PRĄD STAŁY - GALWANICZNY
TO TAKI PRĄD ELEKTRYCZNY, KTÓRY W CZASIE SWOJEGO PRZEBIEGU NIE ZMIENIA KIERUNKU ANI WARTOŚCI NATĘŻENIA.
WPŁYW PRĄDU ELEKTRYCZNEGO NA TKANKI
TKANKI LUDZKIE WYKAZUJĄ RÓŻNY STOPIEŃ PRZEWODNICTWA ELEKTRYCZNEGO, ZALEŻNY OD UWODNIENNIA I ZAWARTYCH W NICH ELEKTROLITÓW.
NAJLEPSZYMI PRZEWODNIKAMI SĄ TKANKI DOBRZE UWODNIONE: PŁYN MÓZGOWO - RDZENIOWY, KREW, MIĘŚNIE, WĄTROBA, MÓZG, TKANKA ŁĄCZNA, GORSZYMI - TKANKA KOSTNA.
TKANKA ROGOWA NASKÓRKA POSIADA DUŻĄ OPORNOŚĆ WŁAŚCIWĄ W PORÓWNANIU Z TKANKAMI DOBRZE UWODNIONYMI - STANOWI BARIERĘ DLA PRZEPŁYWU PRĄDU.
PRĄD PRZEPŁYWA DROGAMI O NAJMNIEJSZYM OPORZE, KTÓRYMI SĄ UJŚCIA I PRZEWODY WYPROWADZAJĄCE GRUCZOŁÓW POTOWYCH, WZDŁUŻ NACZYŃ KRWIONOŚNYCH, LIMFATYCZNYCH I NERWÓW.
ZJAWISKA TOWARZYSZĄCE PRZEPŁYWOWI PRĄDU PRZEZ TKANKI:
ZJAWISKA ELEKTROCHEMICZNE
ZJAWISKA ELEKTROKINETYCZNE
ZJAWISKA ELEKTROTERMICZNE
REAKCJE NERWÓW I MIĘŚNI NA PRĄD STAŁY
ODCZYN ZE STRONY NACZYŃ KRWIONOŚNYCH
AD. 1
Z. ELEKTROCHEMICZNE ZWIĄZANE SĄ Z ELEKTROLIZĄ, WYSTĘPUJĄCĄ W CZASIE PRZEPŁYWU PRĄDU PRZEZ ELEKTROLITY TKANKOWE.
W ZABIEGACH FIZYKOTERAPEUTYCZNYCH WTÓRNE REAKCJE ZACHODZĄ W PODKŁADZIE ODDZIELAJĄCYM ELEKTRODĘ OD SKÓRY.
ELEKTROLIZA - ROZPAD CZĄSTECZEK POD WPŁYWEM PRĄDU ELEKTRYCZNEGO NA JONY (+) - ANIONY, I JONY ( -) - KATIONY.
Reakcje zachodzące w wodnym roztworze chlorku sodowego po wprowadzeniu do niego elektrod metalowych i włączeniu go w obwód wytwarzający prąd stały;
NA KATODZIE WYDZIELA SIĘ WODÓR - H2,
POWSTAJE WODOROTLENEK SODOWY NAOH, KTÓRY DYSOCJUJE NA Na+, I OH-
OBECNOŚĆ JONÓW WODOROTLENOWYCH POWODUJE WYSTĄPIENIE ZASADOWEGO ODCZYNU.
JONY WODOROTLENOWE W POBLIŻU KATODY POWODUJĄ MARTWICĘ ROZPŁYWNĄ TKANEK.
2Na + 2H2O = 2NaOH + H2
NA ANODZIE KWAS SOLNY HCL, DYSOCJUJE POD WPŁYWEM WODY NA KATIONY WODORU I ANIONY CHLORU
HCL = H+, CL-
2CL+ H2O = 2HCL + O
JONY WODOROWE POWODUJĄ WYSTĄPIENIE KWAŚNEGO ODCZYNU WOKÓŁ ANODY.
JONY WODOROWE W OTOCZENIU ELEKTRODY IGŁOWEJ POWODUJĄ KOAGULACJĘ TKANEK - POLEGA TO NA ŚCIĘCIU ZAWARTYCH W NICH BIAŁEK.
