Wykład konie 8.10.12 epizoty
Z. Grącki - choroby zakaźne koni
Ćwiczenia trzeba odrabiać - wszystkie. 2 semestry. Do 20 listopada ćwiczenia. Średnia ocen z 8 zaliczeń cząstkowych. Do 11 grudnia cały blok możemy skończyć.
Materiały
Choroby zakaźne zwierząt - I epizootiologia ogólna pod redakcją Zdzisława Glińskiego. (pojęcia) - jedno z pytań na egzaminie będzie o pojęcie z epizootiologi
Choroby zakaźne zwierząt domowych z elementami zoonoz -
Praktyka kliniczna: Konie - Olof Dietz, B. Huskamp, wyd Galaktyka
www.Oie.int - opisy chorób i sposób postępowania, prawo weterynaryjne, akty prawne
Podręcznik - na stronie epizootiologii
www.mz.gov.pl - leki, urzędowy wykaz prod leczniczych.Część 2 A, B, C
Pomór afrykański koni
Wąglik (anthrax) - transmisja bezpośrednia i pośrednia, w tym mechaniczna, za pośrednictwem owadów. Szerokie spektrum gatunkowe (owce, zw dzikie - słonie, hipopotamy, antylopy; człowiek).
Surra - Trypanosoma brucei, wvansi
Piroplazmoza - transmisja z udziałem kleszczy
Pryszczyca
Gorączka doliny Rift, Gorączka wschodniego wybrzenia
Reoviridae, orbivirus
Bluetongue - transmisja biologiczna z udziałem kuczmanów(Culicoides)
Afrykański pomór koni
AHS - wysoki wsp śmiertelności u koniowatych- nie atakuje ze racicowych
Zarazy transmisyjne- pojęcie
Plan gotowości zwalczania chorób zakaźnych - jak słuzba wet powinna działać
Afrykański pomór koni
African horse sickness -AHS
Choroba zakaźna(wywoływana przez reoviridae), niezaraźliwa(nie rozchodzi się drogą łańcuchową kontaktową), przenoszona przez owady (kuczmany)
Występowanie u wszystkich gat koniowatych(osły, muły, zebra)
Objawy kliniczne sa wynikiem upośledzienia funkcji ukł krążenia i oddechowe - wysięk surowiczy oraz wybroczynowość i krwotoki w różnych organach i tkankach
Zarazek namnaża się w śródbłonku naczyń krwionośnych - stają się łatwiej przepuszczalne, tworzą się obrzęki, dysfunkcja narządów, różny scenariusz zejścia
Etiologia - wirus(AHS) z rodizny Reoviridae, rodzaj Orbivirus
Materiał genetyczny - dsRNA dwie nici, 10 segmentów(mutuje się jak wirus grypy),
Budowa antygenowa- 9 antygenowo odmiennych serotypów miedzy nimi nie ma krzyżowej odporności (4 szczepienia po 2 serotypy), 7 białek strukturalnych (VP1- VP7), 4 białka niestrukturalne (NS1, NS2, NS3, NS3A)
VP2 i VP7 tworzą kapsyd zewnętrzny - wykorzystywane są do ustalania przynaleźności serotypowej
VP3i VP7 - kapsyd wewnętrzny
Białka kapsydowe są wysoce konserwatywne u wszystkich serotypów wirusa - brak reakcji krzyżowych z innymi orbiwirusami
Występowanie wirusa
Wsyzstkie serotypy występują na terenie wschodniej i południowej Afryki
Tereny zasiedlane przez zebry - nosicielstwo bezobjawowe, enzootie)
Wyjątek- serotyp 9 występuje w Afryce zachodniej, gdzie nie występują zebry
Okresowo - wirus rozprzestrzenia się poza obrzar sub- saharyjski
Epizootie w Pakistanie, indiach, Maroku, Hiszpanii i Postugalii - Środkowy Wschód - ser 9 1959-61, Hiszpania 1966, ser4 1987-90, Portugalia ser4 1989, Afr Płn 1965-66, 1989-91
Epidemiologia i patogeneza - choroba pojawia się sezonowo (późne lato i jesień) - cykl klimatyczny, wzrost aktywności owadó krwiopijnych
W Afryce Płd najczęściej w porze gorącej i wilgotnej, poprzedzjącej ulewne deszcze - duża ilość wektorów (kuczmany z rodz Culicoides), dwa gatunki udział w transmisji wirusa - Culicoides imicola i bolitinos.
Spośród koniowatych najbardziej wrażliwe na zakażenie są konie (wsp śmiertelnośći 50-95% oraz muły 50%
Osły są częściowo oporne - infekcja subkliniczna na terenach enzootycznych, w krajach Europy i Azji - wsp śmiertelności 10%
Zebry są oporne (zwykle przebieg bezobjawowy, długotrwała wiremia - do 40 dni)
Po ukąszeniu owada wirus przedostaje się do krwi(przenosiciele biologiczni/mechaniczni(tu nie ma cyklu biologicznego) - wytłumaczyć)
Replikacja głównie w śródbłonku naczyń serca i płuc
Zwiekszenie przepuszczalnośći naczyńm obrzęki, upośledzenie funkcji narządów.
Zmiany mogą dotyczyć śródbłonka naczyń zaopatrujących wszystkie narządy
Drugi obszar predylekcyjny - mięśnie głębokie wokół więzadła karkowego
Przepuszczalność naczyń objawia się cytrynowym przebarwieniem tkanki międzymięśniowej.
