RODZAJE OZNACZEŃ OBOWIĄZKOWYCH NA OPAKOWANIACH DO JAJ
Nazwa środka spożywczego
W przypadku jaj kurzych do celów spożywczych oznaczenie nazwy powinno być wyrażone słowami: JAJA KURZE lub JAJA.
Przepisy norm handlowych zostały ustalone dla jaj drobiu z gatunku Gallus gallus i zasadniczo na opakowaniu powinna być nazwa „Jaja kurze”, zgodnie z terminologią prawną stosowaną w innych dokumentach handlowych Unii Europejskiej. W Polsce na opakowaniach jaj kurzych przeznaczonych dla konsumentów końcowych stosuje się zwyczajową nazwę „Jaja”, bez określenia, że chodzi o jaja kurze. Wynika to z wieloletniego przyzwyczajenia polskich konsumentów, którzy pod pojęciem jaj do konsumpcji rozumieją wyłącznie jaja kurze. W myśl ogólnych przepisów o znakowaniu żywności, nazwa produktu powinna umożliwiać konsumentowi rozpoznanie rodzaju i właściwości środka spożywczego oraz odróżnienie go od innych produktów. Nazwa produktu nie może być zastąpiona znakiem towarowym, nazwą marki lub wymyśloną nazwą handlową.
Zawartość netto lub liczba sztuk
W przypadku jaj kurzych do celów spożywczych wystarczy podać na opakowaniu liczbę jaj umieszczonych w tym opakowaniu, co wynika z ogólnych reguł znakowania żywności.
Data minimalnej trwałości
Datę wyraża się w nie zakodowanej formie podając kolejno: dzień i miesiąc, łącznie z wyrażeniem: „Najlepiej spożyć przed”. W przypadku jaj można zastosować skróconą formę przedstawiania daty, podając tylko dzień i miesiąc, która to forma dotyczy żywności przechowywanej nie dłużej niż trzy miesiące.
Datę minimalnej trwałości jaj klasy „A” należy ustalić licząc 28 dni od daty zniesienia jaj, którą podał producent jaj na opakowaniu transportowym podczas wysyłki jaj z fermy. Jeżeli producent na etykiecie opakowania transportowego podaje numer tygodnia zniesienia, należy okres 28 dni liczyć od pierwszego dnia tego tygodnia.
Wyrażeniu „Najlepiej spożyć przed” towarzyszy data lub odniesienie do miejsca, gdzie data jest podana na opakowaniu. Po tych informacjach następuje opis warunków przechowywania jaj po zakupie, które zostały ustalone w art. 12 ust. 1 pkt. f) rozporządzenia (WE) nr 589/2008. Aktualne przepisy norm handlowych nie ustalają innych szczegółowych wytycznych co do sposobu przedstawiania daty na opakowaniu jaj.
Warunki przechowywania jaj po zakupie
W przypadku jaj klasy „A” należy na opakowaniu podać informację zalecającą konsumentom przechowywanie jaj po zakupie w warunkach chłodniczych. Obowiązek taki wynika z przepisów art. 12 ust. 1 p. f) rozporządzenia (WE) nr 589/2008. W rozporządzeniu nie określa się, jakimi słowami powinna być wyrażona ta informacja. Zgodnie z ogólnymi regułami znakowania żywności, informację o warunkach przechowywania środka spożywczego podaje się w sąsiedztwie daty minimalnej trwałości.
Dane identyfikujące osobę lub podmiot, który produkuje lub paczkuje środek spożywczy lub wprowadza do obrotu
Informacja na opakowaniu jaj kurzych klasy „A” powinna zawierać nazwę lub firmę i adres wytwórcy lub podmiotu pakującego albo sprzedawcy posiadającego siedzibę we Wspólnocie. Gdyby informacje towarzyszące żywności lub oznaczenie jako całość mogły sugerować, że żywność pochodzi z innego kraju lub wprowadzać w błąd konsumenta co do rzeczywistego kraju lub miejsca pochodzenia, należy podać kraj lub miejsce pochodzenia.
Oznaczenie partii produkcyjnej
W przypadku jaj klasy „A” umieszczenie na opakowaniu daty minimalnej trwałości jest jednoznaczne z oznaczeniem partii produkcyjnej. Można podać dodatkową informację, że data minimalnej trwałości jest jednocześnie oznaczeniem partii produkcyjnej.
