ZASADY OBLICZANIA ZAPOTRZEBOWANIA NA WODĘ
Z dokładnością do 20%,
Systemy wodociągowe projektuje się na co najmniej 20 lat
Liczy się w oparciu o normatywne wskaźniki zużycia wody - zawarte w normie- 1966, 1978- normy te nie są odpowiednie w obecnych czasach
OPRACOWANIE NORM (METODY):
- z informacji przekazywanych przez przedsiębiorcę wodociągowego i statystycznie obliczamy wskaźniki [dm3/Md]
- analizując wszystkie potrzeby cząstkowe np. mycie, spożycie, pranie
Konsumpcję cząstkowe zużycia wody np. w Holandii:
- spłukiwanie miski ustępowej 43 [dm3/Md]
- kąpiel pod natryskiem 38 [dm3/Md]
- pranie w pralce 27 [dm3/Md]
- zmywanie maszynowe lub ręczne 8,5 - 9 [dm3/Md]
- kąpiel w wannie 8 [dm3/Md]
- pranie ręczne 2,5 [dm3/Md]
- korzystanie z umywalki [dm3/Md]
- inne 3,5 [dm3/Md]
SUMA 136 [dm3/Md]
SKĄD MAMY INFORMACJE O ZUŻYCIU WODY
- wodomierze w studni
- ilość wody pobierana z ujęcia
- ilość wody po uzdatnieniu
- urządzenia w poszczególnych obiektach
CZYNNIKI DECYDUJĄCE O ZUŻYCIU WODY:
- poziom życia ludności - im poziom wyższy tym większe zużycie
Największe USA 370 [dm3/Md]
Kanada 280 [dm3/Md]
Japonia 260 [dm3/Md]
Szwajcaria, Austria, Włochy 260 [dm3/Md]
Szwecja 195 [dm3/Md]
Norwegia 165 [dm3/Md]
Polska 140 [dm3/Md]
Hiszpania 130 [dm3/Md]
- standard wyposażenia mieszkań w urządzenia sanitarne
- charakter zabudowy (jednorodzinne - mniejsze, wielorodzinne - większe)
- przemysł : rodzaj, wielkość (wodochłonny czy niewodochłonny)
- rodzaj usług
- warunki klimatyczne
- taryfa opłat za wodę (opłata stała i zmienna)
- marnotrawstwo wody, przecieki np. uszkodzenia spłuczki
STRATY NA SIECI WODOCIĄGOWEJ - to najczęściej różnica objętości wody wyprodukowanej i sprzedanej
PRZYCZYNY STRAT WODY:
A) RZECZYWISTE
- przecieki lub uszkodzenia sieci i uzbrojenia:
* pęknięcia rurociągu
* rozszczelnienie złącza
* perforacja rur spowodowana korozją
* uszkodzenie armatury
- ponadnormatywne ciśnienie lub/i gwałtowne zmiany w sieci powodują
* zwiększoną częstość uszkodzeń i ich powtarzalność
* intensyfikację nieujmowanych przecieków
* wzrost przecieku wskutek nieszczelności instalacji wewnętrznej
- niekontrolowany wypływ ze zbiorników w skutek
* nieszczelności konstrukcji budowli
* niewłaściwego nadzoru pracy układu
- niekontrolowany pobór wody na potrzeby
* zapotrzebowania przeciw pożarowe
* płukania sieci i zbiorników
* przemywania sieci
* sanitarn
- porządkowe
B) POZORNE
- błędy pomiaru z przewodu
* dokładności pomiarowej wodomierzy
* nieprawidłowego doboru wielkości i klasy wodomierza
* bezwładności (inercji) wodomierzy
* wady wodomierza
* błędnego odczytu
* niejednoznaczności odczytu
- błędy bilansowania
* różne okresy fakturowania (od 1999r.)
* niepełne oprogramowanie odbiorców (sprzedaż ryczałtowa)
Około 68% starty rzeczywiste
Około 32% straty pozorne (23% błędy pomiarów, 9% reszta pozornych)
- WSKAŹNIKI STRAT OKREŚLONY „ WZGLĘDNE STRATY” - ANALITYCZNY:
Wstr = (VDS - VSP)*100%/VDS VDS- objętość wody dostarczonej VSP- objętość wody sprzedanej
Waha się 6-40% to straty
- WSKAŹNIK STRAT JEDNOSTKOWYCH
Stosunek objętości wody utraconej w danym przedziale czasu odniesiony do długości sieci wodociągowej np. m3/d*km
5-12,5 m3/d*km starty dopuszczalne, im mniejsza średnica rury tym większy wskaźnik, 80 mm średnic minimalna dla sieci wodociągowej
Do określania strat wody w Niemczech - jednostkowe straty właściwe uzależnia się od rodzaju gruntu na którym kładzie się rurociąg (szacuje się 2,4 - 14,4 m3/d*km)
Dopuszczalne straty
Polska 15 m3/d*km
Anglia , Walia 11,8 m3/d*km
Tokio i Zarach 10,6 m3/d*km
NIERÓWNOMIERNOŚĆ POBORU WODY:
Konsumpcja wody ma charakter deterministyczny - losowy
Zmienność zużycia wody występuje w czasie (miesiącu, tygodniu, doby) i przestrzeni (obszarze zasilania)
Największe latem (maj-wrzesień); sobota; 6-7, 15-17, 22-23 godzina
Najmniejsze : zimą; w porze nocnej 1-4 godzina
W JAKI SPOSÓB OKREŚLIĆ PROCES ZMIENNOŚCI:
- za pomocą pewnych wskaźników - można je określić w pewnym czasie np. rok, tydzień
Są to wskaźniki niezależne
* średnie dobowe zapotrzebowanie Qdśr
* Max zapotrzebowanie w ciagu doby Qdmax
* Godzinowe max zapotrzebowanie Qhmax
* Współczynnik nierównomierności dobowej Nd, godzinowej Nh
Qr -roczne
Qdśr = Qr /365
Nd = Qdmax / Qdśr
Qdmax = Nd * Qdśr
Qhmax = Nh * Qhśr
Nh = Qhmax /Qhśr
Qhśr = Qd/24
* Zurzycie Q maximum maximorum qmax max- największe zurzycie w dobie największego zapotrzebowania
Qhmax = Nh * Qdmax/24 = Nh * Nd * Qdśr/24
qmax max = Nh * Nd *Qdśr/24 - określa się w litrach na dobę
* współczynnik nierównomierności ogólnej Nog = Nh * Nd