GIBKOŚĆ

Gibkość:

- to zdolność człowieka do osiągnięcia dużej aplitudy w wykonywanych ruchach.

- jest również określana jako zdolność stawu, lub kilku stawów, do płynnego ruchu w całym zakresie ruchomości

- jest to rozciąganie w ramach strukturalnych ograniczeń.

Zakres ruchomości:

Zdolność ta uzależniona jest od morfofunkcjonalnych właściwości aparatu kostno-stawowego, które warunkują stopień ruchomości jego ogniw. Amplituda ruchów uzależniona jest od elastyczności mięśni, więzadeł i ścięgien. Na jej poziom wpływa centralno-nerwowa regulacja tonusu mięśniowego oraz napięcie mięśni antagonistycznych.

Wyróżnia się dwa rodzaje gibkości:

1. gibkość ogólną - oznacza dużą ruchomość we wszystkich stawach niezależnie od specyficznych wymagań dyscypliny

2. gibkość specjalna - to sprawność wymagana przez daną dyscyplinę do określonych ćwiczeń.

Istnieje drugi podział gibkości ze względu na aktywność ćwiczącego:

1. gibkość aktywna (czynna) to umiejętność uzyskiwania dużej amplitudy ruchów w efekcie działalności mięśni ćwiczącego. Biorą tu udział grupy mięśniowe przechodzące nad danym stawem. Z gibkością aktywną mamy do czynienia podczas wykonywania ćwiczeń indywidualnych. W nich prace zaczynają mięśnie antagonistyczne do rozciąganych. Praca dana jest kontynuowana dzięki sile bezwładności aż do momentu włączenia się do akcji mięśni hamujących. Dla gibkości aktywnej ważne znaczenie ma tzw. czynna niewydolność mięśniowa, tj. spadek siły mięśnia przy jego znacznym skróceniu.

2. gibkość pasywna (bierna) to zdolność do uzyskania dużej amplitudy ruchów w efekcie działania sil zewnętrznych: siły bezwładności własnego ciała, pomocy współćwiczącego, specjalnych urządzeń.

Pomiar gibkości

Do oceny gibkości najczęściej używa się prostych przyrządów (np. goniometry, flexometry, inklinometry, antropometry, taśma miernicza, pomiar miejsca dotknięcia). Niekiedy jednak trzeba odwołać się również do metod bardziej złożonych , jak: elektrogoniometry, fotogoniometry, radiogoniometry

Czynniki determinujące zmianę zakresu amplitudy ruchu

Oto czynniki prowadzące do rozwoju gibkości, wg hierarchii ważności:

a)największe i najszybsze osiągnięcia uzyskamy poprzez uregulowanie kontroli nerwowej napięcia i długości mięśnia,

b) specjalne ćwiczenia siłowe mogą stymulować wzrost długości włókien mięśniowych oraz wydłużanie się tkanki łącznej (związanej z danym mięśniem),

c)rozciąganie więzadeł i torebek stawowych-jest niedozwolone, zmiana kształtu powierzchni stawowych zabiera lata i daje najmniejszą poprawę gibkości; poza tym może mieć to negatywny wpływ na zdrowie ćwiczącego.  

Czynniki wpływające na rozwój gibkości:

1. elastyczność więzadeł i stawów

2. jakie mięśnie okalają mięsień

3. temperatura

4. wiek

5. płeć

Trening pasywny rozwija w pewnym stopniu gibkość aktywną, jednakże nie ma tu bezpośredniej zależności. Dlatego rozciąganie dobrze jest łączyć z wykonywaniem specjalnych ćwiczeń siłowych polegających na napinaniu mięśni okalających dany staw, zwłaszcza w stanie ponad normalnego zakresu ruchu (metody PNF). Niektórzy znawcy gibkościowego tematu rozróżniają bardziej szczegółową klasyfikację gibkości na:

1. pasywną - w uzyskaniu zakresu ruchu uczestniczą wyłącznie siły zewnętrzne,

2. pasywno-aktywną - maksymalny zakres ruchu uzyskiwany jest przy pomocy siły zewnętrznej lecz po jej zaprzestaniu ćwiczący próbuje uzyskaną pozycję utrzymać samodzielnie,

3. aktywną ze wspomaganiem - ruch wykonywany jest samodzielnie do granie możliwości aktywnej i dopiero w tym momencie wkracza dodatkowa siła zewnętrzna,

4. aktywną - zakres ruchu uzyskiwany jest samodzielnie, bez jakiegokolwiek udziału sił z zewnątrz.

Stretching - rozciąganie, to metoda, którejgłówną zasadą jest: najpierw napiąć mięsień, potem go rozluźnić, następnie rozciągnąć.

Przy wykonywaniu ćwiczeń gibkościowych nie należy niczego robić gwałtownie ani na siłę, gdyż nie przynosi to żadnej korzyści, a wręcz przeciwnie może powodować uszkodzenie stawów, mięśni lub więzadeł.

PATOLOGIE

LUB

KONTUCJE

BUDOWA

CIAŁA

PŁEĆ

WIEK

AKTYWNOŚĆ

FIZYCZNA

GIBKOŚĆ

---