Z rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 13 kwietnia 2004 r. dotyczącego znakowania żywności kodem identyfikacyjnym partii produkcyjnej wynika, że do identyfikacji partii wystarcza oznakowanie daty minimalnej trwałości wyrażonej za pomocą co najmniej dnia i miesiąca.
Znakowanie kodem partii produkcyjnej nie jest wymagane w przypadku produktów rolnych w stanie surowym transportowanych z gospodarstwa rolnego (np. jaja na etapie od fermy do zakładu pakowania).
Klasa jakości i klasa wagowa
Oznaczenie klasy jakości jaj zaklasyfikowanych do klasy „A” powinno być wyrażone słowami: „klasa A” lub za pomocą litery „A”. W obu wypadkach oznaczenie można uzupełnić słowem: „świeże”. W przepisach nie określa się formy lub wielkości znaku.
Oznaczenie klasy wagowej zgodnie z art. 4 rozporządzenia (WE) nr 589/2008 wykonuje się za pomocą symboli (S, M, L, XL) lub za pomocą nazwy (małe, średnie, duże, bardzo duże). Oznaczenie można uzupełnić zakresem wagowym (w gramach). W rozporządzeniu nie precyzuje się szczegółów odnoszących się do kształtu lub wielkości symbolu oznaczenia.
Jeżeli w opakowaniu znajdują się jaja klasy „A” o różnej wielkości, to na zewnętrznej powierzchni opakowania umieszcza się napis: „Jaja o różnej wielkości” oraz podaje masę minimalną jaj netto.
Znak zakładu pakowania jaj
Zakład pakowania jaj w świetle obowiązujących przepisów sanitarnych jest traktowany jak podmiot wprowadzający do obrotu żywność pochodzenia zwierzęcego, która powinna być oznaczona znakiem identyfikacyjnym na podstawie art. 5 ust. 1.b) rozporządzenia (WE) nr 853/2004. Znak identyfikacyjny został określony w części B załączniku II do tego rozporządzenia. Znak ten nie jest obowiązkowy dla jaj konsumpcyjnych, dla których wymogi dotyczące etykietowania lub znakowania są ustalone w normach handlowych (aktualnie w załączniku XIV do rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 oraz w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 589/2008). Powyższy wyjątek dla jaj spożywczych jest podany w pkt. 3 część A załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 853/2004.
Oznaczenie metody chowu kur
Oznaczenie metody chowu kur na opakowaniu jaj klasy „A” powinno być dobrze widoczne i czytelne oraz umieszczone na zewnętrznej powierzchni opakowania. Objaśnienie znaczenia kodu producenta można umieścić na zewnętrznej lub wewnętrznej powierzchni opakowania.
Do oznaczenia metod chowu należy używać jedynie nazw, które w części A załącznika I do rozporządzenia (WE) nr 589/2008 zostały podane we wszystkich językach państw członkowskich.
W języku polskim obowiązują nazwy:
Jaja z chowu na wolnym wybiegu - cyfra 1
Jaja z chowu ściółkowego - cyfra 2
Jaja z chowu klatkowego - cyfra 3
Jaja z chowu ekologicznego - cyfra 0.
W załączniku II do rozporządzenia (WE) nr 589/2008 zostały podane kryteria i minimalne wymogi systemów produkcji jaj w metodach chowu kur na wolnym wybiegu, ściółkowego i klatkowego. W produkcji jaj z chowu ekologicznego należy stosować kryteria i wymogi dotyczące oznaczeń, które są określone w rozporządzeniu Rady (WE) nr 834/2007 z 28 czerwca 2007 r.
ZASADY DOBROWOLNEGO ZNAKOWANIA JAJ I OPAKOWAŃ
Oznaczenie „ekstra” lub „ekstra świeże”
Na opakowaniu jaj klasy „A” można umieszczać na podstawie art. 14 rozporządzenia Komisji (WE) nr 589/2008 wyrażenie „ekstra” lub „ekstra świeże”, które jest ważne w okresie dziewięciu dni po zniesieniu jaja.
Przepis ten określa, że: „Jaja w tym okresie mają komorę powietrzną o wysokości nie przekraczającej 4 mm, bez jakichkolwiek tolerancji w momencie pakowania lub przywozu jaj.”