AD. 2
ZJAWISKA ELEKTROKINETYCZNE POLEGAJĄ NA PRZESUNIĘCIU WZGLĘDEM SIEBIE FAZY ROZPROSZONEJ I FAZY ROZPRASZAJĄCEJ KOLOIDÓW TKANKOWYCH POD
WPŁYWEM PRĄDU ELEKTRYCZNEGO.
DO ZJAWISK TYCH NALEŻĄ:
ELEKTROFOREZA -
RUCH JEDNOIMIENNIE NAŁADOWANYCH CZĄSTEK FAZY ROZPROSZONEJ KOLOIDÓW TKANKOWYCH WZGLĘDEM FAZY ROZPRASZAJĄCEJ.
KATAFOREZA - RUCH ( +) NAŁADOWANYCH CZĄSTEK W KIERUNKU KATODY
ANAFOREZA - RUCH ( - ) NAŁADOWANYCH CZĄSTEK W KIERUNKU ANODY
ELEKTROOSMOZA
RUCH CAŁEGO OŚRODKA FAZY ROZPRASZAJĄCEJ W STOSUNKU DO FAZY ROZPROSZONEJ. ZACHODZI ONA NA BŁONACH PÓŁPRZEPUSZCZALNYCH'
AD. 3
CIEPŁO POWSTAJE W TKANKACH W WYNIKU TARCIA MIĘDZY PORUSZAJĄCYMI SIĘ W POLU ELEKTRYCZNYM JONAMI A ŚRODOWISKIEM.
ISTOTNY WPŁYW NA ZWIĘKSZENIE CIEPŁOTY TKANEK WYWIERA ROZSZERZENIE NACZYŃ KRWIONOŚNYCH.
AD.4
PRZEPŁYW PRĄDU PRZEZ TKANKĘ MIĘŚNIOWĄ I NERWOWĄ POWODUJE ZMIANY ICH POBUDLIWOCI.
POD KATODĄ POBUDLIWOŚĆ WZRASTA - KATELEKTROTONUS
POD ANODĄ MALEJE - ANELEKTROTONUS
PRZYCZYNĄ POWSTAWANIA BODŹCA ELEKTRYCZNEGO NIE JEST SAM PRĄD, LECZ DOSTATECZNIE SZYBKA ZMIANA JEGO NATĘŻENIA W CZASIE.
PRAWO DU BOIS REJMONDA
PRĄD STAŁY NIE WYWOŁUJE W CZASIE PRZEPŁYWU SKURCZU MIĘŚNI.
SKURCZ MOŻE WYSTĄPIĆ W CZASIE WŁĄCZANIA I WYŁĄCZANIA PRĄDU.
AD.5
POD KATODĄ ROZSZERZENIE NACZYŃ JEST INTENSYWNIEJ WYRAŻONE NIŻ POD ANODĄ.
GŁĘBOKIE PRZEKRWIENIE TKANEK PO ZABIEGACH GALWANIZACJI UTRZYMUJE SIĘ DO KILKU GODZIN.
EFEKT PRZEKRWIENIA MOŻNA ZWIĘKSZYĆ STOSUJĄC NAGRZEWANIE TKANEK PRZED ZABIEGIEM GALWANIZACJI.
PRĄD ELEKTRYCZNY -) JEST TO UPORZĄDKOWANY RUCH ŁADUNKÓW ELEKTRYCZNYCH
NAPIĘCIE PRĄDU - RÓŻNICA POTENCJAŁÓW MIĘDZY MIEJSCEM GDZIE JEST PEWIEN NADMIAR ELEKTRONÓW ( KATODA), MIEJSCEM, W KTÓRYM WYSTĘPUJE NIEDOBÓR ( ANODA).
JEDNOSTKĄ MIARY NAPIĘCIA JEST ( WOLT) [ V]
ŁADUNKI UJEMNE PRZEPŁYWAJĄ TAK DŁUGO DO BIEGUNA DODATNIEGO, AŻ DOJDZIE DO UZYSKANIA RÓWNOWAGI ( NAPIĘCIE SPADNIE DO ZERA), BĄDŹ ODŁĄCZYMY ŻRÓDŁO ZASILANIA.
