składa się z atomów o równomiernym rozmieszczeniu ładunków dodatnich i mas
ładunek dodatni i masa folii są zgromadzone w małych obszarach
dodatnie jądro i ujemny elektron są w dużej odległości od siebie
dodatnie jądro i ujemny elektron są w niewielkiej odległości od siebie
Wiązanie jonowe powstaje pomiędzy atomami pierwiastków:
o podobnej elektroujemności
znacznie różniących się elektroujemnością
między atomami tego samego pierwiastka
metalu i niemetalu
Kiedy powstaje wiązanie kowalencyjne spolaryzowane pomiędzy atomami. Podaj przykład.
powstaje między atomami, których różnica elektroujemności mieści się w granicach 0,4 i 1,7, każdy z atomów jest dawcą elektronu, a u uwspólniona para jest przesunięta w stronę pierwiastka o większej elektroujemności HCl,H2O
Co to są izotopy? Podaj kilka przykładów
są to atomy tego samego pierwiastka różniące się liczbą nukleonów w jądrze, mają taką samą liczbę protonów i neutronów, mają różne właściwości chemiczne
np. wodór deuter i tryt, C12 ,C13 ,C14
Co to jest wiązanie wodorowe.
to oddziaływanie elektrostatyczne pomiędzy H a atomem silnie elektroujemnym posiadającym wolną parę elektronową
Gdzie występuje wiązanie wodorowe i jaką odgrywa rolę.
Występuje np. w wodzie, H2F2, białkach, DNA, zwiększa odporność podnosi temperaturę wrzenia i topnienia, stabilizuje strukturę III rzędową białka
12. Odległość pomiędzy atomami połączonymi wiązaniem wodorowym jest:
mniejsza niż przeciętna odległość atomów połączonych wiązaniem kowalencyjnym
większa niż przeciętna odległość atomów połączonych wiązaniem kowalencyjnym
taka sama
jest taka, jak wynika z oddziaływań van der Waalsa. ?
Jakie figury lub bryły geometryczne określają położenie orbitali zhybrydyzowanych typu sp, sp2, sp3. Podaj przykład związku chemicznego dla każdego typu.
sp - cząsteczka liniowa, np. HCl
sp2 - trójkąt równoboczny np. CH2CH2
sp3 - tetraedr np. CH4 NH3
14. Jakie informacje można uzyskać z położenia pierwiastka w układzie okresowym.
Liczba protonów (L.at) rośnie o 1 z każdym polem układu
Elektroujemność rośnie w okresie
Elektroujemność maleje w dół grupy
Pierwsza energia jonizacji rośnie w okresie
Wraz z kolejnymi polami przybywa elektronów o 1
Reaktywność metali rośnie w dół grupy, a niemetali - maleje w dół grupy
Z bloku, do którego należy pierwiastek, można odczytać, na jakiej powłoce znajdują się el. walencyjne
Pierwiastki jednej grupy mają tyle samo e walencyjnych
Numer okresu jest numerem powłoki walencyjnej,
Moc wodorotlenków maleje w okresie i rośnie w grupie
Moc kwasów tlenowych rośnie w okresie i maleje w grupie
Moc kwasów beztlenowych rośnie w okresie i w grupie
15. Stanem standardowym dowolnej substancji jest faza, w której substancja ta występuje:
a. w temperaturze 25° C (298,15 K) i pod ciśnieniem 1 atm (101 325 N/m2)
b. w roztworze w stężeniu jednostkowym
c. jako ciało stałe
d.jako gaz
16. Co to jest entalpia
Entalpia to miara energii biorącej udział w reakcji. Nie da się zmierzyć entalpii absolutnej, tylko jej zmianę - ΔH. ΔH jest równa efektowi cieplnemu reakcji w stałej temperaturze i ciśnieniu.
17. Zmiana entalpii w procesie egzotermicznym jest:
a. >0
b. <0
c. =0
18. Wymień rodzaje entalpii
Standardowe ciepła (entalpie) tworzenia związków
Zmiany entalpii w procesach topnienia, parowania, sublimacji
Entalpie jonizacji
Entalpie przyłączenia elektronu
Energie (entalpie) wiązań
19. Co to jest entropia
miara nieuporządkowania układu (il. Sposobów uporządkowania energii wewnętrznej)
20. Jak wzrost prawdopodobieństwa przebiegu procesu jest związany ze zmianą entalpii i entropii
Prawdopodobieństwo przebiegu procesu wzrasta, gdy ΔH staje się bardziej ujemne i/lub ΔS staje się bardziej dodatnie.
