Pedagogika społeczna ĆW. 2 11.10.2008r.
Zadania pedagogiki : profilaktyka i kompensacja.
Wychowanie - istotą procesu wychowania jest niezmienne, proces przebiega w ciągu całego życia, zamierzone oddziaływania grup społecznych, środowiska, kształtowanie wartości
Cel- osiągnięcie zamierzonego celu - ukształtowanie się zmian osobowościowych, przygotowanie
!!! działalność środowiska i zamierzona działalność społeczeństwa : cel - osiągnięcie zamierzonych zmian w osobowości jednostki.
Naturalne - odbywa się w rodzinie, samorzutnie
Instytucjonalnie - szkoły, instytucje opiekuńczo - wychowawcze, kulturalne: założony, a także samorzutnie
Świadomość i celowość działania.
Zadania
Dokonanie opisu rzeczywistości, jaki jest stan rzeczy w danej chwili, w danej sytuacji historycznej
Działalność projektowania konkretnych zmian, które mają zniwelować sytuacje, prognozowanie kierunków zmian.
Kwestia środowiska
ŚRODOWISKO - te elementy otaczającej ans struktury, które wywierają na nas wpływ dłuższy lub krótszy okres czasu wywołując określone zmiany zawsze oddziaływają na jednostkę.
Kulturowy
Społeczny
Kategoria otoczenia - otaczająca ans struktura - szersza, zawiera zmienne i stałe elementy, które na jednostkę oddziaływają lub nie oddziaływają ( nie musi być oddziaływania)
Środowisko bezpośrednie / szersze
Środowisko obiektywne / subiektywne
To po co człowiek może jego wpływ odczuwamy - na sztukę
sięgnąć - instytucje
Środowisko naturalne / nienaturalne
fizyczne normy moralne, obyczaje, tradycje
Siły społeczne (Radlińska) - czynniki działania w środowisku postaci uzdolnień jednostek lub zbiorowych wyrażających się w działaniu.
Siły jednostkowe - jednostki funkcjonują w danej zbiorowości są inicjatorami pewnych zmian
Siły zbiorowe - albo grupa społeczna, placówki, instytucje, które inicjują działanie, zmiany, motywacja jest istotna.
ŚRODOWISKO LOKALNE - wydzielona, wyodrębniona przestrzeń lokalna, jest to pewien obszar, w którym funkcjonuje grupa ludzi z którą najczęściej się spotyka oraz instytucje, która zaspokajają nasze potrzeby
ŚRODOWISKO WYCHOWAWCZE - Józef Pieter nie wyodrębniał jako osobną kategorię środowiska tylko podpinał pod środowisko lokalne.
Wg A. Kamińskiego złożony układ powtarzających się lub względnie stałych sytuacji do których człowiek rozwijający przystosowuje się w wychowawczym okresie życia
K. Sośnicki - całokształt wpływów bodźców wpływ środowiska zarówno celowe jak i samorzutne organizowanie.
Zwrócenie uwagi na potrzebę świadomości, celowości działania nastawione, zorientowane na wychowaniu młodego człowieka.
Wychowanie wiąże się z kwestią aktywności samego wychowanka - samowychowanie.
Środowisko w odniesieniu do rodzajów bodźców :
naturalne
społeczne - relacje i stosunki międzyludzkie, podział na wiek, płeć, status społeczny, zawód
kulturowe - wyrażają się w elementach kultury materialnej i niematerialnej
Typologia wg cech terytorialnych:
Wieś
Miasto
Od czasów rewolucji przemysłowej przeobrażenie się wsi w miasto.
3 kręgi środowiskowe ( J. Pieter)
Środowisko domowe, indywidualne dotyczy rodziny
Środowisko lokalne dotyczy miasta, wsi
Środowisko okoliczne dotyczy region, powiatu
Podział środowiska ( St. Kowalski)
Przestrzeń najbliższa to społeczność lokalna
Najbliższa okolica
Region
Państwo
Kompleks kulturowy
Cywilizacja ogólnoludzka
POZNANIE I BADANIE środowiska wychowawczego ( arkusz badawczy procesu środowiska wychowawczego Józefa Pietera) !!!
