14.Model popytowy z państwem i handlem zagranicznym

(przesłanki wymiany międzynarodowej - w tym prawidłowości rządzące produkcją i konsumpcją, wymiana międzynarodowa w makroekonomicznym modelu gospodarki otwartej, korzyści komparatywne w wymianie międzynarodowej, cło, jego rodzaje i pozostałe możliwości oddziaływania państwa międzynarodowe na przepływy handlowe, model międzynarodowych przepływów towarowych z uwzględnieniem cła, bilans handlowy jako część bilansu płatniczego, krańcowa skłonność do importu; import, eksport a PKB, eksport netto, a dochód zapewniający równowagę, import, a zatrudnienie).

Przesłanki wymiany międzynarodowej: - możliwość zarobku z uwagi na to, że w innym obszarze celnym dane dobro w przeliczeniu kursowym jest tańsze a niżeli w moim- przesłanka importu lub odwrotnie- przesłanka eksportu, - lepsze warunki odraczania płatności w handlu zagranicznym często terminy płatności z racji odległości są bardziej wydłużone a niżeli w wymianie wewnętrznej. Przesłanki faktyczne: to warunki klimatyczne, warunki geograficzne, warunki geologiczne ( dostępność surowców), nierównomierność rozwoju- tradycje narodowe w wytwarzaniu określonych rodzajów dóbr, problem prawidłowości rządzących produkcją i konsumpcją. Prawidłowości rządzące konsumpcją- dążenie do konsumpcji coraz to szerszego wachlarza różnorodnych dóbr.Prawidłowości rządzące produkcją- efektywność wykorzystania zasobów rośnie wtedy kiedy produkcja skupia się na wytwarzaniu różnorodności w niewielkich ilościach lecz na specjalizacji polegającej na tym, że wytwarza się relatywnie niewielką ilość rodzajów dóbr ale na dużą skalę- skalę często przerastającą potrzeby wewnętrzne danego kraju. Wielkośc wymiany międzynarodowej obecnie można ustalić zsumując albo wielkość eksportu wszystkich krajów albo wielkość importu. Wielkość światowego eksportu wynosi ok. 80% PNB USA w funtach 8 tys, mld rocznie. Państwo posiada szereg instrumentów które wpływają na wielkość strumienia związanego z przepływami handlowymi. Transakcje handlowe zawierane pomiędzy podmiotami krajowymi zagranicznymi odzwierciedla bilans handlowy który stanowi czesc bilansu płatniczego. Saldem tego bilansu jest różnica pomiędzy wpływami podmiotów krajowych z tytułu eksportu a wydatkami podmiotów krajowych z tytułu importu. Bilans handlowy najczęściej nie znajduje się w stanie równowagi. Nie ma to jednak dużego znaczenia pod warunkiem, że nierównowagę tą kompensują odpowiednio pozostałe przepływy bilansu płatniczego. Międzynarodowe przepływy handlowe mogą w istotny sposób wpływać na stan rynku dóbr i usług. Państwo ma istotne możliwości oddziaływania na te przepływy w ramach instrumentu prowadzenia polityki handlu zagranicznego. Przesłanki ekonomiczne wymiany międzynarodowej. Korzyści komparatywne. Korzyści komparatywne- wynikają z tego, że na różnych obszarach istnieje różna w skutek wymienionych wyżej przesłanek handlu zagranicznego efektywność wykorzystania zasobów co często sprowadza się do wydajności pracy. Należy jednak pamiętać, że korzyści komparatywne dzięki wymianie można uzyskać również w przypadku absolutnej przewagi komparatywnej. Wymiana międzynarodowa ma sens nawet jeżeli 1 z krajów posiada w danej parze kraju absolutną przewagę pod względem wydajności w obu produktach. Specjalizacja powinna się odbywać w tym produkcie gdzie przewaga jest największa lub brak przewagi jest najmniejszy. Przy tak rozumianej specjalizacji produkcja obu dobr ulega zmniejszeniu zatem z punktu widzenia wolnego rynku dostępność produktów dla jego uczestników wzrasta. Oznacza to, ze dobrobyt na obu obszarach powinien ulec zwiększeniu choć niekoniecznie równomiernie.

