Grupy wskaźników informują o podstawowych relacjach występujących w przedsiębiorstwie a więc relacjach pomiędzy użytym kapitałem i uzyskaną wielkością sprzedaży.

Wskaźniki ekonomiczne rentowności:

Podstawowe wskaźniki rentowności to :

1. Wskaźnik rentowności brutto = zysk brutto / wielkość sprzedaży.

2. Wskaźnik rentowności netto = zysk netto / wielkość sprzedaży.

3. Wskaźnik rentowności kapitału całkowitego = zysk netto / kapitał całkowity (aktywa ogółem).

4. Wskaźnik rentowności kapitału własnego = zysk netto / kapitał własny.

Wysoki poziom prezentowanych wskaźników jest dowodem na wysoką rentowność produkcji wyrobów lub świadczonych usług lub też wysoką rentowność zainwestowanego kapitału własnego i obcego.

Wskaźniki płynności określają zdolność przedsiębiorstwa do wywiązywania się ze zobowiązań o charakterze krótkoterminowym lub inaczej określają stopień jego wypłacalności lub zdolności do terminowego regulowania bieżących zobowiązań.

Wskaźniki bieżącej płynności finansowej = bieżące aktywa (majątek obrotowy) / bieżące zobowiązania krótkoterminowe (zobowiązania bieżące).

Do bieżących aktywów przedsiębiorstwa zalicza się :

1. Gotówkę w kasie i banku.

2. Należności przedsiębiorstwa.

3. Zapasy materiałowe.

4. Produkcja w toku.

5. Wyroby gotowe.

Do bieżących zobowiązań zalicza się :

1. Zapłaty dla dostawców wyrobów i usług.

2. Wypłaty dla pracowników.

3. Zobowiązania bankowe (kredyty).

Wartość wskaźnika powinna być jak największa jednak zbyt wysoki jego poziom może wskazywać na niedostateczne efektywne wykorzystanie wolnych zasobów majątkowych natomiast niska wartość tego wskaźnika świadczy o trudnościach przedsiębiorstwa a bardzo niska o jego niewypłacalności. Optymalna wartość tego wskaźnika powinna wahać się między 1,5 a 2 obniżenie się tego wskaźnika poniżej 1,2 stanowi zagrożenie odnośnie wypłacalności przedsiębiorstwa.

Wskaźnik szybkiej płynności = bieżące aktywa - zapasy i surowce / zobowiązania bieżące.

Wskaźnik ten wyraża możliwość spłaty zobowiązań przedsiębiorstwa na podstawie łatwiej dostępnych do rozliczeń finansowych składników majątku obrotowego dlatego z całości majątku obrotowego wyłącza się zapasy i rozliczenia międzyokresowe czynne . Wartość tego wskaźnika powinna oscylować w pobliżu jedności jednak należy unikać wartości mniejszych niż 1 uzależnione jest to także od terminu rozliczeń przedsiębiorstwa np. krótki termin płatności należności w stosunku do dłuższego terminu płatności zobowiązań.
Niski poziom wskaźnika szybkości płynności przy wysokim poziomie bieżącej płynności świadczy o znacznym zamrożeniu środków obrotowych w zapasach natomiast wysoki poziom oznaczać może nadmierne gromadzenie środków pieniężnych na rachunkach bankowych.

Wskaźnik wypłacalności środkami pieniężnymi = środki pieniężne / zobowiązania bieżące

Wskaźnik ten sygnalizuje tzw. Sprawność płatniczą przedsiębiorstwa lecz nie przesądza o ogólnej wypłacalności przedsiębiorstwa.

Dodatkową oceną wypłacalności przedsiębiorstwa może być ocena oparta na ocenie bilansu płatniczego przedsiębiorstwa. Nadwyżka środków nad zobowiązaniami świadczy o wypłacalności przedsiębiorstwa. Układ odwrotny wskazuje na deficyt płatniczy.

Do najważniejszych składników bilansu płatniczego zalicza się :

1. Wolne środki pieniężne.

2. Krótkoterminowe papiery wartościowe.

3. Bezsporne należności.

4. Część zapasów które jest możliwe do szybkiego upłynnienia.

Zobowiązania

1. Wobec pracowników.

2. Wobec budżetu państwa.

3. Wobec banków.

4. Wobec dostawców.

5. Wobec innych pożyczkodawców.

6. Spłaty całości lub rat kredytów krótkoterminowych.

Do typowych przyczyn płatniczych polskich przedsiębiorstw w ostatnich latach należało :

1. Zaleganie z zapłatą odbiorców wyrobów, towarów i usług.

2. Nieracjonalna gospodarka zapasami ( tworzenie zbędnych trudno zbywalnych zapasów).

3. Występowanie znacznej ilości roszczeń spornych i wątpliwych.

4. Trudno ściągalne zaliczki lub nadpłaty wobec kontrahentów.

WSKAŹNIKI WSPOMAGANIA FINANSOWEGO.

Działalność gospodarcza wymaga angażowania zasobów majątku trwałego i obrotowego. Majątek trwały i obrotowy może być finansowany przez kapitał własny i obcy. Do rozpoznania źródeł finansowania tego majątku oraz określania sprawności i elastyczności gospodarki finansowej firmy służą wskaźniki wspomagania finansowego.

Wskaźnik ogólnego zadłużenia = zobowiązania ogółem / całość aktywów.

