IGZ2

Mineralogia i petrografia

1. Ciało bezpostaciowe to ciało stałe o nieuporządkowanej strukturze wewnętrznej np. bursztyn

2. Zdolność odbicia światła od gładkich powierzchni minerału nazywamy połyskiem.

3. Na podstawie skali Mohsa ortoklaz i kwarc - rysują szkło

1. prawda

2. fałsz

4. Wszystkie minerały ze względu na źródło energii, które brało udział w ich powstaniu dzielimy na:

a) magmowe

b) osadowe

c) metamorficzne(przeobrażone)

5. Druza powstanie wówczas, gdy kryształy będą narastały ze wspólnej podstawy i szczotkowo pięły się do góry

a) prawda

b) fałsz

6. Platyna (Pt) -jest szarobiałym, stosunkowo rzadkim, chemicznie obojętnym metalem przejściowym. Charakteryzuje się wysoką temperaturą topnienia, jest bardzo odporna na chemiczne działanie większości substancji. Rozpuszcza się bardzo powoli w wodzie królewskiej. Reaguje z chlorowcami. Wykazuje odporność na działanie kwasu solnego.

Zastosowanie: do wyrobu naczyń i aparatury chemicznej, w jubilerstwie, w technice dentystycznej, medycynie, branży fotograficznej, przemyśle elektronicznym.

Występuje w stanie wolnym najczęściej jako stop z innymi podobnymi jej metalami (ruten, rod, pallad, osm, iryd).

7. Magnetyt (Fe₃O₄ ) - minerał z gromady tlenków, jest kruchy i nieprzezroczysty. Często zawiera domieszki tytanu, wanadu, manganu, magnezu, chromu. Wykazuje silne właściwości magnetyczne, charakteryzuje się wysoką zawartością żelaza (72,4%).

Występuje w Kowarach na Dolnym Śląsku, okolicach Szklarskiej Poręby, spotykany jest w bazaltach okolic Złotoryi i na Suwalszczyźnie.

Jest najbogatszą i najlepszą dla przemysłu rudą żelaza.

8. Minerał o cechach: barwa biała, połysk szklisty, łupliwość doskonała, smak słony to: Halit-sól kamienna (NaCl )

9. Kalcyt (CaCO₃) - minerał skałotwórczy, bez domieszek pozostaje bezbarwny.

Bezbarwna i przezroczysta odmiana kalcytu to spat islandzki.

Kalcyt jest składnikiem skał osadowych takich jak wapienie i margle także skał metamorficznych -marmurów.

Zastosowanie: przemysł ceramiczny, szklarski, budowlany, czy w rolnictwie.

Występuje na Wyżynie Śląskiej i Krakowsko-Wieluńskiej, w Pieninach, Tatrach, na Górnym i Dolnym Śląsku.

10. Teksturą skały nazywamy sposób przestrzennego rozmieszczenia (ułożenia) składników skałotwórczych (minerałów) oraz stopień wypełnienia przez te minerały przestrzeni w masie skalnej.

11. Skały magmowe głębinowe - krzepną bardzo powoli, wszystkie minerały, mają czas na swobodna krystalizację. Każdy minerał tworzy odrębny kryształ - jest widoczny gołym okiem. Są to skały jawnokrystaliczne. Wszystkie skały głębinowe zawierają dużo kwarcu, maja wiec jaśniejsze barwy, niezbyt duży ciężar, są kwaśne, np. granit. Występuje w Polskich Tatrach, Karkonoszach, a wydobywa się w Strzelinie i Strzegomiu.

12. Lessy, gliny, iły to skały:

1. osadowe

2. magmowe

3. okruchowe

IGZ2

Test materiału: wietrzenie, działanie wiatru, wulkanizmu, trzęsienia ziemi

1. Przykładem działalności twórczej wiatru jest wydma.

2. Less w Polsce występuje w obrębie Wyżyn Polskich, Niziny Śląskiej, Wzgórz Trzebnickich, na Podkarpaciu i Pogórzu Karpackim oraz na Wyżynie Lubelskiej, Roztoczu Zachodnim i Wyżynie Sandomierskiej, na świecie w Chinach, Kazachstanie, Ukrainie, Stanach Zjednoczonych, Węgrzech, Bułgarii, Czechach, Austrii, Niemczech, Francji, Belgii, a nawet w Anglii.