Cło- to świadczenia wobec budżetu państwa z tytułu przekroczenia przez dany towar granicy celnej. Rodzaje ceł: - naliczane od wartości danego towaru wartość ta ustalana jest według reguł zawartych w przepisach, - kwotowe naliczane w postaci kwot od ilości jednostki danego towaru. Ponadto wyróżniamy cła: importowe wozowe, eksportowe wywozowe, tranzytowe. Według funkcji: cła zaporowe ze względu na swoją wysokość czynią międzynarodowy przepływ danego towaru nieopłacalny. Oprócz ceł państwo dysponuje szerokim wachlarzem pozacłowych instrumentów polityki handlu zagranicznego. Warunki organizacyjne odprawy celnej, obuszczenie, zakaz importu uwarunkowany ekonomicznie lub politycznie, substylia eksportowe, wprowadzenie kwot importowych, dobrowolne ograniczenia eksportu. Ekspansja na teren całego kraju odbywa się stopniowo: handel, montownie, produkcja. Substytudiowanie. Wpływ cła na przepływy międzynarodowe.

Żeby doszło do wymiany międzynarodowej w warunkach jej braku cena na rynku kraju eksportu powinna być niższa niż cena na rynku importu. W obu krajach obowiązuje ta sama waluta. Koszty ryzyka i transportu =0 Rynek krajowy zrównoważony przy poziomie ceny C1 i rynek zagr. Zrównoważony przy poziomie ceny C2. Udrożnienie wymiany handlowej powoduje w kraju eksportera podwyższenie ceny rynkowej w kraju importera zwiększenie dostępności towaru. Przy otwarciu wymiany nstępuje wyrównywanie cen rynkowych, różnice zanikają z ceł i kosztów ryzyka oraz transportu. Wszystkie te koszty działaja podobnie jak wprowadzenie ceł. Należy także pamiętać o zmianach ceny. Wzrost ceny w kraju eksportera może okazac się nieznaczny jeżeli udział eksportu w wolumenie sprzedaży jest nieznaczny. Podobnie w kraju importującym spadek ceny zależy od - różnic cenowych pomiędzy krajem eksportera a krajem importera oraz udziału importu w wolumenie sprzedaży. Wprowadzenie cła prowadzi do rozdwojenia ceł w kraju i zagranicą. Wprowadzenie cła importera powoduje, że cena towaru rośnie, oznacza to, że część cła została przerzucona na własnych obywateli jednocześnie powoduje to obniżenie ceny w kraju eksportowym co oznacza, że część cła została przerzucona na producentów jednoczesnie korzystają na tym dzięki obniżeniu ceny obywatele tego kraju . Zjawisko cła jest o tyle szkodliwe że nie pozwala w pełni skonsumować korzyści komparatywnych. Bilans handlowy jako część bilansu płatniczego: Bilans płatniczy to zestawienie wszystkich przepływów gosp finansowych pomiędzy rezydentami krajowymi i rezydentami zagranicznymi. Bilans płatniczy dzieli się na następujące 3 główne pozycje: 1. Rachunek bieżacy w którym odzwierciedlone są bieżące przepływy w tym z tytułu importu i eksportu, 2. Rachunek bieżący, 3. rachunek kapitałowy. Bilans płatniczy odzwierciedla 3 rodzaje transakcji: 1. transakcje związane z przepływem dóbr i usług, 2 . transakcje związane ze sprzedażą lub nabyciem aktywów finansowych, 3. międzynarodowe transfery majątku pomiędzy krajami. Do tych transferów należą np. umożenie długu przez imigrantów. Podstawowa tożsamość finansowa w bilansie płatniczym sprowadza się do następującej sumy: rach bieżący + rach kapitałowy + rach finansowy +oficjalne aktywa rezerwowe =0 W bilansie płatniczym możliwe jest stałe ujemne saldo pomiędzy importem i eksportem. Ujemne saldo wynikające w płatności z tytułu obrotów towarowych może być kompensowane nadwyżkami środków wynikających z obrotów związanych z aktywami finansowymi. Bilans płatniczy jest formalnie zawsze w stanie równowagi. Nierównowaga ta zazwyczaj wyraża się w zmniejszeniu lub zwiększeniu oficjalnych aktywów rezerwowych.

---