Wychłodzenie organizmu czyli hipotermia następuje wtedy, gdy temperatura ciała spada poniżej niezbędnego minimum 36,6 st. C. Lekkie wychłodzeniu organizmu grozi przeziębieniem. Silne wychłodzenie, gdy ciała temperatura spada do 28 stopni, grozi śmiercią. jakie są objawy wychłodzenia i co robić w przypadku hipotermii?
Wychłodzenie organizmu czyli hipotermia może nam grozić, gdy długo przebywamy w bardzo niskiej temperaturze powietrza lub w wodzie. Szybciej dochodzi do wychłodzenia w wodzie, która ochładza nas 20 razy szybciej niż powietrze. Do wychłodzenia organizmu (hipotermii) może dojść np. w korku na zasypanej śniegiem autostradzie, gdy mamy wypadek i czekamy na zimnie na pomoc, gdy zabłądzimy w górach lub wpadniemy do zimnej wody (kraksa żeglarska na jeziorze czy morzu, załamanie lodu itd.)
Wychłodzenie organizmu: objawy
Pierwszym objawem wychłodzenia organizmu są dreszcze. Ciało czując, że traci poziom temperatury niezbędny do prawidłowego funkcjonowania wszystkich organów próbuje ją podnieść wymuszając ruch mięśni. Dreszcze to pierwszy sygnał, że powinniśmy szukać miejsca, gdzie możemy się ogrzać albo założyć kolejne warstwy ubrania czy przykryć materiałem ,który zatrzymuje ciepło. W stadium dreszczy wychłodzenie jest niewielkie - wystarczy znalezienie się w ciepłym miejscu, wysuszenie jeśli jesteśmy mokrzy i picie gorących płynów, by się rozgrzać. Kiedy do dreszczy i zimnych rąk oraz nóg dołącza się drżenie mięśni, osłabienie, zawroty głowy i dezorientacja - mamy do czynienia z łagodną hipotermią (temperatura ciała spada do 35 - 34 st. C). W tym stadium jeszcze jesteśmy w stanie działać sami - dojść do miejsca gdzie udzielą nam pomocy, rozpalić ogień czy podejmować inne próby ogrzania ( nie wolno pod żadnym pozorem spożywać alkoholu - wychładza jeszcze bardziej).
Gdy objawy hipotermii stają się niebezpieczne dla życia?
Gdy czujemy ból z zimna, mamy skurcze mięśni, ogarnia nas apatia i tracimy poczucie czasu to znak, że temperatura spadła do 34 - 30 st. C. W takim stanie wymagamy już pomocy innych, by wydobyć się z opresji. Następne stadium hipotermii następuje po ustaniu dreszczy. Mamy sztywne mięśnie, wykonujemy niezborne ruchy, mówimy bełkotliwie, może nastąpić utrata świadomości. Temperatura ciała ma już poniżej 30 st. C. W krytycznym stadium hipotermii ofiara traci przytomność i wygląda jak nieżywa. Ma sinozieloną skórę, ledwo wyczuwalny puls i oddech lub objawy zatrzymania oddychania i krążenia, źrenice nie reagują na światło. W tym stadium niezbędna jest reanimacja.
Wychłodzenie organizmu - co robić?
Czy mamy do czynienia z lekkim wychłodzeniem czy głęboką hipotermią - rozgrzewamy się stopniowo. Przy lekkim wychłodzeniu, okrywamy się kocami, przykładamy umiarkowane źródło ciepła do pleców, szyi, głowy i ud (lekko nagrzana poduszka elektryczna, nagrzane na grzejniku czy piecu koce czy grube ręczniki). Staramy się nie wykonywać zbędnych ruchów, można się pod kocem zwinąć w kłębek - tak łatwiej nasze ciało się ociepli. Pijemy dobrze ciepłą, słodka herbatę (lub inny ciepły słodki napój). Nie należy wskakiwać do gorącej wanny ani pod gorący prysznic bo to prosta droga do szoku termicznego i jeszcze większych kłopotów. Ciepła kąpiel możemy wziąć jak już się rozgrzejemy.
Jak udzielić pomocy w przypadku wychłodzenia?
Przede wszystkim rozgrzać ją, ale powoli i stopniowo. Pamiętamy, by osoba wychłodzona nie wykonywała żadnych zbędnych ruchów i pozostawała w pozycji leżącej. Wychłodzenie sprawia, że krążenie jest spowolnione a ciepła krew gromadzi się w najważniejszych organach - sercu i mózgu. Zewnętrzne części ciała są lodowato zimne. Ruch w takim stanie doprowadziłby do przyspieszenia krążenia i dotarcia lodowatej krwi do serca co mogłoby zatrzymać krążenie. Z tego samego powodu nie wolno nacierać ani rozcierać ciała. Jeśli to możliwe należ wychłodzonego rozebrać z zimnego ubrania, otulić śpiworem, kocami, paltami - co jest pod ręką i podawać ciepłe, słodkie płyny (tylko wtedy, gdy osoba jest przytomna) oraz przykładać go pleców, głowy, szyi i ud coś ciepłego. Jeśli ofiara jest bardzo wychłodzona, ma sztywne mięśnie i trudno się z nią porozumieć - trzeba poszkodowanego ułożyć na boku z podkurczonymi nogami, podawać ciepłe płyny jeśli jest przytomny i wezwać pomoc lub zawieźć go do lekarza. Jeżeli osoba wychłodzona nie oddycha i jej puls jest niewyczuwalny trzeba podjąć akcję reanimacyjną i prowadzić ją aż do nadejścia pomocy medycznej.