Freud - zajęcia 5
Zagadnienia
(bez Appigannesi, tylko oryginalne teksty Freuda)
Jak charakteryzowana jest kobiecość.
Kobiecość:
charakteryzowana jest przez brak.
faworyzuje cele pasywne (męskość- aktywne), ale: u człowieka występuje biseksualizm - rozumiany jako kobiecość i męskość w psychice, a niekoniecznie pociąg do obu płci (dzisiejsza androgynia?),
tłumi agresję, stąd masochizm jest kobiecy,
cechy charakteru kobiety: mniej świadomości prawa, mniejsza skłonność do poddawania się „wielkim koniecznościom życiowym”, w decyzjach - większe znaczenie intuicji i emocji, ogólnie poziom tego co moralne jest dużo niższy niż u mężczyzn, duża doza narcyzmu, próżność wobec ciała (skutek zazdrości o penisa), wstyd (chęć ukrycia „defektu genitalnego”), małe zainteresowania społeczne, i słabsze zdolności sublimowania popędów,
potrzeba bycia kochaną, a nie kochania
Rozwój, różnice (kompleks kastracji, edypa), zazdrość o penis,
Rozwój dziewczynek (stawanie się kobietą) jest dużo trudniejszy i bardziej skomplikowany niż rozwój chłopców.
Faza przededypalna: początek rozwoju libido jest u oub płci taki sam, wszystkie dzieci to „mali mężczyźni”, bardzo istotne różnice występują od momentu wkroczenia w fazę falliczną,
Chłopcy:
kompleks Edypa - pierwszy etap rozwoju seksualnego, gdy libido jest genitalne (?), wyznacza początek fazy fallicznej
wpada w lęk kastracyjny (ze tatuś z zemsty za pożądanie mamusi utnie mu penisa, boi się tym bardziej że widział takich wykastrowanych chłopców - tzn dziewczynki), dzięki niemu zostaje uformowane superego
kompleks Edypa upada za sprawą kompleksu kastracji,
stosunek do kobiecych organów płciowych: początkowo zachowanie niepewne, poźniej wstręt do okaleczonego tworu lub tryumfalne lekceważenie go.
Dziewczynki:
- szybciej uczą się funkcji wydalniczych, są potulniejsze, inteligentniejsze (przynajmniej na początku) :);
- by stać się kobieta, dziewczynka musi „wykonać” 2 zadania:
zamiast łechtaczki to pochwy ma stać się głównym ośrodkiem aktywności seksualnej
zmienić obiekt miłości - z matki na ojca
- u dziewczynek występuje:
kompleks kastracji - odpowiedzialność za brak członka przypisywana jest matce, występuje chęć zdobycia penisa (która pozostaje w nieświadomości),
następnie
zazdrość o penisa, która może doprowadzić do różnych skutków:
zahamowania seksualnego i nerwicy
kompleksu męskości
obstawanie przy masturbacji łechtaczkowej, nieuznanie braku penisa, ojciec staje się obiektem, następnie rozczarowanie ojcem i cofnięcie do wczesnego kompleksu Edypa (?), dopatruje się tu również przyczyn kobiecego homoseksualizmu
normalnej kobiecości (o tym Freud pisze najwięcej, więc wygląda, na to, że jest to opis linii rozwojowej większości kobiet))
1) następują kolejne próby przezwyciężenia braku penisa
* najpierw wyjaśnienie tego braku jako „osobistej kary i ogólnej cechy płciowej” (cytat z tekstu, dla mnie trochę niejasne;))
* później lekceważenie własnej płci, zazdrość przechodzi w zawiść jako cecha kobiecego charakteru
2) drugi etap zazdrości o penisa - rozluźnienie stosunku do obiektu macierzyńskiego (obciążenie jej winą za brak penisa, wysłała na świat dziecko z niedostatecznym ekwipunkiem, często pojawia się też zazdrość o drugie dziecko, które matka ma ponoć bardziej kochać),
3) życzenie posiadania dziecka zamiast penisa (symboliczne zrównanie dziecko=penis), wyrzeczenie się aktywności łechtaczkowej, ojciec staje się obiektem miłości, matka staje się obiektem zawiści, dopiero tu dzieczynka wchodzi w kompleks edypalny
(tzn, że u chłopców i dzieczynek kompleksy występują w odwrotnej kolejności:
chłopcy: kompleks Edypa -> kompleks kastracji (jej GROŹBA) -> upadek kompleksu Edypa, uformowanie silnego superego
dziewczynki: kompleks kastracji (DOKONANA) -> kompleks Edypa -> wyparcie, superego słabsze)
Skutki zazdrości o penisa:
- kobieta gorzej znosi masturbację, wzdraga się przed nią i często nie jest w stanie jej uprawiać, (masturbacja łechtaczkowa to czynność męska)
Matka falliczna,
- tu nie wiem o co dokładnie chodzi, ale w tekstach Freuda sa opisane 2 warstwy utożsamienia z matką:
- przededypalna - czuła więź obierająca ją za wzór, decydująca dla przyszłości kobiety,
- edypalna, późniejsza - pragnienie usunięcia matki i zastąpienia jej przy ojcu,
- matka falliczna (info z internetu), wychodzi na to że to pojęcie było u Klein, nie u Freuda.
Matka falliczna jest jednocześnie matką kastrującą - dziecko płci męskiej obawia się jej totalnego wpływu. To wyobrażenie odnosi się do najwcześniejszej fazy rozwoju dziecka, kiedy jest ono ściśle zintegrowane z matką - w tym czasie, jak twierdzi Klein, dziecko posiada sadystyczne fantazje względem matki, projektuje na nią odczuwaną agresję, zaczyna się jej obawiać. Klein używa kategorii złej piersi, która skojarzona jest właśnie z penisem.