21. Co to jest energia aktywacji reakcji chemicznej. Jak można zmieniać jej wartość.
najmniejszy ilość energii jakią muszą dysponować cząsteczki substratów aby skutkiem ich kolizji było powstanie cząsteczki produktu. Można ją obniżyć za pomocą katalizatora lub podwyższyć za pomocą inhibitora
22. Jak można wyrazić stałą równowagi reakcji chemicznej. Podaj przykład.
23. W warunkach równowagi chemicznej:
a. szybkość tworzenia produktów reakcji jest dominująca
b. substraty przereagowały całkowicie
c. szybkość tworzenia produktów i reakcji odwrotnej prowadzącej do tworzenia substratów są sobie równe
24. Czy zmiana temperatury i ciśnienia może mieć wpływ na wartość stałej równowagi reakcji. Podaj przykład
25. Poniższe stwierdzenie jest zgodne z regułą przekory (Le Chatelier):
a. jeśli zakłócimy równowagę chemiczną, w układzie rozpocznie się przemiana przeciwdziałająca zakłóceniom
b. jeśli wprowadzimy substrat do układu w równowadze chemicznej spowodujemy zwiększenie stężenia produktu
c. usuwanie produktu z układu w stanie równowagi przesuwa równowagę w prawo
d. jeśli wprowadzimy substrat do układu w równowadze chemicznej spowodujemy przesunięcie równowagi w lewo
26. Ile spośród znanych pierwiastków jest niezbędnymi składnikami organizmu człowieka
a. ok. 10
b. ok. 30
c. ok. 50
d. ok. 100
27. Jaka są podstawowe role pierwiastków w organizmie
Budulcowe, utrzymywanie odpowiedniego ciśnienia osmotycznego płynów ustrojowych, przenoszenie ładunków, składniki wielu enzymów>regulacyjna enzymatyczna
28. Dlaczego Cd, Pb i Hg są uważane za szczególnie toksyczne dla organizmu.
Cd- długo zatrzymywany w tkankach (okres biologicznego półtrwania 10 - 30 lat), inhibitor fosfataz i innych enzymów, powoduje zaburzenia w metabolizmie białek, zakłóca przemianę wit. B1. Każda postać nowotworu może być spowodowana nadmiarem Cd w organizmie.
Pb- szczególna toksyczność pochodnych alkilowych, powoduje nadpobudliwość psychoruchową, agresję, obniżenie odporności, zwiększoną podatność na choroby nowotworowe, u dzieci - opóźniony rozwój umysłowy.
Hg- kumuluje się w glebach, roślinach, organizmach ludzkich i zwierzęcych, szczególna toksyczność pochodnych alkilowych, przedostaje się do komórek centralnego układu nerwowego. Hg uznano za jeden z czynników ryzyka białaczki
29. Wymień kilka pierwiastków stosowanych jako leki
Zn- w leczeniu ran od 5 tys. lat.
Mg- w schorzeniach jelitowych
Fe- w leczeniu anemii
Li- w leczeniu depresji maniakalnej
Au- w leczeniu reumatycznego zapalenia stawów
As- w postaci salwasanu w leczeniu kiły
Metale szlachetne Pt, Ru - kompleksy w chemioterapii nowotworów (jako
30. W jakiej żywności można znaleźć szczególnie dużą zawartość Mg, Ca, Zn, Se, Na, K
Se - ryby, brokuły, kiełki, pomidory
Na - sól kamienna
K - zielone warzywa, pomidory, dynia, ziemniaki
Ca - mleko, ziarna, jaja
Mg - zielone warzywa, mięso, mleko
Zn - ryby, wątroba
31. Jak kwaśne deszcze wpływają na dostępność pierwiastków dla roślin
Zakwaszając glebę, powodują zwiększoną rozpuszczalność niektórych pierwiastków, np. glinu, wapnia, magnezu, manganu i potasu, przez co są one szybciej wypłukiwane do głębszych warstw gleby. Z drugiej strony uwalnia to również z nierozpuszczalnych związków w glebie metale ciężkie, które są wówczas absorbowane przez rośliny wzrastać też może rozpuszczalność niektórych pierwiastków do stopnia w którym stanie się ich ilość toksyczna
32. Jak rozmieszczone są pierwiastki w organizmie:
a. nierównomiernie w poszczególnych częściach roślin i organach zwierząt
b. równomiernie w całym organizmie
c. inaczej w płynach pozakomórkowych, inaczej inaczej komórce
d. stężenie pierwiastków w płynach pozakomórkowych jest wprost proporcjonalne do stężenia wewnątrz komórki
33. Wytłumacz na gruncie znanych teorii dlaczego cząsteczka amoniaku jest zasadą w roztworze wodnym. W jakich warunkach może być kwasem.