slownik-logopedyczny, Praca socjalna


Słowniczek logopedyczny

Logopedzi pracujący z dziećmi, które mają problemy w zakresie komunikacji werbalnej, poziom rozwoju mowy każdego dziecka oceniają według systemów:

- system leksykalny języka - zasób słownictwa biernego i czynnego

- system gramatyczny języka :

- system fonologiczny - artykulacja głosek, wymowa wyrazów (wzorce kinestetyczno - ruchowe wyrazów)

PODSTAWOWE POJĘCIA STOSOWANE W LOGOPEDII:

  1. logopedia (gr. logos = słowo, paideia = wychowanie) - nauka
    o kształtowaniu prawidłowej mowy, usuwaniu wad wymowy oraz nauczanie mowy w przypadku jej braku lub utraty,

  1. surdologopedia (łac.surdus = głuchy) - zajmuje się kształtowaniem mowy osób z uszkodzonym narządem słuchu,

  1. fonetyka - dział logopedii zajmujący się stroną fizjologiczną procesu mówienia i rozumienia, a więc ruchami narządów mowy, czyli stroną akustyczną,

  1. fonologia - ustala i bada tylko cechy istotne (dystynktywne) dla procesu komunikacji,

  1. fonacja - wydawanie głosu przez człowieka,

  1. fonem - najmniejszy element języka, który jest abstrakcyjny, wymawia się i słyszy jego realizację - głoskę,

  1. głoska - realizacja fonemu w żywym słowie, najmniejszy element wymawianiowy, słyszany,

  1. słuch mowny (fonematyczny) - ogólnie - różnicowanie
    i identyfikowanie dźwięków mowy ludzkiej, a także dokonywanie ich analizy i syntezy; szczegółowo - różnicowanie głosek różniących się tylko jedną cech artykulacyjną, a więc dźwięcznych i bezdźwięcznych, np.: p-b, k-g, dentalizowanych, np.: s-sz, s-ś, s-c, twardych i miękkich; wyróżnia się słuch fonemowy (niedokształcony lub zaburzony przy substytucji) i fonetyczny (niedokształcony przy deformacji),

  1. kinestezja - czucie ułożenia; kinetyka - ruch,

  1. dyslalia (syn. zaburzenia artykulacyjne, zaburzenia wymowy, wady wymowy, wady artykulacyjne, nieprawidłowe realizacje fonemów, zniekształcenia substancji fonicznej w płaszczyźnie segmentalnej) - to nazwa kategorii zaburzeń, których istotą jest nieprawidłowa realizacja dźwięków mowy,

  1. metateza (przestawka) - przestawienie fonemów wewnątrz wyrazu (np.: lokomotywa = mokolotywa, Inka = Nika - przyp. autorki) lub zmiana szyku wyrazów w słowie i w piśmie,

  1. elizja (mogilalia) - brak osobnej realizacji jakiegoś elementu, całkowite opuszczenie głoski, np. yba (ryba),

  1. substytucja (paralalia) - zamiana jakiejś głoski przez inną prawidłowo wymawianą, np. kula ( kura),

  1. asymilacja - upodobnienia głosek w zależności od sąsiedztwa fonetycznego (wsteczna, postępowa), np.: noga = goga, zęby = memby - przyp. autorki,

  1. deformacja - zachodzi wówczas, gdy realizacja jakiegoś fonemu wykracza poza właściwe normie pole realizacji tego fonemu - głoski nietypowe dla danego systemu fonetycznego (np.: seplenienie lateralne, międzyzębowe),

  1. afazja - częściowa lub całkowita utrata umiejętności posługiwania się językiem (czyli systemów znaków i reguł gramatycznych), spowodowana uszkodzeniem odpowiednich struktur mózgowych,

  1. oligofazja - niedokształcenie mowy na skutek upośledzenia umysłowego,

  1. dysartia (anartia) - zniekształcenie dźwięków mowy lub niemożność ich wytwarzania w wyniku uszkodzenia ośrodków i dróg unerwiających narządy mowne (artykulacyjne, fonacyjne, oddechowe); zaburzenia dysartryczne u dzieci towarzyszą najczęściej dziecięcemu porażeniu mózgowemu,

