Zaburzenia funkcjonowania analizatora kinestetyczno-ruchowego.
Zaburzenia funkcjonowania analizatora kinestetyczno-ruchowego powodują trudności
w uczeniu się/opanowaniu umiejętności szkolnych, tj.:
rysowanie - rysunki sprawiające wrażenie niestarannych, ruchy są „kanciaste",
gwałtowne lub zwolnione; za duży lub za mały nacisk ołówka podczas pisania
i rysowania, przeważają linie proste, mało jest linii falistych;
pisanie - za duży lub za mały nacisk, mała precyzja dłoni i palców, wolne tempo.
Obniżony poziom graficzny pisma - litery niekształtne, kanciaste, nieprecyzyjne,
różnej wielkości, wychodzące poza linie, połączenia między literami różnej długości,
w dowolnym miejscu litery, różne nachylenie liter, odstępy między literami za duże
lub za małe, linie niepewne, litery „niedokończone". Pismo mało czytelne. Tempo
pisania wolne - trudności z nadążaniem za tempem klasy. Zeszyty sprawiają wrażenie
źle utrzymanych.
inne trudności w przedmiotach szkolnych:
- ogólna niska sprawność ruchowa powoduje problemy w wykonywaniu ćwiczeń na
lekcjach wychowania fizycznego, nieudolność w grach, zabawach sportowych
- kłopoty w takich czynnościach, jak np.: rysowanie, majsterkowanie, lepienie,
wycinanie, szycie, kreślenie (technika, plastyka, geometria).
Warunkiem sprawnego mówienia, czytania i pisania jest rozwój odpowiadającej tym
czynnościom motoryki. Głośne czytanie odbywa się dzięki ruchom gałek ocznych oraz
uruchomieniu organów mowy. Zaburzenia w rozwoju motorycznym przejawiają się mniejszą
precyzją ruchów i wolniejszym ich tempem. Chodzi tu zarówno o motorykę dużą, tj.
zaburzenia koordynacji dużych grup mięśniowych, jak również o zaburzenia motoryki małej,
tj. rozwoju manualnego. Tak więc zaburzony rozwój funkcji analizatora kinestetycznoruchowego
w znacznym stopniu wpływa na obniżenie sprawności manualnej.
Przejawy obniżenia sprawności manualnej w pisaniu to (Sobolewska 1989):
zbyt wolne tempo wykonywanych czynności,
mała precyzja ruchów dłoni i palców,
słaby poziom graficzny pisma,
współruchy.
Analiza pisma wykazać może następujące c h a r a k t e r y s t y c z n e o b j a w y:
kształty liter uproszczone, mogą przypominać druk, scalanie liter w "zbitkę", litery nie
dokończone w kształcie,
zmiana wielkości i nachylenia liter,
litery krzywe i niekształtne,
brak wiązania liter,
litery drżące, o niepewnej linii,
za duże lub za małe odstępy liter w wyrazach lub między wyrazami,
opuszczanie linijek, przekraczanie lub nie dociąganie do nich.
Dzieci o obniżonej sprawności manualnej napotykają szczególne trudności podczas
przepisywania tekstu lub pisania ze słuchu. Z uwagi na wolne tempo pracy, nie nadążają za
innymi dziećmi, co może często powodować u nich wtórnie - zaburzenia o charakterze
emocjonalno-motywacyjnym (poczucie niższej wartości, brak chęci do nauki z powodu braku
sukcesów, drażliwość), stanowiące podstawę do powstawania różnych trudności
wychowawczych.