NATĘŻENIE PRĄDU - JEST MIARĄ SIŁY PRĄDU, CZYLI ILOŚĆ ELEKTRYCZNOŚCI PRZEPŁYWAJĄCEJ PRZEZ PRZEKÓJ JAKIEGOŚ PRZEWODNIKA W CIĄGU 1 s.
JEDNOSTKĄ NATĘŻENIA JEST ( AMPER) [ A]
GĘSTOŚĆ PRĄDU - JEST TO STOSUNEK NATĘŻENIA PRĄDU DO WIELKOŚCI POWIERZCHNI PRZEZ, KTÓRĄ PRZEPŁYWA.
GĘSTOŚĆ JEST WIĘKSZA POD MNIEJSZĄ ELEKTRODĄ.
JEDNOSTKĄ GĘSTOŚCI JEST (MILIAMPER/ cm2 ) [ mA / cm2]
OPÓR -
OPÓR TKANEK WZRASTA WRAZ Z DŁUGOŚCIĄ PRZEWODNIKA I ZMNIEJSZENIEM JEGO PRZEKROJU.
OPÓR SKÓRY ZMNIEJSZA SIĘ WRAZ ZE WZROSTEM CZĘSTOTLIWOŚCI IMPULSU I OGRZANIEM LUB USZKODZENIEM TKANKI.
NACZYNIA KRWIONOŚNE, LIMFATYCZNE, PŁYN MÓZGOWO - RDZENIOWY TO DOBRE PRZEWODNIKI.
PRĄD GALWANICZNY - CZĘSTOTLIWOŚCI 0 - 1000 Hz
CZĘ STOTLIWOŚĆ - TO LICZBA IMPULSÓW WYSTĘPUJĄCA W CZASIE 1s LUB 1 min.
W ELEKTROTERAPII PRĄD STAŁY WYKORZYSTYWANY JEST W ZABIEGACH:
- GALWANIZACJI
- JONOFOREZY - KĄPIELI ELEKTRYCZNO - WODNYCH
RODZAJE GALWANIZACJI
- PODŁUŻNA
- POPRZECZNA
- KATODOWA
- ANODOWA
- STABILNA
- LABILNA
- WSTĘPUJĄCA
ZSTĘPUJĄCA
RODZAJE ELEKTROD
- ELEKTRODY PLASKIE - WYKONANE Z TWORZYWA, - FOLII CYNOWEJ LUB ALUMINIOWEJ
- ELEKTRODY SPECJALNE Np. PÓŁMASKA BERGONIEGO, EL. WAŁECZKOWA. EL. PUNKTOWE BARDZO MAŁYCH ROZMMIARÓW
ELEKTRODY UMIESZCZA SIĘ W WORECZKACH Z GĄBKI, JAKO PODKŁADÓW UŻYWA SIĘ GAZY LUB FLANELI.
GRUBOŚĆ PODKŁADU PO ZAMOCZENIU POWINNA WYNOSIĆ 1cm, 1,5 cm.
PRZEPŁYW PRĄDU MIĘDZY ELEKTRODAMI JEST UZALEŻNIONY OD:
- ROZMIARU ELEKTROD
- ICH WZAJEMNEGO UŁŻENIA
- PRZEWODNICTWA RÓŻNYCH TKANEK ZNAJDUJĄCYCH SIĘ MIĘDZY ELEKTRODAMI
WSKAZANIA DO GALWANIZACJI:
!!! KATODA WYWIERA NA TKANKĘ NERWOWO - MIĘŚNIOWĄ
DZIAŁANIE POBUDZAJĄCE.
POD KATODĄ OBSERWUJE SIĘ WZROST NAPIĘCIA MIĘŚNIOWEGO
INTENSYWNE ZACZERWIENIENIE SKÓRY
!!! ANODA WYWIERA DZIAŁANIE NA TKANKĘ NERW. - MIĘŚN.
