Prof. zw. dr hab. Ryszard Kościelak
Przykładowe zagadnienia do egzaminu z przedmiotu „Psychologia osób niepełnosprawnych”
Niepełnosprawność jako przedmiot zainteresowań psychologii.
Kontekst znaczeniowy pojęć: niepełnosprawność, uszkodzenie, zaburzenie, upośledzenie, dysfunkcja, inwalidztwo, defekt.
Kryteria subiektywne i obiektywne niepełnosprawności.
Model medyczny i model społeczny niepełnosprawności.
Rodzaje niepełnosprawności w modelu medycznym.
Sprawność człowieka i jej rodzaje.
Definicje niepełnosprawności.
Pojęcie, kryteria i rodzaje niepełnosprawności.
Definicje inwalidy i grup inwalidzkich.
Pojęcie sytuacji problemowej osób niepełnosprawnych.
Pojęcie jakości życia.
Reakcje troski i odrzucenia w stosunku do osób niepełnosprawnych.
Teoria wielowymiarowych rozbieżności w jakości życia.
Na czym polega upośledzenie społeczne.
Etapy przystosowania osób niepełnosprawnych wg Wolfensbergera.
Niepełnosprawność w aspekcie rozwojowym wg. N. Kerr.
Fazy (stadia) reakcji człowieka na ciężkie zdarzenia życiowe.
Reakcje dziecka na separację od matki.
Pojęcie choroby szpitalnej.
Jakie treści zawiera Europejska karta praw dziecka w szpitalu.
Następstwa niepełnosprawności powstałej w okresie dorastania.
Na czym polega kreowanie warunków rozwoju osób dotkniętych niepełnosprawnością.
Skutki choroby przewlekłej i niepełnosprawności, która pojawiła się w wieku dorosłym.
Skutki niepełnosprawności, która współwystępuje z procesem starzenia się.
Na czym polegają problemy bezpieczeństwa egzystencjalnego i mieszkalnictwa osób w wieku senioralnym.
Pomoc społeczna i pomoc organizacji pozarządowych w odniesieniu do osób w wieku senioralnym.
Na czy polegają sposoby niesienia ulgi osobom niepełnosprawnym.
Różnice między bólem doświadczanym przez osoby niepełnosprawne i zdrowe.
Funkcje bólu.
Rodzaje bólu.
Cechy i elementy bólu.
Przystosowawcza funkcja bólu wg. P.D. Walla.
Trzy wymiary cierpienia towarzyszące bólowi ostremu.
Cechy bólu chronicznego.
Specyfika bólu psychogennego.
Ból w ujęciu neurofizjologicznym.
Związek bólu z emocjami wg S. Schachter.
Poznawcza teoria bólu D. Price.
Znaczenie doświadczeń wczesnodziecięcych w odczuwaniu bólu.
Znaczenie rodziny w doświadczaniu bólu przez osoby niepełnosprawne.
Przystosowawczy charakter bólu wg K. Craing.
Rola kontaktów z personelem specjalistycznym w doświadczaniu bólu.
Na czym polega skuteczna pomoc pacjentom doświadczającym bólu chronicznego wg C. Getto.
Zasady postępowania personelu z osobami chorymi i niepełnosprawnymi.
Pięć stanowisk teoretycznych w związku z relacjami ciała i psychiki.
Niepełnosprawność w ujęciu konstytucjonalnym.
Niepełnosprawność w ujęciu fizjologiczno-immunologicznym.
Niepełnosprawność w ujęciu psychosomatycznym.
Niepełnosprawność w ujęciu somatopsychicznym.
Uszkodzenie ciała w ujęciu psychoanalizy.
Uszkodzenie ciała w ujęciu neuropsychologicznym.
Pojęcie czucia fantomowego.
Teoria peryferyczna i centralistyczna czucia fantomowego.
Reakcje obronne na uszkodzenie ciała.
Na czy polega problem niepewności osób z dysfunkcjami ciała.
Pojęcie okresu moratorium.
Typy reakcji na niepełnosprawność na poziomie kulturowym.
Pojęcie rehabilitacji i rewalidacji.
Na czym polega wkład W. Degi, A. Hulka, M. Weissa w rozwój rehabilitacji w Polsce.
Pojęcie rehabilitacji środowiskowej.
Przykłady rehabilitacji środowiskowej.
Główna idea i koncepcja rehabilitacji wg W. Degi.
Na czm polega powszechność rehabilitacji wg. W. Degi.
Znaczenie wczesnego zapoczątkowania rehabilitacji.
Na czym polega kompleksowość rehabilitacji.
Na czym polega ciągłość rehabilitacji.
Cele rehabilitacji wg A. Hulka.
Rodzaje rehabilitacji.
Cele i formy rehabilitacji medycznej.
Cele i formy rehabilitacji psychologicznej.
Pojecie psychoterapii.
Pojęcie poradnictwa psychologicznego.
Pojęcie rehabilitacji niespecyficznej.
Cele i instrumenty rehabilitacji społecznej i zawodowej.
3