ROMANTYZM, LO, polski


ROMANTYZM

CHARAKTERYSTYKA EPOKI:

Romantyzm wywodzi się z j.łacińskiego i oznacza “rzymski”.

Źródła inspiracji i fascynacji romantyków:

Cechy romantyzmu:

Program artystyczny:

Kasyda - główny gatunek klasycznej poezji arabskiej, perskiej i tureckiej. Poemat pisany najczęściej jako pochwała plemienia, rodu, bohatera. Zwykle składa się z części lirycznej, opisu podróży Beduina przez pustynię i pochwały plemienia i rodu Emira. Kasydę zamykała refleksja filozoficzna, morał.

Mesjanizm - koncepcja ocalenia narodów Europy, zmuszonych znosić rządy tyranów, przez jeden naród, który przyjmuje na siebie rolę mesjasza, poświęci się i przez śmierć dostąpi łaski zmartwychwstania. Np.

Prometeizm - indywidualistyczny bunt przeciw Bogu, siłą natury i skrępowaniu wolności ludzi oraz zgoda na poświęcenie się i samo cierpienie za ideę i szczęście ludzkości. Np. Konrad (Dziady cz. III)

Mistycyzm - dominacja uczucia nad rozumem, uznanie świata duchowego za prawdziwy obszar poznawania “prawd żywych”.

Weltschmerz - (ból istnienia, ból świata) określenie oznaczające ból związany z ludzką egzystencją, skazaną na przemijanie. Życiu towarzyszą rozgoryczenie, bierność, apatia i smutek.

Poezja Tyrtejska - nurt poezji patriotycznej, zagrzewającej do walki. Pochodzi od imienia Tyrtajosa (popularna w romantyzmie legenda przedstawiała go jako poetę - żołnierza) Szczególnie widoczny w poezji związanej z powstaniem listopadowym.

Wieszcz - artysta, poeta, jako genialna jednostka, przewodnik narodu i ludzkości w dążeniu do wolności, niezależność absolutu.

Periodyzacja - ustalenie ram czasowych epoki, jest sprawą bardzo umowną; najczęściej przyjmuje się za początek i koniec epoki znaczące wydarzenia literackie czy polityczne.

Gotycyzm - styl w literaturze i sztuce XVIII i XIX wieku, nawiązujący do średniowiecza jako epoki pięknej, tajemniczej, nacechowanej cudownością. W powieści gotyckiej często pojawiają się zjawy, wampiry, duchy, ważną rolę odgrywają sny. Intryga obfituje w morderstwa tajemnice oraz grozę.

Lud i ludność

“Dziady część III”, “Świteź”, “Lilije”

Dlaczego “Romantyczność” A.Mickieiwicza nazywana jest programowym utworem Romantyzmu?

Nazywana jest tak dlatego, ponieważ przedstawione są w niej 4 typy zachowań cztery postawy, które wyznaczając problematykę nowego poglądu na świat. Występuje w niej 3 bohaterów jednostkowych i bohater czwarty - zbiorowy - lud. Karusia - nieszczęśliwa kochanka; narrator - który to zdarzenie przedstawia i wdaje się w rozmowę ze starem, który nawołuje do rozsądku. Lud na prawdę wierzy w to, że Karusia nawiązuje kontakt ze swoim zmarłym mężem, narrator solidaryzuje się z uczuciami dziewczyny i dobitnie odpowiada na zgryźliwy i gburowaty wywód starca - mędrca. “Miej serce i patrzaj w serce!”. “Czucie i wiara silniej mówi do mnie niż mędrca szkiełko i oko” - jedno z najważniejszy haseł epoki.

Dlaczego “Sonety Krymskie” można nazwać lirycznym pamiętnikiem z podróży?

Ponieważ A.Mieckiewicz napisał je podczas swojej emigracji, opisywał w nich to co widział, świat go otaczający.