LAGODZĄCE, PRZECIWBÓLOWE
POD ANODĄ STWIERDZA SIĘ ZMNIEJSZENIE POBUDLIWOŚCI I SPADEK NAPIĘCIA MIĘŚNIOWEGO
MNIEJSZE ZACZERWIENIENIE SKÓRY
- NERWOBÓLE
- PRZEWLEKŁE ZAP. NERWÓW, SPLOTÓW, KORZENI NER.
- ZESPOŁY BÓLOWE W PRZEBIEGU CHORÓB ZWYRODNIENIOWYCH STAWÓW
- CHOROBY DYSKOWE
- PORAŻENIE WIOTKIE
- ZABURZENIA KRĄŻENIA OBWODOWEGO
- UTRUDNIONY ZROST KOŚCI
-PORAŻENIA I NERWOBÓLE NERWU TWARZOWEGO
PRZECIWWSKAZANIA
- ROPNE STANY ZAPALNE SKÓRY
- PORAŻENIE SPASTYCZNE
- NOWOTWORY
- ROZRUSZNIK SERCA
- ZAKRZEPY ŻYLNE
- METAL NA PRZEPIEGU PRĄDU
- MIAŻDŻYCA ZATOROWA TĘTNIC
-ZABURZENIA CZUCIA POWIERZCHOWNEGO
DAWKOWANIE PRĄDU:
- MAŁA - 0,01 - 0,1 m A / cm2 ( powierzchni elektrody czynnej)
- ŚREDNIA - 0,1 - 0,3 m A / cm2
- DUŻA - 0,3 - 0,5 m A / cm2
CZAS TRWANIA GALWANIZACJI
- KRÓTKKI -5 min.
- ŚREDNI - 10 min.
- DŁUGI - 15 - 20 min.
Przykłady zabiegów
- gal p - bólowa n. twarzowego
- gal w porażeniu wiotkim n. twarzowego
- gal p - ból w rwie kulszowej, ramiennej
- gal w porażeniu wiotkim kkd
- gal poprzeczna stawów kkg i kkd
Wykonanie zabiegu
- zaplanowanie ( zlecenie,)
- przygotowanie pac
- sprawdzenie sprawności aparatu, przewodów,
- dobór elektrod do zabiegu
- montowanie elektrod na pac.
- włączanie aparatu
- kontrola pac. W czasie zabiegu
- zakończenie zab.
ZASTOSOWANIE PRĄDU STAŁEGO W KOSMETYCE
ELEKTROLIZA
ELEKTROLIZĘ WYKORZYSTUJE SIĘ DO ZAMYKANIA MALEŃKICH, SZPECĄCYCH NACZYŃ SKÓRNYCH, MAŁYCH BRODAWEK, DROBNYCH NAROŚLI.
ELEKTRODĄ CZYNNĄ JEST CIENKA IGŁA PLATYNOWA POŁĄCZONA Z KATODĄ ( MARTWICA ROZPŁYWNA TKANEK)
WŁOS CHWYTA SIĘ PĘSETĄ I WPROWADZA IGŁĘ DO KANAŁU WŁOSOWEGO NA GŁĘBOKOŚĆ 3 - 6 mm
PRZYCISKIEM NA RĘKOJEŚCI ELEKTRODY WŁĄCZA SIĘ PRĄD O NATĘŻENIU 0,5 m A NA 2 DO 10 s. POTEM WYSUWA IGŁĘ.
TOREBKA WŁOSOWA ULEGA ZNISZCZENIU, A WŁOS PO POCIĄGNIĘCIU PĘSETĄ WYCHODZI.
PODCZAS JEDNEGO ZABIEGU MOŻNA USUNĄĆ 10 - 30 WŁOSÓW
PO 5 - 7 DNIACH MOŻNA KONTYNUOWAĆ DEPILOWANIE
KAUSTYKA - PRZYŻEGANIE
DEPILACJĘ MIESZKA WŁOSOWEGO MOŻNA PRZEPROWADZIĆ ZA POMOCĄ KAUTERA ( ŻEGADŁA)
KAUTER MA KSZTAŁT PĘTLI, PŁYTKI LUB NOŻYKA, KTÓRY ROZGRZEWA SIĘ DO CZERWONOŚCI POD WPŁYWEM PRĄDU GALWANICZNEGO
PRĄD NIE PRZECHODZI PRZEZ TKANKI PACJENTA.