3. Wulkanizm - ogół procesów geologicznych, zachodzących na powierzchni ziemi, związanych z wydobywaniem się lawy i innych materiałów z głębi litosfery, na skutek ruchów magmy pod powierzchnią.

We wnętrzu Ziemi, w litosferze, następuje przemieszczanie się magmy, która powoduje występowanie wewnątrz skorupy ziemskiej tzw. zjawisk plutonicznych. Magma wypływa na powierzchnię w postaci lawy, a procesy wówczas zachodzące noszą nazwę zjawisk wulkanicznych. Lawa może wydostawać się na powierzchnię podłużnymi szczelinami (wulkany szczelinowe) lub kominami zakończonymi otworami, tzw. kraterami. Miejsce ujścia lawy i innych towarzyszących jej produktów wulkanicznych nosi nazwę wulkanu.

Z wulkanizmem wiążą się także procesy hydrotermalne, wpływając na termikę wód podziemnych, podgrzewa je oraz wzbogaca w minerały wyniesione z głębi ziemi.

Najbardziej wyraźnym efektem działalności wulkanicznej są góry wulkaniczne.

4.Popiół wulkaniczny - składa się z bardzo drobnych, delikatnych fragmentów skał i minerałów, mniejszych niż 2mm wyrwanych z podłoża w trakcie erupcji wulkanu.

Osadzony na powierzchni i zlepiony w jedną masę, popiół tworzy tufy wulkaniczne.

5. Gorące deszcze to opady popiołów oraz wody wyparowanej z gorącej magmy w czasie erupcji wulkanu.

6. Potoki błotne Lahary -są potokami błotnymi z materiałów piroklastycznych przesyconych wodą, której źródłem są pokrywy śnieżne i lodowce, topniejące w czasie erupcji, intensywne opady atmosferyczne towarzyszące wybuchom czy jeziora kraterowe. Lahary powodują ogromne szkody ze względu na dużą siłę transportową i znaczną prędkość, wynoszącą zwykle kilkadziesiąt km/h.

7. Gejzery powstają gdy woda pod wpływem wysokiego ciśnienia wrze w temperaturze ponad 100 stopni celsjusza. W głębi gejzeru znajduje się kanał, a woda gruntowa dostając się przez szczeliny wypełnia go. Woda ta jest ogrzewana przez otaczające skały, oraz przez ciążące na niej ciśnienie wyżej zalegającego słupa wody. Skutkiem tego jest wytwarzanie się pęcherzy pary które potem wypychają gorącą wodę w górę. Gdy woda ta zostaje wyrzucona ku górze pod wpływem niskiego ciśnienia zaczyna gwałtownie wyparowywać i unosić ze sobą jeszcze większe ilości wody, które wyrzuca na wysokość kilkudziesięciu metrów. Gejzery powstają na terenach czynncyh lub wygasłych wulkanicznie.

8. Przyrząd do pomiaru siły wstrząsu to sejsmograf.

9. Hypocentrum to ognisko trzęsienia Ziemi, źródło rozchodzenia się fal sejsmicznych znajduje się pod powierzchnią Ziemi. Prostopadle nad nim na powierzchni znajduje się epicentrum.

10. Rodzaje trzęsień ziemi:

-tektoniczne

-wulkaniczne

-zapadliskowe

11. Trzęsienia zapadliskowe-ich powstanie wiążemy z zapadnięciem się stropów nad pustymi przestrzeniami w przypowierzchniowej strefie skorupy ziemskiej, np. w wyniku zapadania się stropów jaskiń podziemnych. Trzęsienia ziemi tego rodzaju wiążą się najczęściej z terenami krasowymi. Wstrząśnienia ziemi spowodowane takimi przyczynami posiadają na ogół słabą siłę niszczącą i biorą jedynie 3% udział we wszystkich trzęsieniach ziemi, a wywołane przez nie uszkodzenia są na ogół nieznaczne.

Do zapadliskowych trzęsień ziemi zaliczamy również tąpnięcia - są to wstrząśnienia ziemi spowodowane zapadnięciem się podpowierzchniowych wyrobisk górniczych.

---