Złamanie to przerwanie ciągłości kości, następujące bezpośrednio wskutek urazu. Charakterystycznymi objawami złamania jest silny ból występujący w miejscu zranienia zaostrzający się przy oddychaniu i podczas ruchu.
Najczęstszą przyczyną złamań są:
* upadki
* przygniecenia
* wypadki samochodowe
* zmiażdżenia
* postrzały
Rodzaje złamań:
* proste - gdy dochodzi do uszkodzenia kości
* powikłane - gdy poza kością uszkodzeniu ulegają też tkanki (Np. nerwy bądź naczynia krwionośne)
* wieloodłamowe - złamanie kości na wiele części
Złamanie może spowodować uszkodzenie płuca, krwotok z tętnicy międzyżebrowej, odmę.
Jak najszybciej po urazie uszkodzone miejsce trzeba obłożyć lodem lub wilgotnym ręcznikiem, zmniejszając w ten sposób ból. Następnie należy odwiedzić lekarza.
Natychmiast po obłożeniu lodem lub ręcznikiem należy zgłosić się do przychodni lekarskiej lub pojechać na ostry dyżur chirurgii urazowej. Obrażenia muszą być zbadane natychmiast, nie wolno ich lekceważyć by nie doprowadzić do powstania poważniejszych powikłań.
Jeżeli złamanie dotyczy tylko jednego żebra i nie doszło do powstania odmy opłucnowej, zwykle lekarz ogranicza sie do przepisania środków przeciwbólowych. Natomiast jeśli złamane żebro spowodowało odmę lub krwawienie do klatki piersiowej, musimy poddać się leczeniu chirurgicznemu (założenie drenażu do wnętrza klatki piersiowej)
2
Głównym zadaniem żeber jest ochrona narządów klatki piersiowej - serca i płuc. Żebra pełnią także ważną funkcję w oddychaniu - są miejscem przyczepu dla mięśni oddechowych. Umożliwiają wdech i wydech dzięki chrząstkom między żebrami a mostkiem - objętość klatki piersiowej może się zwiększać i zmniejszać. Pojedyncze żebro składa się z: trzonu corpus costae, szyjki collum costae, głowy żebra caput costae, łączącej żebro z kręgosłupem. Złamania żeber dotyczą częściej osób starszych. Dochodzi do nich w wyniku uderzenia, upadku, zgniecenia (u młodszych ludzi).
Złamanie jest wynikiem bezpośrednio urazu, w wyniku uderzenia w klatkę piersiową, w wyniku skurczu mięśni przyczepiających się do klatki piersiowej, a czasem nawet kaszlu, upadku, przygniecenia, wypadku samochodowego zmiażdżenia, postrzału. Złamane jedno żebro nie daje żadnych gwałtownych dolegliwości, dlatego wielu chorych przychodzi do lekarza dopiero po kilku dniach z powodu narastającego bólu w miejscu uszkodzenia, który nasila się przy oddychaniu i podczas ruchu.
Leczenie
Jeżeli złamane zostało tylko jedno żebro i nie doszło do powstania odmy, podaje się zazwyczaj jedynie środki przeciwbólowe, przeciwkaszlowe oraz stosuje opaskę elastyczną lub przylepiec przy najgłębszym wydechu. Jeżeli doszło do uszkodzenia płuca z odmą, chory może odczuwać dotkliwy ból w miejscu złamania, z towarzyszeniem ograniczenia ruchów klatki piersiowej, po stronie, gdzie została uszkodzona. Ból ten narasta przy oddychaniu. Takie przypadki wymagają natychmiastowego leczenia szpitalnego, które polega między innymi na drenażu klatki piersiowej. Czasem pojawia się odma podskórna, można usłyszeć trzeszczenie wynikające ze skaleczenia płuca i gromadzenia się powietrza pod skórą. Takich chorych należy natychmiastowo skierować do szpitala. Czasami konieczna jest także sztuczna wentylacja.