Także - naczynia krwionośne jelit - objawy kolkowe
Objawy kliniczne - zróżnicowane, 4 postacie kliniczne choroby
Forma nadostra, płucna
Występuje u w pełni wrażliwych zwierząt
U zwierząt zakażonych wysoce zjadliwymi szczepami wirusa lub
Wykorzystywanych do pracy w okresie gorączkowym
Do wyzdrowienia dochodzi sporadycznie (<5%)
Krótki okres inkubacji (3-5dni) - od wniknięcia zarazka do pojawienia się obj klinicznych
Wyraźna predylekcja do ukł oddechowego
Nagły skok temp 40-41stopni, utrzymujący się 1-2 dni
Niewydolność oddechowa różnego stopnia, liczba oddechó wzrasta do 60-75/min
Postawa zwierzęcia - kończyny przednie wysunięte i rozstawione, głowa wyciągnięta, nozdrza rozchylone
Silne pocenie się, spazmatyczny kaszel, pienisty wypływ z nozdrzy
Zejscie w ciągu kilku godzin po wystąpieni pierwszych obj klin
Zwierzę leży we własnym wysięku
Forma podostra obrzękowa sercowa:
występuje u zw zakażonych szczepami o niskiej zjadliwości
zwierz uodpornionych - zakażonych szczepem heterologicznym
okres inkubacji - 7-14 dni, gorączka 39-40 stopni. Trwająca 3-6 dni
przed spadkiem temp pojawiają się charakterystyczne obrzęki - doły nadoczodołowe, powieki, wargi, policzki, język, przesteń podżuchwowa, okolica krtani
W końcowym stadium - wybroczyny punkcikowate w bł śl spojówek plamiste na brzusznej pow języka, niepokój obj kolkowe
Zejscie spowodowane niewydolnościa serca - po 4-8 dniach
Wsp śmiert 50%
- Forma mieszna ostra
pośrednia poemidzy płucna i sercową
rzadko diagnozowana klinicznie
pośmiertnie stwierdzana u wiekszości koni i mułów
okres inkubacji 5-7dni
- Dwa możliwe scenariusze kliniczne
wstępne objawy płucne, łagodne - przechodzą w silne obrzęki głowy i szyi
zejście w wyniku niewydolności serca
lub początkowo obrzęki typowe dla formy podosterj, przechodzące nagle w duszności
- forma subkliniczna
najłagodniejsza postać choroby, często nie rozpoznawana
występuje zwykle u zwierząt uodpornionych zakażonych szczepem homolicznym
lub u zw opornych na zakażenie (osiol zebra)
okres inkubacji 5-14 dni
gorączka zwlaniająca, trwająca 5-8dni, remsje ranne, zaostrzenia popołudniowe
poza gorączką brak innych charakt objawów
ewentualnie - przekrwienia spojowek
rozpoznawanie:
szybkie potwierdzenie diagnozy klinicznej jest konieczne do podjęcia działań administracyjnych w celu zwalczenia choroby
próby do badania - pełna kreqw, pobrana na antykoagulant (EDTA, heparyna) - najepiej w fazie wiremii ( wczesny okres gorączkowy)
Maksymalny czas trwania wiremii
U koni do 18dni po zakażeniu
U osłó do 17 dni
U zebry do 40 dni
pośmiertnie - wycinki tkankowe - śledzione, płuca, węzły chłonne)
próby winny być przechowywane w temp 4 stopni i transportowane w stanie schłodzenia, ale nie zamrażane
do badania mogą być przesyłane także wektory transmisji wirusa
NA terenach poza obszarami enzootycznimi - konieczna jest izolacja wirusa, identyfikacja i okreslenie serotypu
Izolacja wirusa - zkażanie hodwli kom
Identywfikacja namnożonego wirusa - elisa, pcr
Serotypowanie test SN, PCR
Badania serologiczne - u koni któ®e przeżyją zakażenie naturalne oraz u szczepionych, po 6 dniach pojawija się specyficzne p.ciała serotypowi wywołującemu infekcje lub szczepuonkowego
Badanie skryningowe - onie w transporcie do krajów wolnych od choroby , konie sportowe, badania epidemioloczne (rozmieszczenie geogradiczne i gatunkowe wir AHS), Monitowanie dystrybucji i szerzenia infekcji na terenach zapowietrzonych i dotychczas wolnych (istotne zwłąszcza u mułów)
Rozpoznanie różnicowe:
wąglik
zwyrodnienie mózgu
NZK
Zapalenie płuc wyw przez morbilliwirusy
EVA - wir zapalenie tętnic
Piroplazmoza
Trypanosomiaza
Purpura haemorrhagica - wybrocznica krwotoczna
Zagrożenia dla zdrowia człowieka
brak dowodów na możliwość naturalnego zakażenia człowieka terenowymi szczepami AHS - w wyniku kontaktu z koniowatymi zakażonymi naturalnie lub doświadczalnie
także w war labor zakażenie przypadkowe wydaje się być mało prawdopodobne
opisywano jednak przypadki zpa mozgu i siatkówki u ludzi w wyniku donosowego zakażenia szczepami szczpionkowymi wykazujących przedylekcje
zakażenie wyrusem AHS można przeniesc na psy w war nat i doświadcz - skarmianie miesa pdłych koni
Postępowanie
- ustwa z dnia 11 marca 2004
hydropericardium - puchlina osierdzia, spowodowana niewydolnościa serca