Jeżeli zostanie zastosowane powyższe oznaczenie, to obok oznaczeń obowiązkowych należy dodatkowo umieścić na opakowaniu w sposób łatwo widoczny i czytelny:
datę zniesienia jaj, przez podanie co najmniej dnia i miesiąca,
datę określającą termin dziewięciu dni, liczony od dnia zniesienia.
Wyrażenie ma charakter dodatkowego oznaczenia jakości jaj, w celu podkreślenia ich istotnej świeżości. W rozporządzeniu nie podaje się szczegółowych wytycznych co do formy lub kształtu oznaczenia. Nie uzależnia się także stosowania tego oznakowania od potrzeby uzyskania jakiegokolwiek upoważnienia.
Oznaczenie sposobu żywienia kur niosek
Na opakowaniach jaj klasy „A” można umieszczać oznaczenie informujące o sposobie żywienia kur niosek. Przepisy rozporządzenia (WE) nr 589/2008 nie podają szczegółowych wytycznych co do wyglądu znaku i formy umieszczania tego oznaczenia na opakowaniu. Nie wymagają także posiadania żadnego certyfikatu, oznaczenie jest umieszczane na odpowiedzialność podmiotu deklarującego. Rozporządzenie zobowiązuje natomiast dostawców jaj do prowadzenia szczegółowej, odrębnej ewidencji odbioru i sprzedaży jaj z oznaczeniem informującym o rodzaju stosowanej paszy dla kur niosek.
W art. 15 rozporządzenia (WE) nr 589/2008 zostały określone minimalne wymagania upoważniające do dobrowolnego stosowania oznaczenia sposobu żywienia kur niosek:
jeżeli oznaczenie zawiera odniesienie do zboża jako składnika paszy, to musi ono stanowić co najmniej 60% składu danej paszy, przy czym produkty uboczne zbóż nie mogą stanowić więcej niż 15% składu paszy;
jeżeli oznaczenie dotyczy konkretnego zboża, to w paszy zawierającej 60 % zbóż, udział oznaczonego zboża musi stanowić co najmniej 30 % składu paszy;
jeżeli oznaczenie dotyczy więcej niż jednego rodzaju zboża, to w paszy zawierającej 60% zbóż, udział każdego z nich musi stanowić co najmniej 5% składu paszy.
OZNACZENIE WARTOŚCI ODŻYWCZEJ
Znakowanie żywności wartością odżywczą jest dobrowolne i oznacza podanie wszelkich informacji umieszczonych w oznakowaniu środka spożywczego, dotyczących wartości odżywczej zdefiniowanej w art. 3 ust. 3 pkt. 50) ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia, która brzmi:
Wartość odżywcza - szczególne wartości środka spożywczego ze względu na:
a) energię (wartość kaloryczną) niezależnie od tego czy środek spożywczy jej dostarcza i w jakiej ilości lub
b) składniki odżywcze, niezależnie od tego czy środek spożywczy je zawiera czy nie.
Kwestie znakowania żywności wartością odżywczą reguluje Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 25 lipca 2007 r. w sprawie znakowania żywności wartością odżywczą. Rozporządzenie jest aktem wykonawczym do art. 51 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Rozporządzenie stanowi wdrożenie przepisów dyrektywy Rady 90/496/EWG z dnia 24 września 1990 r. w sprawie oznaczania wartości odżywczej środków spożywczych.
Znakowanie środków spożywczych wartością odżywczą jest dobrowolne. Jeżeli jednak w oznakowaniu, prezentacji albo reklamie tego środka spożywczego podaje się oświadczenie żywieniowe lub zdrowotne, wtedy oznaczenie wartości odżywczej na opakowaniu jest obowiązkowe.
W projekcie nowych przepisów wspólnotowych [dok. KOM 2008(40)] o znakowaniu żywności, które mają obowiązywać od 2010 roku, oznaczenie wartości odżywczej ma zostać włączone do oznaczeń obowiązkowych, jednak nie będzie obowiązkowe w przypadku żywności nieprzetworzonej, która zawiera pojedynczy składnik lub pojedynczą kategorię żywności. Do żywności nieprzetworzonej można zaliczyć jaja spożywcze w skorupach.