  1. schizofazja - mowa osób z zaburzeniami myślenia wynikającymi
    z zaburzeń psychicznych,

  1. jąkanie - zaburzenie płynności mowy (rytmu i tempa), przejawiające się skurczami mięśni artykulacyjnych, fonacyjnych, oddechowych,

  1. logoneurozy (nerwice mowy: mutyzm, afonia) - polega na całkowitym braku mowy lub zaburzeniach tempa, modulacji, siły czy wysokości głosu, charakterystyczna u osób chorujących na nerwice,

  1. dysfonia - według foniatrii jest określeniem wielopostaciowych zaburzeń głosu dotyczących częstotliwości natężenia, czasu trwania i barwy, afonia jest skrajnym stanem zaawansowania dysfonii,

  1. dysglosja - zniekształcenie dźwięków mowy lub niemożność ich wytwarzania na skutek nieprawidłowej budowy narządów mowy (nieprawidłowości zgryzu, rozszczepy podniebienia), ankyloglosja - krótkie wędzidełko,

  1. opóźnienie rozwoju mowy (ORM) (syn. niedorozwój mowy, mowa opóźniona w rozwoju, opóźniony rozwój języka) - to najogólniejszy termin służący nazwaniu zjawiska występującego u dzieci, polegającego na wolniejszym niż u rówieśników wykształcaniu się zdolności ekspresyjnych lub/i percepcyjnych, co powoduje, że dynamika ich rozwoju jest odmienna od normalnej,

  1. alalia (słuchoniemota, niemota pochodzenia centralnego, afazja rozwojowa) - charakteryzuje się brakiem rozwoju języka i w konsekwencji opóźnieniem w rozwoju mowy,

  1. palatolalia - termin ten jest stosowany do określenia sprzężonych zaburzeń mowy, tj. dyslalii (wielorakiej, złożonej) oraz rynolalii (nosowania), występujących w przypadkach roszczepów podniebienia,

  1. autyzm - (z grec. autos - sam) polega na zamykaniu się we własnym świecie i nie odpowiadaniu na płynące z zewnątrz bodźce,

  1. echolalia - automatyczne powtarzanie zasłyszanych dźwięków, słów, zwrotów (bezpośrednia, odroczona),

  1. dysfunkcja połykowa (syn. infantylne połykanie, niemowlęca pozycja języka) - brak pionizacji języka, w czasie połykania język w pozycji poziomej z napięciem mięśni warg; z tym zaburzeniem współwystępuje najczęściej zgryz otwarty i artykulacja międzyzębowa wielu głosek.

Literatura:

  1. Logopedia, pod red. T. Gałkowskiego i G. Jastrzębowskiej, Opole 2001.

  2. I. Styczek: Logopedia, Warszawa, PWN 1980.

  3. L. Kaczmarek: Nasze dziecko uczy się mowy, Wyd. Lubelskie, Lublin 1966.

  4. Słownik wyrazów obcych, Warszawa, PWN 1980.

4



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Slowniczek pracy socjalnej, Nauki o Rodzinie, N AUKI I NAUKI, PRACA SOCJALNA I POMOC SPOŁECZNA
Slowniczek pracy socjalnej, praca socjalna
Etyka Kantowska, Praca socjalna, pedagogika
Europejska Wspólnota Obronna, POLITOLOGIA PRACA SOCJALNA
W 4 - 26.10.12, Studia, Praca Socjalna, Semestr 5, Rynek pracy
5. Rogers opracowane PYT, studia - praca socjalna, pedagogika
walerka1, praca socjalna
ROZWÓJ PERCEPCJI, studia - praca socjalna, Biomed
4 podstawowe tech słuchania , Pedagogika, praca socjalna, resocjalizacja
PRAWODAWSTWO ASYRYJSKIE I BABILONSKIE-1, studia - praca socjalna, inne
Pytania do sondażu(2), studia - praca socjalna, inne
Pedagogika resocjalizacyjna, pedagogika i praca socjalna
Kontrakt socjalny A 261110, PRACA SOCJALNA, Metodyka
Rys historyczny pracy socjalnej w Polsce, praca socjalna
Praca socjalna - cwiczenia, miyoshinka
Rys historyczny pracy socjalnej w Polsce, praca socjalna

więcej podobnych podstron