Postawa Konrada, Wallenrodyzm:

Konrad poświęca własne życie, aby zniszczyć zakon krzyżacki. Jako mały chłopiec zostaje porwany przez krzyżaków, którzy wcześniej wymordowali jego rodzinę, jedyne co zapamiętał on z tego okresu to krzyk mordowanej matki. Jego sługa nie daje mu zapomnieć o swoim pochodzeniu, więc przez cały czas kiełkuje w nim żądza zemsty. Poślubia Aldonę, a następnie przyjmuje imię słynnego rycerza krzyżackiego Konrada Wallenroda (nikt nie wie jak on wygląda), dzięki temu jak szanowana i sławna osoba zostaje mistrzem zakonu krzyżackiego, zamyka Aldonę w wierzy aby nikt nie domyślił się tego kim na prawdę jest. Wydaje ludziom rozkazy, rządzi nimi, ale wie, że w końcu i tak wszyscy będą musieli zginąć. Jest twardym mężczyzną, ale mimo to świadomość zabicia tak wielu osób, z którymi spędza dużo czasu nie daje mu spokoju - popada w alkoholizm. Ostatecznie dochodzi do bitwy, Konrad niszczy zakon krzyżacki od środka, a sam wraz z Aldoną popełnia samobójstwo, ponieważ wie, że i tak by zginął. Treść zawiera wskazówki dla Polaków co mogą zrobić aby uwolnić kraj od Cara, niesie też ze sobą przesłanie “trzeba być w walce lisem i wilkiem”.

Konrad

Piotr

- polski Prometeusz (prometeizm)

- porównywał się z Bogiem

- jest zły, że to nie on ma widzenia

- pokorny sługa boży

- ma widzenie (“Widzenie księdza Piotra”)

Osąd społeczeństwa w III części Dziadów (“Salon warszawski”)

Polskie społeczeństwo zostało podzielone na dwie grupy: młodych patriotów i elitę. Towarzystwo przy drzwiach (młodzi patrioci) omawia sytuacje polityczną w Polsce i na Litwie, przesłuchania. Arystokracja omawia bal, wyższość literatury francuskiej i wyjazd Nowosilcowa. Cała scena wyraźnie opisuje kontrast w społeczeństwie.

Charakterystyka szlachty polskiej w Panu Tadeuszu:

Jacek Soplica nowy typ bohatera romantycznego:

Realizm w Panu Tadeuszu:

zwierzęta: niedźwiedź, wąż Giwojtos - symbol ogniska domowego, mrówki

zupy: barszcz ukraiński,

wędliny: kiełbasa

koncerty: Jankiela na cymbałach, na rogu ? , żabi, świerszczy, burza

Dlaczego Pan Tadeusz nazywany jest polskim eposem?

Kto jest głównym bohaterem Pana Tadeusza?
Nie ma głównego bohatera. Występuje bohater zbiorowy, postać tytułowa jest zbyt mało charakterystyczna.

Kult ludzi wielkich w poezji Norwida:



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Jezyk polski - Antyk i Romantyzm, LO, Jezyk polski
Język Polski - Romantyzm, LO, Jezyk polski
Język polski - romantyczność, LO, Jezyk polski
ROMANTYZM, szkoła, j polski pomoce
romantic c, SZKOŁA, j. polski
Istota miłości romantycznej, język polski
TEMAT7, 1Wybrane typy bohatera romantycznego w literaturze polskiej
chemia organiczna, LO, polski
gotowce7, Bohater literacki w romant. i pozytyw., Koncepcja bohatera literackiego w twórczości roman
Wybrane typy bohatera romantycznego w literaturze polskiej
Etos rycerski dzisiaj, LO, Polski, Wypracowania
STRESZCZENIE CA 321 KOWITE QUO VADIS, Szkoła-LO, J.Polski
Spór pomiędzy romantykami a pozytywistami, j. polski
romantyzm, Język polski
romantyzm, Liceum, J.polski
Czas burzy i naporu + Werter + Giaur + Faust, LO, Polski

więcej podobnych podstron