Znakowanie środka spożywczego wartością odżywczą może obejmować informacje z dwóch grup składników:
Grupa I: wartość energetyczna oraz zawartość białka, węglowodanów i tłuszczu,
Grupa II: wartość energetyczna oraz zawartość białka, węglowodanów, cukrów, tłuszczu, kwasów tłuszczowych nasyconych, błonnika pokarmowego i sodu.
Wszystkie oznaczenia dotyczące wartości odżywczej podaje się w przeliczeniu na 100 g lub 100 ml środka spożywczego. Dodatkowo można podawać w oznaczeniu przeliczenie na ilość produktu przeznaczonego jednorazowo do spożycia zgodnie z informacją podaną na opakowaniu lub w przeliczeniu na jedną porcję, jeżeli w oznakowaniu jest podana liczba porcji.
Wartość energetyczną określa się w kilodżulach (kJ) lub kilokaloriach (kcal) stosując współczynniki przeliczeniowe podane w § 8 rozporządzenia Ministra Zdrowia z 25 lipca 2007r.
Zawartość składników z obu grup wyraża się w gramach, tylko ilość cholesterolu podaje się w miligramach (mg).
Informacje dotyczące wartości odżywczej podawane są w sposób uporządkowany, najlepiej w postaci tabeli. W przypadku sprzedaży luzem, informacje o wartości odżywczej mogą być podawane na ulotkach, wywieszkach lub innych dokumentach przeznaczonych dla konsumenta.
Oprócz wymienionych powyżej grup składników, znakowanie wartością odżywczą może dotyczyć innych składników żywności, takich jak np. kwasy tłuszczowe lub cholesterol. W takim przypadku zawartość tych składników podaje się w następujący sposób: tłuszcz (g), w tym: kwasy tłuszczowe nasycone (g), kwasy tłuszczowe jednonienasycone (g), kwasy tłuszczowe wielonienasycone (g), cholesterol (mg).
Wszystkie oznaczenia wartości odżywczej dotyczą wartości średniej, ustalonej na podstawie analizy wykonanej przez producenta lub w wyniku obliczenia (w przypadku żywności złożonej), a także na podstawie dostępnych tabel wartości odżywczej środków spożywczych. Aktualnie stosuje się „TABELE SKŁADU WARTOŚCI ODŻYWCZEJ ŻYWNOŚCI” - H. Kunachowicz i in., Wydawnictwa Lekarskie PZWL Warszawa 2005. Według powyższych tabel skład 100 g części jadalnych jaj kurzych jest następujący:
Wartość energetyczna - 582 kJ/139 kcal
Woda - 76,2 g
Białko ogólne - 12,5 g
Tłuszcz - 9,7 g
Cholesterol - 360 mg
Węglowodany ogólne - 0,6 g.
OZNACZENIE „WSKAZANE DZIENNE SPOŻYCIE” (GDA)
Coraz więcej produktów spożywczych zawiera dobrowolne informacje o Wskazanym Dziennym Spożyciu [GDA] (ang. Guadeline Daily Amounts), które odnosi się do podstawowych dla człowieka składników odżywczych znajdujących się w produkcie. Wskaźnikiem GDA można oznaczyć środki spożywcze, dla których przewidziano oznaczenie wartości odżywczej.
Oznaczenie wskaźnika GDA dla porcji produktu oznacza podanie w gramach zawartości energii i wybranych składników odżywczych oraz podanie w procentach udziału, jaki ta porcja stanowi w dziennej diecie przeciętnego dorosłego i zdrowego konsumenta. „Wskazane Dzienne Spożycie” (GDA) pomaga lepiej dopasować kupowane produkty do zaleceń zbilansowanej diety oraz wspiera konsumentów w dokonywaniu świadomych wyborów żywieniowych.
System znakowania GDA koncentruje się na umieszczaniu oznaczenia pięciu bazowych składnikach odżywczych, które są istotne w przeciwdziałaniu nadwadze i otyłości. Do tych składników zaliczono: energię, cukry, tłuszcz, kwasy tłuszczowe nasycone i sód. Znakowanie GDA nie dotyczy witamin i składników mineralnych, dlatego nie można ich deklarować w ikonach oraz w tabeli GDA.
