LABOLATORIUM ELEKTRONIKI
Ćwiczenie 7. Przerzutniki. Układy sekwencyjne.
1. Wstęp
Przerzutniki są to układy cyfrowe dające możliwość zapamiętywania stanów wyjściowych. Dzięki tym właściwościom stały się podstawowymi układami wykorzystywanymi w technice cyfrowej. Przerzutniki można podzielić na synchroniczne i asynchroniczne. Przerzutnik asynchroniczny zmienia swój stan na wyjściu w zależności od stanu sygnałów wejściowych, natomiast przerzutnik synchroniczny stan na wyjściu zmienia w takt zmian sygnału zegarowego. Parametrami przerzutników synchronicznych są stany pozostałych sygnałów wejściowych.
2. Przebieg laboratorium
Badanie pracy przerzutnika typu JK oraz zdjęcie jego charakterystyki
Przerzutnik typu JK to jeden z podstawowych rodzajów przerzutników synchronicznych bistabilnych, na jego podstawie można zbudować wiele innych rodzajów przerzutników np. typu D.
Przerzutnik ma wejścia informacyjne J i K, zegarowe CK, wyjście proste Q i jego negację ~Q. Podanie jedynki logicznej na wejście J powoduje ustawienie przerzutnika (co skutkuje pojawieniem się stanu wysokiego na wyjściu Q). Ustawienie wejścia K w stan wysoki przestawia przerzutnik w stan niski. Jeżeli jedynka logiczna zostanie ustawiona na obydwu wejściach (J i K) to nastąpi zmiana stanu przerzutnika na przeciwny (czyli jeżeli układ był w stanie wysokim to przejdzie w stan niski i odwrotnie). W języku polskim wejście oznaczone K jest czasem nazywane wejściem kasującym, a wejście J - wejściem jedynkującym, co ułatwia zapamiętanie funkcji poszczególnych wejść.
J |
K |
Q |
1 |
1 |
- |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
- |
0 |
0 |
1 |
Po przepuszczeniu sygnału przez jeden przerzutnik otrzymaliśmy następujące przebiegi :
Przebieg sygnału wejściowego:
Przebieg sygnału wyjściowego
W efekcie częstotliwość sygnału została zmniejszona dwukrotnie.
W celu czterokrotnego zmniejszenia częstotliwości zadanego sygnału należało sygnał wyjściowy z przerzutnika I, podać jako sygnał wejściowy dla przerzutnika II, czyli stworzyć tzw. układ kaskadowy. Realizację tego zadania przedstawiają przebiegi sygnałów:
Przebieg sygnału wejściowego:
Przebieg sygnału wyjściowego:
Badanie przerzutnika typu D oraz zdjęcie jego charakterystyki.
Przerzutnik typu D - jeden z podstawowych rodzajów przerzutników synchronicznych, nazywany układem opóźniającym. Przerzutnik ten przepisuje stan wejścia informacyjnego D na wyjście Q. Przepisanie informacji następuje tylko przy odpowiednim stanie wejścia zegarowego.
C |
D |
Qn |
Qn+1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
0 |
1 |
1 |
0 |
1 |
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
1 |