Rosnący poziom tego wskaźnika oznacza wyższy stopień udziału kapitału obcego w działalności przedsiębiorstwa takie zaangażowanie kapitału wiąże się z koniecznością spłaty zaciągniętych zobowiązań w odpowiednim terminie oraz spłacenia odsetek. Wskaźnik zadłużenia ogólnego powinien być mniejszy od 1 (najkorzystniejszym stosunkiem jest 2/3).

Wskaźnik relacji zobowiązań długoterminowych do ogółu zobowiązań = zobowiązania długoterminowe / całość zobowiązań .

Wskaźnik ten wyjaśnia strukturę wewnętrzną kapitałów obcych zaangażowanych w działalność przedsiębiorstwa. Zadłużenia długoterminowe są korzystniejsze dla przedsiębiorstwa gdyż ich regulowanie przez przedsiębiorstwo jest mniej pilne od zobowiązania krótkoterminowego.

Wskaźnik zobowiązań długoterminowych = zobowiązania długo terminowe / kapitał własny.

Wartość powinna wahać się od 0,5 do 1.

Wskaźnik pokrycia odsetek z uzyskanych efektów finansowych = (zysk brutto + odsetki) / odsetki.

Wskaźnik charakteryzuje tzw. efektywność finansową zaciągniętych zobowiązań i możliwości ich spłaty z osiągniętych efektów finansowych. Określa efektywność nakładów związanych z zaciągniętymi zobowiązaniami, zysk brutto + odsetki oznacza kwotę jaką przedsiębiorstwo jako kredytobiorca jest w stanie zapłacić z tytułu odsetek nie ponosząc strat, im ten wskaźnik jest wyższy tym jest korzystniejszy.

Wskaźnik pokrycia zobowiązań nadwyżką finansową = (zysk netto + amortyzacja roczna) / przeciętny stan zobowiązań.

Wskaźnik charakteryzuje tzw. efektywność finansową zaciągniętych zobowiązań i możliwości ich spłaty z osiągniętych efektów finansowych. Wyjaśnia stopień pokrycia osiąganą nadwyżką finansową do przeciętnego stanu całości zobowiązań występujących w ciągu badanego okresu. Za nadwyżkę finansową przyjmuje się łączną sumę zysku netto + amortyzację roczną.

Wskaźnik relacji zobowiązań do kapitałów własnych = całość zobowiązań / całość kapitałów własnych.

Wskaźnik ten informuje o możliwości regulowania zobowiązań własnymi zasobami majątkowymi im mniejszy ten wskaźnik tym zaangażowanie kapitałów własnych przedsiębiorstwa do regulowania zobowiązań jest większe.

WSKAŹNIKI OBROTOWOŚCI

Wskaźniki obrotowości umożliwiają ocenę efektywności wykorzystania zasobów majątkowych przedsiębiorstwa, wskaźniki te rozpatrują relację między odpowiednimi wskaźnikami dynamicznymi (w liczniku) wyrażającymi przychód ze sprzedaży w cenach brutto, netto lub kosztach własnych a wskaźnikiem statycznym (mianownik) wyrażający stan zaangażowanych w działalność produkcyjną składników majątkowych.

Wśród wskaźników obrotowości wyróżnia się :

1. Wskaźnik obrotowości majątkowej = przychód ze sprzedaży / przeciętny stan majątku.
   W analizie porównawczej pożądana jest tendencja rosnąca tego wskaźnika.

2. Wskaźnik zaangażowania majątku = przeciętny stan majątku / przychód ze sprzedaży.

3. Wskaźnik rzeczowych składników majątku trwałego = przychód ze sprzedaży / przeciętny stan rzeczowych składników majątku trwałego.
   Tendencja rosnąca tego składnika mówi o wzroście efektywności majątku trwałego.

4. Wskaźnik czasu rozliczenia należności = (należności z tytułu dostaw towarów i usług *360) / przychód ze sprzedaży.
   Jest wskaźnikiem charakteryzującym sprawność rozrachunku z kontrahentami. W analizie porównawczej pożądana jest tendencja malejąca tego wskaźnika.

Symptomy pogarszającej się sytuacji finansowej przedsiębiorstwa:

1. Zmniejszenie się kwoty brutto lub netto zysku lub powstanie straty netto.

2. Ujawnienie się w analizie przyczynowej przewagi czynników ekstensywnych nad intensywnymi.

3. Pogłębianie się zapotrzebowania na nowe kredyty i pożyczki.

4. Wzrost trudno ściągalnych należności.

5. Pogłębianie się pokrycia finansowego (niewypłacalność przedsiębiorstwa).

6. Opóźnianie wypłat dla pracowników lub angażowanie wypłat świadczeń socjalnych w stosunku do pracowników.

7. Zwiększenie się zobowiązań wobec dostawców.

8. Zwiększenie się kosztów operacji finansowych (odsetki).

9. Opóźnione regulowanie należności, podatków, składek ubezpieczeniowych oraz związane z tym karne odsetki.

10. Finansowanie działalności produkcyjnej przez dyskonto weksli.

11. Wzrost zapasów wyrobów trudno zbywalnych lub stanu produkcji nie zakończonej.

12. Wyprzedaż majątku trwałego po niższej cenie.

13. Zamrożenie środków finansowych z powodu nie zakończonej w terminie inwestycji.

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

---