Umieszczenie oznakowania GDA w porcji żywności następuje z uwzględnieniem pewnych uzgodnionych zasad redakcyjnych, z których najważniejsze dotyczą w szczególności:
Symbole graficzne (ikony):
Zawartość energii i składników odżywczych w porcji żywności przedstawia się w postaci ikon umieszczonych zawsze w tym samym miejscu na opakowaniu, a ikony te mają ujednoliconą wielkość i barwę oraz wyznaczony tekst. Dla wszystkich ikon stosuje się jednakową barwę, zaleca się unikanie barwy czerwonej, zielonej i pomarańczowej. Kolor czcionki powinien być wyraźny na tle opakowania i ikony. Kolejność ikon jest stała i wyraża zawsze:
» Dla wartości odżywczej składników z grupy I: wartość energetyczną (energia) i tłuszcz,
» Dla wartości odżywczej składników z grupy II: wartość energetyczną (energia) oraz cukry, tłuszcz, kwasy tłuszczowe nasycone i sód (sól).
Nad ikonami podaje się określenia wielkości porcji np. "jedno opakowanie dostarcza", „porcja 250 ml zawiera", itp. Pod ikonami podaje się wyrażenie: „% wskazanego dziennego spożycia dla osoby dorosłej" lub „% GDA”. Na tylnej stronie opakowania umieszcza się tekst dodatkowy: „Indywidualne zapotrzebowanie na poszczególne składniki odżywcze może być wyższe lub niższe, zależnie od płci, wieku, poziomu aktywności fizycznej i innych czynników”.
Tabele:
W ramach systemu znakowania wartością odżywczą GDA stosuje się dwie tabele, zazwyczaj umieszczone z tyłu opakowania:
» Tabela A składników odżywczych dotycząca zawartości w 100 g lub w 100 ml produktu oraz w porcji
» Tabela B dodatkowa (tabela GDA) umieszczona poniżej lub w pobliżu, w której przedstawia się określone składniki odżywcze zawarte w porcji i wyrażone jako procent wskazanego dziennego spożycia.
Miejsce umieszczania informacji GDA:
Na frontowej stronie opakowania, którą konsument widzi w chwili zakupu należy umieścić obowiązkowo ikonę dotyczącą energii wraz z wymaganymi tekstami. Można też umieścić ikony GDA składników przyjętych do oznaczenia wartości odżywczej. Z tyłu opakowania umieszcza się tabele i wymagane teksty i objaśnienia.
Zainteresowanych szczegółową tematyką oznaczania wartości odżywczej i GDA odsyłamy do strony internetowej www.gdainfo.pl, na której prezentowane są zasady Programu Dobrowolnego Systemu Znakowania Wartością Odżywczą, który został opracowany przez Stowarzyszenie Polska Federacja Producentów Żywności na podstawie strategii Konfederacji Przemysłu Żywności i Napojów UE (CIAA). W programie tym, w sposób wszechstronny wyjaśnia się problemy związane ze znakowaniem wartości odżywczej, istotne z punktu widzenia producentów oraz konsumentów.
DOBROWOLNE OŚWIADCZENIA ŻYWIENIOWE LUB ZDROWOTNE
Dobrowolne deklaracje żywieniowe zostały zdefiniowane w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia:
Oświadczenie żywieniowe - każda informacja, w tym reklama, która stwierdza lub sugeruje, że środek spożywczy posiada szczególną wartość odżywczą ze względu na:
a) energię, którą dostarcza (w zmniejszonej lub zwiększonej ilości) albo nie dostarcza;
b) wartości odżywcze, które zawiera (w zmniejszonej lub zwiększonej ilości) albo nie zawiera.
Dobrowolne deklaracje zdrowotne dotyczące związku żywności ze zdrowiem człowieka zostały zdefiniowane w art. 2 rozporządzenia (WE) nr 1924/2006:
Oświadczenie zdrowotne oznacza każde oświadczenie zdrowotne, które stwierdza, sugeruje lub daje do zrozumienia, że istnieje związek pomiędzy kategorią żywności, daną żywnością lub jednym z jej składników, a zdrowiem”.