3
aby stwierdzić czy jest to rzeczywiście stłuczenie klatki czy też złamanie żebra lub żeber należy wykonać RTG klatki piersiowej. Jednak nawet jeśliby w RTG stwierdzono by złamanie żebra lub żeber postępowanie jest takie samo czyli stosowanie tylko środków przeciwbólowych ewentualnie hamujących odruch kaszlowy. Obecnie nie zalecania się usztywniania klatki piersiowej w przypadku złamania żeber (Np. bandażem elastycznym), gdyż często kończyło się to powikłaniem w rodzaju zapalenia płuc
RTG - Radioizotopowy generator termoelektryczny
4
Ostatnio miałam mały wypadek tj. jakiś tydzień temu. Do teraz odczuwam ból w klatce piersiowej. Nie mogę spać na brzuchu, ani wziąć głębszego oddechu. Nie mówiłam rodzicom, żeby się nie martwili. Błagam pomóżcie. Przy złamaniach żeber ból jest niemalże natychmiastowy i trwa dosyć długo, ponieważ kości te ciężko się zrastają, ze względu na ciągły ruch klatki piersiowej. Dlatego też bardzo utrudnia to choremu życie i należy wówczas, m.in. oszczędzać się i przyjmować środki przeciwbólowe. Jeśli faktycznie złamałaś żebra, musisz skontaktować się z lekarzem, który oceni najlepiej stan ich uszkodzenia i brak ewentualnych powikłań, którymi mogą być: uszkodzenie płuca, odma czy też krwotok tętnicy płucnej. Brzmi to strasznie, dlatego też w takich przypadkach wizyta w gabinecie i na prześwietleniu jest obowiązkowa. Zazwyczaj takie wypadki kończą się dawką Apapu czy mocniejszego środka. Zdarza się jednak, że trzeba nosić specjalny pas- opaskę czy przylepiec, który uciska miejsce złamania i zapobiega dalszemu podrażnianiu płuca, tętnicy. To tyle jeśli chodzi o żeberka
5
Złamanie żeber zdarza się przeważnie u osób starszych wskutek uderzenia lub upadku na jakiś wystający przedmiot. Jeżeli nie powoduje uszkodzenia płuc lub naczyń międzyżebrowych, przebiega raczej bez powikłań. Niekiedy jednak złamanie nawet jednego żebra może znacznie utrudniać oddychanie w następstwie silnego bólu, może spowodować krwotok z tętnicy międzyżebrowej, może dojść do uszkodzenia miąższu płuca i odmy.
Już w pierwszych godzinach po złamaniu występuje dotkliwy ból, nasilający się przy oddychaniu, oraz znaczne ograniczenie ruchów oddechowych po uszkodzonej stronie. W miejscu złamania istnieje bolesność dotykowa, a czasami dochodzi również do tzw. odmy podskórnej - słychać trzeszczenia, które świadczą o skaleczeniu płuca i gromadzeniu się powietrza pod skórą.
W takiej sytuacji należ założyć opaskę uciskającą klatkę piersiową. Może to być bandaż lub specjalny szeroki przylepiec. Opaskę należy założyć okrężnie na wysokości złamania. U osób w podeszłym wieku należy zachować szczególną ostrożność przy zakładaniu opaski uciskowej, gdyż zbyt silne nałożenia może spowodować znaczne upośledzenie oddychania. Koniczna jest niezwłoczna konsultacja lekarska.
Złamania żeber
Złamania żeber należą do najczęstszych urazów klatki piersiowej. Ze względu na lokalizację złamaniu przeważnie ulegają żebra w części środkowej i dolnej klatki piersiowej, a więc żebra od 4 do 10. Z umiejscowieniem owych złamań związane są ewentualne powikłania. Na poziomie żeber 6-10 po prawej stronie znajduje się wątroba, po stronie lewej zaś - śledziona. Złamanie dotyczące tej okolicy wiąże się z możliwością uszkodzenia tych narządów co może skończyć się groźnym dla życia krwotokiem.
Do złamania górnych żeber dochodzi przeważnie przy ciężkich urazach klatki piersiowej połączonych ze złamaniem kości obręczy kończyny górnej. Urazy takie często przebiegają z uszkodzeniem narządów klatki piersiowej. Najczęstszym powikłaniem urazu tej okolicy jest przebicie płuca będące bezpośrednim zagrożeniem życia.
Podstawowym badaniem w diagnostyce złamań jest zdjęcie przeglądowe RTG. Złamanie widoczne jest zazwyczaj jako przerwanie ciągłości kości, czasem również z wyraźnym przemieszczeniem się obu fragmentów względem siebie. W okolicy złamania w tkankach miękkich może powstać krwiak powodujący pogrubienie opłucnej ściennej i jej uwypuklenie. Nie zawsze jednak udaje się uwidocznić patologię, szczególnie gdy linia złamania przebiega prostopadle do linii padania promieniowania rentgenowskiego. Z tego względu zdjęcia żeber wykonuje się w rzutach skośnych u pacjenta w pozycji leżącej.