DIAGNOZA SPOŁECZNA - rozpoznanie przyczyny niezadowalającego stanu rzeczy rzeczywistości, 1 krok do kompensacji i profilaktyki
PROFILAKTYKA - dziedzina wiedzy, zakres pewnych umiejętności, czemu się przeciwstawić, jak i dlaczego, jakie mogą być konsekwencje, działania profilaktyczne służą ograniczeniu tego zjawiska, które już występują. Mamy powszechne zjawisko, że rodzice boją się własnych dzieci, rodzice nie radzą sobie z agresją i przemocą
KOMPENSACJA - wyrównanie braków, uzupełnianie, dopełnianie, obszar wiedzy idący w kierunku pewnej sprawności, spowodowanie że działanie będzie miało charakter profilaktyczny. Formą kompensacji dla dzieci mogą być działania np. świetlica środowiskowa - niesie za sobą walor profilaktyki
Grupa rówieśnicza - szkoła oddziaływanie wychowawcze
Grupa społeczna - ludzie, którzy stanowią wspólnotę, w szerszej perspektywie są pewnego rodzaju odrębnością, coś powoduje że wyróżnia ich od innych - całej zbiorowości. Coś co nas wyróżnia.
Grupa rówieśnicza - Tadeusz Pilch - początkiem grupy rówieśniczej jest wspólny cel, osoby najczęściej w podobnym wieku - nie jest to priorytetem, istotniejszy jest cel - wspólny cel i wspólne działanie, grupy te to takie, które wyróżnia się ze względu na typ więzi, charakter, a także zainteresowania.
Grupy formalne - są jasno określone cele, struktura, zadania, czas, np. młodzieżowy ośrodek.
Grupy nieformalne - powstają spontanicznie, dziecięce grupy zabawowe, tworzenie grup nieformalnych jest szansa na tworzenie się więzi osobowych,
Grupa pierwotna - powstaje w sposób naturalny, np. rodzina, podstawą jest miłość,
Cooy ( def grupy rówieśniczej) ?
Grupa intencjonalna - powołana do realizacji jakiegoś zadania.
Kwestia tworzenia się więzi jest istotna.
Zaburzony jest proces komunikacji w rodzinie - więzi stają się bardziej labilne, przekształcają się w więzi formalne.
W grupie formalnej występowanie osoby lidera - wybierany demokratycznie, za zasługi lub wybierany na zasadzie władzy.
W grupie rówieśniczej - grupa dziecięca zabawowa, grupy młodzieżowe, grupy dewiacyjne (wymuszane są więzi z powodu na posłuszeństwo)
Kwestia subkultur i kontrkultur - coś co przeciwstawia się obowiązującym w społeczeństwie normom i zasadom, forma przeciwstawienia się zastanej rzeczywistości
Co powoduje, że osoby wchodzą w obszar subkultur?
Poszukiwanie akceptacji, poczucie bezpieczeństwa.
Wojciech Heinberger
Badania prowadzone we Francji - dzieci wchodziły w środowiska przestępcze, bo chciały zwrócić na siebie uwagę
Ludzie nie potrafią się słuchać.
Nieświadomie pokazujemy dziecku jak się komunikować (karteczki) dziecko tak samo odnosi się do nas. Nie ma zainteresowania rodziców dziećmi. Rodzice nie są przygotowani do pełnienia ról.
Kategoria szkoły - szkoła ma udowodnić swoją skuteczność opiekuńczo - wychowawczą.
Źródło przemocy i agresji tkwi w rodzinie. Szkoła wzmacnianie tych negatywnych zjawisk, ale nie generowanie. Wprowadzenie do szkół ochrony, monitoringu, który nie spełnił roli, nie zdało rezultatu.
str. 4
OTOCZENIE
Środowisko