Oświadczenie o zmniejszeniu ryzyka choroby oznacza każde oświadczenie zdrowotne które stwierdza, sugeruje lub daje do zrozumienia, że spożycie danej kategorii żywności, danej żywności lub jednego z jej składników znacząco zmniejsza jakiś czynnik ryzyka w rozwoju choroby dotykającej ludzi”.
Zasady i procedury składania deklaracji żywieniowych i zdrowotnych są ustanowione w rozporządzeniu ( WE ) nr 1924/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności. W Polsce wykonanie przepisów rozporządzenia znajduje się w ustawie z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia.
Przepisy ustalone dla oświadczenia żywieniowego lub zdrowotnego mogą mieć zastosowanie zarówno w oznakowaniu opakowania, jak również przy prezentacji produktu i reklamie dla konsumenta końcowego. Znak towarowy, marka lub nazwa marketingowa umieszczone na etykiecie lub w reklamie, które mogą być odbierane jako oświadczenie żywieniowe mogą się znajdować pod warunkiem, że w tym samym miejscu będzie umieszczone oświadczenie spełniające kryteria prawne powyższego rozporządzenia (WE) nr 1924/2006. Wszystkie oświadczenia żywieniowe i zdrowotne mogą być zastosowane przy etykietowaniu, oferowaniu lub reklamie żywności, jeżeli zostały użyte zgodnie z przepisami i procedurami rozporządzenia (WE) nr 1924/2006.
Oświadczenie żywieniowe i zdrowotne nie może:
być nieprawdziwe, niejednoznaczne lub wprowadzające w błąd,
budzić wątpliwości co do bezpieczeństwa lub adekwatności odżywczej innej żywności,
zachęcać do nadmiernego spożycia danej żywności,
stwierdzać, sugerować lub dawać do zrozumienia, że zrównoważony i zróżnicowany sposób odżywiania się nie może zapewnić odpowiednich ilości składników,
odnosić się do zmian w funkcjonowaniu organizmu w sposób wzbudzający lub wykorzystujący lęk u konsumenta przy pomocy tekstu lub obrazów.
ZASADY STOSOWANIA OŚWIADCZEŃ ŻYWIENIOWYCH
Stosowanie oświadczenia żywieniowego jest dozwolone, jeżeli zostaną spełnione warunki określone w art. 5 i art. 6 rozporządzenia (WE) nr 1924/2006. Dozwolone są oświadczenia żywieniowe wymienione w załączniku do tego rozporządzenia: „Oświadczenia żywieniowe i warunki ich stosowania”.
Oświadczenie żywieniowe - kwasy omega - 3.
Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) wydał opinię dotyczącą wartości referencyjnych do znakowania wartością odżywczą w odniesieniu do kwasów tłuszczowych omega - 3. Zdaniem EFSA, warunkiem stosowania oświadczeń żywieniowych dotyczących tych kwasów tłuszczowych jest rozróżnienie między dwoma typami kwasów tłuszczowych omega - 3, które pełnią różną funkcję fizjologiczną i dla, których zalecane są różne poziomy spożycia. Ponadto warunki stosowania powinny określać minimalne wymagane ilości na 100g i 100 kcal produktu w celu zagwarantowania, że jedynie żywność dostarczająca istotne ilości kwasów tłuszczowych omega - 3 na poziomie ich spożycia może być opatrzona takimi oświadczeniami (pkt. 6 preambuły do rozporządzenia nr 116/2010).
Na opakowaniu jaj można więc zamieszczać informacje o podwyższonej zawartości kwasów omega-3, jednak pod warunkiem spełnienia kryteriów określonych w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 116/2010 z dnia 9 lutego 2010 r.:
- Źródło kwasów tłuszczowych omega - 3 - oświadczenie to może być stosowane w przypadku gdy produkt zawiera minimum 0,3 g kwasu alfa-linolenowego na 100 g i na 100 kcal , lub minimum 40mg sumy kwasu eikozapentaenowego i kwasu dokozaheksaenowego na 100 g i na 100 kcal.
- Wysoka zawartość kwasów tłuszczowych omega - 3 - oświadczenie to może być stosowane w przypadku gdy produkt zawiera minimum 0,6 g kwasu alfa-linolenowego na 100 g i na 100 kcal , lub minimum 80mg sumy kwasu eikozapentaenowego i kwasu dokozaheksaenowego na 100 g i na 100 kcal.
Oświadczenie żywieniowe - obniżony poziom cholesterolu.
Dopuszczalne jest stosowanie informacji o obniżonej zawartości cholesterolu w żywności, także w jajach spożywczych.
Warunkiem stosowania oświadczenia żywieniowego o takiej treści, jest spełnienie następujących wymagań:
Produkt taki musi zawierać co najmniej 30% mniej cholesterolu w porównaniu do podobnego produktu (kryterium to jest określone w Załączniku do rozporządzenia WE nr 1924/2006).
Oświadczenie musi być udokumentowane wynikami badań laboratoryjnych, nie tylko poziomu cholesterolu, ale również kwasów tłuszczowych nasyconych, jednonienasyconych oraz wielonienasyconych.
Ten dodatkowy wymóg wynika z §7 rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie sposobu znakowania żywności wartością odżywczą z dnia 25 lipca 2007 r.:
"Jeżeli znakowanie środka spożywczego wartością odżywczą dotyczy cholesterolu, wymagane jest, aby informacja ta została podana w następujący sposób:
Tłuszcz (g), w tym:
- kwasy tłuszczowe nasycone (kwasy nasycone) (g);
- kwasy tłuszczowe jednonienasycone (jednonienasycone) (g);
- kwasy tłuszczowe nienasycone (wielonienasycone) (g);
- cholesterol (mg)."
Informacje na opakowaniach o certyfikatach potwierdzających wysoką jakość żywności, w tym także jakość jaj, należą do grupy oznaczeń dobrowolnych. Znaki jakości i informacje o certyfikatach jakości , można zamieszczać na opakowaniach pod warunkiem posiadania przez zakład pakowania ważnego dokumentu wydanego przez niezależną jednostkę, uprawnioną do przeprowadzania audytu certyfikującego systemy jakości w produkcji żywności.
Producenci dostarczający żywność do sieci handlowych posiadają międzynarodowe certyfikaty : BRC, IFS, CSI. Uprawnia to do używania znaków jakości przyznanych certyfikacją na opakowaniach. Celem certyfikacji jest informowanie konsumentów o wysokiej jakości produktu. Fundamentem do wdrożenia wszystkich dobrowolnych systemów jakości żywności jest obowiązkowy system HACCP, niezależnie od tego, że system ten jako taki, nie wymaga zewnętrznego zatwierdzenia. Zasadę tę określa art. 5 Rozporządzenia (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych : „ Przedsiębiorstwa Sektora Spożywczego opracowują, wykonują i utrzymują stałą procedurę lub procedury na podstawie zasad HACCP."
Pierwszym krokiem do wdrożenia dobrowolnych systemów potwierdzenia jakości, takich jak BRC, CSI lub IFS jest audyt systemu HACCP, wdrożonego przez producenta. Zatem przyznanie zakładowi pakowania jaj certyfikatu dobrowolnego systemu jakości żywności, jest jednoznaczne z zatwierdzeniem przez jednostkę certyfikującą także systemu HACCP.
Informacja dla konsumenta na opakowaniu, że producent posiada certyfikowane systemy np. BRC i HACCP, nie narusza żadnych reguł określonych w przepisach o znakowaniu żywności oraz o ochronie konkurencji i konsumentów.
Certyfikat i uprawnienia dla producentów żywności, w tym także jaj, do używania na opakowaniach znaku jakości „Poznaj Dobrą Żywność” przyznaje Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi - http://www.minrol.gov.pl/pol/Jakosc-zywnosci/Poznaj-Dobra-Zywnosc/.
Informacja o znaku jakości „Poznaj Dobrą Żywność” opracowana przez resort rolnictwa:
Głównym celem Programu Poznaj Dobrą Żywność jest informacja o wysokiej jakości produktu. Oznaczenie znakiem jakości PDŻ jest informacją, która ma pomagać konsumentowi w wyborze odpowiedniego dla niego produktu. Jednocześnie realizowany jest cel wspólnotowej polityki w zakresie żywności polegający na poszerzeniu obszaru wysokiej jakości i różnorodności żywności na Wspólnym Rynku.
Oznaczenie to ma również na celu podnoszenie zaufania konsumentów do produktu żywnościowego poprzez informację o jego wysokiej i stabilnej jakości.
10